Ke Aloha Aina, Volume V, Number 52, 30 December 1899 — Page 8
| This text was transcribed by: | Jean Howard |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
8 KE ALOHA AINA POAONO, DEKENABA 30, 189@
====================================
@ MOOLELO WALOHIA
----:NO KA:--
UI SOPAEA
ILOKO O KA HANOHANO
--:A WE:--
TOME BAKALA
Ka Ilihune
--------------------------------
Hoohenoia no KE ALOHA AINA.”
---------------------
Mamuli o ka makemake nui o ka opio e ikemaka i ke kino o na poe i lilo aku i moepuo na kona mau lima ponoi, keia ku @u nui o ko ka opio alakai ana i kana mau @io.
I ka hiki ana aku ilalo o ka papahele o lalo ua haawi ia aku ia laua iloko o ka lima o na koa kiai e ku ana mamua o ka lanai, a na lakou ho@ i halihali aku e hoopaa iloko o ka halep ahao.
A o keia hoi ka wa a ke kanaka opio i hoohuli ae ai i kona alahele no ka aoa hema o ke Kakela, ka aoao hoi i kupono ioa i kahi a kekahi kumulaau nui e uhi ana kona mau lala a me na lau uliuli e uhi ana i ku wai lana malie o kekahi lokowai nui e waiho ana ma ia wahi, kahi hoi a keia poe i oii aku ai me ka ike ole ia e na kiai oloko o ua Kakela la.
A me kekahi alanui ololi e moe ana mahope o ka hale, a ma ia wahi i hele pololoi aku ai oia ma kahi o ke kumulaau e ku pololei ana i ka puka aniaui o kaua aloha e hoo@no mau ai.
A he mau anana wale no kona hele ana aku imua, aia hoi, ua hala@ i koke mai la kona mau heleholena me na kino o ka poe ana i kiloi mai ai mailuna mai o ka puka aniani.
Aole hoi oia i hoaui ae i kona aoao i hela mai ai, aka, ua hele pololei aku la oia e ike i ko lakou mau kino, a owai la keia poe enemi?
I kona hiki pono ana iho ma ka aoao o ka mea mua, haha aku la oia me kona mau lima, aia hoi, ua hoike mai la kona kino puanuanu, aole e kala ke aho o Olepau i haalele ma ai iaia.
Aka, aole nee o kona ike ana iho la ua pauaho mai la keia mea i kona ola uhane, oia kona kumu e hoi hope mai ai, me ka pau pono ole o na kino ana i kiloi mai ai mailuna mai.
O keia poe a pau i loaa aku la iaia, aole loa hookahi o lakou i hoopakele ia kona hanu la.
Me keia mau helehelena ana i ike iho la, i haalele iho ai oia i keia wahi, a kamoe aku la oia no kahi a na kini e ku ana, a me na kauwa lawelawe pu, no ke kai ana aku i na kino wailua o keia poe i hoao e pakaha i ko laua oia.
A oia hoi ka na kiai a me na kaawa lawelae i hahai aku ai mahope ona no kahi o na kino make @ wailio ana.
A i ka wa i hoea aku ai lakou ma kahi o na kino make @ waiho ana, huli ae la oia a pane aku la i na kauwa lawelawe o loko o ke Kakela, i ka i ana mai:
Ane, e o’u mau ho@loha, o ko’u makemake wale no i kanoha aku nei ia oukou, oia ko oukou hele ana mai e kokua ia @ ma ka h@pai ana aka i na h@no make o keia poe e waiho mai nei, ka poe hoi i hoao e I@we i ko maua mau ola mai ko mana mau kino aku.
A na keia mau olelo a ke koa opio i na koa a me na kauwa lawelawe oloko o ua Kakela ia, a oia hoi ka wa i kul@ iho ai na poo o na poe kauwa @a ilalo, a hapai ae la i na kino make o ua poe nei, no ka hoihoi ana aku ma kekahi wahi kupono o ke Kakela.
A o keia no hoi ka wa i hoouna ia aku ai o kekahi elele i ka oihana makai, no ka hele ana mai e nana i na lawehala i hoao e pe@ehi i ko laua mau ola.
A iloko wale no o ka manawa poko@ o ke kali ana, ua hoea koke mai la ka Ilamuku nui o ke aupuni me kona mau hope ma ka oihana, no ka nana ana i ke kumu nui i hoea mai ai o keia mau hana weliweli a ku i ka manaonao.
I ka wa a ka Ilamuku e nana nei maluna o na kino make, oia no ka wa a kekahi o na kauwa lawelawa i wehe ae ai i na lole e uhi ana maluna o ua poe nei, aia hoi, ua hoohikilele ia ae la ko ka opio ma nao, mamuli o kona ike ana aku o kekahi o keia poe e waiho ana, o ka hooilina moi no ia o Auseturia.
Ia wa i huli ae ai oia a kuhikuhi pololei aku ia i ke kino o ke keikialii e waiho pu ana me keia poe i pau i ka make, a me ka hoohakalia hou ole iho, poha aku ia kona leo me ka piha i ka inaina.
Aha-hana! Ua loaa pono oe ia’u no ka mea, o oe ka mea nana i hookonokono i keia mau uhane maika e komo pu iloko o ka hooko pu ana ma kau hana ino, a ke minamina nui nei au no lakou no ka loaa ole o na huikala ia ana o ko lakou uhane ma kela ao:
Na keia mau huaolelo i hookaakaa aku i na maka o ka ilamuku a me kona mau hope, ua lawelawe keia keikialii i kekahi hana kara@ma i wahi e hoopoino ia ai kona ola.
A o keia no hoi ka wa i kanoha aku ai ka ilamuku i na poe hana o loko no ka hapai ana ae i kona kino ma kahi kupono, i hiki ke nana pono ia kona ano.
Mahope iho o na hakilo ia ana ma ua wahi e ae a pau o kona kino, ua hiki ke ike pono ia, ua unu ia mai kona kino a pokole, mamuli o ke kiekie o kana wahi i haule mai ai.
Ua hoihoi ia aku kona kino wailua noloko o kekahi rumi nui oloko o ua Kakela la, no ka hoomaemae ana ae i na kiheahea uhi ana maluna o kona kino.
Mahope iho o na hana maikai i malama ia maluna o kona kino, ua ha@ ia aku la ke kauoha i na luna aupuni o kona aina e kii mai i kona kino make no ka hoihoi ana aku i kona kino walua malalo o ka lakou malama ana.
Mahope iho o ka loaa ana aku o ke kauoha mai ka ilumuku aku, oia koke no ka wa i ku ia mai ai o kona k@no me k@ hakalia ole, a mamua ae hoi o ka hookaawale ia ana aku o kona kino, ua hoakaka mai la ka opio i ke kumu i hoea mai ai o keia ulia poino maluna ona a me kona ma hoahele.
Oia hoi ko lakou hoao ana e powa a e pepehi iaia ma kekahi wahi nona ke kiekie o 50 kapuai i hiki hoi ke kapa ia he powa a he pepehi kanaka maopopo oia:
A no ia mea, na lawe ae au i ke kulana hoopakele i ko’u ola ia hookahi kue ia n@mi poe,a i hoike e akaka ai ka oiaio o ka’u mea e olelo nei, e pono e lawe koke ia mai kela mau paahao.
A iloko o ka imo ana a ka maka aia hoi, e ku ana he elua m@u kino kanaka e ku ana imua o ko makou alo, me na lima i paa i na kupee hao.
A mamuli e ke kauoha a ka kakou-opio ua wehe ia ae ia na hao e paa ana i ko laua mau lima, a me ka leo moakaka, pane aku la oia, penei:
Ano, e hoike @ai i ka olua ike no na mea e pili ana i ka hana a ka hooilina moi o Apseturia a me keia poe kino make e waiho mai nei, i kono ia ai olua e lawelawe i kekahi hana i hiki ole ke manaoia he mau hoaloha olua no kekahi mea kino uhane elike me ko olua ano, a nona hoi au e makemake nei e hoike mai i ka olua ike no na mea e pili ana i ke keikialii.
================================
HE MAU HANA HOOHOKA
-------------
He mea kaumaha a ku maeli no hoi i ka walohia, ka ike ana i na kane, na wahine, a me na keiki Hawaii, mai na poe kino ikaika a hiki aku i na elemakule palupalu, e ubaiaholo ana i na palapala ae holo @ainna o na mokuahi holo pi liaina mai ka Papa Ola mai, ehke me na hoike i haawiia ee e ka Pana Oia i na ona moku@hi o na ohua kapena wale no ke ae ia, koe na ohua oneki.
No keia kumu, ua hele aku la kekahi poe i loaa na riiki ohua oneki e aie dala i kekahi poe makamaka puuwai aloha, a he mea maopopo loa hoi, ua loaa iho la ke alanui e hiki ai ke hoi koe wale no ko ka Papa Ola apono iho.
Ma ke kakahiaka Poalua a me ka Poakolu nei na hoohaimu ia aku la ke kee@a oihana o ka Papa Ola e ua ohu@ kapena o na lahui like ole, aohe olelo ana no na ohua haole, he ike ia aku no na na palapala ae i ka paa ia mai iloko o ko lakou mau lima, a o na ohua Hawaii hoi, na kena ia mai la a he@ hou i na kauka e nana ai i ko lakou mau kino.
Mahope o na hoolilo dala ana e auhau papalua ona na kauka maluna o ka poe ilihune Hawaii, a o ka hope loa, na hoole mai la ka Peresidena a me na hoa o ka Papa Ola aole e loaa na palapala Keu ka lapuwale.
===================
Ua hoea mai la ka mokuahi Amerika Maru, a mo@ku iho la mawaho o ka nuku o Mamala mamuli o ka hoomalu ia ana o ke awa kona kumu i komo ole mai ai.
Ua Nee Aku
Ma keia ke hoike aku nei au i ko’u mau hoaloha a pau, na haalele aku au i kuu keena hana mua e ku nei ma ke Alanui Moiwahine, mahope o ka Ha’e Aupuni. A e loaa no au ma ke poo o ke Alanui Li iha, ma ka hale inu kope mua o Chee Kwai @
Manawa Hana: Mai ka hora 8 a.m. a hiki i ka hora 5 p.m. o na la a pau.
KAUKA CHAN KAM C@
--------------------
GOO KIM:
KUKIMA
Helu 210 Alanui @unanu
@ me makou na Lole @ e ma Waiholuu like ole, na Kal@ Pale Pakaukau Li@lina, Lililihi Pa@ keokeo, V@ Lawna O@ Pahu Lole, Silika Pak@ a @ aku.
@ mai a e @ no oukou @ mau waiwai hou. E loaa @ ma ka ku@ kuai @
==================================
KUAI EMI O NA WAIWAI A KA HUI KUAI LOLE HAWAII
O na waiwai e kahi la aku ana me ka makepono loa oia no keia malalo iho, penei:
Na Kalako@ maikai @0 i –u i ke $ 1.00
Na Lapon@lo maikai 20 i-u i ke 1.00
Na Makalena @ : 10 i a i ke 1.50
Na Pal@kohi p@a o na Wahine he 1.50
Na Paulole Kepani o na Kane 1.75
Na Keokeo maikai @ 25 ia i ke 1.00
Na Huluhulu a na Keikikane 75 keneta a piu aku
Na Pale Puka Aniani nani loa he $4.50 o ka paa
Na Koloka o kela a @e keia ano $4.50 a pii aku,
Na Pua Lei Mare ne oluolu waipahe ke kuai ana,
Na Kihei Huluhulu o na ano like o e he 40c pii aku,
Na keena L@ like o@e e kuai hoemi ia aku ana
Na Keena Lipine maikai e kuai hoopau loa ia ana.
O keia kuai hoopau e hoomaka ana ia ma ka Poakahi ae nei Dekemaba 4, 1899. He nui wale na waiwai e kuai hoemi ia ana ma keia kuai nui.
Ua hai@ama mau ka ipuka no na mea a pau e manao ana e komo mai ma ka lawe ana i na mahele hookuleana iloko o Ka Hui Kuai Lole Hawaii.
MOSES PALAU,
Luna Nui
===========================
WHITNEY & MARSH
LIMITED.
NO KE KARISIMAKA
--------------
Hainaka
O na leda i hunio lau ia a i hanaia me na Lihilihi.
O na Kaue ka keo me na waiholuu e ae.
He heluna nui o lakou. E loaa no me ka emi lao.
Ribine
Satina, o na waiholuu like ole a me hula, alo lua.
Kah@ aha leloa nani Moire.
Kawele Lima
Lai na 60 keneta a ka $5.50 o ke kakini
Pale Pakaukau
75 keneta a ka $3.50
Lihilihi Paku
Lako o na Kane
Palule, Lei a @ A i Kala, Kaei Opu, Lole Pili Ili.
Kakini
Silika, Huluhulu, Waihooluu Paa loa, Hemadorf
Ko ua Kane $ @ ; L de 35 c
----------------------
WHITNEY & MARSH, Ltd.