Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 49, 3 December 1898 — OHI HAPUKU KA I-A O KAPAAU. [ARTICLE]

OHI HAPUKU KA I-A O KAPAAU.

O na lono ano nui i hoea mai i o kakou nei i keia man la iho la, oia no ke kauoha maoli ia ana mai nei e na Poo Aupuni ma Wasinetona, e late ae i na aina aupuni e Sakho nei ma Ainahou, i wahi hoahu nanahu no Amerika Huipuia, a elike hoi me ka haawi a ke aupuni o Dole ma, e lilo na pono a me na pomaikai o ke aupuni Hawaii no Amerika, i piha ai hoi ka huina o $4,000,000 elike me ka aie lahui a lakou i haawi aku nei na Amerika e uku, Oiai, he mau la helu wale no koe a hoea aku i ka wa e noho

hoa mai ai ka Ahaolelo, eia nae, ke okioki e ia mai nei no na pono o ua huina aie la a ka Repubalika o Hawaii i haawi aku nei, a ke i mai nei, e lawe ae oukou ia Ainahou i wahi hoahu no ko kakou oihana kaua moana, i wahi hoi e hoopilikia ole ia ai lakou ma ka noonoo ana i na hoolilo no ka hoahu ana i na nanahu no ko lakon mau mokukaua maanei I keia la ua ae maopopo mai ka Peresidena o Amerika i na hana poholalo a Kuhina Kivini ma i ohumu mua ai i kinohi, a eia na hooko ana ke lalau kino mai nei na lima kakauha mauna o na aina a kakou i ike ai he mau Pono ia no ke au puni Hawaii mai kinori mai, a i manuahi wale ia aku hoi mamuli o na hana hao wale. O keia ohi ana mania ae o ka noho ana mai o ka Ahaolelo lahui, he hoike maopopo hoi, no ka manao alanu e i kinohi akahi a hooko ia, a o ko lakou lawe ana ae la a hana aku e like me ko lakou me ko lakou makemake, he mea no ia ua ike mua ia e kakou, e hana mai ana no lakou pela ia kakou elike me keia a kakou e ike aela i keia mau la. He hoike maopopo hoi keia o ka haowale, a oiai he hana kuluma ia ia Amerika a me na aupuni nui e ae i noho ia e ke ulakolako o na lako kana, nolaila, he mea ole ia lakou ka manao a noonoo ana iho i na uwalo leo ana aku a ka poe nawaliwali, no ka mea, aole lakoa he poe e hiki ai ke makauia mai ko lakou mau leo, a malalo o ia kumu i ku ai ka lakou nei mau hana me ke keakea ole ia. Aka, aoie nae o ko lakou ohi ana aku i ko kakou mau pomaikai a pau, he mea ia no kakou e noho hopepe wale aku ai no malalo o lakou nei, aole e ka aku kakou i ka pahu loa, a ke nele hoi ilaila, he nani nele ana ia ua hanaia ka pono a hiki i ka wa e nana oleia mai ai, a ilaila nai a aku ka noho ana oia wa, oiai, aole me kakou ia, aka, mai ka poe alunu wale mai o ia, ka mea hoi a kakoa i ike ae la, ohi hapuku ka i'a o Kapaau. Mai poina e na makamaka i ka paina luau a me ka aha fea nui e jii<*it»uipiu aoa nialalo ae Lei o ra kuln o Sana kui, ma ke awakea o k-i roii>«»o no uei. He elua n.au mckuji>ea Bentam e uoea iaai ana i keia awa iue a piba nauaUui no loua.na iuoa t like ioal>pminiou tl a ho ho y |j>>hi o Uu e hob yiai r.ei .maiulo oka hae <. ke o N eaianua, He hoy kahi u &eia mtu uuhu u;a Na K;.Ma i' ai a o kokalā *ui BakUu;< a mai.