Ke Aloha Aina, Volume V, Number 13, 1 April 1899 — Page 8
This text was transcribed by: | Juanita Allen |
This work is dedicated to: | Wilhelm J.K. Bailey |
KE ALOHA AINA
POAONO APERILA 1, 1899
HE KAAO KAILI PUUWAI
NO KA
UI MINEWA.
A ME NA
Kaikunane Eiwa
I Hooliloia i mau Manu Nene Ahiu a i ole na Keiki i Hoehaehaia
Kakauia no KE ALOHA AINA
E ka mea nona keia leo malihini a’u e lohe nei, wahi a’u i puana aku ai, eia no au maanei.
I ka hookuu iho o ko’u leo o ia koke no ka wa i haaleleaku ai o ka elemakule i kona waapa, me kona mau lima e paa ana i kekahi mau lako kamana.
Aole ke kanaka malihimi i hoohakalia iho ma ke kua lehelehe ana aka, ua hele koke aku la oia no kahi a ko’u wahi halelana e waiho ana a hoomaka koke aku la ma ka hoomahuahua ana ae i ua wahi halelana pananaiki nei o’u me na apana papa ana i lawe pu mai ai.
Aole oia i uiha, aole hoi oia i hoomana no kekahi mau minute, aka, eia no oia ke hoomau loa i ke kapiliia ana i ko’u wahi halelana me ke kaniulu ole, a ua kue loa mai hoi i ko’u komo pu ana aku e kokua iaia:
O@i mai la ka la me kona nani nui, aole no ua kamana la i hoopau ae i kana hana ana a i ka iho ana aku a ka la ma kela aoao o ka poe poe honua, aia hoi, ua paa ae la ua holowaa nei.
Nou e Minewa, wahi a Boli9ona i puana ae ai, he manaolana ko’u, ua piha oe i ke pahaohao no keia elemakule kamana, a e hoike aku au, aole ia he mea okoa aku, aka, o Sisila no ia, mamuli o kona menemene a me kona makamake ole e komo pu aku au e kokua iaia ma ka hana i ko’u holowaa a no ia kumu i huna ai oia i kona helehelena.
I ka paa ana o ha wahi a pau o kuu halelana, oia no ka wa o ua elemakule la i wehe ae ai i kona aahu aahu me ke pookii nana e huna ana i kona helehelena, a ahuwale mai la ka oiwe kilakila o ua Sisila nei.
A i manawa koke no i nee mai ai oia imua me ke kukuli ana iho mamua o ku alo. Maluna o kona mau maka ua ike ia na waimaka i piha me ka ehaeha e haloiloi mai ana maluna o kona mau lihilihi me ka puana pu ana mai me ka walohia nui. O e Baliona ua koke la ka manawa e maweheia ai o ko kaua pili aloha ana a au aku oe ma ke kahua akea o ka moana ke ka maopopo ole o ko kaua wa e hui hou ai.
Mai hookaumaha i kou noonoo no ia mea, wahi a’u i hoolana aku ai i kona mau manao kaumaha me ka lalau ana aku iaia a hapai ae la iluna mai ke kukuli ana me ko’u holoi pu aku hoi i na waiaka i piha me ka ehaeha e hoopulu ana i kona mau papalina.
No ka mea, e hiki hou mai ana no au i ko kakou aina aloha nei, ina e mau ana ka loihi o ko’u ola ana, no laila, e hoopau i na manao kaumaha e hekau la maluna o kou puuwai.
A he mea oiaio, mahope koke iho i ka poha ana aku o keia mau huaolelo mai ko’iu lehelehe aku, ua hoopau ia ae la ka hiolo makawalu ana mai o kona mau waimaka.
I keia mea minute aia maua ke kali la no ka uhi mai o ka pouli i hiki ai au ke lawe ia aku no ka moana nui akea e waiho mai la, me ka ike ole mai o na koa e kiai ana ma na kapa o ka muliwai.
No kekahi mau hora loihi keia kali ana no ka hoea ana mai o ka manawa kupono, ua hoouhi mai la ka po i kona kapa pouli maluna o ka honua holookoa. O keia po a’u e hoomakaukau nei no ka haalele ana i ko’u aina hanau aloha, he po ia a ka ino nui wale, me ka haule pu ana mai o na kulu pakaua koikoi, a na ia ino nui i hooi paumi aku i ka pouli a pela ao i kaalo ae ai ma kahi a na koa e kiai ana me ka lakou ike ole mai ia’u.
I ko’u ike ana o ka manawa kupono ia no’u e haalele iho ai, ua haliu aku la ko’u mau maka maluna o ka ui Sisilia me ka pane pu ana aku ma ka leo malie.
E kuu hoopakele e hoopaa hou mai i na kaulahao maluna o kuu kino, no ka mea, e hookomo koke ia no ke aloha i loko o na poe e ike iho ana ia’u iloko o keia kulana ekaeka.
I kinohi, ua hoole mai oia ia’u, aka, mamuli nae o ko’u pakela paakiki, ua ae mai la oia, a hoopaa iho la i na kaulahao nunui ma kuu lima a me na wawae me ka panee ana aku i ko’u wahi hale lana no loko o ka muliwai.
A i ka makaukau ana o na mea a pau, oia no ko’u wa i komo aku ai no loko o ka holowaa, me ko’u haawi hou ana aku i ke kauoha iaia no ka hoopaa ana i ko’u mau wawae me na kupp hao; ua luilui mai kona poo, me he la, e hoike mai ana, he menemene oia i ka hooko ana mai ia hana maluna o’u.
Aka, aole nae au i ae aku i kona makemake, a koi ikaika aku la hoi iaia e hoopaa iho i ua mau apo hao la. No kekahi wa loihi kona noho elemu ole ana, ua ae mai oia i ka’u kauoha, a lalau iho la i ua apo hao me ka hoopaa ana iho maluna o ko’u mau wawae.
I ka paa ana ae o ua mau kupp loa, oia no ko’u wa i haawi aku ai i na aloha hope loa nona a moe iho la ilalo me ke kali ana no ka wa e hoea mai ai he hoopakele no’u.
I keia mau sekona no hoi, ua kihi ia’u ke ike maopopo aku i na waimaka e hiolo makawalu mai mai na papalina mai o ka ui Sisila, ua haawi aku i na huaolelo e hoomalielie ia ai kona mau ehaeha, aka aole nae oia i hoolohe mai.
Mamua ae o kona hookuu ana iho i ke pani o ka holowaa ua lohe aku la au i kona puana ae me ka leo kaumaha.
E Boliona e ukali no au mahope ou a hiki i ko’u i ke ana, ua palekana mai na poino a pau a kou hanau mua i upuai, aole n ia he mea no’u e hopohopo ai. Nolaila, e Boliona, na na lani e kiai ia oe a hiki i ka loaa hou ana ke hoopakele nou. Aloha no oe.
Aole he leo i pae hou aku mai ko’u mau lehelehe, aka, ua noho hamau iho la au me ko’u puuwai i piha me ka ehaeha, a oia koke no ko Sisilia wa i pani iho ai i ka holowaa, a panee aku la me ka ikaika nui no loko o ka muliwai me ko’u lohe pu aku hoi i ka owe na’i mai o kana mau mapuna hoe mahope o’u.
UA HOPE HEWA IA.
Ma ka Poalima nei, ua hopu ia iho la a lawe ia aku la no ka halewai kekahi o na pake i ike nui ia ma keia kulanakauhale, nona ka kino o Mr. Kan Wing Chew, i kona wa e hooponopono ana i ka buke o ka Hui o Kula, e ka Hope Ilamuku Charles Chillingworth, me kekahi makai Pai@, a lawe ia aku la no ka halewai. Ua ninau aku ka makai i ka mea i hopu ia, i na ua ike oia i kekahi pake nona ka inoa o Yak Cheong, aka, ua hoole mai oia, a oia no ka wa i hopu mai ai ka Hope Ilamuku iaia. Ma ka halewai ua huliia iho la oia me ka hoopaaia aku.
Ua makemake oiae ike pono i kona kumui hopu ia ai, a me ka hewa i hookau ia aku maluna ona, oiai, aole he palapala hopu i waiho ia aku nona. Ua ukali aku he loio i ka wa i ike ai i keia pake e lawe ia ana no ka halewai me ka manao e kii aku e bela iaia, aka, ua hoole ia mai nae ia e ku aupuni. Mahope o ka imi pono iaana o ka loio i kona hewa, ua lohe ia iho la ua hoao o Kan Wing Chew e kipe i kekahi lima hana pake o ka Hale Dute. No hookahi hora a me 45 minute o kona paa ana maloko o ka halewai ua hoea mai he luna o ka Hale Dute a hoike mai la ua hopu hewa na makai aole oia ke kanaka i hana hewa.
Ua hookuu ia mai o Kan Wing Chew mahope o ka loaa ana mai o kona mau waiwai, aka, aole nae he loe mihi i haawi ia aku iaia. Ua manaoia e waiho ia aku ana he mau koi poho ana i ke aupuni no ka hopu wale ia ana o keia pake, he pake o Kan Wing Chew i ideia e na lunakanawi a ua haawi aku hoi iaia kekahi mau hooponopono ana no ke aupuni i ka wa e ulu mai ai o kekahi pohihihi mawaena o ke aupuni me na Pake.
MAU WAIWAI HOU!!!
240 PAHU O NA LOLE AAHU NANI LIKE OLE.
Ua hoouna pololei loa ia mai na Hale Hana Lole Nui mai Europa mai.
E WEHEIA ANA I KA POAONO, MARAKI 18, 1899.
NA WAIWAI NANI LIKE OLE!
Na KALAKOA MAKAIKAI 30 i-a ke 1.00,
10,000 APA O NA LOLE HOU ma ka 5 keneta o ka i-a
LIHILIHI VALENCIA like ole 12 i-a i ka 25 keneta,
LOLE PILI ILI o na Lede ma ke kumu kuai emi loa,
Na KAKINI WAHINE ma ke kumukuai i hoemi loa ia
NA PAPALE PAIKINI HOU LOA O NA WAIHOOLUU LIKE OLE O NA ANO A PAU.
500 PAPALE i kinohinohiia no ka 1.00 o ka mea hookahi.
Nolaila o ka manawa keia no oukou e loaa ai na waiwai Europa ma mua o ka hoea ana mai o ke kanawai Dute o Amerika Huipuia.
E Hele Koke Mai i Keia Wa.
L. B. KERR.
Honolulu Alanui Moiwahine