Ke Aloha Aina, Volume III, Number 47, 20 Nowemapa 1897 — Page 6
This text was transcribed by: | Laura Yamamoto |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
KE ALOHA AINA
UA HOOK@U IA NE KA LANAKILA.
Imua o ka Ahahookolokolo Apana o ka Poalu@ nei, i haawi ia mai ka olelo hooho’o no ka hookuu ana i kekahi mau liwehala, i hookoia e o ka mana o ka Ilamaku, a oia iho kaie malalo ih@@.
Ka hihia o Moku, i hopu ia no ke kuai rama me ka laikini ole, ua hooholo ka Aha Apana e hookuu ana iaia, me ke ao pu aku hoi iaia, mai hana hou ak@, o nanahu auanei na lima o ke kanawai maluna ona, a o ka pono no ka hoopau loa, i wahi e kau hou ole mai ai na al@na a ke kanawai maluna ona.
O ka lua iho o na hibia oia ko D. Kamaka, no ka hoeha ana ia F Mauer, he mea lawelawe no luna o ka mokuahi Australia. O keia ika makai nana i hopua lawe i ka halewai i keia haole, a me he mea la no paha, ua hana ia no oia pela, aka ma kahi o ka ulia laki, ua pakele a e la oia mai na hoopai mai a ke kanawai maluna ona, a pela oia i hookuu laelae ia ai, e hele, a mai hana hou aku i hana lima ikaika maluna o kekahi mea ana i hopu ai, o nanahu mai no auanei ka mana o ke kanawai maluna ona. Nolaila, e hoomanao olua, o na olelo ao i haawi ia mai e ke Kahu o ka Aha, aole ia he mea uuku aku, he mea nui ia a no ka lohe a malama oia ka mea pono, aole o ka hookuli, o hahai mai no auanei ka poino.
EIA O KEONI RIEKINI I ANEI NO WAKINEKONA.
Ma ka noho ana mai nei o kekahi poe kakaikahi, i olelo ia ae he aloha aina a he aloha alii, o R.W. Wilikoki kekahi o Honolulu nei, a me Tom Clarke o Wailuku, ma ka po Poaono nei, ua oleloia ae, ua koho ponoia o Keoni Rikekini i Elele no ka mokupuni o Maui, a ua loaa hou mai no hoi ka lono ia makou, ua lulu dala ae ka poe nana i koho a me kahi poe e ae, i dala no ua Elele la o Maui, a ua hiki aku ka ka huina i loaa i ka $200. O keia ka mea i loaa mai ia makou, a o ka makou i lohe pono ai, aole oia na na Ahahui Aloha Aina a me Kalaiaina i koho, aka, na kela poe mua no o ka poai hookahi ai me ko Wailuku, a oia ae la no keia i Lahaina. E kali ana makou a hoea mai ka mea oiaio, alaila, e huai pau aku ana makou me ke kali ole, no ka pono o na mea a pau.
HE EIWA HOIKEI KOE.
Ma ka hora 3 o ka auina la Poa kahi nei, i huli hoi aku ai o Koni, ka Hope Makai Nui o ka Mokupuni o Kauai, maluna o ka mokuahi Kimo Maki, no kekahi huakai awiwi a hoi koke mai no. Ua kipa aku ola ma ke Keena o ka Ilamuku, me ke kauoha ia e hoi koke no ka lawe ana mai i a eiwa hoike no na mea e pili ana i ka hihia pepehi kanaka o Kauka Kamika, a ma ka Maki mai no o ka Poaha ae nei e hoea hou mai a no Honolulu nei. He hihia keia e pau ole ai iloko o hookahi pule, a ua manaoia e alua pule ana no a oi e noho ai.
E HOOHOLO IA AKU ANA HE MOKUAHI MAWAENA O HILO A ME HONOLULU.
Eia ke hauwawa ia mai nei, e hooholo ia aku ana he mokuahi mawaena o Hilo a me Honolulu ma keia mua aku, i ka wa hoi a ke Kalaudina a me ka mokuahi hou o Waila Ma, e ku mai ai i anei.
He hoike ana mai keia i ka holomua o Hilo ma na hana kalepa, a ke pii mau nei hoi kona mau waiwai i kela a me keia makahiki, a ke ole makou e koho hewa he mau makahiki pokole wale no koe e like ana o Hilo me ke kapitala o Honolulu nei.
HE PULE MOKUAHI KEIA O NA AINA E.
I ka hora 4 o keia la, Poakolu e haalele iho ai ka mokuahi Australia i ke awa o Kou nei no Kapalakiko. A i ke kakahiaka Poaha hoi e ku mai ai ka Alameda, mai Kapalakiko no Sidane, a o ke Gaelic hoi, e hoea mai ana oia i ke ahiahi o ka la apopo, a i ole, i ke kakahiaka aku paha o ka Poalima, mai Kina a me Iapana mai. A ola hoi ka makou e olelo ae la, he pule mokuahi keia o kakou, a pela no hoi e mahuahua mau ai ka loaa ana mai o na mea hou o na aina mamao ia kakou, e hoolaupai mau ana i na kolamu o ka kakou wahaolelo me ka ulumahiehie mau.
Nolaila, o ka makou no ia e kono aku la ia kakou Hawaii, e lawe nui i ka nupepa KE ALOHA AINA, i aha ai, i loaa ai ke ola no ko kakou noonoo he mea hoi e hoomalamalama ai i ko kakou hale a pau, aole hoi e poululi i na mea hou o na aina mamao.
HOOPAUIA IA MAKAI MAI KA OIHANA MAKAI MAI.
Ma ke kakahiaka o ka Poalua nei, i hoolohe ia ai ka hihia hoeha o kekahi makai maluna o kekahi haole hana uwila o Inna o ka mokuahi Australia, nona hoi ka inoa o Fred Mauer.
Imua o Lunakanawai Wilikoki ua ae aku oia i kona hewa, a oia no kona wa i hoopaiia mai ai he $50 me na koina, me kona hoopau pu ia mai i ka noho makai ana. i manao o Lunakanawai Wilikoki, ma keia hoopai ana ona i keia makai, he mea ia i uo ia ai o na makai e ae, mai ka hoeha wale ana aku i ka lakou mau lawehala e hopu ai. O Kaili ka inoa o keia makai, a he makai kahiko hoi no ka oihana makai, a ua kamaaina oia i na mea a pau.
KA HEIHEI MOKU LIILII.
Ma ka hora 9:30 o ke kakahiaka Poalua nei, ka la hanau o ka Moi Kalakaua i make, na malama io la ae no na hana heihei moki hilii maloko nei o ke Awa o Kou.
He umi ka nui o na moku liilii i komo i ka heihei, i hoomaka mai ka hale waapa aku o Healani no waho o ka hale ipukukui, a mai laila aku no ka hoe bele a hoi mai. O na Lunakanawai o ka la, oia o Lilikalani. Kahulu a me Kahakalau. O ka moku mua i hoea mai i ka pahu eo, oia o Healani, i noho. Ona ia e Kaauwai, e nona hoi ka manawa e 3 hora a me 13 minute, a lilo ae la ka pae ana o ke kiaha i keia makahiki a me $7.00 mawaho ae. O na moku elua a me ke kolu, oia o Lede L. No 1, a me Lede D. No 2, a ua loaa hoi he $15 ka mua, a he $10 i ka lua; o ka 4 i ke Keikialii Kawananakoa, ka 5 ia John Mahuka he $2.50; o ke 6 i ke Alahukimoku, ua hoihoi hou ia mai kana dala hookomo.
He paina luau ma Honuakaha ka home noho o ka Moiwahine Kanemake.
KO KIEKILA BARAUNU MANAO.
Ua hoike ae o Senatoa Cecil Baraunu, ka Mahimahi o ke kai o Puaena oloko o ka Hale Ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii, ua olelo ae oia o ke Kau Ahaolelo e noho mai ana, oia kekahi o na Kau Ahaolelo pokole lea ane i koho ai, a i hakalia wale no i ka bila haawina. Aka i na e noho koke ole ka Ahaolelo a komo i ka malama o Feberuari, ka wa ana e manao nei e hoolo ia mai ana ka Hoohui Aina, a noho ole ka Ahaoleo o ka Repubalika o Hawaii ia wa, o ko lakou make hanu no ia, pau ko lakou oni, a moe lakou i ka moe kau a hooilo, elike me ko lakou mau helehele na kii a makou e ike nei. Nui kela mau haili, ina he mea oiaio.
UA KAPAEIO NO.
Ae, i puawa ae la makou i keia, mamuli o ko makou ikemaka ana aku i ka welo mai o ka hae kudala, a me ke kani koele mai o ka leo o ka bele, e hoike mai ana, ua pale ia ka leo kue o kekahi poe haole kuonoono o keia kulanakauhale, uo ko lakou hoike ana i ko ke aupuni kuleana ole e lele kamoko ma ke kuleana oia poe. Oiai; he poe lakou e uku nei i na auhau koikoi maluna oia poe, a me ka laikini pu hoi.
I keia kakahiaka Poaha iho la i lawe ae ai ka Luna Kudala i ka hooko ana a ke aupuni i haawi ai nana e hana. Ua piha pu ae oloko o ka hale kudala i na poe mea kuai i ka waiwai o ke kalaunu, e laa na mea dala, na lako hoonani o Kina, a me kekahi mau waiwai makamae e ae i hoomomoa ia e ka puuwai o na alii, a na lakou nei hoi e noke nei i ka uhauha palena ole.
HE HAKAKA LUA.
Parie, Nov. 7. Ua hoea ae he hakaka lua i keia kakahiaka mawaena o Albert Carre, Luna hoohana Nui o ka Halekeaka Vaudeville a me Mr. Sewaninea, he luna hooponopono nupepa, me na pahikaua, a ua hoehaia ka inoa mua, he wahi pohole uuku ma ka lima. Ua ulu mai keia mau mokuahana mawaena o laua mamuli o kekahi manao i hoopukaia e pili ana no Mr. Carre, a ua manao oia ua hoohaahaa loa ia oia ma ia hanaia ana.
Nuhou Kuloko.
He manawa ku wale mai no, no ka, mokuahi Kalaudine mai Kapalakiko mai.
O ka Poaha o keia pule ae, Novemaba 25, ka la ai pelehu ia nona poe Amerika.
Ua hopuia he wahi keiki uuku Italia no ka aihue manu kaka, ma ka hoopiiia ana a Jack Hayes kahi haole keaka.
Ma kela mau la aku nei, ua huli pu iho la ka moku kiakahi Undine iloko ke awa ae nei, aole nae he oia i poino.
Ua olelo ae kekahi o na aliimoku o ka Australia, ua lohe lakou e hoololia ana ko ka Australia awa e holo aku ai ma keia mua aku.
I keia la ua haawi ae la o Lydia Kaloli he paina luau no ka hooma nao ana i ka wiha elua makehik ana o kana bebe.
He elima mau Iapana mahuka o Ewa i hopuia mai nei ma Kona, a ua hoihoi ia mai nei maluna o ka Mauna Loa, no Honolulu nei.
Eia ke hana hou ia nei o lalo o ka Hotele Hawaii, ma ka hamo puna (cement) e panio ana ke pau pono ae i ka hana ia, malalo o ka lawelawe ana o ke keiki hamo puna Jno. F. Bowler.
He nui na poe makaikai i hiki ae no ka hoolohe ana i ka hihia o Kapea, ke kanaka pepehikanaka o Kauai, e hookolokolo ia nei ma ke kau kiure.
Ua hooloheia ka hihia wawaho hale o Jack Thompson ma ke kakahiaka Poalua nei imua o Lunakawai Wilikoki, a ua hoomoe ia aku la ka hooloheia ana o kona hihia no ke kau kiure o Feberuari ae nei, aole i loaa kona loio i keia wa.
Ma ka auina la o ka Poakahi nei ua pakele mahunehune iho la ke ola o kekahi mau keiki liilii, oiai, lau e paani ana ma ke pani hao o ka puka Arlington, na ka haki ana o ke ami e paa ana i ua puka la, a haule iho la iluna o laua, he hookahi o laua i halawai me na palapu aka, ua pakele nae kona ola mamuli o kona haule ana iloko o kekahi wahi alualua.
OLELO HOOLAHA.
E ike uanei na kanaka a pau owau o Ah Sin (Pake) ke papa a hookapu loa aku nei au i kela aina e waiho la ma Ooma, Kona Akau, Hawaii, oia ka aina o Lilinoe i lilo mai ia’u ma ka hoolimalima no na makahiki he 19, a o ka moraki ana i hana ai me Akau (Pake) o Kailua ua lilo pu mai ia’u. Ma keia i na ua mor ki hou aku oia me hai me ia aku no kona pilikia a me ka poe o pau ana i hoolilo hewa aku ai. E hoolohe o pilikia auanei.
AH SIN
Kohanaiki Kona Akua, Hawaii.
HOOKAHI TAUSANI APANA AI NA MA KAPIOLANI PAKA. NO KE KUAI ANA.
AIA NO HE 1000 A OI AKU APANA Aina, 5 kapuai laoia, a ne 100 kapuai loa, mauka iho o Kapiolani Paka, e pili ana me na pa hale o Messrs. C. Brown, H.J. Noite, Tom Hollinger a me kekahi poe e ae.
E kuai ia aku ana keia mau Apana Aina me ka emi loa, i ikeia ma Honolulu nei mamua aku nei, mahope mai hoi o ke alii i Nohoalii ai o Kauikeaoli Kamehameha III.
E hoomoeia ana ka Wai i ka wa e makaukau ai ka poe e kuai mai e kukulu i na hale.
O ke kumukuai o na Apana Aina ma ka $100 no ka Apana a emi aku a hiki ike $50. Aole wa maikai e ae e loaa na Home. E ae ia no ka uku liilii.
No na mea i koe e ninau ae ia.
W.C. ACHI & CO.
Na Boroka o na Waiwai Paa.
Honolulu, Nov. 25, 1897.
O KAMA A W. ALE NO
HE POMAIKAI NO KE KANAKA NELE
Na Kama Uhi ole o pa Wahine.
Ma keia mua aku he elima pa keneta ke hoolaweia ana no keia a me keia kuai ana ma ke dala kuike ma na waiwai a pau o ko makou Halokuai. E hoomanao ia ua kau moakakaia kela a me keia kumukuai no ke kuai aku. Nolaila, ma nei mea e ikeia no ka pomaikai o ke kuai ana ana me makou, i like me 10 pa keneta a oi aku ma na wahi e ae, kahi i kau meakaka oleia o ke kumuku ai.
Na kamaa Li-kaula.
Mamuli hoi o ka uui o ka makou hana i ka makahiki 1896 i pau iho la, i konoia mai ai makou e hana aku e like me keia ae la, i mea hoi e pomaikai ai o ko makou poe kuai mai, a e hoomahuahua loa ia ae ai no hoi kahi i ka kekou hana.
HUI KAMAA O KA POE HANA.
D.B. KAMIKA.
Luna Nui.