Ke Aloha Aina, Volume VII, Number 8, 23 February 1901 — HOOLOHE IA KE KUE A GEAR HOOLE KA ELELE A KA LAHUI AOLE OIA I KIPHIA AMERIKA. Aia no he mau Manaolana Ikaika No ka Lanakila o ka Elele Wilikoki Maluna o Kona Enemi. [ARTICLE]

HOOLOHE IA KE KUE A GEAR

HOOLE KA ELELE A KA LAHUI AOLE OIA I KIPHIA AMERIKA.

Aia no he mau Manaolana Ikaika No ka Lanakila o ka Elele Wilikoki Maluna o Kona Enemi.

M»runa o ka moknahi Dorjka i loaa mai ai kela maa hoike talegHrapa mai Wasinetona mai © pili ana no na hana a Geo. D. Gear e hoao la e kulai akn i ka Elele Wilikoki mai kona nohoelele aku." Aka, aole no nae kaka lahni i nele me &a hoaToha malaHa, a na manaoia o hanle paha ana no keia knmu hoopii, a o keia iho oa hoike i !oaa mai ma ke tslegarapa: 7. Oke komite kobo helo 1 na hooholo ae lakoo e lawe mai e hoolohe i ka hoopii a ue na knmu kne ihana i» no ka Elele Wilikoki o HaW&U O Geo I), G«ar o H&waii ka mea naua keia man koma kae ua waiho la aka na ninau pili kft&anai 'iaia. tFa ae na hoa e hoopo&opono ia keia knmuhana »• k» imi pono ana t a nolaiU, ua makamake ia a lawe ia mai na hoike a Gear a me ka Wilikoki, Ua hoike aifli o Willkoki i ke komiie bbh% ht ra 10 o ke kakahiaka la fcj. o{.o e makankan al oia me kana hoike, a nolaila, ua iioopaneeiii u3 hana a hiki ia manawa. -:J I ka w* i l)oomab ia ai o ka hoolohe mti sa hora & na hoea jae o \V iijkost a me ka n)ea ioii» i hot»pu D. Qm?, i ao* I ho m* Hawau m eiu» mikkahiki lUa utu(tu aka o Imoahooaialii [ w Ouip in Waikoki iaa [ mJit|. fc*iu oia ī na kupau hoo- [ pii U* He mai ka Eiele me ke kuuu. y» oieiu mai ia o X*yioto pili anano ko t\ T ilikoki m«re «u» h u»*ieie i* u, a ia wa I I uiiuu , WA | *u_ojto i ka EWi« iu„ ± ,ui ua kakau ,oia

l©ttt i la maloko o ke kamu hoopli. Mamna oka liki laia ke paoe aVo, oa ūinau koke nai la kekah! maif boa ia Wllikoki Ina paha «a|ttattemake oia i loio nena, Ua hoakaka aku -o T#y!or oa maopop4 ia Willkoki i/a komo hoopii a oa t)oopoka mfai ola aa makaakaa oia oo4(a pase aua ia lakon. •'E pane ana do au me ka po* &obl," wahi a oa Hawaii ia, ♦•aka, inaoA oae o ke komiie * eole boi mamna o kaia eoaopoo hakabaka i helfc ma» nei ianei." Ua hoakaka mai ka laoahoo«oaia o ka huolohe ia ana o keia bibia ioaua no ia o ke akea, a o ko Wilikoki mao pono e nana ia me ke akaheie. Waainelon», Feb, 8. Ona kntaa boopii kue i ka Elele "Wili4oki o Haw&ii oa laweia mai īa e eoonooe ke BLobo Helu 1, Uahoeamai oWilikoki i ukaliia e lionamakaaīnaaa BobipßOD o Xn<Uaoa, a oa boea mai oia ma ke «no b6 boaloba a be loio noua, <Ja oielo ako o Kohinaon 1 k* wa i hoomake. ai oa baoa« oiai, o Willkoki be malihini \ ka paio «na i na mea pili kobo fealotH, ttu «e oia e bele mai e bana no ka pono o ka Elele. I{a ka noho ana oka aha ma lea aoioa la oa waīho aku la o līonamakaainana RobitiSv>n i ke-1 ia mao pane a Wiiikoki no na knmo koe e pili ana i na leta i boopii ia ai ohi, penei: "Oiai.oia (Wilikoki) he kanaka Bawa!i, e kaana po ana me na kanaka i ko 'lakoo manao makee oo ka Moiwahine Lilinokalani i kona wa e noho moi ana a aole boi ona manao aloha no 'ka mana boo»alu i lawe koke ae niabope o ka nobo moi sna. Oiai, mabope o ka hoohulia ana 0 Hawaii aole oia i maopopo piha 1 ke kokolo a i ole i ka maoao o Amerika Hoipoia, aka, ou mao kanaloa ana a pan oa hookaawale ia ako ia ī ka wa o ka Ahaolelo i liaawi ako ai 1 na kanaka o Hawaii ke man lpnawai maikai. Oiai, ma ka boi pe ana me na leanaka, i na manawa a pau, m» ka manao makee oiaio, oa kakoo akn oia ia Amerika Hnipuia ame kona mao kanawai, a i keia wa be kakoo ikaika oia no ke Kumokanawai a me keAnpnni o Amerika Hoipoia. Ua ae oia ma ka la 31 o īannari, 1899, a me 8 o &faraki t 1899, oa kakao oia i na leta i ho ike ia ae nei maloko o ka palapala hoopii; oia maa leta i o!el<? la be mao, !cta ia o ke ano pili-1 kmo a me ka malo, a oa hooona ia ako ia i ka mea ana I manao | • m

kj hi" !iuitl')!jii imnn auii* la tjia b kumiik&iik au* i koua mao u*a-, nao bi!fnai. ūa olelo huo mai ota o na lzit i olelo ia na kakan ia ifl e ia nalalo p ka manio kn* btbewa maoli me ka maopopo ole i ke kolana o ke aoponl o Amen'ka Hoipoia i na k'anaka o Hawal!. Oiai, malalo o na kanawal o Amerika Hoipola ma kekahi kpbo balota akea a pololei oa kobo | ia # ibo ia ola ma ke $nu be Elele , mai Hawaii mai, a aole he mao komn e ko oei a 1 ole ī ko iho aei e booie ana i kona koho ia ana," O na leta pakoi boo i kakao ia e Wiiiikoki oa lawe ia mai, a na, waiho ako oia i kana pane e hke , ae ia me kioohi. O keia mao j ieta aa kakao ia ma ka 1899 Q kne ana i na hana a Amarika ma Piiipine. 0 Gear, ka mea hoopii, oa ko ae oia a paio aka la o ke koho la ana * Wilikoki aole ia i (tf>lolei, oiai, o na oleio o ke Atfi*rtk& Huipuia i bana ai aoie j i boo«o ia. ninanmao ia | ana o Gear, ua kamailio ae oia j ua Uuua oia he mao haiolelo e, kakoo ana i ke koho ia ana o Pa-1 ka i &lele, kekahi o na mobo koe | ia Wilikoki, a maloko o keia j mao haiolelo ana aole oia i m- . aa& ina be koleana o Hawaii e kobo i elele. Ua olelo ae o Gear 1 maloko o ka Wilikoki mao haiolelo,,aa kamailio ae oia e hoi-1 ■ V . 'i ; ■ ' 1 hoi atu» ola i ka Hpiwahine JLijliuokalaui. I ka wa a o oa Gear nei i olelo ae ai oa hoino loa o Wilikoki i na Amerika, oa poana aka la ka Eiele "boopnnipunj/' aka, na p<;&a koke mai kona ioio iaia. Mabjpe o ka waihoana mai 0 Gear ' kana mao hoike aa baawi mai la oia haioielo kne ikaika e pih aaa no ka Elele. 1 keia wa e malamaia ana o ka haiolelo ua okomo mai la o Hann 1 keia man olelo na kakao ,ia no kekahi mau leta e kekahi poe koikoi i kokoke loa e hke ke ,kipi me ka Wilikoki e pili ana i na Pilipine. Ua haawi mai o Eobinsoa be haiolelo īkaika no ka pono o Wilikoki, e kae ana i na poe nana i komakaia i kela mau leta malu a i hana hoi ia mea ī kaLaa no keia mau kumu hoopil Ma k» Poalna ae nei e lawe Uou ia mai ai keia v . hihia maluna o ka kauawai. Feb. 3. He koi- j koi na kuuiu Lioopii o ke kipi uo jke kakou aiia īa Agoinaldo a j me ke kupono ole e noho maloko o ka Ahaolelo, o na kue la i waiho ia aku la uo Robert Wilikoki» ka elelg mal _ Hawaii mai, ua mai ao i&aole he hana e lawe law.e la ffiia no* ke kulai aua ! ako iaik. 3?o ke kipaku he hopo- . hopo m kaiiaka o na ao&o a pau« i . 1 « '

I ii kt; kipaku aua aku !tt Wllikoki, ( ib» uo ua pololei ua kuuiu Loo | p(J, e Looulu mai aoa Ia | £i» qJuuoa like ole maloko o ka P»kiplka. oke komuhana e lawolawe ia aka ana oi&.ka wmho malie ana i» Mr. Wihkoki cjtt keia, kaae aoho iiei a me ka Abaoleto kaaalimakomaaialiika i puka mai aei oia. . Ua ik» ia akn o Wilikoki ma ke ano e baoa &&a co k& aoao oobo«lii o Eawali, a ua loaa iaia be iauakila uui maluna o ea Ee-' puLaiika & me oa Pumokalaka m* oa kaa Ahaolelo He nui koua »au kakoo mai ua HaI waii, lapaua, a me na Pake, kei k*Ju hapa o ka lahuikaeaka, a na , mauao ia iuaehoihei ia aka ana oia e Loopani ia aaa oia e keia poe a e ulu mai aaa paba be mau! pioo aua.