Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 18, 4 Mei 1901 — Page 2

ʻaoʻao PDF (600.12 KB)

This text was transcribed by:  Pulama Goodhue
This work is dedicated to:  Heua'olu Kamakamaoliokekoʻolau Sai-Dudoit

KE ALOHA AINA

 

2          KE ALOHA AINA, POAONO, MEI 4, 1901.

 

HONOLULU.......MEI 4, 1901.

 

HOOKUU KA AHAOLELO. --------

            E like me ka ke Kiaaina Dole i hoopuka mua ai o ka la 30 o Aperila, oia ka piha ana o na la hana kanaono o ka Ahaolelo, ua hooko io mai la no oia. Ma ia la i olelo ia ae la, ua noho paa o Dole ma kona keena mai ke kakahiaka mai a hiki i ka hora 12 oia po no ke kakauinoa a i ole no ke kue ana mai i na bila kanawai like ole a ka Ahaolelo e waiho aku ai imua ona.

            He mea oiaio, ma ka manao o ka hapanui o na hoa Home Rula o na la a lakou i hoopanee wale ai me ka hana ole oia na la i helu ole ia maloko o ka lakou hoonohonoho la hana ana. Aka, ma ka hoopololei maoli ana nae maluna o ke kanawai ua helu ia la mau la i hoopanee wale ia a makou no hoi i hoike mua aku ai i na hana hoopaneenee a ua mau hoa Home Rula nei.

            Ua lawelaweia na hana e ka Senate a me na Lunamakaainana ma keia po hope a aneane e kani ka hora 12, a ia wa i hoike mai ai ua mau hale hana kanawai la, ua pau ka laua hana no ia po, a hoopanee iho la a noo hoa ma keia kakahiaka.

            Aka, o ka pane nae a ke Kiaaina i waiho mai la, o na hana e hooko ia ana mahope o ka piha ana ae la o ke kanaono la, aole oia e apono aku ana, a he mau hana kue kanawai hoi ia.

            A iloko o keia mau la he kanaono a ka Ahaolelo i noho ai he 29 bila kanawai wale no i lawe ia kau imua o Kiaaina Dole no ke kakauinoa ana mai. Maloko o keia huina 29 he 20 bila i kakau inoa ia, 7 bila i kue ia a me 2 i vito ia.

            O na bila kanawai i apono ia a i kakauinoa ia e ke Kiaaina, oia iho no keia.

            Kanawai 1. No ka hoolako ana i puu dala no ka uku ana i na hoolilo o ka Ahaolelo o ke Teritori o Hawaii no ka makahiki 1901 mai ka waihona aku o ka lehulehu $45,000.

            Kanawai 2. E pili ana i ka mana hookolokolo o na lunakanawai apana, a me ka hoololi ana i ka pauku 1 o ke kanawai 40 o ka 1896 a me ka pauku 2 o ka LVII o ke kanawai o 1892.

            Kanawai 3. No ka hoolako ana i puu dala no ka hooponopono ana aku i na wahi i hoopoino ia e ka ino nui iho nei.

            Kanawai 4. No ka hookapu ana i na opio mai ka hana ana maloko o na hale kuai rama a me ka hookapu pu ana i na opio mai ka hele ana maloko o laila.

            Kanawai 5. No ka hookapu ana i na poe kuleana ole e kau i ka medala hoohanohano grand Army of the Repubalic.

            Kanawai 6. No ka hookaawale ana i puu dala no ka hoohana ana aku o ka Papa Hoonaauao he mau hoikeike o na kula i ka hoikeike nui o Buffalo.

            Kanawai 7. No ka hana i na inoa o na alanui a me na alanui liilii maloko o ka apana o Honolulu mokupuni o Oahu.

            Kanawai 8. No ke kau ana i na helu maluna o na hale, maloko o ka apana o Honolulu, Mokupuni o Oahu.

            Kanawai 9. No ka hoopau ana i kekahi mau waiwai pilikino mai ke hoopoino wale ia ana a me ke kuai wale ia ana a me ke kuai wale ia ana, me ka hoopau ana i ke kanawai ohi aie i hana ia ma ka la 10 o Ianuari 1865.

            Kanawai 10. E pili ana i ke koho ana i mau luna aupuni no kekahi mau aha hookolokolo o ke Teritori o Hawaii.

            Kanawai 11. E pili ana i ke kuai ia ana o ka Alakoholo me ka hoololi ana i ka pauku 15, me ka hoopau ana i na pauku 10, 13, a me 14 o ke kanawai 64 o 1896.

            Kanawai 12. E hoololi ana i ka pauku 45 o ka mokuna LVII o ke kanawai o 1892 e hoakaka ana i na kumu e hiki ai ke kaawale, ke hoopau aku a me ka haalele ana i ke keena o na Lunakanawai Kaapuni.

            Kanawai 13. No ka hoolaha ana aku i na kanawai.

            Kanawai 14. E hoololi ana i ka pauku 1 o ke kanawai 32 o 1896, e pili ana i ke apuka.

            Kanawai 15. No ka uku ana i na koi poho pauahi a na poe i hooponoino ia e ke ahi o na makahiki 1899 a me 1900 malalo o ke kauoha a ka Papa Ola.

            Kanawai 16. E hoakaka ana i ka sila Teritori.

            Kanawai 17. No ka malama ana i na limahana mai na poopilikia wale ia ana e na manao alunu.

            Kanawai 18. E hoopau ana i kekahi mau kanawai.

            Kanawai 19. E hoololi ana i ka pauku 30 o ka mokuna LVII o ke kanawai o 1892.

            Kanawai 20, No ka hookau ana i auhau maluna o na loaa.

NA BILA I KUE IA.

            1. Haawina o $250,000 no ka uku ana i na koi a ka Moiwahine Liliuokalani i ka Repubalika Hawaii a me ke Teritori Hawaii. Waiho na ka Ahaolelo o Amerika Huipuia e apono mai.

            2. E hoololi ana i na pauku 54 a me 55 e pili ana i ka Aha hookolokolo kiekie.

            3. No ke kukulu ana i keena no ke Komisina Halihali, e kau ana i kona uku a me kana mau hana e lawelawe ai.

            4. Kanawai e laikini ia na kauka.

            5. Kanawai e kauoha a e kuhikuhi ana i ka hui uwila Oahu Ice & Electric Co. i ke ano o ke kukulu ana i na pou me ka hoomoe ia ana o na uwea ma na alanui.

            6. Kanawai no ka ae ana ia W.W> Dimond a me kona hui i ka hoohana ana i na kukui ea ma na hale elike me na uwila e ike ia nei.

            7. Kanawai e kukulu ana i mau okana aina ma ke Teritori o Hawaii nei a me ka hoolako ana i na kanawai no ia mau okana.

BILA I VITO IA.

            1. Oia ke kanawai e hoololi ana i ka Pauku 814 o ka Mokuna 59 o ke Kanawi o 1897, e pili an ai ka auhau o na ilio wahine.

            2. Ke kanawai e hoopau ana i ke o.

----------------

HAALELE O PERESIDENA RAYMOND. ------

            Ma ka noho ana o ka halawai a ka Papa Ola ma ka Poakahi nei i hoike mai ai o Kauka Raymond ka Peresidena o ua papa la, ua waiho aku la oia i ke kulana ana e paa nei, mamuli o kona huli hoi ana aku no Maui e noho paa ai. Ua apono aku ka Papa i kona waiho ana mai me ka haawi pu ana aku i na hoomaikai no kana mau hana maikai i lawelawe ai iloko o na mahina ana i noho Peresidena iho nei.

            O ka mea e pani aku ana ma kona hakahaka aole i maopopo loa ia i keia wa. He kulana ohohia ole ia keia, e na mea a pau, no ka mea, he inoa wale iho no kona a e hooluhi ia ana hoi e na hana o ua Papa la, aka, aole nae he wahi uku mahina e loaa ana i ua kanaka la.

-----------------

            Pau ka Ahaolelo aohe mau mea ano nui mawaho ae o ke koi poho pauahi i apono ia.

            Ua noho ke Senate e noonoo i na hookohu a ua apono aku la ka hapanui e hoonoho no ia Kiaaina Dole a me Makai Nui Baraunu ma ko laua mau kulana.

------------

HUI KAAPIO IAPANA -------

KIHI ALANUI LILIHA ME MOI

            E loaa no na Kaapio i na Hora a pau o ke Ao a me ka Po. He oluolu ka auhau. Mai poina i ka hookani mai i ke Telepona, Helu

Blue 851.

----------------------

OLLEO HOOLAHA. ----------

            Ke hoikeia aku nei ka lohe i na kanaka a pau he mau kepau a i ole keleawe ka lakou, ua makaukau au no ke kuai ana aku, e haawi no au he 3 keneta no ka paona kepau a i 5 keneta o ka paona no na keleawe inoino, a he 6 keneta o ka paono no na keleawe maikai. E loaa no au ma ka hale pepehi bipi ma Iwilei.

                                    AH NUI.

            Honolulu, Apr. 22, 1901.

----------------------

OLOHANI NA SELA O HILO. --------

Ina hoa a me na makamaka o ka papapaʻi o KE ALOHA AINA;

                                                                                    Anoai kakou:--

            E oluolu mai kou hanohano kiekie e hoike ae ma ke akea i kela poomanao e kau ae la maluna i ike mai ai na kini a me na lehulehu o kaua e noho mai la mai ka la hiki a ka welona a ka la i lehua, oia keia malalo iho nei.

            Ma ka Poaha i noho ai ka halawai a ka ahahui Home Rula o Hilo Hema Taona ma Puueo, hora 10 a.m., i noho lunahoomalu ia e R.D.H. Kualii. He ku maoli i ka eehia na lawelawe ana a ka ahahui ma ka lakou mau hana a pau. 1. Na kalunahoomalu i ka hoike a ke kakauolelo o ka halawai i hala. 2. Ka hoike a na komite i waiho mua ia. 3.Ka hoike komite o na mea hou. AIa malaila i komo ai ka hoike a ka Elele D.M. Kualii. Pau ka hoike a ka Elele, na ka lunahoomalu i waiho ae i ka ninau ana iwaena o ka halawai no ka hoike a ka Elele D.M. Kualii, lawe ka hale a apono i ka hoike a ka Elele. Na kekahi hoa o ka hale i noi ae i ka lunahoomalu e noonoo ka hale i keia ninau penei: Ua mana anei na Elele he 31 me 7 kue no ka ae ana aku ma keia inoa penei, "Kuokoa Home Rula Repubalika" aole paha?

            Na ka lunahoomalu e pono e lawe keia aha e noonoo no keia ninau, lawe ka hale e noonoo a apono i ka ninau e lilo i kumuhana, ia wa i ku mai ai na hoa o ka hale e wehewehe ana i ka loa a me ka laula ka kekahi e ae ana, ka kahi e hoole ana, unuhi kahi ma ke kahua hana o ka aoao Kuokoa Home Rula a hoakaka i kona manao kalai malaila. Pii na na aoao kalaiaina iluna, elike me ka uila e holo ana i ka akau a i ka hema, a pela wale aku, me ia ikaika no o na aoao paio a elua e hou ana io ianei, iluna, ilalo, i ak hoopunipuni o ke kahua hana i hoike akea ai imua o ka lahui, eia nae ke koi mai nei aia ka a Repubalika alaila mokuaina kakou. Nolaila, olelo hooholo. Hooholoia. Ke kue loa aku nei makou na lala o ka Aoao Kuokoa Home Rula e hui pu aku me ka manao hooko o 31 elele i ae Repubalika ia 7 kue e mau ia Kuokoa Home Rula. No ka aoao i ae ole i Repubalika me ia aoao makou, aole makou he mau bebe o hoonana ia ai me na kii leo ole, a pela aku.

            Ke hoole loa nei makou ma na ano a pau a hiki i ka hulihia ana o ke ao nei ilalo, o ka aoao malalo maluna ia i luku pu ia ka hoopunipuni, ke satana, moo talagona, a pela aku. E kala mai iaʻu he nui aku na mea i koe i pau ole i ke kope ia e aʻu o na mea ano nui keia.

                                    Kou oiaio.

                                                C. TOMA.

            Hilo, Hawaii.