Ke Aloha Aina, Volume III, Number 19, 8 Mei 1897 — HE MOOLELO HOONANEA HE MOOLELO HOONANEA -NO KE- Keikialii Alabati. Ke Kaeaea o Pelekane. -A ME— Ka Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo. Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONANEA HE MOOLELO HOONANEA -NO KEKeikialii Alabati. Ke Kaeaea o Pelekane. -A ME— Ka Ui Madelina.

Ke Kukui Uwila o Ainapo. Hoohenoia no KE ALOHA AINA

Huii pōno mai la ke alo kana kauw.a w:-h!.ne ua ona, a pane mai la me keia u>-u oklo e'haokaakaa ia ai na maka o ke kaikamahine alii, a e ike ai boi oia, eia oia ke bookokoke mau c ku nei i na sekoea a pau, me ka mes a kona naau i aloha a:. E kuu alii opio, ka mea hoi a'u i hele mai ai e hooko mahope o kau huakai hele, ka mea hoi a ka nui a me ka lehulehu i ike ole ai, i ke ano nui o kau huakai e ke aiii. la'u i haule iho ai ma kuu wahi moe oiai, no kakou iloko o ka malu o ka halealii o kou makuakane, kahi i walea ai, a he hookahi hol pule mamua iho o ke kukuiaia ana ae o ke kuahaua a kou maknakane. Aia hoi, ua halawai al u la ko'u uhane me kekahi keiki opiopio lea, nona paha na makahiki be 17 a iS paha noa ka'n koho aku. Kaalo ae la oia mamua o kekahi anaina kanaka e nonoho ana, me kona mau maka pori eleele e kaulona pono mai ana maluna o keia poe e noho nei flalo. He lauoho uliuh lipolipo kona, a o kona oiwi kine hoi i ka'u nana aku, aehe o na !ua e like ai ma na wahi a pau o ka henua, a ko'u maa maka i ike ai

tua ka'u mau mea hana kilokilo i iawelaweia no ka manawa loihi. E aahu ana oia me kekahi kuka lahiiahi a mamua hoi o kona alo, e kau aoa he hoku aiii dairoana kiekie loa o ke kulana o na alii 1 hanauia, nailoko mai o na kupuna alii. A'u hoi e kanalua ole nei i ka puaoa aku ta oe. ina io o ia keiki a'u e ike mei, a o ka Kiea ia a kuu haku aiii opio i aioha ai, a ndn* keiā huakai huli ma~ i. »ia o ka naoana lav!a o ka Alail?j ke hoike aku nei au me ke kanalua ole e ola asa ka iwi o kou mau

hoahele a pau, i au mai nn i ke kai makamt ta o!e hookahi no makamaea e k& booVumu ana o ke aloba ilek© o kou puuwai mr he aina paa la. Aohe kumu aui e ae o k«'u kauoba ana aku ia oe, • bele nai borkabi waie īho n» o ko'u hi ike iku ia oe 4 i ko kakou manaw* polelei loa e hiki aku ai ! ka aina a u.» aloha Sa au i nobn ai, He mea ouio no paha e komg aku *na ileko ou oa manao b#ohuoi pt'bea la i hiki »\ ta'u ke keho pololei i ka ■ninawa e heea aku ai kakou a pau i!aila me ka nus o'e o ka luhs a me ka h»ololoialiifi oleia hoi mi ke tlahe!e okoa i ku o'e i kou makemake ? At 1 11« mea i», * *ok boi «u i l o ke . ku II ■. f, t likahi ? hiki st i* ke hilmii mii aialona o ka u olelo, 6 o ks n<ea wa'? no paha e l*t*o|Niu»a f>. 0!« tho keia: 1 keia wa i («•!.-*j *e ai ua wah»ne kaiiwa t c > ke kish* smstu a o-ieia n>c ka a psk; iho *u e k« kah' a :akoti « V, t » i

He uina ana me ka ne-i *ni, aia hoi, ua ku malie iho ta lakou iwaenakoou moana, me be pukoa la, i hookupaaia 1 kahi hookahi. Kalae a molale ke kar, aohe hanupanupa ale, a o na mea a pau o luna o ka moku i kela wa, ua hoopuiwata ko la*ou mau mānao, mamuli o ke ku kuana. - Ka rr:e.ī h • ' Vrtu i hoomaopopo mu» ole ai, t ' sna nei kekahi hana kamahao, e kekahi no o ko lakou mau hoa au kai mai ka aina mai. Pane aku la oa wahine hookalakupua nei i ke kaikamahme alu, me keia mau olelo, i ka i ana aku: E nana pololei aku oe malnna o ka | hu'a o na ale o ke kai, a e ike no auanei oe, he aina nani i piha i ka momona, a oka mea pilikia wale no, oia fca uhi paa ia o ka aina e aa hoīoholona weliweli o kela a me keia ano, au i ike ole ai mamua, mai kou hanau ana mai. He aina kamehai loa keia, aole loa i pa ka wawae o kekahi mea kino ola e ae ma waho o ka mea nona ua aina la, a me ka mea hoi au e huh nei i keia !a, No ka mea, i ka wa no e pae aku ai oe i kahaone o ua aina la, he luahi mua oe na ka waha o na holoholona like ole e holoholo ana 1 oa ianei, me ko lakou mau maka e haka pono ana maluna o kamea e hehi aku ana i ka lepo kapu o ua aina la. He kumu nui no ko keia hookapu ia ana o kela aina, aole no hoi oe e ike koke ana ia mea huna, a hiki i na wa e lilo ai oe i io a i koko hookahi iloko o ka noho ana maemae ma keia mua aku oia ka wa au e ikemaka ai, «a pololei ka'u mau olelo a pau e hoikenei i keia manawa ano.

O keia no hoi k» wa a ke kaikanaiime alii i kiei io «ku ai mawaho o ka puka amani o ka romi i hana la nona, a nana pololei aku !a oia ra*luna o ka i!i hualala o ke kai. Om hoi kona mau ale 'oanupanupa e ku malie ana, a ua laka hoi kona kapipi ana , na hunakai ehuehu, me he ?rai la |ka iana malie. | Ia wa no oi* a me kekahi o kaoa; kauwa wabi«e i ike pono 10 aku ai i k: |nee papa ae o kekahi mea pouhuli mimua o ko iiua aio, me he ponaha ao e pale ia ae ana e ka naakani uhiwai. He wa pekole w*le no mahope iho o! ko iaua naoa ana aku i ka hokua o ka' ale, aia h*i, ua oili loa ae la ke ao. ainai e uhi paa aoa, a ike pono ja aku la ke! ku ki)ak;l-« mai o na pae mauna, rae ka ohu kqku!c „ moe aoao iho sma ma kc alo o na pae puu. | He wa pokole wale no uae keu o ku 1 iana ike ana aku ia ano pela, aia hni, ua ike p?no ioa ia aku la ka u!u!aau i ke kuku mai me be iwea b, aia n.? lakou a pau imua © ka maka o na mea e nana «ku nei, O keia ka wa • ke kaikamahiue alīi i haalele koke iho ai i ka run.i *■>» e *c~ ana, a pa «ku !* oU no luna o ka e k» !voku *rs«i e k»u nt\, a me wa nanaina pahaehao i hĀs pone mai ■> 'a .'uka ok< na mau nukaainana e ».f rkeir,u ote nei malunā a ka ie o \»a nmku 1«, Ha'm j>ano #ku \a oia me na he'e he'epa ! ho.T!hs U !V'-C Ki p hv |S , <) aki'. rae keta e e tuvpau ia «: m manae t * as

mea a pau, no lakou hoi aa kohekoto ana maeaua īho, ua hookui la ko lakou moku me kekahi pukoa ku i ka moana kai hohonu. E o'u mau hoahele o kēiā moana lanla, ka poehoi 1 haawi mai i ko lakou •la mahope o ka'u huakai hele, no ka imi ana i ka mea huna pohihihi a ko'u puuwai i li'a ai, ka mea hoi a'u i hoohiki paa aku ai imua o ko u mau ma- ! kua a «ae ka Mea Mana Loa. ] Aole loa e hiki ia'u ke mawehe ae i' ka mea a ko'u naau i hoohiki paa aku na huaolelo e hoi liope ole ai ka manao, oka make a 1 ole o ka loāa aku, o ka mea a'u i mauna kino wahine mai nei, oia iho !a ka pabu hopu o ka kakou huakai hele maluna o keia moana akea. I keīa wa, ke ike aei a« e hooko to la ana ua mea la a'u i hoohiki ai, oiai, ke hoike mai nei ka lokomaikan on» lani ua kokoke ioa mai ka wa e hoopau īa ai ko kakou luhi o ka lu-la hele ana maiuna o ka moana. E nana pono ak« imua, a e no oukou he ao afoa me kona mau kuahiwi kilakila e alai ia ana eka ohu nee p a p*» ;, Aia ilaila ka mea a kuu puuwai j aloha ai, ka mea hoi nona keia kino i hele auwana mai nei. me ka nana «le ae i na inea o keia alahele moana, 1 akaka ole ia kakou a pau ka hopena. I na paha he wahi ia no kakou e pomo ai, o ko kakou poino like no ia, no ka mea, o ko kakou hana ana, aia no ia iloko o ka popHikia. O keia no hoi ka wa o na mea a pau i nana pono aku ai ma kahi o na lima o ke kaikamahine ahi e kuhikuhi aoa, a he mea oiaio, ua ike koke ia aku la aa ao kuahiwi e mahola ae ana, me he mea la, ua poha mai ka la maluna o ka ainm. 5 Me na nanama hauoli, ua hoike mai la ko lakou mau hiona maka, me he mea la, e » mai ana, kokoke e Jcuu ko kakou luhi. a e pau hoi ko kakou auE wana ana maluna o na ale kawahawaha ! o ke kai. i • | Ehke me ko ke kaikamahine ahi ike maka ana t na .mea a pau mamua iho, no hoi pue t ik« r<» ; . me he mea Ja, e bu keke mai ana no mamua o ke «10. Oiainae lakou e nanea ana t a e lua!ai pu ana hei me ka hoomau ana i ki lialea pono ana t ua aina kamahao !a. Aia hoi, me ka hlkiwawe 1oa t ua iVe \oke i* aku ta m ale nunui, me meala, e popoi iho ana maluna o kahl īwlelana auk«t • Ukou, a aia h*i k« kino kumalie o ua wahi moku la ma mua iho, ke kikii kapakahi eei ka wai h© ana. * ' ' j 0 ea nanaioa naui hoi iho.' ua nalo k»ke ako !a >a meks hikiw*we'| 'oā, a ui piU tt Ta hōi k« «anao t ■ ike heu ia Iku im pah* ua *ia»Utv fcekthf manaw». I Hoi aku U V« kaikimahliie a'li ka kaumāha, * hol ilo ** mi k*hi o lav.w* wah'.■.*{ e noho ana. * me \* tfo tuaha* hoi 0 k« me» 11 ;Vl < le pin? Ao 1* ou 'moA o lana Ia wj«,;! ? U | 4ni iku, me n* wjs ! nu\* ehi *th flE»as kop* tr*aih v v ' O Knu ro*u V ke Ve r>o ] ru wea e t \e s V* j . - ī o , 'U 'm ti '

noo, mamuli oka hoea awiwi ana ma> • na ale ahiu o ka tnoana, « hoonalowale ana i n« mea o ko*u maka i ike ai me ka minamina nui. Nolaila, ma kou ike • rhe kou mana e oluolu ana anei oe e hoike mai, i ka wa hea la kakou e pae maalafri aku ai i ka aina, a kuu aloha i naho ai.