Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 1, 1 January 1898 — Page 3
| This text was transcribed by: | Frank Tansey |
| This work is dedicated to: | Diane T. Tansey |
KE ALOHA AINA, POANO IANUARI 1, 1898 3
KE ALII AIMOKU O HAWAII .
Mamuli o ka hoea ana mai o ka leo Alii mai Wasinetona mai, i loaa mai ai ia makou na hoike no ke kulana e pili ana i ke ola o ke Aliiwahine Aimoku o Hawaii, aia no oia, ke noho hoolai la ma ka Ebbitt Hou se , me ka hauoli nui o ka naau, no ka hoea ana aku nei o na Elele, a ke hana la i ka hana a ka lahui i haawi aku ai ma ko lakou lima. O ka hoea mau mai o na lono, e hoike mau ana i ka maikai palena ole o Kona ola, he mea hoehaeha ia i ka manao o Kona mau enemi, a ua lilo hoi ia he pulakaumaka no lakou i na wa a pau.
The Ebbitt Hou s e,
Washin g ton D. C .,
Dec, 11, 1897.
Aloha hauoli kau a :
Ua hoea mai na Elele Komi si na a ka lahui ianei i ka la eono o keia mahina, a he nui ka hauoli i ka wa i halawai ai. Na Komisina Heleluhe i imi a loaa i kahi hoolulu kaaahi.
Mai ka wa i hoea mai ai a h iki i keia la, ua noho lakou me ka paa i ka hana, hooponopono a pela aku, a ua nui ko lakou eleu. Elua mea nui i hana ia e lakou. I ka hora 12 m., o ka Poaha, la 9 o De c ., ua lawe ia e Senate Hoar ke noi a ka lahui Hawaii ma na pepa inoa mai ko kakou mau Komi s ina a ku , a ia wa no k a lawe ana a komo iloko o ka Hale S en ate, he R epubalika oia, aka, ua olelo ia nae he "Ahikanana" no loko oia Hale. Mahalo i ka nani o ke Akua.
I nehinei, Poalima, i hele ai o J. K. Kaulia me D. Kalauokalani na Peresidena, me Komisina J. Heleluhe, me W. Aul d e ike i ke Kuhina John S herman, a ua hookipa maikei ia lakou, ia wa i waiho ia aku, ai ka Memo ri ala a ka Lahui, a ua hoomaikai mai ke Kuhina Nui ia lakou, me ka olelo mai, e hoouna ana ia i ua Memoriala ala iloko o ka Hale Ahaolelo, a ua hele nui aku la ua poe nei e ike i na Luna Nui o na au puni e.
Eia ka hoi kahi, ua hooiloiloia lakou nei aole e loaa ko lakou makamaka nana e hookomo i ka lakou nei palapala hoopii kue i ka hoohuiaina, aka, ua kokua ke Akua i ke ala a ua holopono. He maikai ko 'n ola a me makou a pau.
Me ke aloha ia oe, E aloha a nui i ka lahui holookoa.
KALANI.
Ua kauoha aku nei o R owela, ka luna hoohana o na hana hou o ke aupuni, he mau paipu ano hou no ke kao eli awa. O keia ano paipu ua hana ia mailoko mai o na laau e kekahi hui hana papa o Mikikana, he oi aku ka ka maikai o keia ano paipu mamua o na paipu hao e hoohanaia nei. E hoao ia aku ana lakou ke hoea mai ianei. Nui no ka hoonui lilo.
O KE ALOHA AINA KA MA KAULA.
A O NA ELELE NA KUHIKUHI PUUONE.
Elike me ka lele ana o na kukuna malamalama o ka u ila, ma na welelau o ka honua, e hoikeike ana i na mea luna maloko o na p o opoo pouliuli, pela no ka noii nowelo ana o KE ALOHA AINA i na mea hou, e hoonuanua ai i kona mau kolamu heluhelu, na kona mau makamaka e lawe ana i kona kino lahilahi, a oiai hoi, u a hoike mua aku no makou, i ka wa no o ka mokuahi Kulanakauhale o Pekina i na paia lewa o ka moana kahi i au mai ai, aka, ua hoea mua mai la no i o makou nei ka halialia, aia he ukana ka makou, he makana Hapenuia hoi na kona poe lawe a pau mai Hawaii a Kauai, a he oiaio, ua hopo ole makou ke olelo ae, aohe Makaula e ae ma ka ili o ka honua, elike me na kuhikuhi a me na alakai ana a ko kakoa wahaolelo, ka mea hookahi wale iho no i kupaa me kona wiwo ole, me ka hoi hope ole, e pono no e hoouna i mau Elele no ka lahui i Wa sin etona, kahi e ikeia ai ka naauao o ke kanaka Hawaii, me ka hoomau no maluna o kana kumuhana i hooikaika ai i kinohi, he mea pono no ke hoouna ia i mau EleIe Hawaii maoli no Wasinetona, kahi a makou e hilinai ai, o ke alahele wale no ia e loaa ai ka palekana ia kakou a pau.
Ma ka po o ka Poalima nei, ua hekau io m ai la ka mokuahi Kulanakauhale o Pekina i ke awa lai o Kou, a aia io no h oi maluna o kona hokua, h e makana ka K e Aloha Aina mai na Elele mai e noho la ma Wa sin etona, e hoike mai ana, ua hele huhu io aku la no ke ahi me ka momoku i na palapala hoopii a ke Aloha Aina, a i keia la a makou e puka aku nei, aia o ia iloko o ka poli o na Senate kahi i mili lima ia ai, i waihoia aku iloko o ka lima o na Komite o ko na Aina F, malalo o ke kauoha a ka Peresidena o Hale Ahaolelo Senate, no ka noonoo pu ia ana me ke Kuikahi Hoohui Aina, i hele a aliolio ka helehelena i ka lolelole mau ia iloko o na lima o ka poe nana oia e malama la.
O ke komo awiwi ana aku o na palapala hoopii kue a ka lahui i ka hoohui aina, h e h oike maopo po ana mai ia i ka eleu a me ka mikiala hana o na Elele, no laua na mapuna leoleowa i pinai ia aku mahope o ke kua, "aohe e pono ka hana a ka lahui i ka poe hawawa, lomaloma a kupono ole loa maoli no hoi." Aka, heaha nae ka kakou mea e ike nei i keia la, ua hawawa anei na Elele, @ a i ole, ua pono ole anei ka waiwai a ka lahui i haawi aku ai ma ko laua mau lima, a waiho aku iloko o ka Hale Sena t e, a imua hoi o ke alo o ko kakou Moiwahine?
Aole! Aole loa!! Ua mikia la loa ia ka pono o l a waiwai laa a ka lahui i haawi ai ma k o l aua mau lima, a ua pau hoi ko kakou hopohopo ana, no ka mea, aia ai," 1a iloko o ka lima e l eu o ka poe nana k a hana, a ua ko ho i kela ole1o MOTO, " ke houhana la ka lolo i ka lolo, i kahi i kupono no ka hoohana ana ia mau olelo." O keia ka makou e hoonani ae nei ke aloha o ke Akua ia kakou, i ka p o e nawaliwali, ka poe hoi i hoopilikia ia, aka, aia no nae he wa e hoolilo ia ai ia mau hana kakauha, i mea e hauoli ai ko kakou mau naau.
Nolaila. o ka makou no ka hoike aku, i na mea e ha uoli ai ko oukou noonoo ko ka lahui, aole hoi ma ke ano haanui wale aku no, aka, ma na mea oiaio, i ku i ko oukou make make , a oia m au mea hou, i ku i ka pono o ka lahui, o k a makou makana Hapenuia ia na ko makou mau makamaka heluhelu, mamua o na kii makana, pau wale i ka nahaehae, a o keia hoi, e mau loa aku ana a hiki i ka hopena.
OLOWALU NA NUPEPA O AME R IKA I KE KUE HOOHUIAINA.
[Mai ka Nupepa S. F. C all mai.]
UA LAWA KAKOU ME KA PANALAAU.
Ke kue nei ka nupepa Re gi s ter i ka hoohui aina no ke kumu, ua manao io oia ua emi na panalaau i keia wa, a i na e lawe hou mai an a kakou i aina hou ma keia mua aku, i aina e pili pu ana me Ame ri ka Huipaia. Ua hiki ia kakou ke hoomalu aku ia Hawaii me ka hookuu ana aku i kona poe kanaka e hooponopono no lakou iho e like me ka makemake o ka hapanui. Ua manao makou o keia wale no ke alahele o ka maluhia e hiki ai ke hana ia aku no kela huina lahui kanaka anoninoni o Hawaii, a ua hiki ia lakou ke hooponopono no lakou iho me ke emi loa o na hoolilo e like me kekahi mau aupuni kuokoa e ae i oi ae hoi mamua o ka noho hooponopono ana aku o Amerika Huipuia ma ke ano, he wahi lihi kuleana kona ia mau aina. O Hawaii a me Cu ba e noho kuokoa laua malalo o ke aupuni o Amerika Huipuia, aka, he kue loa ma e ka Regi s ter i na kanaka o kekahi mau aupuni e ae he mana e komo pu mai e walaau pu me Ame r ika, -- Iowa State Register.
NA KUMU KUE O SENATE JONES.
He kue loa o Senate Jones i ka hoohui aina o H awaii i kona, wa e ninaninau ia aku ai e hoike mai ana oia penei:
He kue loa au ia mea.
Akahi, no ka mea he kue au i ke kikoo ana aku i kekahi panalaau mawaho aku o n a palena o keia aina.
Elua, no ka mea, o na mokupuni o Hawaii he mamao loa ia mai ko kakou mau kapakai aku, o ko kiai ana a ku ia lakou i ka wa o ke kaua e nui aku ana ka l ilo m e ka p ilik i a.
Ekolu, no ka mea, a ole i lawa kona mau il i aina no ka hoolilo ana mai iaia ma ke an o panalaau he hahaki ana ia i ka i ka ma na o o ke kanawai.
Eha, no ka o ea, he mea hiki ole i ka ahaolelo ke hana i aup uni no l a kou me ka ulu ole mai o na paonioni ana a me ka holopono ole.
Elima, no ka mea , aole h e kupuuo a make makeia ke ano o keia lahui kanaka. Me ka na na ole ae i na hana holomua e hoopuni ana ia mau wahi, o ka hapanui o na pa kene t a o k a lahui, aole he kup o no e lilo i mau kupa.
O keia ma u kumu pakahi a pau, u a lawe ia no ke kue ana aku, ina aole he hana nui mai mahope ona, -- Loui sville Courier- Journal.
HE HANA HOOHAAHAA I N A HAWAII.
He eha wale no kumu mawaena o na mea e ae he lehulehu wale, e hiki ole ai ia kakou ke hioohui mai ia Hawaii me ka maikai.
1. Aole e hiki ia kakou ke lawe mai i ka waiwai i hana ka raima ia e kakou ponoi. U a hookahuli ia e kakou ke aupuni pololei o ia mau mokupuni, a haawi aku la he poholima piha o na poe kipi i ka mana. O ko kakou Kuhina J. L. Ki v ini, u a komo, pu oia me keia poe kipi. Ua maopopo iaia ka lakou mau hoolala ana, a ua kuka pu me lakou, a ua haawi pu i na kokua ia lakou. I ka wa i hiki ai i ka manawa i hoomakaukau ia ai no ka hookahuli, ua kauoha aku la oia i na pualikoa o Ame rika Huipuia e lele mai iuka o ka aina, aole no ka malama ana iaia a i ole i na wai wai o ko kakou a u puni, a i ole o kona mau kupa, a ka, no ka hoowe i iweli ana aku i ke a upuni e ku ana o H awaii me ka ae ole ana aku i kekahi haunaele e puka ae no kona mau luna aupuni. Malalo o ke kiai ana a na pualikoa o Ame r ika Huipuia, ua hoopau ia aku la ka noho Moi, a kukulu ia ae la ke aupuni o D ole, a Kuhina Ki v ini, ma ka inoa o Ame r ika Huipuia, i ike aku ai me ka hakalia ole, nana i hoike mai i kona hoapono ana i keia ohumu kipi.
Ma keia, ua hookahuli aku kakou i kekahi aupuni i noho hoaloha, a kukulu ae la he a upuni hou.
2. Aole e hiki ia kakou ke kukulu i aupuni repubalika ma na Mokupuni o Hawai. O ke aupuni lima nui o Dole, me kona poe kokua, na hoahui a pela aku, aia lakou a pau malalo o 5 pa keneta o ka lahui. O ke 50 pa keneta i koe he poe kue i ka hoohuiaina. I kinohi ua hoonoho iho kakou i ka hapanui malalo o ka hapa uuka, i hiki ai hoi ia kakou ke hooholo pono aku i ka hoohuiaina. Nolaila, ua hoomau aku la kakou i ka hooweliweli ana i ka hapanui me ka hoonoho ana malalo i hiki ai i ke aupuni o Ame r ika ke holopono. Ua h oo pau ia ka noho kauwa kuapaa i ka makahiki 1863. E kukulu hou ia aku ana i ka 1897 a i ole iloko o ka 1898 ina e holopono ana ka manao o na poe hoohuiaina Hawaii. -- New York Times.
AOHE MAKEMAKE IA O HAWAII.
Ma ka halawai a na maloko o ka Hale Mele, ma ka po nei, o ka hakaka kue i ka h oohuiaina Hawa ii, ua h oomakaia ia e na poe o ke ia kulanakauhale.
O na olelo hooholo me na ku mu kue ikaika i k a hoohuiaina, ua hoopuka ia ae ia me koho balota ia ana. Ua hooholo ia ae ia me kekahi l eo kue ole a mawaena hoi o na leo ohohia. M a keia hope aku, aole he kanalua no kahi a na poe o keia kulanakauhale e ku ai ma keia ninau hoohuiana. -- Los Angles Express.
E HOOMAOPOPO IHO KAKOU.
Ua hoike aku ka aha senate ia Geremania e akahele oia a mai lawe hoi i kekahi keehina no ka hoohui ana ia Haiti, a ia manawa hookahi no nae, ke hoao nei ka Peresidena ma na ano a pau e lawe ma i ia Hawaii i apana no Amerika Huipuia. Aole anei o Geremania, Iapana a i ole o kekahi lahui e ae he pono like no ko lakou no ke kui ana i keia kumuhana a Amerika Hui puia e like me kona kue ia G eremania, no ka hoao ana e kaili ia Haiti ? Nolaila, e hoomaopopo pono iho kakou. -- Baltimore World.
He 45,000 o ke 52,000 kanaka o Hawaii, he kue i ka hoohuiauna -- Sacramento Bee.
K e kauoha ia aku nei na luna lawe pepa o KE ALOHA AINA puka pule, aole loa lakou e hana i na rikiki hookaa ma ka inoa o ka Puuku, ma keia mua aku, no ka mea, u a hoea mai kekahi oia mau ri kiki ma ko makou nei keena, a ua ike ia keia mau hana apuka a n @ luna lawe pepe .
HIKI E KA MOKUAHI D ORIKA I KAPALAKIKO.
Maluna mai nei o ka mokuahi Dorika i loaa mai ai na lono e pili ana no ka Moana a me ka Dorika i haalele like ai i keia awa i ka la hookahi a he hora hookahi wale no hoi ka paewa o kahi i kekahi.
Ua hoea, mua aku ka mokuahi Dorika, i Kapalakiko iloko o 5 la, 21 hora, a me 38 m inu t e mai Hon olulu aku nei, a o ka Moana hoi, ua hiki aku oia i Kapalakiko iloko o 6 la, 21 ho ra mai keia awa aku nei. Nolaila, u a iilo ia Dorika ka lanakila, ina u a hei hei io aku nei laua.
Eia ke uhao lanahu ia nei ka mokukaua B ala t imoa he 250 tona no ka liuliu mua ana, mamua o kona holo ana aku ma kana huakai kikipu i kekahi la o keia pule ae, a e hooiki loa aku ana kana huakai i Lahaina .