Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 46, 12 Nowemapa 1898 — Untitled [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

"Au k:i a hnla ka mnnawa, a!aila kaoi ta pu" wabi » ka rot-a kakao o Ka Loea Kalaiaina, « mākou boi e apono aku n*i i kona lawe ana ae a hoopili mai m«lana o makou, no ka raea ( ua kupono loa ia opaluna iho o ko lakoo kua, a makoo hoi e pnana ae nei, aia ka a ha!a 0 NawahL alaila kani ka pn hanapilo a ka p-ee ike katau o keia mau la, i hea hoi ka ike kipu pololei i ka wa e maaloalo ana ke kino o ka manu, alaila, kolia ke kani ana o ka pu ilaila. Ho ka raea, na hiki iaia a me lakou paha ke hoak.ika mai i d& koma o to lakou hana aoa pela, Aole nae pela kei», waiho a pau ka oni ana, a Lala ka nhane ka men e hski ai ke hana ke kino, alaiia, o ka wa iho la ia o keia poe e makemake ai e.paio. 0 EH paio ana oae ka makaiii he ka mea loaa, oiai, heaha ka waiwai o keia olelo e painuu ia ae nei imua o ka lehulehu, he mea anei ia e* nana mai ai o Amerika i fco kakr>u pono, a 1 ole, he alahele huli dala anei, i wahi e ioaa ai ke ola o ka pepa, 1 ka nana u me ka hooinaopopo ana aku, oia uaaoli uo ka meaoiaio, ke iflji la aiiu, a n#makouiho, e hoookuu aka ana no makou ia ookoa e ao<t pela, me ko makou nana hou ole aku ia mau mea, no ka mea, aole na kakou e hana pela, Oīai, he mea maikai no makon ka hoike ana aku, imua o ka lehnlehu, no na mea e plli ana i na elemakule Hawaii poooi, i nele paha i na malama kupono ia ana e ka a pela no hoi na luahine i nele i na kama ole, e hoomanao i ka makana hiwahiwa a ia Lani Alii a kakou i moe aku la i ka po, oia hoi kela home o ka poe iliauue, n,o!;a ka inoaoLuoalilo Home. Aia ma ai'a he mau wahi mai- j kai i hoomakaukau ia no oukou, ' e kali mai ana i ka a j nele o ka la(jui Hjfwaii e hoi aku | a noho malalo o malu o na ! I kaupoku hale a Ua Lani Alii la i ; huli ai, a w.iiho iho mahope noi ! D%kona man makaaiuaoa iliiu.ne ; e noho me ka pauepane ole ia,

O ke kumu mai o ko makon ! hoike ana aku i keia, oia no feo ' matou iVe pinepine i na elema- ! knle a r»e na luahine e kuoe heV : i ke alanni o k<» knlāiml£un ! hale nei, me wahi a&hu i ku ! p ino ole no ka liele ana, ak#, ' muli o ka ilihinie, ke kunau e hi ( ' ki ole &i ke pale ae. } . Nolula, o ka makou hana, oin ! fea hoike aku ī ka mea pono, oia I # . 1 ! ( hoi ka hoi ana aku a nuho 'loko | oia houii», oiii um hoomaopopu ' makou, o ka Luna Nui oia home, |Oia hoi k& makunhine A. 0. For j (Polepe), he oluolu loa oia i ! oi aku. mainua o na Lun.4 Nui ! mua v/ia home, me ka hoolohe ia kona leo, me he mea Ja, o ko j lakou makuahime ia uo na la ho- | pe ioa o ko lakuu ola ana. A no ia kumn hoi makou e • paipai aku nei, e hoi nui ilaila e noho ai, no ka mea, he oi loaaku o ka pono, mamua o ka noho hoopiliwale ana aku malalo o hai, me ka loaa pu mai o oukou i m ulolo ino mai ka waha mai o ku poe nana onkou i inalama. Aole no ko ke kulanakaulmle mau ejemakuie nei wale no ka makou e'paipai nei, aka, pau pu me ko na mokupuni mawaho aku 0 Honolulu. no lakou ke|£ahi a j makou e koi aku nei e hoi ae ma j ia home o ke aloha. I O hawah no ka oi, m% .ka m; - kou ike ans* iho, ma 'ka lilo ana na Miss Anna Eose o Hilo, e heliiheiku na papahele o ka hale hoo o ke Kuhina o ko na Aina E ma ke awaawa o Manoa, he hoike ana mai boi īa ī ka naauao a me ka hiehie o na poe Hawaii. Aole hoi o na ano olelo opala i puhi ia aku a pipa na pepeiao o ko Amerika poe kilo anpuni, he la- | hui kakou ua maa i na hana ino, aka, ua heomaemae ia ia mau olelo, mamuli o keia mau hana hoikeike mai nei maKansas,aka hi no a kaakaa ka maka. Iloko iho nei o ke awa o H< - nolulu, ka mokuahi *Belgic mai Kina a me lapana mai, a hala loa »ku la no Kapaiakiko, i ka po Poakolu nei, a aia maluna ona he anoano hou o ke Samola Poki, ana no i kanu ai he mau makahiki i hala ae nei, pana i hoolaha mai i ka mai Koreia, a i pau ai kekahi mau heluna kanaka Hawaii i ka luka ia a e moe mai nei ko lakou mau kino wailua ma na ilina o Makiki a me Kapukaki, i Haiawa ae neiE mahaloia ka P.ipa Ola koua hoomalu koke aiu i ka mokuahi me ohua, mamua o ka pal&ha--1 ,īia hou ana ae oia mea īno iwa

. : - ■# ena o ko lialeou maa oliana nel, a e JUo hōu aka ai lioi luua ola Lou ma ka ineheu o.kela poo mu«, a o ka eleu o t»ft ea Uaua e I N opakele ai i le Mn o ua niPii & Le tnQ% lifki ia fce liaawi ia aUu uu tuuliftlo no. ko lakou makaala ma ta taoa i !i!o ai ke dala o ka īehnlelia ia lakou. O }L&Uk Wi*bi i Loopilapiha i» mu k« «uao uia Ewa o ke kubawiii o Nuuuuu, niu hoi, kela walii « kupa i» aku uua leiiv uua aku, ka Pnka o Aaia, e lilo aku aau ia he wi*lti Looluaou do ka lehuleliu ma keia muft aku, ke pau au hooiaalioo una a ke aupuni mu īa mau Wabi. O xa wahi hoolnana a hoeluolo oo ka pono o kela a me keia, mai oa maUhini a oa kamaaina. ola ka mea hiki ole i ka Aha Kuhina a me ka Mana Hooko ke hoolohilohī, e haawi koke ia ana fce dala no ka hana ana no ia mau I wahi me ba hookanlua ele, aka, I iiia no na Lana e loaa ai ke elala iloko o ka wailiooa o kalahulehu aole ia e hoomaopopo aui ia. PEjf£l palia ka hoohalike kupouo no keia mea, eia ka. Paka o Aala be hana ia ipalalo o ko ke aupnni mala, e kono aku ana i ka poe maikai a me ka poe ino e ae ma la wahi, no ka hoolohe ana i ka leo o na ,na himeni, a pela, eia ka mnait,owal ka poe e hoopomaikai ia ma kela akoakoH ana ma kela wahi, aohe anei o kt knmu puhi ohe o ke aupuni a kana poe haumana ke hoopomaik&i ia? Manao no makou oia no ka oiaio, a pela aku. Eia hoi ka uwila, he hana huli dala, a e hoihoi a"ku ana iloko o ka waihona o ka lehulehō, me ka uku pu i kon* līmahana, he hana i hoi ia a kakon a pau i ike iho Lnei, i ka hoohemahema ia, a ole- | loia mai la. uo ka hoohamaina ole j ka o ka Ahaolelo i ka waha o | ke eke dala, ke knmu i hiki ole : al ke hoomaemae ia na uwe'a popopo e olokea mai nei iloko o keia mau la. ! I na oia iho la ke kuinu, alaila, i ua kupono maoli no ke hoopii koka ia ke auponi, mamua ae o ! ka hiki hou aua mai be mau kub ia, eloelo o ka hooilo, i ukali ! ia mai me na elelo manamana o ' ka uila, e lu ana i na uwea e ' ka-kau nei ma na alanui, ilalo o ! ka honua, ma'kahi hoi o na lio | u me na kaa e maalo mau aua i I kela a ine keia sekopa. 0 k"fe . <* T » e minainiui nei, be mea hiki ole ia i I ,ia aupum ke aluaju | aku a pr»p uiai iloko o ko lakoa mau , oholioia, a houkomo ]ioa

tku iloko o ke kmo v ka' poe i hai-na maoli ia, e m&ke rae . ka nana oh aku i ko I&kou ma ka mukou ko.bo wale auuaku., * m*lwkpip»» au» .kkhHl--1» oui o kektvbi eaikiui Liookaa oioko o kekahi ba)e wi\iko •peiaka niniu awiwi ana o na la 0 makahiki rnee. me ka |uJ4wawe, e bo*iui hope atm boi i W ia kupilikii o ka hauo.li a e Luawiwi aku ia ka Ikou e kiei aku mn ke]a, lapa o k* iuakaUiki hoa o 180.0, ! luī; httalvle.ae uei kakou i keia | laau iao ka ehaeha, rue ka paio I ikaika ana ma na anaa a paa e ! hiki ai ke hoihoi hou m,fti ke ea j m me ke kuokoa o ko kakou āiua *k>ha, ka aiua hoi nona k) kakou mau waimaka i helelei ai iluoa o ka iepo o ka houua, me he kilihuoe ua iiiiii la, e lihau ana iiuaa o k* liko o ua pua aala, a me a» mauu nenee e kok.olo ana i ka iepo. | Kk huli Uope ae na mauao a nana> aku ihope, iloko o na makahiki eiima a oi o ko kakou noho ana malalo o ke apo hoohiki o ke kupaa no ko kakou aina, aehe mea nani e ae i oi aku mamua o ka ula memeie o ka pua lehua kiheue wai a ka manu, a me ke alaaumoe hoopili hanu o ke kuln aumoe, e haaheo ai ke kane, ka wahioe a me ke keiki, e noho no lakou, me he mea la, aia no i na La o ko lakou mau Alii Aimoku, e nobo ana i ka pane poo o ka hanohano. He mea punahele ke aloha oiaio i hoopili ia iloko o ka wai- \ A hona ike o ke feanaka, a oia aloha, he mea hiki ole ia ke kuai ia me na apana hulali o ke dala, a me ka ula ohelohelo o ke gala ka « anapa a ke daimana, oiai, e hiki no i ke kanaka ke hoololi i ko l-.kou ano, a lilo i keleawe kanikani, aka, o ke aloha io i hoololi ole ia, ke aloha kupaa i hoano e ole ia, aole ia e lilo i na waikahe he nui. Pela mafcou e ike mau nei i na kanaka Hawaii i kanu lai kela aiioano maikai, eia no iakoa j ke malama nei i kQ lakou noho | ana, me he mea la, aole i lilo aku. j na la hauoli o ko lakou aina, oiai j na leo hooho o na kupua* e paiaj kuh ana i ka lewa me ka ī ana: | Ua hm! Ua iilo ko kakou aiua i j jua nahesa a oukou i hoopumehajnaai ma ko oukou aaau poh, me j he mau hiialo la no ko oukou $ m«Mi ia opio. j Heaua ka kakou i haua ai» ua k punihei auei kakou ia mau leo |hoow,alewale o k$ lokoieo* ua

mūiiaoio ukuanei kakou a apono . koke ak\i, ua o s|. mau hooholleo an% 9 tmTd&o. WAi-, lua ojja eepa? . ,". £cle ?oaf! T?a halawai leolee akn >o tatoii mVu paniu <&» iia flhe laumell a* ita kba alor ba aiua omio, fca poe naua 1 taoki i ko kakoo hoonalowale loa ia aea tßā! Ita 'heln "pti la ana me na lshtti nuf a naaūao o ka Lonua. a Ukoo hoi e len mai nel ā n'ana .m* pahaoba6, i d& haoa kamaLao o ¥o kakot» 'makee aiiia Im«a poao! o lee «io o na makfv o ka Aelo tn« kona tinka o! kōtii paiii a me loina tnan tbaitJU kdhu bea. O ka poe pnui wale, ake haiiohano, pipiii oihana, a i ko'nko'u •i ka vaba mamua, he aloha i ka at&a, be alqha i ke alii, a pela aka, o lakou ka. poe. a kakou i ik«maka ai, e Iwpili īa ana ma ka amiumi o ka nananana. mamuli • koea hoohei ana me kaua uponi» pohina uakpa o Hana, paa na maka t j>oij3a aloha, a hele kino wale iho no me ko kakou nana akn ia lakou me.ka maikai, & hana oo lakou iloko 0 ko lakou kuhihewa jbo. O na la mna a waena aku paha 0 keiu mahina ae o Dekei^aba # a i ole, iloko aku paha o ka malama. o lanuan, o ka 1899, e lawe hou ia mai ai ko kakou ninau, nana e hoonioni mai nei i ka puniu o ka poe .huli waiwai ma.luua o ka le- f po o Hawaii, ka poe no lakou ka makemake e lakoko nei, e Ulo kakou i po? pie na Amepika. Aohe mea hiki ke ike l keia la i i keia mahma. a i keia makahiki no paha, i ka mea nana e haaheo ana 1 ka lanakifa, no ka mea, o ko ke Akaa mana ia i huna mai imua o ko kakou mau aio, anona I ka mana oikelakela e haawi 1 ka t pono ma ka aoao o ka mea i po'lolei ' 1 ' •_ i | Nolatla, mai hoopio i ka ma- | naoīana, e nonoi mau aku no laia j me ka naati haahaa a me ke aloha, anana noe kokua mai I na wa *pM. 4 * "' v ~