Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 36, 8 September 1900 — KE KAHUA O KA AOAO DEMOKARATA. [ARTICLE]

KE KAHUA O KA AOAO DEMOKARATA.

O ke kahua a ka poe Demokarata e ku nei i keia la, oia no ke kahua a na Aloha Aina me na Kalaiaina i ku ai no na makahiki ehiku i hala ae nei. He oiaio ua lilo aku ke kuokoa o ko kakou aina mamuli o na lima pakaha o na Mikanele, ka poe i hoomanao ole i na hana maikai a na Alii, oiai lakou i pae olulo mai ai i na kapakai o Hawaii nei. Aka, ua loaa mai nae ia kakou ka mea e hoopau ia ai ia mana pakaha o lakou mamuli o ka loaa ana ia kakou o ka mana koho balota. Ke ku nei na Demokarata a kue aku i na hana anunu a kaulike ole a ka poe waiwai e kokua ia mai nei e ka poe Repubalika. Ke ku nei na Demokarata a kue aku i na hana hoowahawaha a ka poe Repubalika e hana nei i na kanaka Hawaii. Ke poina nei anei na kanaka i na hana a ka poe Repubalika i na la i hala ae. Aole anei o ka rula a ka poe Repubalika i malama ai oia no ke kipaku ana aku i na kanaka Hawaii mai na oihana aupuni ae, a hookomo mai i na haole ma ia mau oihana me ka nana ole ae i kau mau hana maikai e ke kanaka Hawaii? Aole anei ka poe Repubalika ke hana nei no ia mau hana i keia mau la? Eia no kakou ke nana aku nei me na maka e kaakaa ana, aka, ke hailuku ia mai nei no me na pohaku o ka lokoino. Aole keia mau hana kumakaia mai na Mikanele wale mai no, aka, eia no me kekahi poe e ae i hoopomaikai nui ia e na Alii i na la i hala ae, ka poe hoi i hapai ia ae mai na poopoo punahelu mai a hookau ia ae e na naau aloha o na Alii ma na oihana kiekie i hoike mai ai hoi ia kakou i na kanaka Hawaii i ke aloha makaainana o ua mau Alii ala. Ua ukuia aku anei na Alii no ia mau pono a lakou i hana ai no keia poe i hapai ia mai, mai na poopoo mai? Ae, ua uku ia mai no aka nae, aole elike me ka lakou i pakui aku ai, ua kumakaia ia mai lakou, na Alii, a ua kumakaia pu ia mai kakou na hoakanaka. E hahai aku ana anei kakou mahope o keia poe Mikanele e kapa nei ia lakou iho he poe Repubalika? Ke manao nei au aole kakou e hahai aku ana mahope oia mau meheu, oiai, eia iloko o ko kakou mau lima i keia mau la ka mana e huki kaokoa ae ai kakou a kue aku ia lakou me ko kakou ikaika a pau. Ua hooikaika lakou e hooneleia mai kakou na kanaka Hawaii, aka, ua aloha

mai na Lani ia kakou, a ua hoohoka ia ia mau manao pakaha o lakou. Aole loa na kanaka Hawaii e hahai aku ana ia mau alakai ana a ka poe Aihue Aina a poe hoaikola hoi i na kanaka Hawaii. Eia kakou ke nee nei me ke au o ka manawa, a e pono kakou na kanaka Hawaii a pau e nana aku imua me ka manao ana aole i loaa ia kakou ka lanakila i keia manawa aia wale no a hoohaule ia ka mana o na Mikanele. Me keia mana koho balota i loaa mai ia kakou, ua loaa ia kakou na pu a me na poka e hakaka ai a loaa ia kakou ka lanakila. Elike me ka hana a kela alii kaulana o Pelesia i a'o ai i ka manu olelo e olelo mai i na kakahiaka a pau mahope iho o kona hoauhee ia ana e na Helena oia hoi, e "Hoomanao i na Helene," pela kakou e na kanaka Hawaii e ao ai i kakou mau keiki e "Hoomanaoia Hawaii a me na hana pakaha a na Mikanele." Owai ka poe Repubalika o Hawaii nei, aole anei oia no ka poe mikanele i pakui ia aku me na kanaka i kumakaia ia kakou Hawaii? Mai puni i na hana apuhi a na kao i komo i ka aahu o na hipa. JOHN H. WISE