Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 30, 28 Iulai 1900 — KA HUAKAI NO MOLOKAI. [ARTICLE]

KA HUAKAI NO MOLOKAI.

Ma ka hora 9 o ka po Poalima nei i haalele iho ai na lala o ka - Papa Ola, na poe kakau nnpepa «me na ohana o na poe ma'i, no lakou ka huina ma kahi he 150, eo ke kabua ma*i lppera o Molomaiuna o ka moknahi Mikaliala, a ma ka hora 5 o ne ki.kaPoaono ae, i .hauleaku ai ka heleoma o. ka moku ī ke awa -o Kaiaup?pa, Mamua o ka leie ana aku o na poe makalkai uka o ka aioa, ua hoopiha ia mai ka uwapo uie na poe ma*i, a me ka puali pnhi ohe o Kalaupapa. He ku 1 ka walohia ka leo o ka bana e lnwe ia mai ana e na oaniani makani a na poe makaikai e hoolohe aku i ka wa a na waapa e panee malie aku ana no uka o ka aina, a iloko 6 ka manawa pokole wale no ua pu ia ae la ka lewa me na lao awe mai na poe mai uka mai o ka aina a me na poe i pae aku la i kula. He mauawa keia no ka hauoii a me ke kaumaha e !«- lumi ana mawaena o na poe ma'i a me mau ohana i hiki aku e ike ia lakou, a iloko o ka* wa pokole aia na malihmi no kahale kamaaina. O ka nui o na ma'i lepera ma '* ke kahna 1 keia wa be 988, a maloko oia heluna he 594 kane a me 894 wahine. 0 ka hapanui o nā ma'i he poe Hawaii, aka, he 30 Pake a me 20 ihkeokeo e noho la malaila, maloko oia heluna he 5 Amerika, 4 Beritania, 5 Geremania, 1 Norowai a me 5 Pakiki, i loohia me keia ma'i weliweli. Mai ke kakala ia ana o ke kahua ma'l lepera ma Molokai ī ka makahiki 1866 a hiki i keia wa he 6,000 ma'i i hoomaln ia malaila, aka, ua ohi ikaika akn nae ka make a koe iho la i keia la ka huina o 988, he averika hoi o 125 make i kela a me keia makahiki. O kahi hoi a na lala o k& Papa Ola i kipa mua akn ai me na poe makaikai oia no ka Pauahi, kabi o na wahinp a me na kaikamahme e malam» ia ana e na kumu Vireginia Katolika He 125 ka nai o na poe ma'i maloko oia hoeoe. A he ewalu a [ ole he umi ha'»e * noho ia aua e lakou, Eia ke noonoo ia nei ka haawi makana ana aku i keia home me kekahi kakni hooleleaka t no ka hoikeike ana akn ia lakou l na kii nml o ke ao nei. Mahop® o ka pau ana o ka kaika! ana o »a lala o k i Papa Oia i kela huh akn ka ihn o na ho no ka Home IManwiua, ka pahu hopu. MaUila» \\a hoonai . k» lehuiehn e ka bi» • ' tm* ikeia k* pii ' ,!■ j.c v> U boloooft o

na keiki opio o keia puali puhi ohe i kela a me keis makahiki., a no ka piha hauoli o ua poe ma>, kaika!, aa lu!u iholakou he mau kokua qo keia bana, a haawi aku la ma ka lima o ka makua o keia bome. Maauei i mahae ae ai ka pili ana a ka nihoniho, a hele aku la kela a me keia ma kahi a Eoaa' maa manao e ume ana me fie baokila inageneti la, Ma ka hjike a C. B. ReynolJs, ka agena o ka Papa Oia e uoho la ma ke kahua.ma'i, he ewalu a oi aku paha ka nui o na ma'i i m»re mamua aku nei, a o ua hoo- | ipoipo a me na mare ana malaila | ua like loa no me Honolulu nei. : O nn keiki a na poe ina'i, ua hoi- | hoi ia mai lakou no ke kula o | Kapiolan», ma ka pa huomalu o Kalihi, e malamaia ai, a ua ikeia be kakaikahi loa o lakou i loaa i " * ka ma'i. ! Ma Pauahi Home, ui hoohauj oli ia mai ke kane a kekahi wahiae ma'i e noho ana aiaioko uia home me na heleheleua mohaha ! o kekahi mau mahoe 1 oih uaai- | loko mui o ka puhaka o kana wa ! hioe e noho una iloko o na haa- | wina luuiuu o ka ma'i, '! 0 ka niuau o ke koho balota ' an» o na ma'» ua Jfewe ia mai e j noonot>, a ua hooholoia, ua hiki : no ia lakou ke koho malaiia, a«a ma Honolulu nei nae e weheia ai ka pahū mahope hoi o ke puhi kukaepele īa ana- Ma keia hope j aku e puhi kukaepele mau ia | aku ana na leta mui ke kaiiua . ma'i mai, malalo o ke kuuoha a j agena Flinii. 1 ka wa a ka oeoe kahea, i kani mai ai no ka huli hoi ana aku o na īnea a pau no ka woku, ua hoopiha hou ia ae la ka uwapo ime na leo kuwo o na ina'i a tue na ohaua e baalele aku aua ia lakou. He mea oiaio ua nui ua waiuia* ka i hoohanini i» maīaila, a ua nni pu no hoi me na muki papalina, a maenuii no hoi o keia mau hom hoiks akea ana 1 hookomo mai i na manao maikai ole iioku o na lala o ka Papa Ola, * ua ulelo aa itekahi o kkou, La moa pono X4a keia Lop aku e Lookaawalo ia na poa ma'i uiai ko lakou mau ohaua aku ma o kekahi paku pa inawaeua o lakou, a lilo no boi keia i kumuhaua ano nui ua ka Papa Ola o uowuoo ai. Ma fea hora I o ia auiua la Poaono ī haalele aku ai ka uioka ahi Mikahala, a huu aial U i auui l k» Uora 10.30 oi* po uo. Uo ke alahele mu&ua a Liki i ka hv*ca hou uiai i ku kuUuakauhale aUi Hr ftha iwaeua, o ua 1 k&u malu eae ka ao v le ia eia Papa Ola 1 maluui u n bkV« i U\\ \U heu 12.!