Ke Aloha Aina, Volume III, Number 48, 27 November 1897 — Page 1
This text was transcribed by: | Ruth S. Goldstein |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
KA NUPEPA KEALOHA AINA
E hoopuka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Polima o na pule a pau o kela a me keia mahina.
Ka Uku Pepa, he 20 keneta o ka pule. No ke kope hookahi he 5 keneta.
E loa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.
E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoouna ia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa
E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.
Aole loa e hoopuka ia a hoolaha ia kekahi manao ma na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hooike mai i ka Lunahooponopono i kona inop@ponoi.
Ka Nupepa Puka Pule
Ke – Aloha – Aina.
Hookahi makahiki ……………… $2.00
Eono mahina ……………………. $1.00
Ekolu mahina …………………… .50
Hookahi mahina ………………… .20
EMMA A. NAWAHI.
Puukuo
Ke – Aloha – Aina
EDWARD L. LIKE.
Lunahooponopono a Hope Puuku
S. P. KANOA.
Hope Lunahooponopono.
O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoona pololei mai i ka Puuku ma Honolulu.
Nuhou Kuwaho.
E HOOKOLOKOLO KANAWAI KOA IA ANA
O WEYLER.
Madarida, Nov. 5. Mahope o ka halawai ana o ka Aha Kuhina o Sepania, no ka mea e pili ana ia Weyler, ke Kapena Kenerala no ka hookolokolo ana iaia imua o ka Aha Koa i ke awa ana e lele aku ai, no ka ninau pono ana, ina ua like paha me ka hoike a na nupepa.
Ua kauohaia na alakai o na pualikoa a puni ke aupuni o Sepania no ke kiai pono ana ia Weyler, a e koi @ iaia e hoike mai i kana pane poolei ana i pane ai ma Havana no ke Aupuni o Sepania ma ka la Sabati.
E HOOUNA ANA O ITALIA I MOKUKAUA I MOROKO.
Nu Ioka, Nov. 6. Ua hoopuka ae ka nupepa La i kekahi lono telegarapa ia mai, mai Ladana mai, e olelo ana: Ua hooia ae ma kekahi la o keia pule, e hooa una aku ana ke aupuni o Italia, he mokukaua no na kapakai o Moroko, no ka hoopoi ana i na powa i hooho wale ia ma kahi o kanalima a oi poe Europa i hoopaa wale ia e lakou a i paa ia hoi e lakou mamuli o ka nui ole o ka uku i haawi ia aku no ko lakou pakele mai aole i maopopo loa ua hoouna ia he mokukana.
HE MOO KAI MA KA MOANA PAKIPIKA.
Nu Ioka, Nov. 6. Ma ke ku ana mai a ka mokupea Challenger i keia la mai Kapalakiko mai, i piha me na waiwai o Kaleponi mai, mahope hoi o kona au hele ana mai i ka moana no 121 la. ua hoike ae kona kapena no kekahi moo kai i halawai me kona moku ma ka moana Pakipika, mawaho ae hoi o na kapakai o Amerika Hema. He kanalima a oi kapuai kona loihi, a he elua kapuai kamanoanoa o kona kino. A i ka wa a ka moku i kokoke aku ai ma kahi a ka moo e lana ana, ua ala ae la kona poo a auku ae la he 5 kapuai maluna ae o ka ilikai, a mahope o kona makaikai ana i ka moku ua emi hou aku la kona poona luna o ka ilikai.
KA HAKAKA BIPI RULU MA SEPANIA.
Ua lilo ka hakaka bipi bulu ma Sepania i mea lealea loa ia lahui kanaka, a ua hookaawaleia hoi he kahua akea nuia lealea, ua liko ke ola o kekahi poe kanaka Sepania ma ka o’e ia ana e na kiwi o na bipi ahiu, aka, ua lilo no nae ia he mau mea lealea wale noia lakou.
Ma kela kikina hakaka bipi bulu aku nei a ka makahiki 1896, ua malamaia ae he 478 manawa i hakaka ai me na bipi ahiu maloko o Sepania, a he 1218 bipi no lakou ka waiwai io o $300,000 a me 5730 lio no lakou ka waiwai io o $200,000 i make ma ia kikina O ka nui o na kanaka wiwo ole nna i luku ia lakou he iwakaluakumakolu, a ua uku ia lakou he $222,500.
KE ALAKAI O KA LAHUI.
He ohohia nui no Kaulia,
O ke alakai o ka Lahui,
O oe ka moho ola Hawaii,
A ka lahui e hiipoi nei,
Auhea kakou e ka lahui,
E noi i pono la i ke Akua,
E pelu na kuli la i ka honua,
Haliu ae na maka i ke ao Lani,
O ka pono ia la o ka Aina,
I welo hou ai Hae Kalaunu,
He pohaku kihi ia no Hawaii,
He paepae nani no Liliulani,
Haina ia mai ana ka puana,
E ola Kaulia la i ke Akua,
Hakuia,
Wm. Aloha Aina.
Honolulu, Nov. 22, 1897.
UA HOEA MAI KA MOKUAHI KALAUDINA.
Ma ka hora 12 o ka Poaono nei, i hoea mai ai ka mokuahi-Kalaudina mai Kapalakiko mai, he eiwa hoi la holo mai ia awa mai nei mahope hoi o ka hana ia ana o kona mau hemahema.
Ua hoihoi mai no oia i kona mau ohua i lawe aku ai, me ka lawe pu ana mai hoi he mau haneri tona ukana no keia awa. Ua loheia mai e hoomau ia aku ana no o’a i ka holo ana ma kona mau awa maa ma keia mua aku.
O ke kumu o ka loaa aka o keia pakeneta kiekie maluna o na lala, oia no ko lakou hoopono a me ka hoopololei ma ka lakou mau hana, ma ke alakai ana hoi o na Luua Nui o ka Hui ma ke alahele o ka maemae, a he kumu hoi e a’o aku ana i ua mea a pau, aohe alanui e ae e loaa ai ka pomaikai o keia wale no. Nolaila, ke ao mai nei ko Kakaako poe, o ka hoopono, oia ka mea e loaa ai o ka pomaikai. Mahalo a nui.
OIA KA HANA ANA
Ma ka Poaha aku nei o kela i ule i piha ai ka makahiki o ke ku ana o ka Hui Kalepa Lawaia o Kakaako a i ka hoonohonoho@ana o ka puka o na dala a kela a me keia lala, ua hiki aku la ka huina i ke 65 keneta o ke dala hookahi, a he ukupanee kiekie hoi i loaa ole i kekahi mau Hui e ae o keia ku@ana kauhale a pela no paha ma na wahie a@.
HIU A WELA KA HUI ALOHA AINA O HILO
Ua haawi ia ae he paina luau e na lede Aloha Aina ma ka hora 5 p. m. o ke ahiahi Polua nei, Nov. 16, ma kahi e J. T. Brown no na hoa Senetoa o ka Aba Sonate o Amerika Huipuia, he papaaina hoi i lehau me na ono like ole a ka puu kolu, e haupa iho ai a lawa a ka ono wai.
Ua noho na lede Hawaii ponoi i mau hoa ai no na malihini, a ua ike kumaka hoi i ua mau malihini la i ka noiau o na mea ai a ka lahui Hawaii i hiki ole hoi i ka loea o kona lahui ke hana ia mau mea ai, a ua haawi pu mai hoi laua i na mahalo palena ole no na mea i hana ia aku no laua.
Wahi a kekahi Senetoa, he hoaloha au no oukou pela i hiki mai nei e ike ia oukou, mamuli o na mea i hoike ia ae nei, he Amerika au, a e hoomanao iho oukou he hoaloha oiaio au no oukou.
Ma ka Poakolu ae, Nov. 17, ua malamaia ae he halawai nui maloko o ka luakini o Haili, a ua akoakoa ae hoi kekahi heluna kanaka nui no lakou ka huina o 600 a oi ka nui.
Ma ka hora 9 o ke kak ike i ahiaka, mamuli o ka makemake o na Senetoa e ike i ka manao o na kanaka Hawaii. Ua alakaiia na hana o ka halawau, ma ka laua noho ana i mau luna hoomalu, a na Rev. S. L. Desha ke kahu oia ekalesia i unuhi mai e ka laua olelo, ua hoomaka na hana ma ka himeni a me ka pule a Rev. S. L. Desha, na Mr. J. Ewalike a me E. Kekoa i hoike aku ma ka aoao o na kane, a na Mrs. Kumalae hoi ma ka aoao o na wahine, no ke kue hoohuiaina a me ka hoihoi mai o Amerika i ke Aupuni kumu, he nui na @ maikai aku i @ koe, aka, no ka pokele o ha manawa, ua hiki ole ke hoike pau aku.
He @ ninau na kekahi Senetoa, ina W hoohui ole ia o Hawaii nei me Amerika, heaha ko oukou manao.
Pane—E hoihoi mai o Amerika me kona mana kaua i ke aupuni moi o Hawaii.
Senetoa—O Amerika, he aupuni Repubalika, he kue i ke aupuni moi na maopopo anei kahi hana ia oukou o haua ai?
Pane—Ae, lawe makou i ka hoo@ a waiho i na mana aupuni moi,
Ua haiolelo ae kekahi o laua penei: I hele mai nei maua e huli, a e ninau pono i ka manao o ka lahui Hawaii, oiai, ua lohe ia he makemake na kanaka Hawaii e hoohui me Amerika, aka, ia’u i ike iho nei, aole he hookahi kanaka i hui oluolu mai me a’u he makemake hoohui aina.
Aole i pau.
UA HOEA HOU MAI HE MAU HOIKE.
Maluna mai nei o ka mokuahi Kimo Maki i ku mai ai i anei ma ke kakahiaka Poaha nei mai Kauai mai i hoea hou mai ai kekahi mau hoike no ka hihia pepehi kanaka o Kauai.
O na poe hou i hoea mai nei oia no o Ieie, he kupunakane no Pua, ke kaikamahine i komo pu ma keia hihia, a he makuakane hoi no Paupau, ka wehine i hoouna ia ai no ke kahua ma’i lepera, o Kakalia ke kanaka nona ka hale e pili pu ana me ko R@thburn, kekahi o na kanaka e hookolokoloia nei, Hope Makai Nui i pau, he ohana no Kapea, ka mea i hopuia no ka pepehi kanaka, kana wahine, Waianuhea, Joe Akina, Nakai, Pahulama a me elua Iapana.
KA NUPEPA KA LOEA KALAIAINA.
i NA MAKAMAKA NA HOALOHA, NA KINI A PAU O “Ka Loea Kalaiaina,” mai ka la hiki ma Haehae ka welona o ka la i ka ilikai o Lehua.
Aloha oukou.
Mamuti o kekahi ulia maluna o na Ona o ka Papapa’i o Ka Loea Kalaiaina, i ka Poaono nai la 20, ua puka ole aku ka nupepa Ka Loea Kalaiaina, olai, ua lawe ia no pono o ka Pap@pa’ia ia ma ka rumi kudala o J. F. Mogana kahi i waiho ai, nolaila, ia oukou a pau e na Kini lehulehu o Ka Lona Kalaiaina, e hoomanakanui iho oukou me ka kaniuhu ole a e hiki hou aku ana no oia imua o oukou no ka wa pono ke kala ia ae keia mau pilikia.
Ka oukou kauwa haahaa.
Wm. K. Kaleihuia.
Kakauolelo o ka Papapa/i Ka Loea Kalaiaina.
Honolulu, Nov. 22, 1897.