Ke Aloha Aina, Volume V, Number 33, 19 August 1899 — PELA IO ANEI HOI? [ARTICLE]
PELA IO ANEI HOI?
TTa hookalialia ia ko makou manao, mamuli o kekaLi lioike a kekahi pili hoomana, e pili ana no ka emi Dtii aua o keia lahmkanaka mai ka wa i behi mai ai na kapuai o na knmu noolepope a biki i keia la, a p oīelo ana lioi, o ke "keelmia mua 0 na Lana a ua knmu Hoolepope 1 haua ai, oia no ka helu ana i ka nui o na kanaka o keia Paeaina, a maopopo, alaila hoomaka ke ao aua, a me ka hoouaauao ana i keia lahuikanaka. | Aia maloko e ka Hoolaha Ma- • uaoio a ka poo Katolika, ? pai ia ' uei ma Honolulu nei, oloko nku ; nei o ka malama o Inlai, na hoi- ' ke ae oia penei, i kekah) mea e ' pili ana no ka iahni Manila, e hakaka mai !a no ke aloha i ko ; kkou aina, a oia iho keii\ mala- j lo nei: '• ! "He mea maikai ke nana akn 1 keia nmn wahi ehia o ka Mo*na ' Pakipik:*, i mea e ike pono ia aī 'ka hana >: na Kahnna KitMikt\ H me ka hiiua a n,\ kumn Hooh»popo. No ka moa, hoino nni ' uei na napepa .Vr,erika t na Kihima he mea ia, t\ 1a1;on ih' poino a paw, s p p">nv> hookw- ' akn ia lakon, a o na ' Hoo?c»pope ma MnniU; e hoolUo \ n* kanaka o Uila i poe
Kh.nstiano io. Aulea onkoa e nakumu Soolepope,uapoinaanei onkou 1 ka mooleln n'HawAii nei, i ka wa i hiki mai ai o *Binamu a me ītakina maanei, kauia mai lana e ka ,wabine a Kapaehameha 1., e ao aku i na kanaka Hawaii, o ka lielu kanaka ka laua\ana mua, a loaa mai 140,000 ka nui o na kanaka Hawaii, A hala aku la he V0 makahikl a oi o ko lakou hoonaauao ana i keia lahui, helu hou ia , na kanaka o ka ama, a *oaa mai ehia kanaka mioli? 30,000 aj oi, oia wale no. A mahea la kela mau 140,0Ō0 i hoonaauao ia ai ] e lakou? (Pau i ka mu ak( a j Binamu ma.) Oia anei ka hjua ■ 0 k,a lakou hoonaaijao ann? O j keia emi ino loa oka lahui. j Pela anei ma Mauila, kahi i 1 hoonaauaoia ai ka lahuī e na Kahuna Katolika Sepania? E nana lTakou, i ka makaliiki 1750, k"mo na Katolika o Sepania ma na mokūpuDi Pilipiiie, hela ia na ; kanaka a loaā mai Do4,ooof* a hoomaka na kahuna i ko lakou hoonaauao ana, enai mai paha ka | lahui elike me H»waii neif Aoīe j mahuahua mau, a pii iluna kal heluna, a hikī i ka Oia j ka hua o ka liooīkaika ana o na Kahuua Katolika e hoino ia nei j e na Hoolepope o Amerika, no ke kuko ino ana paaa i ka aina, j 1 mea e pomaikai ai ko Ukou noho aua." | X ko makou lawe ana mai a hookuku ae i keīa hoike io, ua loaa ia makou kekahi mau j hoa!«ika ku i ka oīaio, aole makou e hoiso ana ma ke aiio oia hoomaua, ina he Kaiolika ia. Kalavina, iloremona a peīa aku, aka, a hoomaopopo ae ana ma-, kou i ko kakou kulana mua īoa i j ka hoea ana mai o Blnamu ma, aia kakou maluna o ka 100,000 ka heluua, aka, i ka liala aua & 78 makahiki a oi, eia ko kakou heluua paha u ke 30.000 i keia wa, f hft euii nui hoi o 110,000 kauaka, a ke nana aku lioī I ko Mauila i ka 1750, he 904,000 ka nui, a iloko o 140 makahiki, HU4 ka ue 7,0011,000 ka nui o na kauaka lua me\eia ko kakoa loih', ua uooueo loa kakou a k.v ka puhaku, a pololei lioi keia poe e oleio nei, o ka anaam \ La liaku elua, oia K.a puul a uio ka hao aiua iloko o ka uaauo ua mikaaole, ke k;uuu uaua kakou i ulupa a noouoo elike uie kiila hoike mauaoi a keU Loouiaua o hoike uoi. Wola ka'hao ia »kn Ka IH v «% pe iVhi v.vi \ e - hi o k«k \ a; \ w* | o s<» k.> p ■ ToaO -e