Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 19, 7 May 1898 — Page 7

Page PDF (850.46 KB)

This text was transcribed by:  Diana King
This work is dedicated to:  In memory of Harriet Napae Brown

KE ALOHA AINA

 

HE MOOLELO WALOHIA

---:NO:---

ALANADELA.

_______

 

Ka Wahine Hoopahaohao o ka Aahu KeoKeo

 

---A I OLE:---

 

Ka Loea Hookani Pila o ke Kulu Aumoe.

_________

 

            Hala ae la he manawa loihi o keia holo ana a laua, aia hoi, u hoomaka mai laka uhi ana o ka pouli ia loko o ua ululaau mehameha la, a o na o aheahe makani huihui hoi e iniki walania ana ia i kona mau papalina, aka, aole wale no nae o Alanadela keia e ike nei i ke anu, aka, o Walata pu no kekahi e ike nei, e naka haalulu ana hoi ko laua mau pauku kino i kekahi manawa, a iloko no hoi o keia wa a laua e pupe nei i ke anu, ua lohe ia aku la ka leo o Walata i ka pae ana mai me na manao walohia nana i hookomo aku i ke aloha iloko o ka puuwai o ka kaua Alanadela, a ua aneane loa no hoi oia e hoike aku ia Walata, owau no keia o Alanadela kau mea e huli hoomanawanui, aka he hookahi wale no mea nana i keakea oia kona aloha ana Rodika, a penei hoi ua mau olelo la i ku i ka walohia i hoopukaia ai.

            E kuu hoahele o keia po huihui, aole a'u uku kupono no kou hooluhi waleia ana mahope o'u, no ka mea, i keia manawa ke @lo nei ke kaua i ke anu, a ke ike like nei hoi i na ehaeha o keia alahele, me ka maopopo ole pehea la ka loihi o na inea a kaua e alo aku ai, aku, e hoomanao aku ana no au i ko'u aie ia oe ke hooko ia ko'u makemake, a e hoike aku ana hoi au ia oe me ka oiaio e kaapuni ana au i ka honua holookoa no ka huli ana aku i ka'u mea i aloha ai, a na ko'u mau lima ponoi hoi e kau i ka ahailono o ka make maluna o ka mea nana i hoomaewaewa i ka'u mea i aloha ai, a na ka make wale no e hoopau ae i ka'u huli ana iaia, aina he manao kanalua kou e kuu hoahele no keia huakai hele a'u e manao nei, ua ma kaukau au e hookuu aku ia oe.  O na helehelena wale no o ko'u mea i aloha ai ka'u e halialia nei, me he mea la, e ike okea aku ana no au i  ke kanaka puuwai lokoino e maalo ae ana maluna o kona lio me ka paa ana i ka'u mea i aloha ai.

            E hoomama i kou mau manao kau maha e ka hoaloha maikai, a he manaolana ko'u e hal@wai ana no oe me kau mea i hiaai nui ai, aka alia nae kaua e pupuahulu i keia wa a na ke au o ka manawa e nee nei e hoike mai i ka hopena o keia hu@kai a kaua e alo hoomanawanui nei i ke anu.

            Iloko o keia mau kukai kamailio ana a laua, aia no laua i ka hapalua like o ko laua alahele, aka, aole no nae laua i makemake e hookuu aku i ko laua wahi holoholona e hoomaha, a i ka wa a ka hokuloa oili ae ai maluna o ua ululaau la, aia hoi laua, he mau mile wale no ka mamao mai ka home mai o Rodufa.

            I keia wahi, ua hiki hou ole i ko laua lio a laua e kau ana ke nee hou aku imua, mamuli o ka luhi i ka loihi o keia alahele ana i ano mai ai iloko o ka bihipea o na laau, e hooko ana hoi e like me ka makemake o kona haku, aka, i keia wa ua hiki hou oe aku iaia ke hooko i k makemake o kona haku, a hina aku la oia,

            Ikeia wa o ka lio i hina aku ai ilalo o ka honua, oia no ka wa o Walata i ku ae ai iluna a me ka leo kaumaha pane mai la oia:

            E kuu hoahele he manaolana ko'u aole paha kaua e hiki koke aku ana i ka pah hopu o ka kaua huakai mamua o ka oili ana mai o ka la i keia kakahiaka, no ka mea, he ma i mile okoa aku no koe a kaua e aloaku ai i keia wanaao, a me he mea la, ma ka'u koho ino he elima paha a kaua mile e naku hou aku ai.

            He mea ole wale no ia i ko'u manao, wahi a Alanadela i pane aku ai, a he manaolana ko'u e hoea aku ana kaua i ka pahu hopu o ka kaua huakai mamua o ka oili ana mai o ka la i ke kakahiaka, nolaila, e haalele koke iho kaua i ke ku wale ana maanei, a e nee aku kaua no mua me ka hakalia ole.

            Ae, ae, wahi a Walata i hooho ae ai.

            A mahope o ko Walata haawi ana ae he mau leo kaukau aloha no kona hoahele ana e haalele iho ana mahope, ua haalele iho la laua i ko kaua kokookolu e waiho ana iluna o ka lepo, a hoomau aku la no ka pahuhopu o ka laua huakai me ka puahi nui.

            He mea oiaio ka Alanadela mau upu ana, no ka mea mamua o ka oili ana ae o na kukina o ka la maluna o ua mau kuahiwi la, aia hoi, ua hoea aku laua maluna o ke kiekiena e ahuwale ai o ka hale mai ia laua aku, a i ko laua wa i hoea pono ai iluna o ua kiekie la, ua ike aku la laua i ke ku kilakila mai o ka home o Rodufa, aka, aole nae o laua ike aku i ka maaloalo kanaka mai, a nanao iho la laua, aole paha hemea ole kino i koe maloko o ka hale.

            Aka, aole no nae laua i hoohakalia loa iho malaila, mahope koke iho malaila, mahope koke iho no o ke kuu ana o ko laua nae, oia no ko laua wa i io aku ai no lalo o kahi a ka hale e ku ana.

            No kekahi mau minute wale no keia nee hou ana aku o laua me ka puahi nui, ua hoea aku la laua no waho o ua hale la, a ia wa no i hoopuiwaia ae ai laua i ka wa i lohe ia aku ai o kekahi halulu nui iloko o ua hale nei.

            He hakaka wahi a Walata i hooho ae ai, a oia no hoi ka manawa

on a i unuhi ae ai i kana pahikaua a paa ae ia ma kona lima akau meka makaukau nu e halawai aku me k@ poe e kue mai ana.

            Me ka hookauloa hou ole iho komo aku ia ua Walata nei no loko o ka hale, i ukaliia e Alanadela, a hele pololei aku la no loko o ka rumi a laua i lohe ai i ka halulu, a i ko laua manawa i hoea aku ai malaila. ua hoohikilele ia ao la laua i ka ike ana aku ia Rodufa e ku ana me kekahi pahi e paa ana ma kona lima i haukae i ke koko, a ma kahi kokoke hoi i kana wahi e ku ana, e waiho ana o Rodika.

_________________________

 

AOHE HEWA OIA MAU HOOMAKAUKAU ANA.

____________

 

            Ua loaa mai ia makou ka lohe i keia wa o ke onene kaua e lohe ia nei iwaena o Amerika Huipuia a me Sepania, eia kekahi poe ke liuliu e mai nei i keia mau la no ka hoolako ana ia lakou iho me na mea ai, mamua o ka pii loa ana ae o na mea ai.

            Eia kekahi põe ke kuai nei a nui na mea ai, mamua o ka wa e hoea io mai ai o ke kana.   Aohe no keia he mea hewa o ka hoomakaukau e no i ola honua, oia, aole he mea i maopopo i ka hopena e hoea mai ana mahope aku o keia mau la.

            Aka, he manao like no nae ko na mea a pau he manawa nui aku ana o ka pilikia, ke oili ae ana ke kaua mawaena o Amerika a me Sepania.

            He elua eke palaoa e kekahi kanaka i hoahu aku la i kona home no keia wa poino e hoea mai ana.  Nolaila, e na poe e uhauha nei i ka lakou mau dala no na waiona, e hoiliili i na mea uuku e loaa ana ia oe, no ka mea, he mau mea kokua aku ia i kau wahine a me kau mau keiki i ka wa nele.

            O keia ka makou e uwalo aku nei i ko makou lahui aloha, e haalele aku i na uhaai ana i keia wa o ka pilikia e nee mai nei, a e hooiliili iho i kela a me keia hunahuna e loaa ana ia oe i ola kau wahine a me kau mau keiki.

            ________________________

 

            Ua hala hou aku la no ka mokuahi Mokolii no kona mau awa maa mau o Molokai a me Lanai.

            Ua hookui aku kekahi lio puiwa me ke kaa kuai ko omoomo a Mila e kalewa hele nei mana alanui a lele liilii aku la ke ko omoomo iluna o ka lepo ma ka auina la o ka Poakolu nei.

            Ua loaa mai ia makou ka ike oiaio i na e kaapuni hou aku ana ko kakou Bana Lahui i Amerika alaila e halawai aku ana no lakou me ko lakou alakai mua Libornio makahii makemake ia no ka hana. Ua heluhelu makou i kekahi leta mai ko makou hoaloha mai i kakau ponoi ia mai e Libornio mai Peru, Lima mai.

 

UA HOEA KE KUKALA KAUA.

______

Mawaena o Amerika Huipuia a Sepania

NA KA NASHVILLE I OEHU MUA.

Hopupio ia he mau Moku o Sepania e Amerika Huipuia.

___________

 

HALA NA AUMOKUKAUA O

AMERIKA I HAVANA

_________

Hopupio ia ka moku Amerika Shenandoah e na Sepania.

_____

 

EIA AE HE MAU MIKUKAUA

SEPANIA KE HOLO MAI NEI

NO HAWAII NEI

________

 

Mamuli o kekahi mau lono Hoopunipuni

i hauwawaia ua hu@i ia

ka Have Amerika.

________

 

            Ma ke ku ana mai nei a ka mokupea Transit mai Kapalakiko mai, ma ka hora 7 o ka po Poaha nei, i loaa mai ai ia makou na nu hou makamaka loa, a makou hoi e hoopuka aku nei me ka awiwi nui no ka pomaikai o na makamaka heluhelu o KE ALOHA AINA penei:

KI IA KA POKA MUA O KE KUKALA KAUA.

            Ki Komohana, Apr. 22. Na Mulein Patrick o ka mokukaua Amerika Nashville i ke mua i ka poka o ke kukala kaua mawaena o Amerika Huipuia a me Sepania a o ka mokuahi hali ukana Sepania Buera Ventura, ke pio mua loa o keia aupuni i hopu ai, mahope hoi o kona alualu ia ana me ke kipuia ana e ka mokukaua Nashville.  Ua hopuia oia ma kahi he walu mile mawaho aku o Sandy Key, i ka wa o na aumokukaua Amerika malalo o Adimarala Sampson e holo ana no Havana. Ua laweia mai ka mokupio no keia awa.

HOPU HOU IA HE MOKU SEPANIA.

            Ki Komohana, Apr. 23.  Ma ka hoea ana mai nei a kekahi mo kuahi kolo, ua lawe mai nei oia i ka lono o ka hopuia ana o kekahi mokuahi lawe ohua e holoholo nei mawaena o Port Rico a me Havana, e ka mokukaua New York.

            Eia ae na moku topido ke komai nei i ke awa.  Ua manaoia o ka moku i hopuia iho la oia no ka Alfonso XII, aole hoi o ka mokukaua Sepania ma ia inoa. Ua hoao ka moku Sepania e holo malu, aka, ua alualu kokeia aku oia e ka mokukaua New York me ke kipoka ana aku; a hiki i ka manawa o na Sepania i haawi pio mai ai.

HAALELE NA MOKUKAUA IA HONGKONG

            Sanahai, Apr 22.  Ua haalele aku la na aumokukaua o Amerika Huipuia ia Hongkong, a aia lakou ke holo la no Nanila.  Ua olelo ia ae, ua makemake na kahuna a me na poe kalepa e haawi pio, aka, ua kue aku nae na pualokoa.

            MANAO KE AUPUNI O SEPANIA E KIPOKA I KEKAHI MAU KULANA-

KAUHALE O AMERIKA.

 

            Madarida, Apr. 22.  Ua olelo ae ke aupuni o Sepania, ua manaoia i ka wa koke no a na Amerika e kipoka ai ia Havana, e hana like aku ana no lakou pela i na kulanakauhale o Wasinetona. Piledelepia a me kekahi mau kulanakauhale e ae.

KE LIULIU LA NA MOKUKAUA SEPANIA.

SEPANIA NO KA HOLO AKU

            St. Vincent, Cape Verde Islands, Apr. 21.  O na mokukaua Sepania a me na moku topido, ua holo aku lakou ma ka la inehinei aka, ua hoi hou mai no.  Eia na moku ke ku nei me ka makaukau no ka holo aku i na manawa a pau.  A o ke alakai o na aumokukaua aia oia ke kali la no kekahi mokukaua hou i upu ia e hoea mai ana i na hora a pau.

PIHOLO KA MOKUKAUA TOPEKA.

Ladana, Apr. 22.  Wahi a ka nupepa Daily Mail i keia kakahiaka, o ka mokukaua Amerika Topeka, i ikeia mamua o ke Diogenes, i haalele iho ia Falmouth ma ke ahiahi o ka Poalua hei, Aperila 19, ua piholo oia mamuli o ka hookui ana me ka mokupea Albatross mahope o ka hookui ana me ka moku ana i maopopo ole ai i ka inoa, ua ike oia i ka olapa ana mai o kekahi ahi a nalowale loa aku la.

_______

            Mamua o ka haalele ana aku o ka mokupea Transit ia Kapalakiko, ua pahola ae la kekahi lonoina huki ia ae la ka hae Amerika maluna o na mokupuni o Hawaii, a ua haalele aku he elua mau mokukaua Sepania ia Pilipine no ka lele kaua ana mai ia Honolulu nei.

             O ka mokupea Amerika Shenandoah kai hopupioia e na Sepania ma ke kowa mawaena o Farani a me Enelani, oiai, oia e holo ana no Enelani me ka piha huita a ua hauwawa hou ia ae o ka mokuahi lawe ohua Amerika Parisa kekahi i hopuia e na Sepania.