Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 49, 8 December 1900 — Page 6
| This text was transcribed by: | Rosemary Mccune |
| This work is dedicated to: | Kaelene Puanani Ahu Rey |
KE ALOHA AINA, POAONO, DEKEMABA 8, 1900.
=============================================
HE KAAO KAILI PUUWAI
-:NO KA:-
UI MINEWA
-:A ME NA:-
Kaikunane Eiwa
-----
I Hooliloia i mau Manu Nene Ahiu a i ole na keiki i Hoehaehaia
-----
Kakauia no KE ALOHA AINA.
E ko makou haku wahine, wahi a ua lahui kanaka pahaa nei i hooho mai ai, aole kau he hana i kauoha mai la na makou e hooko aku, aka, he mea liilii loa ia ma ko makou manao, a ua hiki ia makou ke hooiaio aku ia oe, e hooko ia ana ka makemake o ko kakou moi opio ma ka la ana i kauoha mai la. Nolaila, mai hookau mai i kou inaina maluna o makou, a e ola mau loa oe.
Ua hoohauoli ia mai Ronio no keia mau olelo a na kanaka liilii, a oia kana i pane hou aku ai me @ helehelena hauoli.
Aole, aole au e hoopoino aku @ i ko oukou ola elike me ka oukou nei, aka, i hala nae na la a'u i hoike aku la ia oukou me ka pau p@ ole e na hemahema o keia moku, @ hoomanao iho o hooneoneo aku ae au ia oukou a pau mailuna aku o keia ilihonua, no ka mea, aole oukou i hooko i ka aelike. Nolaila. i keia wa ua makemake au i na kapili moku a pau e hele mai @ o'u me ka lakou mau lako paaha@.
I ka pau ana o keia mau olelo a ua luahine kilokilo nei, ua ike ia aku la heheluna kanaka nui no lakou ka heluna he mau haneri tausani, ma ko lakou mau lima e paa ana na hamare, ne pahiolo a me na kui.
A i ko lakou hiki ana mai a pau imua o ko lakou haku wahine @ kulou iho la lakou a pau a hele @ la mahope o kona kua.
I ka ike ana o ua wahine kilukilu nei ua hooko ia keia kanoha m@, a ua loaa hoi na kanaka kapili m@ ua huli ae la oia a kahea hou a@ la i ke anaina, ua makemake @ na kanaka kualaau a me na poe ololaau no ka hana i na keena o @ moku, a i ke kuu ana iho o kona leo ua oili mai ia na kanaka me @ koilipi, na pahiolo a me na @ kuea.
Elike me keia poe i wae ia ae la pela ua Ronio nei i hoomau aku @ i ka wae ana i na poe hana pea, hana moena veleveta, a pela aku, a o ke koena o na poe iho i koe, na hoolilo ia eku lakou he poe halihali i na auka gula a me siliva mai ka @ huna mai o ka halealii a ma na la@ aala mai ka piko mai o ka mauna o Alabiona.
I ka moaopopo ana o na hana a kela a me keia oia no ka wa i huli hou aku ai ua luahine kilokilo nei, a haawi aku la i kana kauoha hope i ka i ana aku. Ano, na maopopo ia oukou ka oukou mau hana pakahi, nolaila, e hoomaka koke aku oukou la mau hana me ka awiwi nui, a panei aku auanei ko oukou ola no ka hana a oukou i hoohakalia ole ai.
Ae, wahi a na kanaka i hooho mai ai, no ka pono o ko makou haku opio a hooko aku no makou elike me ka eleu i loaa ia makou.
A i keia wa no i mawehe ae ai ka pili o na mea a pau a hooko aku la kela a me keia i ka apana hana i haawi ia aku nana e hana.
He mea oiaio, aole keia mau kanaka ukulii i hoopau manawa wale aku, aka, ua hooko aku la lakou i na hana iloko aku la lakou o ka puahi nui, a lohe ia aku la ka leo o na hamare e wawahi ana i ka maluhia o ua piko kuahiiwi nei, ka leo hoi o na pahiolo na kou lipi, a pela kau, na kanaka hoi e halihali ana i na auka gula a me na laau, a mamua ae o ka hapoo ana o kala na paa ae la ke kino o ka moku i hana maiau ia mailoko mai o na auka gula a waiho ana iloko o ka lua huna.
Aole lakou i haawi aku i wa no ko lakou mau kino a hoomaha ai, oiai, aia ke hoopai o ka make ke kau la maluna o ko lakou mau poo i ka wa e paa ole ai ua moku la i ka la i makemake ia, a me ke o ana mai o na kukuna o ka la elua, ua paa ae la na kia.
A mamua o ka napoo ana o ka la aia hoi, ua pau ae la na hemehema a pauo ua moku ia,he bnabi kona nanaina a e hulali ana hoi ke gula ma kona mau aoao, a mailoko mai o kona mau keena e mapu mai ana ka ea o na lauu aala, a maluna o kona oneki aole papa e ike ia mai a hiki i hope me ka moena veleveta aeae loa.
Maluna o kona mau kia ua hihimanu i na pea, a maluna o ka walwlau o kona mau kia, aia hoi, e pulelo ana ka hae kalaunu a me ka hae aupuni o ka moi Duro.
I ka ike ana ona kanaka aohe he wahi hemahema i koe a ua pau hoi na mea a pau i ka hooponopono ia, oia no ko lakou wa i hele aku ai imua o ko lakou haku wahine aoo, a kukuli iho la me na nanaina hauoli e pahola ana maluna o lakou pane mai la lakou.
Ano, e ko makou haku wahine o kau kauoha ua hooko ia aku ia me ke paewaewa ole, a ua paa hoi maloko o na la i makemake ia. E hele aku i keia wa ano a makaikai nou iho mamua o ka ike ana mai o ko makou haku opio, a e hboike mai hoi i na he mau hemahema kekahi i koe.
Elike me ke kono a na kanaka pela o Ronio i hooko aku ai, ku ae ia oia me kona mau nanaina hauoli a hele aku la no kahi o ka moku e ku ana. Mahope o kona kiloki ana i ka moku, ua pii aku la oia iluna a komo aku la iloko o na keena a pau, a ike iho la he nani na mea a pau a ka maka e hoohalahala ole ai, me ka ala kupaoa hoi o na laau e Alabiona e mapa mai ana i na puku ihu o @ kilokilo nei.
I ka pau ana o ka makaikai ana o na Ronio nei, oia no kona wa i puka aku ai iwaho a pane aku la me ka leo hauoli imua o na kanaka i ka i ana aku.
No oukou ko'u mau mahalo kiekie ana, no ka mea, ua hooko aku oukou i ka'u kauoha me ka pololei a ma ka'u hakilo ana mai waho a loko, he mea oiaio, aole he mea a ka make a kamawae ae ai, na nani ma na ano a piu.
I ka hookuu ana iho o ka leo mahalo o ma Ronio nei, oia no ka wa i paiakuli ae ai ka lewa me na leo huro o na kanaka pahaa e kukala leo nui ana.
E ola, e ola loihi ko makou haku wahine aoo.
A i ka meha ana iho o na hauwalaau ana o na mea a pau, oia no ka wa i poha hou aku ai ka leo o ua luahine nei i ka ana aku.
Ano, i keia manawa ua makemake au ia oukou e lawe aku i keia moku me ka maalahi no kahi a ke kakela ahi e ku mai la i ike mai ai ko kakou haku moi i ka poe nana keia moku i hana wale no oia he mau makeainana makalii no kekahi ona, aka, aole nae oia i ike a hiki i keia wa.
Aole wale ola kai iini e ike ia makou, aka o makou kekahi i akenui e ike aku i kona mau helehelena nohea.
A na lilo ikeia manao o ke kilokilo i mea e hauoli ai wa poe pahaa la, a me ka ikaika o ko lakou mau au liilii i hoohuihui ia ua lewa ae ia na moku nei iluna me he opala puehu la i ka makani.
I ka ike ana o ke kilokilo ua hooko ia kona makemake oia koke no kona wa i haawi ae ai i ke kauoha no ka haalele ana iho o ka huakai i ka piko mauna a iho pololei aku no kahi a ke kakela alii e ku ana, he elua haneri mile ka mamao.
A mamua ae o ka uhi ana mai o ka po, aia ua huakai nui hewahewa nei ma ka hapalua like o ke alahele me ke kilokilo e alakai ana maluna o kona lio eleele.
A ma ke koele ana mai o ka hele nui o ke towera o ke kakela alii e hoike mai ana o ka hora 12 ponoi ia o ua po la, oia no ka wa i hoea aku ai ua kilokilo nei malalo pono o ka halealii me kona mau hoa, ka pahu hopu o ku lakou huakai i alo mai ai oli po.
Ua uhi paa ia o waho o ke kahua o ka haleallii no kekahi mau mile e keia mau kino kanaka kupanaha. I ka akoakoa ana mai o na mea a pau oia no ka wa i haawi hou ae ai na Ronio nei i ke kauoha e haawi i ekolu huro no na kama'lii e hoilani mai la maloko.
A he mea oiaio, iloko o na sekona pokole wale no ua hoonaka haalulu ia ae la na paia o na kakela pei me ka leo huro o na kanaka.
---o---o---o---
HE MAU KAIUAHINE HOU NO KE KAHUA MA'I NO KIE KAHUA MA'I LEPERA.
-----
Syracuse, N. Y., Nov 19 He ekolu mau kaikuahine o ke Kea St. Francis, i halele iho i keiakulanakauhale no ka panalaau ma'i lepera o ka paeaina Hawaii, mawaena okeiamau kaikuahine o Miss Anna Schillinger, ke kaikamahine a Louis Scillinger, o keia kulanakauhale mamua.
Ua holo pololeio aku la lakou no Kapalakiko, e haalele ana ia laila ma ka la 6 o Dekemaba no Honolulu. A mailaila aku no Molokai no ka lawelawe ana i na hana malaila.
---o---o---o---
HE HAOLE APUKA.
-----
Eia ma Honolulu nei he haole i lawelawe i kekahi hana apuka ma ko Klanakauhale Loko Paakai nona ka inoa o Porter J. Conway, aka, ua hoea mai nae oia i anei malalo o ka inoa hunahuna George Clarkson. Ua hoea mai oia i Honolulu nei maluna o ka Mariposa me ka manao kuhihewa paha noho hemea nana e ike iaia moano aka ma ka poalua nei ua halawai iho ia oia me kekahi haole i kamaaina iaia, e nana i hoike aku i ka oihana makai no keia haole iloaa mua mai na hoike ana no kana mau hana hewa i lawelawe ai. Ua oleloia ae o ka nui o na dala i apuka ia oia mai na poe mai o ia kulanakauhale ma kahi no ia o $26,000. Mamuli o ka loaa ole ana he kauoha nai Amerika Huipuia i ka oihana makai e hopu iaia; nolaila, aole he mea ihana ia aku nona i keia wa.
---o---o---o---
HE PA PAPA HOU.
-----
Ua lilo ae la ia Lui a me Kuke, ka apana aina a na hale hoomalu o Honuakaha e ku nei, i kukuluia iho nei i ka wa ma'i bubonika no ka hoopakele ana i na poe pauahi o Kinataona, a e hooliloiaaku ana ia i pa papa. O ka manao o Lui ma oia ka lawe koke ae i keia wahi ma ka la 15 o Ianuari, me ka wawahi aku i na hale e ku nei maluna ona no ka hoolilo ana kau i wahi oahu papa. Ma kahi he 100 a oi poe e noho nei ma keia kahua hoomalu i keia wa, a ua manaoia e haawi ia aku ana ke kauoha ia lakou ma keia mua aku no ka haalele ana ia wahi a imi hou aku i wahi no lakou e noho ai.
---o---o---o---
E hookau ia aku ana ka inoa anohano Haku maluna o Bula, a e kapaia aku ana hoi oia o Haku Bula o Ledysmith.