Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 10, 5 March 1898 — Page 2
| This text was transcribed by: | Jan Pappas |
| This work is dedicated to: | Maenette Ah Nee-Benham |
KE ALOHA AINA
Ke - Aloha - Aina
Hookumuia no ka
Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nu-
pepa na ka Lahui Hawaii.
EDWARD L. LIKE.
Lunahooponopono.
EMMA A. NAWAHI.
Puuku o KE ALOHA AINA.
HONOLULU. . . . . .MAR 5, 1898
KE OLA O KE ALII AIMOKU
Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Gaelic i ka po Poakolu nei, i loaa mai ai ia makou na lono hoohoihoi manao no na mea e pili ana i ke ola o Kalani Aimoku o Hawaii, a aia no Oia ke ku kiai la no ka pono o ka lahui Ana i aloha ai, me ka haawi pu mai i na olelo hoolana; e kupaa, eia mai o Dole ke hoi aku la, a hana i kekahi mea e hoohihia ana i ka lahui oia hoi ka liuliu ana no ke koho balota. E aloha mai ana no i ka lahui.
KE OLA O NA ELELE
Aia no na Elele a ka lahui me ko lakou mau ola kino maikai a pau, ke noho la me ke Alii i kahi o ka hana, a ke hoomau la no i ke ku kiai ana me ka manaolana mau no ka lanakila o ka lahui Hawaii.
KA LAU OLIVA MAI KE KAI MAI.
The Ebbitt House,
Washington, D. C.,
Feb. 16, 1898.
KE ALOHA AINA,
Aloha a nui:
Oiai he loihi ke kowa o ka ma nawa e au hele aku ai o na leta a hiki i ka hoea ana aku i ka aina, nolaila, i mea e loaa koke aku ai na lono e pili ana no na Elele a me ka lakou ha@a, oia ka'u e hoomau aku nei i ka hoike aku ia oe a me ka lahui.
O ke kulaua o ka hana, he oia mau ko@a noonoo ia e ke Senate, aole i koho ka Hale i keia wa, ke noke mai mei no, ma ka pule i hala, na waiho hou ae o Senatoa Hoar he 43 mau Palapala Hoopii kue i ka hoohuiaina mai ua wahi like ole mai, o keia @ ka Hoar ma ka aoao hoohui, a ia manawa hookahi no e lawe pu mai ana oia i na Palapala hoopii e kue aka i ka aoao ana i ku ai, a ma keia mau oui ana a ua kanaka la, ke kanalua ia nei kana aoao e lele ai @ koh@.
Eia kahi mea hou, na pahu ae nei ka nane huna a Dole ma, ua loaa mai nei ka lohe ia makou, ua ao ia aku nei o Dole e McKinley, e hoi koke aku a kukala ae e koho balota ia ka ninau hoohuiaina, aole ma ke koho akea a ka lahui i makemake ai, aka, o ka poe e hoohiki ana malalo o ke Aupuni Repubalika o Hawaii o lakou ke koh@, aka, i na e hoea mai na diabolo@la, ua lilo ia i mea na oukou e noonoo mai ai, aole keia manao no Amerika, no ka Peresidena wale iho no keia. A ina e hana ia mai ana keia hana a lanakila ka hoohui, alaila, e olelo ana lakou, na hana ia me ke akea, a i na hoi ma kekahi aoao, ke olelo nei ke Kumukanawai aole kokua a hoala i aupuni Moi i olelo ae la au i keia no ke koi ia mai e hoohiki i loaa ka mana koho. Nolaila, aia iluna o na Aha Hooko na Hui ke koikoi o ka nana ana i ka pono o ka lahui.
I na e hooko ia ke koho balota, e ao aku no i ka lahui mai lawe i ka hoohiki, mai puni aku i na olelo pahele, e ku pela a hiki i ke kanaka hope loa, ua lilo keia ninau i mea nui na makou e noonoo nei.
Eia hou, ua loaa iho nei ko kakou loio o hope nei, oia o Duboise, a nana e kiai nei i na mea a pau me makou.
Ke aloha aku nei o Kalani a me na hoa Elele ou ia oe a me ka lahui.
Aloha a nui,
JAMES K. KAULIA.
Ebbitt House,
Washington D. C.
Feb. 11, 1898.
Aloha oe:
He maikai no makou a pau loa, mai ke alii a ia makou a pau, he kanaha a oi poe Senate i kue i ka hoohuiaina i keia manawa, nolaila, na maopopo loa ka lanakila o ko kakou aoao. O ko ke Akua aloha paha keia ia kakou, no ka mea, ke hele nei kela aoao malalo o ka ikaika o ke d@la, a o ko ka kou, aole, aia wale no iloko o ke aheahe malie o na kukai olelo ana, a me ka hoikeike ana i ko makou kulana keonimana, i ike mai ai keia poe he mea oiaio, aole ka lahui Hawaii he poe hupo
I ka po Poakolu nei, la 9, ua hele maua o J. K. Kaulia iloko o kekahi hotele, (St. James Hotel), he halawai na kekahi Hui Nui o Amerika nei, a o na mea e kamailio ia ana ia po, oia no ka moolelo o Hawaii, i ko maua hiki ana aku ilaila, ua hoike aku maua he mau kanaka Hawaii maua, ia manawa i lawe ia aku ai maua iloko me ka pilia i na kanaka a me na wahine, na hele mai lakou e aloha ia maua me ka hookeke o ke auaina, akahi no lakou a ike i ke kulana o na kanaka Hawaii.
Aloha ia oukou a pau loa.
Kou hoaloha,
JOSEPH HELELUHE
LOHEA KA LEO KUE O JOHNSON
I KA HOOHUIAINA.
Nawaliwali mau na Poe
Kokua i ke Kuikahi.
AOLE NO HE LOAA O KA ELUA
HAPAKOLU.
Aole he makemake e lawe mai i kekahi
Aina i piha me na Limaha Asia
Wasinetona, Feb. 22. O ka haiolelo a Lunamakaainana Henry U. Johnson o Indiana iloko o ka Hale i keia la e kueana i ka hoohuiaina o na mokupuni o Hawaii, oia ka mea e kamailio nui ia nei maloko o Wasinetona nei i keia po. Aole oia i paipai wale ia me ke ohohia e kona aoao, aka, o na poe no kekahi o kela aoao, na ku ae lakou iluna a haawi ae la i na leo huro o ka hauoli. O kana haiolelo, oia kekahi o na haiolelo i mahalo nui ia maloko o ka Hale
O na poe noonoo hohonu o ka Repubalika, eia lakou ke hooikaika nei e haalele loa ia ke kumuhana hoohuiaina. Ue olelo ae kekahi mau hoa i ke ahiahi nei, e haalele loa ia ana ke kuikahi maloko o na la he umi, a e lawe ia mai ana ma ka ano olelo hooholo; ma ka hakilo ana i na popilikia e noonoo ia nei no na Sepania, he kanalua loa, a i ole, manaolana poho ka hooholo ia ana.
O ka haiolelo a Johnson maloko o ka Hale, ua lawe ia ae ia he mau olelo a'o naauao e hana akahele ai. Aole he nana ia aku e na kanaka noonoo maikai ke kokua ana ia kumuhana ina no e lawe ia mai ana iloko o ka hale kau kanawai.
O ka moakaka o ka leo hooweliweli a Johnson, ua like ia me kekahi poka pahu i haule aku iwaena o na poe hoohuiaina maloko o ka Hale. Ua ikeia oia he kokua oia i na hana a pau o ka aha ma ua kumuhuna a pau i hala aku la. I keia la ua hoopahaohaoia na poe i lohe i@ Johnson.
A o na poe makaikai e noho ana iloko a me na hoa o na aoao a elua, ua haawi mai lakou i na paipai ana me ka nee ana aku a kokoke iaia.
O ke kumu o ua poe alakai o Repubulika e haalele loa ai i keia kumuhana, ua lawa no na kapakai no ko lakou kiai ana ma ka Atelanika, Pakipika a me na mokuaina o ke k@ik@ono o Mekiko ma keia mua aku mamua o ko lakou lawe ana i kekahi mau mokupuni he 2000 mile ka mamao. A o ke kiai ana ia Hawaii iloko o ka wa o ke kaua, he lawe ana aku ia i kekahi mau mokukaua hakaka i kupono no ke kiai ana i ko kakou mau pono.
Ua ike pono na Repubalika i ka oiaio o keia manao, i keia wa e haliu nei me na popilikia me Sepania e hekau iho nei, ua kuemi hou mai ka lawelawe ana mai i kekahi hana hou mamua o ka hoonee ana mai i ko lakou kulana e ku nei imua.
O na Senate Repubalika na ike maopopo aole e loaa ka elua hapakolu no ke akakai ana i ke koho, a ke koi ikaika la ia Lunahoomalu Davis e lawe mai i ka paio no ka hopena ma ka waiho ana a kahi wa aku, a i ole, hoopau loa no. Ua maopopo ia lakou, o ka lawe ana mai ma ka olelo hooholo i ka hoohuiaina, he lawe ana mai ia no ka hopena o ka paio ana iloko o ke Senate.
(Aole i pau)
HE HOOMAIKAI MAHIEHIE
E na keiki kupa o ka Iahamauleo o Ewa, mai ke Awalau o Puuloa, a i ka wai hoopii mahu wai Amani o Hoi o iliuli.
Aloha oukou:
Mamuli o ke kuahaua lahui i hoopukaia ae maloko o ka nupepa puka la a me puka pule KE ALOHA AINA, a me ka hookohu Komite i loaa mai ia'u mai na Luna Nui mai o ka Hui Aloha Aina o na Wahine, ua haalele iho la au i ka huikau o ke Kapitala o Honolulu nei, u a ke kaaahi o ka auina la Poalima, Feb. 25, @o ka home o ko'u han@u mua ma Kalauao, Ewa, no ka hooko ana i ka leo nonoi a ko'u mau kaiku i @ iloko o n@ hana e nono ai ka lahui, me ka nana ole ae i ko'u nawa iw@i ma ke kino, a oiai hoi, o ka hena i waiho ia mai n@'u e auamo, he hana ia na kau puuwai i apono ai, me ka hoohalahala o'e, a nona mau au e hook uwa ai i na wa pau ina ia he mau hana e pono ai kuu aina aloha.
Ua hooko aku i ka leo me ke kunukunu ole, e alo ana i ka hihipea o na kui ooi wanawana kohu kiwi bipi o ka laau ko-lu, kiawe a me ka lanatana, e ko-ke wawae ana me ka hoomanawanui no ke o'a o na Elele a ka lahui, iuka a i ka@, iluna a i lalo o na kahawai, na wahi hoi a'u ae ole ai e hana pela i na la i hala, @ i na la hoi no ka hana no k@ pono o ka aina, ua hooko aku la au i ke kono a ka manao, e hele imua a lanakita.
Nolaila, mamuli o na lulu i loaa ma, ma ko'u @, mai ka apana mai o Ewa, a me kekahi mau wahi e ae, ke pipihi nui aka nei au ko'u mau hoomaikai nui maluna o lakou a pau me ka nonoi ana ak@ i ko lakou oluolu, e hoomau aku i ke aloha a me ka lokihi.
Me ka maha'o a nui.
GEORGE POOLOA.
Komite Lahui o ka Apana o Ewa.
Honolulu, Mar, 3, 1898.
E HOOHOLO IA ANA ANEI
KA LAIKINI OPIUMA ?
Ma ka noho ana o ka hale kau kanawai o ka Aha Senate ma ke kakahiaka o ka Poakahi nei, ua lawe ia mai la e Senate Baraunu ka heluhelu maa ia ana o ka bila opiuma, a mahope o kekahi manawa loihi o ka hoopaapaa ana o ka hale, ua holo iho la ua bila la ma ke kokua ana a na Senate he 8 a he 5 hoi poe kue, a ua, waihoia aku i ke Komite Pai.
O na Senate i kokua i keia bila oia no o Barauna, Holstein, Baldwin, Brown, McCandless, Schmidt Wright, a me Wilcox. O na poe kue hoi, o na Senate Kauhane Lyman, Northrup, Waterhouse a me Rice, aole i hiki ae o Horner, a o Peresidena Waila, aole oia i koho.
E hoomanaoia, o keia bila opiuma kekahi kumu a ua poe nei i hookahuli ai i ke aupuni moi, a kukulu ae la i aupuni Repubalika, aka, i keia wa, ke ike nei i ka hewa o ka hookapu ia ana, no ka mea, ke komo malu mau nei no ka opiuma i kela a me keia wa, a aohe hoi he wahi pomaikai i loaa i ke aupuni ma keia mau hoopae malu ia ana. Ke koho ae nei makou, he mau la wale no koe a laweia mai ka noonoo ana e laikiniia na hana piliwaiwai e like me ke si-fa a pela aku.
Ma ka olelo no hoi a ka nupepa Avalataisa o keia kakahiaka Poalua. "I ka wa e hoohuiaina ai, oia no ka wa e komo mai ai o ka opiuma me ka laelae, aole hoi e hiki i kekahi mokuaina a i ole teritori e hookapu aku malalo o na kanawai o Amerika."
A wahi hou no a ua nupepa la: "O ke kulana o na Senate e ku nei ma ka hookapu ana, me he mea la, e hoike mai ana ia, aole he hoohuiaina a@a."
UA MANAO WALE IA UA MAKE
I KA MOANA
Eia ke haohao ia nei o Kahalepuna kana wahine a me ka laua mau keiki, ua pau paha i ka mano ko lakou mau kino, a i ole, ua pae aku paha i kekahi mau kahakai kanaka ole. He elua mahina i hala ae nei, ua h@e@ mai ke a p@e maluna o ka waapa mai Wa@e mai, ma ko lakou alahele e @ i a@a i ko lakou h me ma Wai@lua, Molokai. I ko lakou haalele ana iho ia Honolulu nei, ua huki ia ae ka pea o ka waapa, a hoohemo aku la no wahoo Mamala, ua hoea aku lakou i Koko ma kekahi la ae. O kela ka hope @ o ko lakou loheia a@a a hiki i keia wa, aia kekahi pae o Molokai ke hopohopo la, ua halawai lakou me kekahi poino ma ka moana.
He 28 Pake piliwaiwai o ka la Sabati nei ma ka $5 pakahi, a he ekolu ma ke $30.