Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 18, 30 April 1898 — Page 8

Page PDF (818.93 KB)

This text was transcribed by:  Donnette Kapono
This work is dedicated to:  Ioane & Haleaka Kaneaumoana Kaleopaa (Kane) Kanakaole

KE ALOHA AINA

 

HE MOOLELO WALOHIA NO KE Keikialii Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane A ME KA Ui Madelina

Ke Kukui Uwila o Ainapo

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

      Ano eia imua o kou alo he makana na ke alii opio i ka mea nana e hoike pololei mai i ka moe, a ke ku nei au a hooia aku, o kau na hoike pololei loa, a nau hoi keia mau mea a pau i hoomakaukau ia ai.

      O keia hoi ka wa i ike ia kau ai ke poo o ua wahi kanaka pokole nei i ka luli ana ae, a me kona wahi kookoo no hoi i panee iki ae mamua o kona wahi kino, ani mai la oia, me ka hoike mai, aole ona makemake ia mau mea.

      I ka wa no i pau ae ai kana ana ana mai i kona wahi kookoo, ia wa koke no oia i amio koke aku ai iloko o ka huikau o na makaainana e ku puuluulu ana, a maio loa aku la oia me ka ike ole ia, mahea akula la oia oia i nalo emoole aku ai.

      Ua kena koke aku la ke keikialii opio e imi koke ia aku oia i loko o ke anaina, a e haawi koke ia aku hoi na pulama ana maluna ona, elike me kona makemake.

      Mahope iho nae o ka huli ia ana, aole loa oia i loaa aku, oiai ua palemo aku la oia elike me ke Akule, ka i ʻ a ahai i ka hohonu.

      Ua pau wale ka manawa ma ka huli ana, a o ka hopena, aole oia i ike hou ia, a hiki i ka wa i hoopau ia ai o ka manao huli nona.

      A o keia no hoi ka wa a ka moi Uilama i hoopau mai ai i ka noho ana o ke anaina o ka poe kilokilo, me kona haawi pu aku i ola no lakou ma keia hana i houluulu ia ai ma ka paalii, me kona olelo pu aku ia lakou, aole i pololei ka lakou hoike elike me ka kahi kilokilo pahaahaa, a malalo oia kumu i hiki ole ai iaia ke haawi wale aku i na makana i hoomakaukau ia ai no ia hana.

      O keia na hoi ka wa i haalele mai ai o ka lehulehu i akokoa mai, a hoi aku la kela me keia no kona wahi iho,me ka piha pahaohao pu hoi no na olelo a kahi kilokilo hookalakupua.

      O ke keikialii Alabati a me kana wahine, eia ko laua mau noonoo ke hakoko hou nei iloko o na manao kupilikii, mamuli o ka hoike e kau hou mai ana no he mau ulia o ka poino maluna o lakou a pau loa.

      A oia hoi kana i huli ae ai a hoike aku la imua o kana wahine, i ka i ana aku, aole kaua he mau mea malihini i ke komo ana iloko o na pilikia aka, ua kuluma iloko o ka poino, a pela aku ana no paha auanei keia mau ehaeha a kaua e auamo aku ai.

      Ua lilo no hoi keia he mea noonoo nui ia ilo o ka pohai o ke aloalii, oiai, o lakou kekahi e komo pu ana iloko o keia mau haawina o ka ehaeha, ke hoea mai ka manawa e hooko ia ai ka wanana.

      O ka opio hoi o ke kapa kila, ka hoapili o ke keiki opio o ke kuahiwa oia kekahi hoike nui ma ka aoao o ka ohana alii, a o ka pilikia hoi o kona hoaloha, e komo pu ana oia e auamo e like me kana hoike.

      Mahope iho o ka hoohala ana o ka opio he mau la ma ke kulanakauhale alii, me kona mau makua alii, na kupuna a me ka lehulehu pu hoi, ua nonoi aku la oia i kona mau makua e hookuu mai iaia no ka hoi ana i kona home kuahiwi, kahi hoi ana i aloha loa ai, mamua o na wahi e ae.

      Ua ae mai la kona mau makua iaia me na manao ooloku o ke aloha keiki oiaio, oiai hoi na wai hooni lihilihi e huepau mai ana mailoko lilo mau, me ka walania nui.

      He mea oiaio no paha, he mea hoomokuahana keia i ka noonoo o na makua makee keiki, a oiai hoi aole i li ʻ u iho na la o kela mau olelo wanana, a hoeu koke no oia i ka hoi no kona one hanau ponoi, ka mea hiki ole ke kaohi ia mai e noho iho.

      I keia wa pu no hoi i hoike ia aku ai keia manao imua o ka moi Uilama, a oia hoi kana i puana ae ai me ka leo walohia, i ka pane ana ae:

      He wahi hana hoomokumokuahua keia, a ke hoea mai nei na hooiaio ana o kela wanana poina ole, aka, o ke Akua Alahe wale no ka mea i ike i na hooia ana o keia mea a nana no hoi e hoopakele ae ia kakou mailoko mai o ka lima o na enemi.

      I ka wa i makaukau ai ke keiki opio, huli ae la oia a pane aku la i kona makuahine penei: E hoomanao, ma na meheu o ka pilikia, aia wau mahope o ko oukou meheu, a e hoao no au me ka ikaika i loaa ia ʻ u e hoopakele ia oukou a pau mailoko mai o ka pilikia.

      E kuu makuahine aloha, ka mea nona au i omo iho ai i kou mau kulu waiu momona, me he wai hau la i hoonoono ia, ke aie nui nei au no ia mea, a malalo oia kumu, ua paa kuu manao, e hana no au no kou pono i na wa a pau.

      Oiai au e haalele iho ana ia oukou iloko o ke aloha oiaio, e hoomanao pu iho, ke lawe pu nei au ma ko ʻ u alahele i na keehina hana o ka noonoo mau ana no ko oukou noho ana.

      A ke nonoi pu aku nei hoi au ia oukou, e noho mau me ka makaala, oiai, aole i ike ia aku na poipo, na hoohalua ana a me na komohewa ana mai hoi, e hao wale ae ai i ko oukou noho ana maluhia ma keia mua aku.

      Oiai keia mau olelo e kuka pu ia nei mawaena o ka makua a me ke keiki, eia no hoi kon kokoolua ke hoolohe pono mai nei i ka lakou mau olelo, a ua lilo no hoi ia he mea hoehaeha i kona manao.

      I ka pau ana ae o na kukai olelo ana a ke keiki me ka ohana, aia kona mau ukali ke kali mai la iaia o kona makaukau, a i hakalia no hoi i kona leo a pane, o ka naue no ia.

      Ua puili hope ae la ka makua me ke keiki, me na waimaka e hiolo ana i ke koikoi o me ka pilihua oia mea he aloha, ae, na ui ka walohia a me ka mokumokuahua io o ka naau, e like no hoi me ke ano mau o na makua makee ka walania o ka puuwai.

 

MANAO AKEA

MR. LUNAHOOPONOPONO

Aloha kaua:

      O na dala a ka lahui i lulu iho nei no na Elele mahope iho o ko laua hoi ana mai a e paa ia nei ma ka lima o na puuku o ka Hui Aloha Aina a me ka Hui Kalaiaina.  Aole loa he kuleana o kekahi Elele a mau Elele paha e kii aku a hoolilo mamuli o ko laua mau manao ponoi i kekahi o ia mau dala, ke ole e apono ka lahui no ia hoolilo, oiai, no ka lahui ia kuleana, aole no ka mea hookahi. Kai no paha e hoomanawanui kakou a hiki i ka la e hoike ia mai ai ua loaa ka lanakila ia kakou, alaila, lu, aohe mea nana e hoopaapaa, a ina e pelu hou ae ka akahi hapaha i koe o ka hana a laua nei i haalele aku nei, a i ka hapalua a i ole lawe kaokoa ae paha, alaila, ihea e oni hou aku ai, a auhea ke alanui e hiki ai ke oni hou aku, oiai, ke hoolilo nei a ke lu nei i kahi mea uuku i loaa ia kakou.  Kai no o ia wahi mea uuku, a e hoopiha iho kakou, e aho la ia, i lilo ai ua wahi mea iki ala i mea mahuahua, a ku ke kaena iho ua makau o Hawaii lahua e oni nona iho.

      O ko ʻ u mana o ae la keia, me ke akahele e pono ai, aole me ka puapuahulu, he okoa paha ka manao o koʻu mau hoa lahui e noho mai nei.

      A me keia mau manao uuku ke haawi aku nei au i koʻu mahalo ia Miss Lucy K Peabody, Puuku o ka Hui Aloha Aina o na Wahine i kona paa ana i ka pono o ka lehulehu a hana ole i kekahi mea e hewa ai kona puuku ma o kona hoike ana ae nei i ke akea.

      Me ka mahalo,

      J. K. LUHIAU, JR.

      Hamoa Plantation, Hana, Aperila 22, 1898.

 

      Ma ka Poaono nei, ua hopu ia iho la e David Kaapa, he eiwa poe e pili dala ana ma kahi alanui ololi ma Ewa mai o ka haleinu rama Commercial.

 

      Ma ke ahiahi o ka Poakolu, Apr 20, hora 6 p.m., ua haawi ae ka Elele D. Kalauokalani, he haiolelo maloko o ka luakini o Hoopuloa, pela na lono i loaa mai maluna o ka Mauna Loa.

 

HE KUAI HOEMI NUI MA KAHI O L. B. KERR

He emi loa ke Kumukuai o na Waiwai i hoopakele ia mai mailoko mai o ka Pauahi Nui o Ladana

Dekemaba 1897

Malaila o  L. B. Kerr ia wa me kana mau dala a kuai aku la oia ia mau Waiwai a pau, a ke Kuai Hoemi ia aku nei i keia wa

      Na Lole Aahu ma na kumukuai e hoopuiwa ana ia oe.  Na Hainaka me na kaekae waihooluu he 20, 25 a me 35 keneta o ke Kakini.  Na Dimiti Keokeo he 5 keneta o ka i-a. Oganadi he 12 1/2 o ka i-a. Na Dimiti kahakaha maikai loa 15 i-a i ka $1.00,  Lawn Enelani 15 i-a i ke $1.00. Lihilihi Valenciennes he 25 keneta o ka  kakini i-a.

Mai hoohala i keia wa maikai:

Ka Rumi Hana Papale.

O keia hale ua lako ia me na Paikini Hou o na Papale i hoouna ia mai Parisa a me Ladana mai, e loaa no ia oe na papala Parisa mamua o kou hele ana ilaila.  Na Papale i kinohinohi ia mai ka 1.00 a pii aku.

L. B. KERR

Honolulu - Alanui Moiwahine - Honolulu

 

HAWAIIAN WINE CO.

FRANK BROWN, LUNA NUI.

28 me 30 Alanui Kalepa, Honolulu HI

 

KA HALE INU RAMA

'Wela ka Hao'

(THE FAVORITE SALOON.)

      Malaila e loaa ai na WAIONA HELU EKAHI o kela me keia ano e kena ai ka puu.

      Kihi o na Alanui Hotele me Betela

FRANK BROWN & WM J. CUNNINGHAM Na Ona

Na Rama maikai malaila wale no e loaa ai

april 19. 1898  tf.

 

J. M. Monsarrat.

(Maunakea)

LOIO A LUNA HOOIAIO.

Keena Hana: Alanui Kalepa, maikai iho o ka Hale Leta.   tf.

 

H. F. Wichman

(Wikimana)

      E loaa no na MAKAANIANI no na maka ma ke kumukuai haahaa loa ma ko makou Hale Hana Gula ma Alanui Papu.

apr, 18, 1898. tf.

 

UA NEE MAILA o Kauka J. Uchida

no ke Keena o Kauka Kojima, ma laila e lapaau ia ai na poe a pau e hele aku ana imua ona, ua makaukau hoi i ka lapaau ana i na mai a Kojima.

MANAWA HANA:

Hora 8 a.m., a hiki i ka hora 12 m

Hora 7 p.m., a hiki i ka hora 8 p.m.

No na la Sabati:

Hora 8 a.m., a hiki i ka hora 12 m

apri. 25, 1898 1m-dly.

 

OLELO HOOLAHA

      Ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea a pau, aole loa au e uku i kekahi aie i hana ia ma koʻu inoa e kaʻu wahine mare.

SOLOMON A HIRAM.

Kakaako, Honolulu, Apr 18, ʻ98 2 wks - dly.

 

Allen me Robinson

He mau mea kuai

Papa, Na Lako Kukulu Hale, Pena a me Aila a pela pu no hoi me ka Nanahu.

Keena Hana ma Alanui Moiwahine

 

NA LAKO GULA HOU LOA.

      I hoea mai nei maluna o na mokuahi mai Kapalakiko mai.

      Ma koʻu Halekuai, malaila e hana ia ai na Pine, Komo, Kupee Lima, Uwati, a pela aku.

      H. C. Biart.

      Alanui Papu, Helu 404 1/2.

      apr. 18, 1898 tf.

 

OLELO HOOLAHA

      Ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea a pau, aole loa au e uku i kekahi aie i hana ia ma koʻu inoa, no ka mea, ua haalele kumu ole mai kaʻu wahine iaʻu.

Owau iho no,

C. H. FOOK

Lahaina, Maui, Apr 12, 1898.

apr 18.  1m-dly.

 

OLELO HOOLAHA

      Ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau, ua hoopau ia kau ko Sam Kaaikike noho ana i Luna Nana no ka kai lawaia o Kahala, a ma keia mua aku aole e hele wale ka lehulehu e lawaia, ke ole e loaa aku ka palapala ae mai oʻu aku, ina o ka mea kue i na pono o ka aina o Kahala, e hoopii no wau ma ke kanawai o ka aina.

W.C. AKANA KALAUKI

Luna Malama o Kahala holookoa

Honolulu, Aperila 20, 1898. tf.

 

OLELO HOOLAHA

      Ke hoike ia aku nei ka lohe i na mea a pau o hookuu wale nei i ko lakou mau holoholona maluna o ka aina kula o Kaelepulu, Koolaupoko Oahu, e lawe koke aku i ko lakou mau holoholona mailuna aku o keia aina kula i hoike ia ae la me ka hakaha ole ma keia la i hoopuka ia ai o keia hoolaha.

O makou no me ka oiaio,

J. MAULIOLA

KAWELO

KAIHENUI

Aperila 18, 1898

.