Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 44, 3 Nowemapa 1900 — Page 1

KE ALOHA AINA

 

UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO

HOOKUMUIA I MEI 20, 1895

---

BUKE VI.      HONOLULU, POAONO NOVEMABA 3, 1900    Helu 44

---

NA KUHIKUHI

NO KE

KOHO BALOTA ANA

---

NO KA POE KOHO MA NA APANA KOHO LUNAMAKAAINANA A PUNI NA PAEMOKU.

---

E HAI MUA AKU I KA INOA.

  1.      I ke komo ana aku o ka mea koho balota a hoea i kahi e noho ana ka Papa Nana e hoike aku i ka inoa ana i hoopaa ai ma ka wa i kakau ia ai na inoa e ka Papa Hoopaa Inoa, i hiki ai i ka Papa Nana ke huli iho a loaa ia inoa maloko o ka Papa Inoa o ka Mahele Koho Balota i ae ia ai eia e koho, i mea hoi e loaa mai ai kona balota. Aole pono ke hoike aku i inoa okoa ae, oia hoi, ina o "Ioane" kona inoa i hoopaa ai ma ka wa i kakau ia ai kona inoa e ka Papa Hoopaa Inoa, alaila, aole pono oia e hai aku ma ka la Koho Balota, imua o ka Papa Nana, o Petero kona inoa, o nele auanei oia i ka pono koho balota ma ia la.

KE KAHA ANA I KA BALOTA.

  2.      Hookahi kaha pe'a X au e kaha ai ma ke kowa waiho wale o ka balota e kupono ana i kou kipoohiki akau, no kela a me keia inoa o na Moho Lunamakaainana au i makemake ai e koho. He 6 Lunamakaainana 6 kaha X (pe'a) ia. Mai kaha hou aku a oi mamua o ka 6, o lilo ka balota i mea ole. Penei:

---------------------------------------

                        INOA O NA MOHO.            |  KAHI E KAHA AI.

            CARTER, J.O.                        |   X

            WISE, J. H.                             |   X

            ACHI, W. C.                          |   O

            HARVEY, F.                          |   X

            KUMALAE, J.                       | XXX

            HOLT, J. D.                            |    X

            BIPIKANE, J. W.                  |

-------------------------------------

  3.      Ina aole oe i makemake i ka inoa o kekahi moho Lunamakaainana, alaila, mai hookomo i ka "O" mahope o kona inoa, a i ole ia, e kaha iho paha maluna o ka inoa, e waiho wale no ia inoa a me kona kowa, aole e hokae iho, o lilo kou balota i mea ole. E nana maluna ae na inoa i ike ole ia ka X.

  4.      Aole oe e kaha a oi aku mamua o hookahi kaha pe'a X no ka inoa hookahi, no kou manao ana e haawi iaia i 2, 3.4. a oi aku paha pono nona. Ua hoopau ia keia ano koho ana i keia wa. E nana maluna ae ma ka inoa o "Oiaio," ua hewa na kaha. E hoole a e kapae ia ana keia balota. O ka pono, ina ua makemake oe ia "Oiaio," alaila, i hookahi no kaha pe'a nona, a ina i makemake ole oe iaia, alaila, e waiho no i kona kowa.

MAI HOOKOMO I KE KAHA KEA (+) NO KE KAHA (X)

  5.      O ka huaolelo Beritania i hoike ia ma ka Pauku 69 o na Rula Koho Balota no ke kaha hoailona i makemake ia no ke kaha ana i ka balota, oia o cross, o kona ano he "ke'a," a ina e lawe ia keia huaolelo cross, (ke'a) ma ke ano hoailona, alaila, elike ana ia me keia +. Aka, ua hoike maopopoia ma keia Pauku 69, ke kulana hoailona a ke kanaka e kaha iho ai ma ka balota no ka hoike ana i ka moho a mau moho Lunamakaainana ana i makemake ai, oia hoi keia X, nolaila, he mea pono ke hana elike me ka hoailona a ka Rula Koho Balota i hoike mai ai.

E KII I BALOTA HOU KE INOINO KA MUA.

  6.      Ina e inoino a haukae paha ka balota mua i haawi ia mai ai ia oe, ma kou wa i kaha ai i na inoa, alaila, e hoihoi koke aku i keia balota i ka Papa Nana, a e loaa mai no he balota hou ia oe.

KE OPI ANA IA KA BALOTA.

  7.      Ma ka loa o ka balota e opi ia ai ka balota, aole ma ka laula. Oia ke ano o ke opi ia ana o ka balota ma ka wa e haawi ia mai ai ia oe e kekahi hoa o ka Papa Nana. I kou kaha ana i kou balota a pau na inoa @ono au i makemake ai, o opiopi ae no oe i na balota la ma ka loa, ma ka hoopili like ana i na kihi eha, alaila, opi hou ae no ma ia ano a like no na kihi. E kulike ana auanei ia me ke kino balota i haawi ia mai ai ia oe o ka Papa Nana. E hoomanao i ke ano o ke opi ia ana o ka balota ma ka wa i loaa mai ai ia oe mai ka Papa Nana mai, a pela no e opi ae ai i ka wa e hoihoi aku ai. Ina ike oe ma ka laula i opi ia ai ka balota ma ka wa i haawi mai ai ka Papa Nana ia oe, e hoike aku oe ia mea i ka Papa, ma ia manawa no, mamua ae hoi o kou komo ana aku iloko o kahi i hookaawale ia no ke kaha ana i kou balota.

  8.      Ina pohihihi oe i kekahi mea e pili ana i ke kaha ana i kou balota a opiopi ana paha, e ninau koke no i ka Papa Nana. O kou kuleana ia a ke kanawai i haawi mai ai ia oe. E makaala loa o palua kau balota e ho-o ai iloko o ka pahu balota.

MAI WEHEWEHE A LOLELOLE I KA BALOTA.

  9.      I ka loaa ana mai o kou balota, ma ke ano i opi ia ma ka loa, mai wehe a lolelole wale ae oe ia wa, aole hoi ma ka wa au e hele ana no loko o ke keena kaha balota. Ke komo oe maloko o ke keena no ia hana, wehe ae oe a kaha iho, a i ka pau ana e lawe aku oe i ua balota la i ka pahu balota, ma ke kulana i opi ia elike me ka mea i hoakaka ia ae nei, aole no hoi e wehe ae a lolelole ae paha. E haawi aku i ka balota i kekahi o ua hoa o ka Papa Nana, a e ike hoi oe na hookomo ia iho ua balota la iloko o ka pahu mamua o kou haalele ana aku i ka pahu balota.

INA E EMI NA INOA MALALO O KA EONO.

  10.    Ina manao ka mea koho balota i 1, a i ole, 2, 3, 4, a 5, paha wale no inoa ana i makemake ai a koho, aole hoi i 6, ua hiki no iaia ke kana @ la, aole ia he @ e hoole ia ai ia balota. O ka oi aka mamua o ka 6 inoa e kaha ai, oia ka mea e hoole ia ai ia balota.

NA MEA E KAPAE IA AI KA BALOTA.

  11.    E hoomanao loa i keia mau hoakaka no ka mea e pili ana i ka mea e kapae ia ai ka balota,

  a       O ka oi aku mamua o 6 inoa Lunamakaainana e kaha pe'a ia ai e ka mea koho.

  b       O ke kaha ana a oi aku mamua o hookahi kaha pe'a (X) no na inoa hookahi.

  c       O ke kakau wale hou ana iho i inoa hou maloko o ka balota, a i ole ia, e kahakaha wale iho paha, ma ke ano i mea hoailona e ike ia ai ia balota.

  d       O ke komo pa lua o ka balota iloko o ka pahu balota.

  e       O kela balota a me keia balota i opi hewa ia, aole ma ke opi huina loa, a i ole ia, ua hana ia ma ke ano i papa ia a i hoakaka ia ma ka Rula Koho Balota elike no hoi me ia i hoakaka ano nui ia ae nei maluna.

  f        O ka emi ana o na inoa i koho ia e ka mea koho, mamuli o kona kaha pe'a ana, malalo iho o 6 Lunamakaainana i ae ia no ka Apana Elima no ke koho ana i na Lunamakaainana, aole ia he mea e kapae ia ai @a balota, aka, o ka oi aku mamua o ia heluna.

---

KA AOAO REPUBALIKA.

---

  Ua hoopuka a maka ae nei ka nupepa Buletina e kakou nei i ka aoao Repubalika ina e puka ua aoao la o ka o@paa loa ana no ia o ka hoohui aina, a e ike mai ai hoi ka lahui Amerika ua ae pu aku me ka lahui Hawaii i keia kumuhana lapuwale. Aka, o ka puka ana o ka aoao Demokalaka, he hoole ana aku ia aole ka lahui i kakoo ia mea he hoohui aina. A no ka Home Rula hoi aole oia e ike ia mai ana. E ka lahui e hoomaopopo i keia pilikia nui e loaa ana ia kakou mai ka Repubalika mai.

---

  Mai @