Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 27, 7 Iulai 1900 — Page 4

KE ALOHA AINA

Hookumuia no ka

P@maikai o ka Lehulehu, a he Nu pepa na ka Lahui Hawaii

 

EDWARD L. LIKE

Lunahooponopono.

HOGAN E. KALUNA,

Luna Hoopuka

ALEX NAWAHI,

Luna Hoohana

EMMA A. NAWAHI

Puuku o KE ALOHA AINA

 

HONOLULU . . . . IULAI 7, 1900

 

            Ua hoopuka maoli ae o John M. Horner, i ka poino o na hui mahiko i na hana a ka Ahaolelo o Amerika Huipuia i hana mai la no na limahana kepa i ka hoo kuu lanakila ana ia lakou e hana e like me ko lakou i ike ai he pono me ka hiki ole i na haku ke kue aku, elike me na au o na aupuni i kaahope aku la. Ua nui na hana hookiekie i lawelawe ia e na limahana kepa ma na mahiko like ole, i ka wa i keehi mai ai na kapuai o Amerika Huipuia maluna e keia mau Paemoku, ma ka la 14 o Iune.

 

            Ua hoopii ae na limahana i ko lakou mau uku hana mai ka $20 a ke $40, a aole hoi elike me mamua, mai ka $16 a ka $18, no ia kumu ua nui na hoopaapaa a me na haunaele i ulu mai, me ka hiki ole i na hui mahiko ke lawe mai e hooponopono malalo o ke kanawai e like me kona wa i hala.

 

            AKAHI no a ikemaka na poe nei i kakoo ai i ka hoohuiaina i ka nui@o na pilikia mamuli o ia mau hana hawawa ana a lakou me ka manao ana e oi loa ae ana no ko lakou mau pomaikai ma ka haawi ana aku i keia mau Paemoku no Amerika Huipuia, Aka, nae ma kahi nae o ka hahai ana mai o na pomaikai he nui mahope o ko lakou mau meheu elike me ka lakou i kuko palaualelo ai ke ike aku nei lakou i na popilikia ke ukali mai la mahope e hookomo aku ana ia lakou iloko o na poino kuhohonu. Aloha no lakou.

 

            AIA na hakoko ikaika ana mawa na o na aoao Demokarata a me ka Repubalika, ke malama ia mai la ma Amerika Huipuia no ka aoao e lilo ae ana ka lanakila o keia kau koho Peresidena e hookokoke mai nei. O ka Peresidena a ka aoao Demokarata oia o Baraina (Bryan), a o ka ka ao Repubalika hoi o Makinile no.

 

            Nui a lehulehu na poe e holo makaikai ana i ka wehena o ka Paka hou o Hilo, "Hoolulu Paka," he mea maopopo e piha u ana a laukanaka keia mau la o Kauakanilehua.

 

O KE ALOHA AINA AOLE IA HE MEA E HILAHILA AI.

 

            Nai ko makou hauoli i ko makou ikemaka ana aku i ko makou mau hoakanaka o ka puupuu hookahi, eia no lakou ke auamo nei i kela inoa makamae maluna o ko lakou mau kipoohiwi, pakahi, me ka nana ole ae i na akeakea e alai mai ana mamua o ko lakou mau alo.

            He mea oiaio, o ko ke kanaka kupaa ana iloko  o na hoino ia he nui, ua lilo ia i mea makaheh@ nui ia e like me keia a kakou e ikemaka ei i keia mau la.

            Ua hoonele ia mai kakou i na pomaikai he nui ua hooi ia aku na hookaumaua ana, mamua o ka hiki i kekahi lahui he auamo, aka, no kakou na kanaka Hawaii. ka poe hoi nona ka aina i makia ia me keia mau huaolelo. "He poe kanaka lokomaikai na kanaka Hawaii, a he puuwai hamama hoi ko lakou i like ole aku me ke kahi mau lahui e.

            He olelo oiaio kela no ka mea, o ka@hana a lakou i hoomaikeike aku ai imua o na maka o na malihini mai na aina e mai, ua hooia mai ia i ka pololei o kela mau huaolelo kumu.

            O keia kekahi o na hana pookela loa a na kanaka Hawaii i hookahua ai iloko o ko lakou mau puuwai, a he hana hoi a makou e kanalua ole ai ke puana ae imua no ka pono o ko kakou aina aloha, mai hilahila a kuihe i ha hoonuinui olelo a ka poe puni kamailio.

            Oia ka makou e uwalo aku nei i ko makou mau hoaloha a pau, mai hilahila no ko kakou aloha ana i ka aina makuahine, a mai hoihope e like me ka wahine a Lota, o lilo auanei i kia paakai no ka hoowahawaha mau loa ia. a hiki i ka hopena o keia ao. Aka, e hele aku no mua o ka pahu balota me na manao lokahi a malaila e loaa ai ia kakou he mau manaolana no ka hoomama ia ana ae o kekahi mau haawina kaumahe e kau nei maluna o kakou na poe aloha aina.

 

NA WAHI LEALEA O KA LA 4 O IULAI.

 

            O na wahi malalo iho nei kahi o na lealea a me na hora i malamaia ai ma ka Poakolu nei, Iulai 4.

            1. Ma ka hora 8 a. m. heihei moku kiakahi.

            2. Hora 9 a. m. paikau hookahakaha o na koa me na lii hoomakeaka ma na alanui.

            3. Halolelo ma ka Hale Mele Hou, hora 11 a. m.

            4. Kipu aloha hora 12.

            5. E malamaia ana he mau lealea heihei ma ka pa kinipopo o Makiki hora 2:30 p. m.

 

E HOOLOHE I KEIA.

 

            Oiai, ua pau aku la ka hapa makahiki mua, a eia hoi kakou i na la mua o keia hapa hope e hele nei, nolaila, ke paipai ia aku nei na mea a pau he mau koena aie ko lakou no ka hapa mua i hala aku la a me na poe hoi i hookaa pau mai ia hapa e noonoo mai i ke ola o ka kakou hiwahiwa no keia hapa hope e hele nei, pela wale n@ e hiki ai ke hoomau ia aku ka hoonee ana i na hana imua. A mai h@@hao hoi na poe e noho aie aua ke maalo ole aku ka hiwahiwa a ka lahui imua @ ko lakou mau ipuka hale, no ka mea, he kumu no@ ko ka hiki ole aku ai. E hoolohe i keia o nele auanei.

 

MA KE KAUOHA

 

KO LOIO KUHINA DOLE MANAO

 

            Ma ka Poakahi nei, Iune 25, na hoouna aku la o @oio Kuhina E. P. Dole i Kiaaina S. B. Dole  i kona manao hoakaka maluna o ka ninau e pili ana i ke kuleana o na lahui e, e paa i na oihana o ke Teritori Hawaii, penei:

Teritori o Hawaii,

Keena o ka Loio Kuhina,

Honoluly, H. I. Iune Iune 22, 1900.

 

I ka Mea Hanohano S. B. Dole,

Kiaaina o Hawaii, Honolulu, H. T.

 

                        Aloha oe:----

 

            Ua loaa mai ia'u ka hanohano a ka waiho ana aku i ko'u manao malalo iho nei e piliana i ka pono ke koho ia na poe e noho ana maanei no na makahiki loihi me ka hoolilo ole i makaainana no ka Repubalika Hawaii a i ole no Amerika Huipuia a paa i na kulana aupuni.

            O keia kulana he kue kanawai a he manao ko'u aole e loaa ana he holomua. He paulele ko'u maluna o ke kukulu ia ana o ke Kanawai Teritori.

            O ka pauku 10, e haawi ana ia i ka mana hookupa no na kanaka o na aina e mahope o ko lakou noho ana ma na Paemoku o Hawaii nei, no elima makahiki me ke noi ole i na pepa a i ole na pakui noho ana.

            O ka pauku elua o ka Pauku @, e haawi ana ia. O ua makaainana a pau o Amerika Huipuia i noho ma na Paemoku Hawaii e uoho ana malaila, a i ole mai ka ia 12 o Augate, 1898, a o na makaainana a pau o Amerika Huipuia ma keia hope e noho ana ma ke Teritori o Hawaii no hookahi makahiki, e lilo no lakou i makaainana no ke Teritori o Hawaii.

            Aole he manawa o ka noho loihi ana o na Beritania e lilo ai oia i makaainana no Hawaii a i ole no Amerika Huipuia me ka hoohiki kupa ole .

            O ke kukulu ia ana o keia manao, malia paha ke koikoi, aka, he hilinai nae ko'u manao , o ia mau kupu Beritania i noho ole maanei ma ke ano makaainana no Amerika Huipuia a hiki i ka la 14 o I@ue, e noho lakou maanei ma ke ano makaainana no hookahi makahiki m@@nua o ke kohoia ana i kekahi keen ao ke Teritori, e hoeko ana e like me na hoakaka ana a ka pauka 0 o na Kanawai o ke Teritori.

            Owau uo me ka haahaa,

            Kau kauwa hoolohe,

            E. P. Dole,

            Loio Kuhina.

            Malalo o keia mau hoakakaana me ke kanalua ole he mea oiaio, he nui na Beritania, e haalele iho ana i ka lakou mau oihana e paa nei mamua o ka noho ana mai ka Aha Senate, a o kekuhi poe hoi o lakou e upu aku nei no ko lakou koho ia ana mai.

he mea pono ke hoopoina ia manao a hiki i ka piha ana he umikumamalua mahina ma keia hope aku. Hahai mau no ka poino i na poe hoohui aina.

 

LOAA KA PONO KOHO I NA PAKE.

 

            Mawaena o 300 a me 400 Pake e noho nei ma keia mau paemoku i kuleana pu maloko o ke koho balota ana, ma ke ano he mau makaainana lakou no ke Teritori. O keia poe Pake i loaa aku la ia lakou keia pono, oia na pake i noho loihi ma Hawaii nei a i hoolilo hoi ia lakou i mau kupa no ke aupuni Hawaii mamua o ko kakou lilo ana ae la he lihi aina no Amerika Huipuia.

            No ka mea, ma ka Amerika kanawai i hana mai la. "O na makaainana a pau o ka Repubalika Hawaii ma ka la 12 o Augate, 1898, ma keia ka hoike ia aku nei he mau makaainana lakou no Amerika Huipuia a me ke Teritori Hawaii."

            Ma ia kanawai i loaa ai i keia poe Pake ka na@a koho me ke keakea ole ia, a he hookahi wale no n@e paha wahi e puhali ai iakou oia ke ana haanao, aka, ho kakaikahi loa nae o lakou e kaupale ia aku ana no ka @ele me ia ike.

            Eia na aoao kalalaina Repubalika a me Demokarata ke nana mai nei ia lakou me na manao pihoihoi no kahi a ka uwahi e hina ai. A e loaa ana hoi he mau kokua ikaika no ka aoao a lakou e kakoo ai alu.

 

            He mau keiki hoehoe waapa kekahi o ke kulanakauhale nei i hala pu aku la no ka Ua Kanilehua o Hilo, no ka makaikai ana i a aina kaulana a lakou i lohe wale ai.