Ke Aloha Aina, Volume II, Number 52, 26 Kekemapa 1896 — KA HAIOLELO A JAS. K. KAULIA MA KA LA KUOKOA. [ARTICLE]
KA HAIOLELO A JAS. K. KAULIA MA KA LA KUOKOA.
(Hoomauia.) "A Ika pto *na o iwwMi oiau «M* kßt)k*u tM« o* ki aiai k* • K»i*k« nehalll ahai mai īa i ka aaakiao kooa Aupuoi a me ka Nohoalii, a o » aaoto: "Ui n*au kc lia oka Aioa i ka Pooa" «'A o loane li, ka haiolelo o f J» la «taiuna o ka laakia a kc Alii, a «mlmpe o ka pao aoa o kaoa haiolelo aea, «i bookuuia 8i haoa iloko o oa teo konho hauoii o oa*Ui ne na oiakaaiaMa. ktn ta oa boi mai la ke ea o ka aioa, a be hookahi mea ooi a kaKoo • kaii ako at, ota hoi, ke ku<Aoa a kakoa e hoomaoao aei i kew la M E hoomaoaoia aia he mau eleele ko kakoa ma na aioa e. e imi aoa i koa koa mau ioa no Hawaii oei. "Ma fea la 19 o Oekemaha, M. H. 1E43. 02 k'ipa aka la oa elele Hmwaii me oa poo Aopaoi kiekie o ke Anponi Amenka, a n aela mai "ke kookoa ana o Ha*att oei, a o ke koena »ku o na iiaoa ikoeaoa eiele. ua haU !oa aku laiia oo 6eritania Nui, Ua kipa ako u eiele Hawaii ma Lt<iana, ke kuUmkauhale poo Aoponi o Beritania, ua apoU mai na eiele me na hookipa kie~ kie a ke Aopooi o Beritania Noi, oa «po«a aaai Uoa e ka Moiwahine o Benuaia om oa hoohiwahiwa he oai i pakoiaiaeai ma ka U 12 o Apenia, M. H. «a ooho ka aha ewo o BenUata | me Faraoi a me oa eleie Hawaii! ia ke kookoa ana o na Paeaina A « ka helopooo aoa o oā Inoa a na eiele, a ma *o Uoa aU boh bot « ka aina, oa make ibo U ka EieU Alii Timoteo Haalilio ma ka laj oDekemaba, M. H. 1843. He kaova hoolohe ft* ka hoomanawnui m» ka Moi KaoikeeooW, wi fcu»katahi iloko 0 ka hauoli «o ka ponoo kaaina, ka haoa hoi e hiki ole ai ke heopoinaaa 00 ka ooi o kooa aloha 1 kooa Alii, ka - aina a aae ka ÜbuL U A ma ke kuUoakanhip*' voo Aopoaio La&oaieaka kaS oNovemaba, 1L H 1*43, «a kakaomooia th« la ke Kookoa o Haaaii, a e heluhete peoee Va OUBX» O U K.UIKAHI. - *0 ka Moi, ke Aliiwahine o ke A«piwi Hul o Bentaeia Noi, a me Irefaoi amekaMoi o kapoe Faraoi, maka «00000 aoa a me ka Uwe aoa mai 1 kei kolana • oa mokupoooi o Saodwicb AiUoa, he Aupooi kooa he hiki ke hoomaopopo no ka hooko poloiei am i kooa mao luaoa aaa me ko oa Aopuoi e, ke maooo like oei he mea poeo tei lokahi ma ka hoike aoa be Aoppil aCookoa ka Paeaioa o Hawaii, aoU e Uwe a lilo ia Uua, aole boi o>a ke kaili pololei ana, a i ole, ma ke ano hoomaln •ole boi ma kekahi ano ae i ke kau wabt lihi o ua wabi U. " 'O na tnr» nona na iooa malalo iho oia hoi. ko ka Moiwahme KakauoJelo Nui o fce Aupnni, a Kuhina boi o ko oa Aioa £, a.me ka Eiele Aupuni Nui o ka Moi o na F«r?ni, e nt ho aoa tsa ke aloalii o LaHana, i hoolako like ia me na mana piha, no ia mea ke hoike oei ma --> laua U, ua lawe pakahi me ka lokahi like U aelike. U I hoike no ka oiaio, ua kakau na ; meanonana yoa maUlo iho i k«a boo-
m M». a ua t SIU Noio «HaaaU oa wle* i fc* li t« o HofMptiß, oaMhM oko kaktfQt&tktt 1845. j (Kstawkicwa) •{'Aiiwim (KakuinoaU) Sii Aulawk, ' MA«ao wiHwjwit. « »*Ke maoao oei au he kulihewa loa na aaea e oleloU omUuli o ka hu kiia aaa * ka Hae Ben4am* ilooa. oa ooho pio U kakoo, t»a ke aoo be aupaoi paoaUau 00 Etietaei, ke-o4ek> oefi aa aolopokM o k*U maoao, 00 ka mea, o aea Hmo A«pooi la 0] Berita«tt, a o keta teoa£»kaha, oa Lo Keoki wale ibowia, «e ka looa ok he Aapam d|» U Iwea, mai koqa Aoponi mai, e hd4 aaai a e fca&ko ae i na Paeaaaa o Hpwol «Mialo o ka a»atia o Bottaota N«fc oolaiU, aole bfti U'o ke otdo6*, ua)pitae ka Hee BertttnU ilāoa ma ke »*o plli Aoponi. 0 ka hoike maopopo no iia mea, oia no na haoa makamaka a a AdimaraU Kamaki 1 hana s| ma ka U 31 o luUi M. H. 1843. NoUila, aole loa e hiki ke oieloia he haoa /Uipum ka Lo Keoki i hana ai. "O ka hana pth Aoponi wale 00 i ike la ma keta moolelo, owlao ka huki U ana o ka Hae BefiUyy» |Uk>. He mea paakaki ke ua hoepio Aapam U kakoo a oa UoakiU Aopon» boi. "A o k» poioieikeoWoU, ua pakaha tima nui U ke Aupuoi p Lo Keoki, a na ke Aupuoi o BentatfU i holoi loa ako ia mau hana ekaeka a kooa kanaka ihaoa ai i oie ai e hoopaamaeleia k* inoao BenunU Nui. NoUila. e na Keonimana; ke makemake nei ao e bvike aku u kakou, o kieano nui o keia U o kakou e hoonuoao ai, oia keia: I—"E hooouMoo Ukou 1 keU la, ma ke ano noi, e haawl ako kakou i na hoomaikai kiekie loa i ke Aopooi o ka Moiwahiee o Berttania Nui, <na ke ano he Aupuni hoopooo kuio, aluou ole, a 1 nana boi 1 kl maemae o koaa iimmi a me kooa Hae. M A 00 ka mea f be oUio, in* he Auponi okoa ae ka mea aaoa keia kaoaka i Uwe ae ai ika mana o ke Aopooi i 1», a e Uke mt. ka kalou e :keraa ka nei i keia U, br maka a he aāaka, ioa oo t ua lilo kahiko ko kakou pemo kulaoa Aopooi mai U kakoa aku, a 00 keU aohe bana i koe a Beritama e haoa ai, o ka aoo wnlē aoai 00 1 ke Aepooi, i loaa 1 ka maio o Lo Keoki kooa kaeaka me ka eba oU o ka ili, aka, aole o Bentaoaa be Aopuni alunu wale me ka makee i Jca pooo odw Aupooi o kekahi Aapuoi *awaliwaii e like me ka hana a kekahi m#o Aopooi e ae o ka hoooa oei, noUHa* aole lo« 1 ae aku o Beritama e hooko aku 1 oa maoao pakaha a Lo Kookl i mea e pomaikai ai. e like me'kekahi o na oiek> kaaUoa, **0 ka waiwai i loaa hewa mai, aole u he mea e pomait»i aL" M A ua hiki U'u a la kdkoo a pau ke kaena ae, o BenUoU a me Farani, o laua aa Aupuoi, aia iloko o ko laua mau umauma, ka makemake ole 1 ka waiwai alunu, makee a pakaha, a o kr Uua i hana mai ai no Hawaii, be at£ loaiue poina ole ai 1 ka puuwai 0 kela a me keU kaoaka Hawan, 1 na hana makamaka a h<Mdoha oU mau Aupuni. *'A me ka ehaeha 00 ke hoomaoao ae, i keia U ke hoomaoao oei kakou 00 ka haooli aoa i ke kaokoa 0 ko kakou
MiJw ,it <wf^ okaeu lMt«riw *ln<M%'li»M|li an« o «mi p«fee kaok** o kt f : aw«U « MMi «I» pw ft ītt *or i loimi a4 M 6a Aūfyw'ft. iinia H«t ttrMHr 4k« #j|Mi Hm* ako okokak**} iMW pqi»f fei«S «l»l«Mi «>t he ko««Pi la, tok« o« Mml pa*a woommmm* | *a ipa »»& i kooohooiwma imo o i. »M*i ka i»om ia «n* o o» £ktc T, H«Higo « om K». Hid»ni • hiki ik*U i ūkeni ēwa ««kekuP kaiii, x aakahiki 4 moW» me #0 U. 9. 'Kalli hauooek naa (o« a ka , F«raot a hik! i ka la 1 kakaa iooa ta ai ke koikahi kookoa o Hawaii, be 4 mo- . kaW 10 makmatoe aBia. 3. "Mai ka bnki ia aoao ka Hae , Ha*aii ilalo a 1 ke kau hoo ia aaa • Adi«&raia Kamaki, be $ «nalama me ,31». 4. m Mm ka hooaahuli ana a Lo 1 Kooki ike Aopwoi * hiki i ka te ia ana o ke kookoa o Hiwaii e EenUnu Nui, he 9 owkwa me 16 Hl 5. "A mai ke kakau mea ia aoa o ke kookoa a hiki i keia la, he $$ nakahiki, ua like hoi ia me 54 ia kuokea o Hawaii* |Ca Hopema