Ke Aloha Aina, Volume VI, Number 7, 17 February 1900 — Page 2
This text was transcribed by: | Donna Shiroma |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
POAONO, FEBERUARI 17, 1900.
Ke Aloha Aina
Hookumuia no ka
Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa na ka Lahui Hawaii.
EDWARD L. LIKE.
Lunahooponopono.
JOSEPH K. LIKE.
Luna Hoohana.
HOGAN E. KALUNA,
Luna Hoopuka
EMMA A. NAWAHI
Puuku o KE ALOHA AINA.
HONOLULU. FEB. 17, 1900.
AOHE no he mau mea ano nui a ka mokuahi Nippon Maru i lawe mai la e pili auau o ka ninau o Hawaii e moe lolii la iloko o ka Ahaolelo o Amerika Huipuia.
O KA loaa ana mai ia makou o na mea a pau mai Amerika mai, oia ka makou i hoike aku a e hoike mau aku ana no hoi imua o oukou ka lahui, a hiki i ka hopena loa o na haua a keia Ahaolelo. O ko makou kuleana i ka hoike aku, ka hoolaha aku maloko o ka kakou wahaolelo nei i ike mai ai oukou i na mea a pau e hauna ia mai la malaila, elike no me ka makou i hoakaka mau aku ai ma ko makou mau helu mua.
E HOIKE aku ana makou i na mea a pau e loaa mai ana ia makou no na haua a keia Ahaolelo, i na no ka hoihoi Aupuni Moi, a i na paha no ka haawi ia mai i ana aupuni e ae no ka loaa paha o ka pono koho balota akea i ka lahui a loaa ole, oia mau mea a pau ka makou i ake ai e hoike oiaio aku imua o oukou. Aole o ka lawe mai i ka hai mau hoonuinui olelo, aole hoi o ka epa wale iho, aole hoi o ka hoopilimeaai wale aku mahope o a hai ao mai. Aole pela, oiai, ke kau nei kio kakou mau maka maluna o ka hana a keia Ahaolelo.
INA paha he oiaio e hooko ia ana ka manao kokua aihue aina o ka makamaka Kuokoa e kaena mai nei, a e haule io ana paha ko kakou manaelaua ma ka kakou kuiouhana hoihoi Aupuni Kumu, elike me kapa e paha mai nei. O ka makou wale no e olelo ae, mai hauoli oe e ka maka maka no ka haule a uea o kou enemi, oiai, a@ no he pohaku uou e ku ia ai, a ke lua nei nou e haule ai.
O ka hoi a hoi ole e ke Aupuni Moi, ae le ia me "Ke Aloha Aina" a ke Kuekua e keue iki mai nei ka a-ka eia no kakou a pau i Hawaii neu aia ka Ahaolelo i Amerika. O na mea loaa mai, oia ka makou e hoike aku. Aha, ke olelo nei makou me ka hoopa ole, aia no he wa e hiki mai ana, e kukuli ai na kuli o ka poe aihue ana malalo o ka poe Aloha Aina. Nolaila, e hoolana i ka manao, e moni i na ehaeha o ko kakou mau hoino ia mai. Na ke Akua no e hoopakele i keia lahuikanaka nawaliwali i hoopea wale ia.
Poha ka ma'i fiva eleele la ma Kahului, aole anei mai Honolulu aku nei? Mai anei io aku no. Ke hoomaopopo nei makou aia ia mokupuni iloko o ke kulaua pioo.
Ua loaa mai la he hoike kuikawa i ke kulanakauhale nei no ka la 2 o Feberuari, mai ke kulanalauhale poo mai o Amerika Huipuia e olelo aua, ma ka hoolohe ia ana o ka Bila o Hawaii i keia la, ua waiho ia aku e Konela Gilbert F. Little, he hoololi ana i ke kulanakauhale poo aupuni no keia mau paemoku.
He nui kana mau kue i hoike aku ai, oia hoi, ka haiki o ke awa no ka lawelawe ana i ka pii mahuahua ana ae o ka oihana kalepa, ke ino o kona kahuu a he kupono ole no ke ola o ka lehulehu. A e koho ia ke kapitala ma kekahi wahi okoa aku, aole hoi ma Honolulu nei, aka, e ku nae ke kapitala ma kahi mua no ka manawa wale no a hiki i ka loaa ana o kahi kupono i ike ia no ke kukulu paa ana.
Ua lilo keia mau manao o Little o Hilo, i mea e hoino ia ai e ko onei poe, no ka mea, o kona huki ana i ke kapitala i kekahi wahi okoa, he hoemi ana mi ia i ke kulana holomua o Honolulu nei, aole wale oia, aka, ua emi mai kona ike nui la ana mamua o ke kulanakauhale e ku ia ana e ke kapitala.
Ke lelele e nei no ka noonoo o ko Honolulu nei poe, aohe wahi e ae a Kouela Little i manao ai i ke kapitala no na Paemoku Hawaii, aka, o Hilo no ia, a ke lohe ia aku nei ua leo kue o kekahi poe no keia mau hana a ia kanaka o Hilo.
Ma ka nupepa Hilo Tribune o ka la 10 iho nei, ua hoopuka ae oia, penei: Ua olelo ia ae e kekahi mea i hiki ke hilinai ia ma loko o hookahi makahili e hoomaka ia ai ke kukulu ana i na papu kaua masnei, a me na hana e ae e hoomakaukau ana no ka hoolilo ana aku i kahua hoahu asnahu no Amerika Huipuia.
I na he oiaio keia mau olelo a keia nupepa, e hoolilo ia aku ana o Hilo i kahua hoahu nanahu no ke aupuni o Amerika Huipuia, he mea maopopo loa, e lilo ana oia ke kulanakauhale nui hookahi ma keia Paeaina, a ina hoi e hooko ia ana ka Little mau hooikaika e hoololi ia ke kapitala, alaila, he mea maopopo e haule ino loa ia ana no keia kulanakauhale i kaulana i ka nani a me ka hanohano.
NA HUNAHUNA O NA AINA E
Aia ka pakaua o Ladysmith ke paa la me ka manaolana mau a ma ka lako i na mea ai.
He lono kai loaa mai Ladysmith mai, e olelo ana, o ka nui o na poino o na Boa ma ke kaua o ka muliwai Tugela a me Spion Kop he 1,100 i make a me 600 i hoeha ia.
E hookuu ia ana e Kenerala Robert o Kenerala Pretorious o na Boa, nona ka wawae i oki ia. ma o ke kumu aole oia he makemake e hoopaahao i kekahi koa wiwo ole.
O ka poino o na Beritania mai ka au ana maloko o ka muliwai Tugela a hoea i Spion Kop a haalele hou ia wahi he 1,985 alii a me na kanaka.
O ka nui o na koa Beritania ma Aferika na kokoke loa e hiki aku i ka 213,000 me 425 pukuniahi. Aia na Boa a pau i hiki ke hakaka maluna o ke kahua kaua.
MA KE KAUOHA
Honolulu, Feb. 14, 1900.
Ma o ke kauoha a ka Papa Ola, ma a mahope aku o ke aumoe o ka la 14 o Feberuari, 1900, o Alanui Moi, mai ke Alanui Nuanuu a ke Alanui Moi, mai ke Alanui Nuanuu a ke Alanui Muliwai, maanei ua hookuu akea ia no ka oihana o ka lehulehu.
HENRY E. COOPER,
Peresidena Kuikawa o ka Papa Ola.
34-3t.
Honolulu, Feb. 14, 1900.
O ka Papa Ola ma keia ke noi nei i ka lehulehu o Honolulu e hooko aku i ka manao kuhikuhi o ke Komite Malama Ola ma na mea e pili ana i ka hoomake ana i na iole me na hana mahope mai no ka hookaawale ana ia mea.
E kuhikuhi hou ana ka Papa e waiho ia ka laau make ma na wahi kupono aia kela a me keia po no hookahi pule, e hoomaka ana ma ka po Poaono, Feberuari 14.
Ma ke kauoha,
HENRY E. COOPER,
Peresidena Kaikawa o ka Papa Ola.
34 1w.
KEENA O KA PAPA OLA.
Honolulu, Feb. 7, 1900.
Pauku 28 o ka Ruia Malama Ola o ka Papa Ola ma keia ke hooluhia nei, a nolaila, o ka pauku i oleloia, e heluhelu ia penei:
Pauku 28. Aole opala, lepo hale lio, lepo iao, a i ole na mea i kiela la o ka holoholona a i ole o na mea ulu o na ano a pau e lilo ana i mea palaho e hoohanaia no ka uni, a i ole no ka hoopiha ana i kekahi apana pa hale a i ole apana aina e ae.
C. B. WOOD,
Peresidena o ka Papa Ola.
31-1w.
RULA O KA PAPA OLA.
Keena o ka Papa Ola, Honolulu, Feberuari 9, 1900.
O ke kamohewa ana maloko o na pa hale i kukala ia e ka Papa Ola ua laha ia e ka ma'i ahulau, a i ole a puhiia malalo o ke kauoha a ka Papa ua hookapa loa ia.
C. B. WOOD,
Peresidena o ka Papa Ola.
3-1w.
HE WEHE NUI OI KELAKELA
MA KAHIO
L. B. KERR.
ALANUI MOIWAHINE.
KUAI HOEMI NUI!!
MAU WAIWAI PAIKINI HOU
Lole Aahu Hou Maikai Loa
HE EMI KE KUMUKUAI
Papale Paikini Hou o na Lede
HE EMI KE KUMUKUAI
Mikilima o ke ano Hou Loa
HE MAKEPONO LOA
He Nui na Paku Lihilihi Hou
HE EMI KE KUMUKUAI
Mamalu Nunui me Liilii
HE EMI KE KUMUKUAI
Na Lipine a me Lihilihi Hou
he emi ke kumukuai.
Pua a me na Hulu ano Hou
he emi ke kumukuai
Na Lole Piliili o na Wahine
he emi ke kumukuai
Na Uhi Pakaukau me Tawele Lima
he emi ke kumukuai
L. B. KERR.
Honolulu, Alanui Moiwahine