Ke Aloha Aina, Volume III, Number 13, 27 March 1897 — Page 8

Page PDF (818.91 KB)

This text was transcribed by:  Kaanana Akima
This work is dedicated to:  Kuulei Akaka

KE ALOHA AINA

 

KE ALOHA AINA, POAONO, MARAKI 27, 1897

 

HE MOOLELO HOONANEA

 

----NO KE----

 

Keikialii Alabati.

 

Ke Kaeaea o Pelekane.

 

--------

 

----A ME----

 

Ka Ui Madelina.

 

Ke Kukui Uwila o Ainapo.

 

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

 

            Ua hoohauoli nui loa ia au, mamuli o ko kaua hui kino ana i keia wa, a oiai hoi, ua loihi no na wa a ka anoi i kipa mai ai iloko o'u, mahea la wau e hiki ai ke huli aku ia oe.

 

            Oiai,o kou home a me kou aina i noho ai, aole ia i hiki ia'u ke huli aku, oiai, aole kaua i paleo mua, eia ka ma ka hihio ana ka kaua e hui kino mua loa ai.

 

            O keia mau olelo a ke Keikialii i pane aku ai, aia ka ka Ui Madelina i pane mai ai me na huaolelo e hoolapa ia ai na manao uilani o ke Keikialii, me ka i ana mai:

 

            Mai ka aina manao mai la au, a i hele mai ia wau e imi i ka mea a kuu uhane i aloha ai.

 

            Ua hoauwana ia ko'u noonoo ma na wahi a pau o ka honua, me ke kaunui ana o ka manao e ike, aia la ihea ka'u mea i aloha ai.

 

            Ua moe iho au maluna o ko'u wahi moe i ka po, a ua hiki ole i ko'u mau lihilihi ke pili, oiai na hana a ka make e hoouluku mau ana i ko'u houpo i na wa a pau.

           

            Aka, mahea au e imi ai, i hiki ai ia'u ke iki lihi aku i kona mau hiona nani, oiai, aole au i ike i kona wahi i noho ai.

 

            A me ia mau manao makee no o ka hoohihi, ua hooikaika au nui au e imi a hiki i kou loaa pono ana mai la ia'u.

 

            He oiaio no paha, na ka oiwi kino ikaika e like me kou ano, e huli i kana mea i aloha ai.

 

            Eole anei e hiki ia'u ke hahai aku ma ia meheu, oiai, o ke aloha e koku@i paa ana iloko o ka @@ po, oia ka mea e hookikina nei ia'u e hana  pela/

 

            Oia no, a pela au i huli @ ai la ia oe, a hiki i kou loaa pono ana ia'u, ka mea hiki ole ia'u ka @umi iho i na hana iniki wela a ke aloha i na sekona a pau o ko'u oia ana.

 

            E lilo ana paha keia i mea nou e hoopuiwa ia ai o kou noonoo, aka heaha ka'u nana aku malaila, no ka mea, aole ia he mea e hoi hope ai o ko'u manaopaa, a hiki i ka hooko ia ana.

 

            I ka wa e pau @@ ai na kamailio ana a ua mau ui la o ka aina pouli, oia no ka wa i pane koke aku ai o ke Keikialii me keia mau olelo.

 

            He oiaio, ua maalo mua mai @@ kou aka imua o ko'u mau onohi maka, aka, mahea la wau e huli aku ai ia oe.

 

            Oiai, o ka aina au i noho ai, aole ia i maopopo ia'u, e hiki ai ia hoi ke huli pono aku i ke @@@hele e hiki aku ai i @@ aia, e ka mea a kou puuwai i aloha @@.

 

            Ano, ua hoopomaikai nui ia mai au, ma kou ho@@ kino maoli ana @@@ @@@, e hui kaua he maka e @e maka, a he kino me ke kino.

 

            I keia wa i ku ae ai ke Keikialii iluna, a apo aku la oia ma ka a-i o ka ui Medelina, a iloko o na lumilumi ana e ke aloha, i honi hoomau iho ai laua kekahi i kekahi.

 

            O ke kaikamahine alii iloko o kela wa, a me ke Keikialii pu hoi, eia laua ke lumilumi ia nei, iloko o kekahi moanawai hohonu, i maopopo ole kona palena.

 

            Oiai laua e aumeume ana i na kokoia a ka imi, a e hooma-lo pono ana hoi i n@ kaula kaohi a ka manao, e aneane aku ana hoi e kiko aku i ke kihene wai olu a ke aloha.

 

            Oia hoi ka manawa i puiwa ae ai o ke Keikialii mai kona hoolualele ia ana e ka moe, aia hoi, he moeuhane ka keia e lumilumi nei iaia iloko o na hooipoipo ana o ke aloha i ke aloha.

 

            Me ka naau i hoopihaia e ka minamina, huli ae ia oia, nana ma ka paia o kona hale, aia hoi, ua kani ka hora 6 o ke ahiahi.

 

            Aia loa ae la oia iluna, a oia no hoi ka wa i komo mai ai o ke kilokilo, a pane mai ia iaia me keia mau olelo:

 

            He mau helehelena hoi kou i hooniponipo ia me ke kupilik@, a me he mea la, aia iloko o kou waihona noonoo he mea nui kekahi au i lia ai.

 

            Me ka hoohakalia ole iho, ua pane aku ia ke Keikialii me keia mau olelo e hiki ole ai i ke kilokilo ke aua iho i kona manao kokua mahope o ka mea a kona haku opio i makemake ai.

 

            E kuu hoa uhaiaholo o keia aina kahi a ko'u uhane e hoonani ae nei, a ka pmaikai o ka haawi ia ana mai o na mea a pau maluna e keia aina, e awihi lihi aku au i ko laoku malamalama, i hoopuni ia e ka nani a me ka maemae.

 

            Ano, i ko'u wa i haalele aku ai ia oe, a hoi aku ia au e hoaumoe pu me ka aina pahaohao o Niolopua, a oiai hoi ua hele ko'u mau maka e olua i ka hiamoe.

 

            Ua halawai koke aku la ka ike a ko'u mau maka me kekahi kaikamahine, nona ka nani a'u e hoohalike ae nei me na kukuna malamalama o ka la, e @aki enaena ana i ke awakea.

 

            A o kona mau owili lauohe hoi, palualu @ @e@e loa ke hoopa aku, i hiki ole ia'u ke hookuku ae me na wahine a pau i hanau ia ma kela ilihonua.

 

            Aka, o ka mea pilikia wale no, aole au i ike i kona wahi i hele mai ai, a i huli mai no hoi oia i ka mea a kona uhane i aloha ai.

 

            A in a ua hiki ia oe ke hoike pololei mai i kona wahi i noho ai, alaila, ke hoike aku nei au ia oe me ka manaoio hana, e aho au e hele e huli i koa wahi i noho ai.

 

            Oiai hoi, i mea e hoopani ia ai @a kapakai o na mokupuni o Ke Ao K@@. keo, ma@@ a o keia noho kokoolua ana o kaua wale iho no.

 

            Ina nae o keia mau manao a'u e hoike aku nei ia oe, he mea ia @@@ e oluolu ai, aka, in a aole, e aho no e hoihoi hou ia mai na@u e pani ponei no'u iho, e hiki i ka hooko ia @@@ e ko'u makemake.

 

            I ka pau ana ae o ke kamailio ana a ke Keikialii, o ka wa ao @ i pane mai ai o ke kilokilo me keia mau olelo.

 

            He oiaia, o ka mea a kou uhane i ike aku ia ma ka @ihie, oia no ka wa @in@ a @ @ kamailio aku @@, he mau ia aenei i h@l@.

 

            He lu@ o@e kona @i a me ka nani, @ @ ka ai hoi i @@@@@ la mai m@ keia @ honua, ma ke ano, he kino a he uhane kanaka hoi e like me ko'u.

 

            A oia ka'u e hoike aku la ia oe i keia wa, o ka mea e ike ana i kona mau helehelena kino, ua poina kona hoomanao ana i na mea e pili ana i kona kino.

 

            Nolaila, ua ui la au e hoike mai la ia'u, oia no ke kaikamahinealii o Aina po, ka mea nona ka ui a me ka ipukukui hoomalamalama o kona aina honua.

 

            E nana ae kaua i keia wa, pehea la ke kulana e hiki aku ai ia kaua ke komo aku a makaikai hoi i kona mau paia eehia, i uhi poele ia hoi e ka pouli.

 

            Lalau aku la oia i kekahi hu@ apala e kau ana ma ka paia, a me ka ikaika i loaa iaia, pela oia i nou aku ai ma ka paia o ka hale, ma kahi e hiki pono ai i ko laua mau maka ke nana aku.

 

            I ka wa i pa aku ai o ka hua apala ma ke paia o ka hale, oia no ka wa i mohala ae ai kona mau iau a palahalaha ae la, e like a e ka moena pawehe a ka poe ulana moena o Niihau.

 

            Ike ia aku la he halealii nani e ku ana, a mamua a mahope o ke kua o ka hale, aia hoi, e ulu lipolipo ana he ma ia pua nani, i hoopuni ia e na kiowai lani e hoopulu ana i ka lihilihi o na pua e popohe ana.

 

            A oiai no laua e nana ana i keai mau mea nani, aia hoi, ike aku la laua i ka maalo ana ae o kekahi aka iloko o ka uluwehi o na lau laau o loko o ka malapua.

 

            A i ka nana hoomau ana aku a ko laua mau maka, aia hoi, o ua mea la a laua i ike ai, aole no ia he mea okoa ae aka, o ka Ui Madelina no ia o ua aina la a ka poeleele i noho ai.

 

            Hoomae loa aku la laua i ka nana ana, aia hoi, ike aku la laua i kona honi ana iho i kekahi huhui pua e popohe pono ae ana mamua o kona alo.

 

            Ia wa i komo iho ai na manao kuko iloko o ke Keikialii, me ka i ana iho iloko @na, in a o kou honi ana i kena pua a owau pu kekahi e honi, he mea e ka hauoli o ko'u uhane.

 

--------

 

KA HOOKAHE KOKO MA BEREZILA.

 

-------

 

            Parisa, Mar. 9.  Mamuli o kekahi lono @wiwi i loaa @@@@ nei mai Rio de Janeiro mai, e pili no ka kulana ma B@@ia, Berazila, aia no ia iloko o ke ohuohu o ka haunaele a me ka hookahe koko e hooi loa aku ana i ka poino ma keia hope aku.

 

            O konela Gastro ka luna o ka Monarchist Liberated a me ke G @eta @a T@rda, oia ka luna nana i hoomaka ka hao wale a me ke p@hi ana i na hale mai ka lima aku o ka poe hoohaunaele na hana pepehi malu, a o na luna nui o keia hana, oia o J@r@al de Comme Rico a me Mess@ger de Brazil, ua kiai ia @ na pualikea.

 

            O na pualikoa k@ pukuaiahi, @@ h@o @@@ @@ i Ba@@@, kahi hoomoaoa hoi e ka poe ki@i, i alakai ia @ Conselberio, @@@@ i pepehi o Konela M@@e@@@ Cae@@@, @ @@@@@o@ a me @@@ poe koa.  O ohuohu mai @@ @@ Aupuni o Amerika H@@@.

 

--------

 

            O ke kumukuai no na mea ai a me na mea inu @@ G@@@@@@@, i na @a k@u lehu o Kapleponi penei @@ ia.  No ka @@@@ kahiki he @@ kene@@ ka mea h@@ kahi, hua m@@ $5 @@ o ke k@k@@@, @@@ $@ o ka o@ole, a o ke K@m@p@in@ he $@5 o ka @@@@@.  Aole @@ i @@@@@@@ ka @@ a ka lau@@ ole.

 

 

-------

 

HE MAU WAIWAI HOU UA HIKI MAI!!

 

AIA MA KAHI O

 

L. B. KERR.

 

-------

 

E Kuai Hoopauia aku ana a hiki i ka wa e hoike houia aku ai.

 

Na Lole Kalakoa he 30 i-a i ke $1.00

 

Na Lole Hauliuli he 20 i-a i ke $1.00,

 

Na Lole Keokeo he 15 i-a no ke $1.0@,

 

Na Kinamu he 16 i-a i ke @1.00,

 

Na Haliimoe 90 iniha laula he 18 keneta o kai-a,

 

Na Uhimoe he $1.00 a me $1.25 pakahi,

 

Na Lole Falanela he 12 i-a i ke dala.

 

Ma hoopoina i ke kipa mau mai i kela Halekuai i keia wa ka Halekuai emi hookahi wale no.

 

L. B. KERR.

 

HONOLULU ALANUI MOIWAHINE,

 

-------

 

KOHO ANA I NA LUNA NUI

 

-------

 

            Ma ka halawai a na poe paa mahele o ka "Hui Kalepa Hookuonoono Hawaii Kaupalenaia," i malamaia ma ka la a o Maraki 1897, ua koho pono ia na Keonimana no lakou na inoa mahope, ae nei i mau luna nui no ua hui la no ka manawa o hookahi makahiki, e hoomaka ana mai ka la i hai mua ia ae nei:

 

            S. K. Makekau……….Peresidena

 

            J. M. Kealoha…Hope Peresidena.

 

            D. W. Keliiekamoku..Kakauolelo.

           

            Joe. L. Kukahi…………..Puuku.

 

            J@s. K. Kaulia……Luna Hooia.

 

            S. K. Kaloa,

 

            W. K. Nahalau,  ….Papa Hooko.

 

            D. K. Kaelele,

 

            D. W. KALEIOKAMOKU,

           

            Kakauolelo o ka H. K. H. H. K.

 

            Honolulu, Mar. 5, 1897.

 

-------

 

OLELO HOOLAHA

 

--------

 

            K@ hoike nei au ma ke akea owau o P. Peahi Napahi o Kipahulu, mokupuni o Maui, keiki a Napahi i make kauohe ole.  Ke hoole aku nei au me ka oiaio, aole he kuleana piha ko Luukia, wahine mare a Napahi e hooliio aku ai ma k@ ku@i, moraki i ka aina @ p@@ nei ma ka inoa o Napahi, ma Alae-ik@, Kipahulu, Maui.  A pela no hoi ka mea a mau mea e kuai ana me Luukia a moraki, a @@@ e piha, @ oiai, aole i hooponoponoia ka waiwai, o Napahi i make kauoha ole.

 

            P. Peahi Napahi.

 

            Kipahulu, Mar. 19, 1897.

 

-------

 

WILLIAM KAMALI.

 

-------

 

            HELU EKAHI ma k@ Pe@a Hale a pau, Ka@ Pepa, @ @ u One paha, e like @@e ko oukou makemake.  Ua hiki ia'u ke hoohiau hiau i na Umeke, Puniu, Moe, Pahu Ume. pakaukau i hiki ole ke hoomaemae hou ia.  I@@ oukou e makemake e @@ makamaka @ me na hoaloha e hoomaemae i ko oukou mau home, a i ole o na pono hale paha, mai poina i ke kipa mua mai i o'u nei, a e @@@ no na @uka oluolu ana mamua o kekahi poe e a@.  O na kauoh@ mai @@ Kuaaina mai, ua hiki ke hoeko ia me ka eleu.

 

            KEENA HA@A:  Mauka iho o ke Keena o Ka Makaainana, Helu @@@ Alanui Konia, maloko @ ke Ke@na o S. K. Pua.  Wahi Noho Kapalama.

 

            Mar 15 - @@ @@@

 

-------

 

David M. Kupihea

 

            1.  He mea malama a hooponopono i ai Buke Helu Waiwai.

 

            2.  He mea hana i na Palapala K@ai @@@ k@ @@@@@,  Hoohui (Pa@@@@@@@@ @@@@@@@@@, @@@ @@@)

 

            3.  He mea ike i na @@@@ @ @@@@ahi ai ka @@@@@@@@ @@ ana i @@ @@@@@@.  N@le@@@ ke@a me @@@ @@@.

 

            4.  He me unuhi olelo.

 

            5.  He mea kokua i ai mea pili ana @@@@.

 

            6.  He mea wehewehe i @@ @@@ia @@@ @@@ i pili i ke Nanawai.

 

            7.  He mea Kuai aina.  P@@ ma ka Home.

 

-------

 

HAWAIIAN COMMERCIAL AGENT.

 

            @@ A@@@@ Ka@@@@ @ @@ Waimea Hawaii @ ke@a a @@ ke@a a@@.

 

            @@@@@ @@ ke Kope, Uala, @@, K@@@, L@@@@ e pela aku.

 

            E @@@ @@ @@ @ipi @ @@ Puna @@@@@@ @@@@ @@@@@.

 

@@ @@@@@ KAPONA @ @A A@O @@ WA@ @ @@

 

A@@ A PAU MA KA AINA @

 

@@ @@@@@ @@ KUK@ @@@ @ KE @@@@@ KA AKA

 

@@ E @@@ @@ A I @@@, @ @@@@ @@@ @@ @ @

 

@@@@ @@ @@ @@ @@ Halekuai KALAHIKI.

 

A@@@@@ @@@ H@@@@@@.

 

-------

 

KA LAAU HOOLA

 

A KAMALENA.

 

HE LETA MAI KE KAKAUOLELO MAI O KA AHA KAAPUNI.

 

Fernandina, Fl@., Feb. 2@ 1896.

 

Mr. J. George Shrer, Druggist, City.

 

            E oluolu oe e hoouna mai i omole a ka Laau Kumu Hoola a Kamalena.  Aole @@ e oluolu ina @u e maopopo ana, aole e loaa ana ia'u kekahi o ia laau makamae maloko o ka Hale.  Ua hoao au ia laau a ua ike hoi au o kekahi a'o na laau maikai loa no ka pu@ eha i loaa ia'u.  Hookahi in a ana ua lawaia, aka, ua hoomau no nae au i ka inu ana.  Ua hiki ia'u ke hooia ae, he helu ekahi ma ka hoola ana i ka puu eha a me ke ku@u o ma keiki liilii.

 

            Owau no me ka haahaa,

 

            GEO. G. WOLFF.

 

            Kuaina e @a p@@ hana laau a me @@ poe k@@@ aku,

 

            Benson Smith @ O@.

 

            @@@@@ Nui, Honolulu, @ @

 

            O Mr. Ward L. Smith o Fredericktown, Mo.,  ua hoopilikia mau ia oia me kekahi ma'i hi no 30 makahiki a oi.  Ua hoao na kauka akamai o Amerika a me Europa, aka, aole @@@ he loaa iki o ka oluolu mai ia lakou mai.  I kekahi la ua loaa iho la i kekahi hoolaha @@ ka Laau Hoola Kunu, Koiera a me ka Hi a Kamalena.  Ua kuai aku oia he omole, a @@ kona hoao mua ana na loaa koke no iaia ka maha, nolaila, ua hoomau aku oia i ka inu ana a hiki i kona palekana loa ana.

 

            Kuai ia e ka poe kauka a me ka poe pa'ina laau,

 

            Benson Smith & Co.,

 

            Agena Nui.  Honolulu, H.I.

 

-------

 

            He mau mahina i hale ae nei, o Mr. Bryon Every o Woodstock, Mich., ua loohia iho la oia me kekahi rumatika ikaika.  Ua peha i e kona wawae me ka eha nui.  Ua ao ia aku oia e hoao i ka Laau Hamo a Kamalena.  Ua ho@@@ oia, i ka @@ole @@ua a u@ kaa iaia ka @iaha, a i ka lua o ka @@ole ua loa iaia ka oluolu.

 

            Benson Smith & Co.,

 

            Agena Nui, Honolulu H. I.

 

-------

 

            Mai na wahi a pau na ho@a mai ua leo mahalo no ka Laau Kunu A Kamalena.  "E oluolu mai ia'u e haawi aku i na mahalo kiekie no @@@ Laau.  Ua hoola mai kau laau ia'u mahope o ka hiki ole ana i na kau@@ ke hoola i ko'u mai. "-CHAS. F. H@@EI, TOLEDO, O.

 

            Ke kuai ia nei lakou maloko o na hale ka uka a me @@ wahi haawi laau.

 

            Benson Smith & Co.,

 

            Agena Nui, ma Honolulu.

 

-------

 

MAU AINA KUAI!!

 

AIA @@ ke alanui e pii la @uka @ Kalihi mahope aku o ka Halekula o Kamehameha koke i ke Aanui Moi, ke 40 Apana Aina

 

            50 x 100 i makaukau @@ ke kuai iku i mau Pahalo aoho ao ka poe e makemake @@@.  Aia po no hoi malaila ia POHAKU KUAI.  He hookahi ka@k@@ e H@okaa mua ia a o ke koena ioko o @ makahiki e hookaa ai.  No ka poe aka @@@ e Ieike Kii o ka aina e ai @@ ae ia N. Fernandez k@ee@ @@@@ @ pili @@ la me ko J. O. Ca@@@, (Keo Kaaka,)  Alanui Ka@e@a, a i ole ia A@@RAMAMA FERNANDEZ.

 

            Pelepoa@ @@@@

 

            K@h@i, Jan 18, 1892.

 

            @@@ 1@ dly & wkly

 

-------

 

HOOLANA HOOKAPU

 

-------

 

            Ka pepa a ke @@@@@@ loa @@@ @@ @@@ @@@ ka @@@ malalo nei aole e ke@a @@@@ @@ ka@@ @@ @ p@@ ma@@ia ke@a @@@@ @@@@ @ @@ e @@@ @@ @@ @@ ke @@@@@.  @@@@@@ @@@ @@ @ @@@@@@@@@m @@@@@@, K@@@@@@, @@@@@@@@ @a me K@@@@@@@@.  O keia a @@ ke@a mea e loaa ak@ @@@ mahope @ ka p@@@ @@@ @ ke@a @@@@ @@ @@@@@@@, e Hop@ @@ @@ a @@@@@@ @@ ke Ka@@wai.

 

            DAVID M. KUPIH@A.