Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 42, 15 ʻOkakopa 1898 — Untitled [ARTICLE]
Ak, ei» no makou ke ku 0«! ilana o ke kahaa kab»ko o ko kakou hooknoin ia aoa i mau k#iki sa na Ahalmi Aloha Aioa a aa# Kakiaina, nsai ka *a ®ai o ka hookahuli aopnoi, ao!ē eoakoa i noi hon aka mawaho oia mau hoolala ana a ko kakou mau iLha hōi, a ke knp&a man noi hoi me ka hoike ana i ka !ahttf, mai hoololi, mai kaihe a mai hopohopo no ke okipu ia ae o ka kakou man koi kn mu, elike me ia i waihoia aku ai ua lakou e noonoo Oa',
O ka pono a me ka pololei ka makon e mak«e nei, a oia pono a makoa e makee i 11io ai makou i mea m&kawelawela loa ia e na poe i ake e nmii ia kakou ma* o na poopoo, na wahi pooliali, a pela akn, a ua hoike maoli ia ae hoi, o ke alahele ma' oli no a kekahl poe e ake oei, oia ke kaa ana o na hoopooopooo anpani iloko o na lima o kelji a me keia i ake e pii ae a noho ina ke poo o ka haPQ|j|aoo. E loaa ana no, O ea Eepobalika he aupuni ia na ka lehalehu e hooponopo elike me ka Hepaelalika o Hawaii ikamakaia ia iho ttf*i e Dole ma, a e hanu nei hoi i keia man la, ma ka ohe makani, aole ma ka puka-ihu ponoū Ua ike kakou, ua hoea mai dr hoopilikia ana he lehuleha wale maluna o ka lahuikanaka, a o ka hope, ua huii ae kekahi poe a heole aku i ko lakou noho ana malalo oia ano alahele, mamali o ka hilinai ole ia o ka lakou mau alakai ana, a pehea hoi e ake uei keia poe, e hoihoi heu ia kakou iioko o ke aupuni hiki ele ke hīliuai ia, ke ano aupuui naua kakou e hookomo aku iloko o na paio h«bana ana ma keia mua aku, a o ka ho'peu», oia no ka hookahe koko, a oia anei ka kakou mea e ake aku ai aole anei o ko kakou ike mua i aa hopena awaawa oia uiea, ka mea pouo e iiana ai, a e alakai ai i ka, lahai i ke alahele .o ka malaelae e ka be ole ai ke koko, elike meJko kahi mau aupuui i nr>ho alakai ia e ka lehulehu. . O ka 93akou wahi ia o ka hana, a ma īa 'vahi no hol makeu i ku mriu ai a hoike aku i ko uiakou maoao i ka I ihui hoomauawanui o Uawaii e kupaa mau. maluna o
ke kahaa kulaaalaua ole, k&uHke a pek qo i hoemau ai ka lahoi i ke kupaa ana a, hiki i keia la.
Kk booia la oo oa Komiainia : hali hol ak□ se), me na* poe kak&a napepa o Kapalakiko, e houia ao* he lahai holomaa kakou ma aa h&n», ka noho aoa, a pela aku, i ob mauao no o k* liapauul o k« lahai. aia no ia ke kalole ikaika la maluna o ka h ilioiaupuni Monakia. He mea oiaio kela, uo k* mea, eia kaaheh iho rmi lakou ma na Paemoku, a ua īke hookahi ao w&i o ka likē, he hoihoi aupnni kaeoo, aohe be okoa.
O ea Aha Elele liahui i maiamaln ai, aole ia aa na poe kakaikalii wale Ibo no, nka, na ,ka leboieba ia I nana, elike me na rula kal&i aupuni o ua aiaa naauao 0 ka bonu->, a ina o ka lakoa mea e apono aī f ua lilo ia i mea nui, a 1 mea mana lioi, elike me ko kakoo Aba Ēlelo i noho ai a apouo 1 ka Memoriala heiUoi aupuiu Monakia» aole i ke kolio balotp. Hje moowinl io no papa kamanao o ka poe aloha aina, elike eo me ka pauana iki mai o ko lakoa wahi kino, a o ka mo%nni io no & papa-la-le oia no o Makaaiuana "he nui kona kiao, a he nni hoi ka naauao eiike paha me ke keikei pue uala oloko akn nae aohe io.
Aohe I naha ko makou mahuaniae Pnuku. ma o ka hap& auku Uo na Wahioe nana 1 hana i ke* 1« palapala Memoriala a na WaUin« o ba Aha BLowaftna o Da Wabine Aloha Aina o Honololu oei, aka, mamuli o ka makee īko ka leholehu o na Wahine Aloha Aina a pnni ka Paeaina, no lakou kela mau iaoa i apuka ia e keia poe i kapa ia iakou iho, "o na Luna nni a me na Elele o ka Ahahni Aloha Aiea" nona ka huina o 20,000 inoa, i ka 1893.
He oiaio, aole he Aha Elele a kā Hoi Aloha Am» o na Wahine i kahea ia aj, aka he mau halawai makaainana nui nae, ka na wahine i kahea ia &i ma Anona Holo, no ka hana ana i Memonala, a waiho aku imoa o Komisina H. Blont i ka 1893, a he man tansani o na waiiine o keia kolaoakauhalie kai hoakoakoa īa, ae ma ia wahi, a makou e hoomanao nei a hiki i keia la. A pehea hoi i hana ole ai keia Aha Kuwaena o 18 JaU ma ka Metaori«ai<i a na wahiue, kaUea mai Uoi i halawui oia aeo, u ua ka lehuiehu o ua wahine e apono aku i keia Memonala iiui koho oiai, ua hamnma na puka
c Arioua Uolo uo ia injittJiAja%, elike a-e ka ua kuue i haea iko ugi. ke &ba iioi! \L\mili o keia kakoo kuhihewa a.ua o ka makamaka kakau oupepa e ike ai oia i kona kabibewa t oiai, owai keia inau elele i komo pu me na Luua Kui o ka Hul A.oha Aina o oa Wahioe, maloko | 0 ua paiapaia noi maua koho la A { u» waUiae, a mai oa ap*na hea i mai ko lakou Liki aeanai * noko ( pu me ka aha Kuwae&a. 52alia , uae paha mai ke ehuk&i mai o, Waikiki. Pela paha. , Ua 10-a aai i ko makou makim-1 hine Puuku o Ke Aloha Aika, 1 e , mau paiapala hoalohaloha mai na Ahahai Aloha Aiaa mai o na Wahine a me na Kaoe, o kekahi mau apsna o kuaaina ma na mokupuui aku nei o kakon ; • hoike mai ana 1 ko iakou minamiua, ma o kona waiho aua aku i kona kujaua Lunahoomalu no ka Papa Hnoko o ka Aba Kawaeoa o na Wahine ma Honol ulu nei. A oiai, aole i haawi ia mai ia mea maikai ia makou no ka hoike aku i ke akea, nolaila, aa koe aku no ia kuleana m« ia. Eta no kekahi makamakaomakou ke hookani oeoe mai nei no ke kumuhana koho haloia, aohe a makou olena ana i koe no i» mea, no ka inea, ua bala aku la no ka ka lahui mea i ake ai ma ka iima o na Komiaina, aia lakou aku ia wahi o ka hana. Nani no hoi, e haawi ia mai ana kakou i ka mana koho, he hoike ia uo ko kakou iiio loa elike me oa poe aloha aina o Denemaka,"o ko lakou nae hoi he kaua a lawe pio ia, o ko kakou ho], i ka welelau llma waie no a o ka lilo no ka ia 0 ka aiaa. Hewa ia la e ka makamaka, o ka pono hoi paha i$ o ke hoa. I Molaolao ka heie anao Peresi* dena Dole ma ka Mauna Loa o ke kakahiaka Poalua nei, aole hoi eiike me na ia mamua, ka halakau o na'i-a o na moku kaua 1 na koa, ke kani mai o na puku- ; niahi. He neo ia i keia beie apa I - . . ,■ I Anoano oie no hoi ke kuiauao | ko kakou Alv*Jswtekie i keia ma>u | U, mai ka ia ana o ke aupuni a hiki i keia la, mamuli o ka hapuku ia o na poe unupehiiole, e pii a Uana i ka makeinake j o ka lehaiel n, ma ke ano t he waj hi paani ia no ia wahi.. A I oiai no hoi ka mako.u i .oleio ai. j o ke komo aua o kel'ahi ; Kuhiua ma ka uohoLuuakauawai Kiekie aua uq kekahi ia 4 a mau , la paUa, uo . kukuhi luau hihia.
—i—^• — 1 1 1 l aole ia i lilo ( i uiea hiehie no ka.| I oihana, he hoike ia no ii&hapuku a uel« i ko kanaka kupone ole. m-.' O ea makou ia e hoike aku nei ! o ka mea i ku ma ka pono o ka [ lehulehu. he hua ono ia a me ka ' hoohialaai ia, elike me ke kue la ! ana o ka makemake o ka poe ili; I hut)« o ka iahui Hawali, ka poe ! no lakou ka manaopaa e ku nei a hiki i keia la, i nui ai ka waha o i na poe kakau nupepa i ka hooba- 4 i lahala no ke kue ia o na he- : wa, aia no a pa-i aku. mau'manao | ma akaka no ko lakou kahua i !*!, be hoohinuhinu wale "ao ka ! olelo ae, he aloha iakou i kaaina | ke alii a me ka iahui nawaliwali, I o Hawaii.