Ke Aloha Aina, Volume II, Number 42, 17 October 1896 — Page 6
This text was transcribed by: | Waimea Williams |
This work is dedicated to: | Ka Lahui |
KE ALOHA AINA, POAONO, O@@@@@@
[For referencing date, see end of second column: Oct 13, ‘96]
HE MELE NO NAWAHI.
Kaulana e ka hele a o Alameda,
Ma na aekai a o Hawaii,
Ua ku’i e ka lo@o lohe na moku,
E holo ana wau no Kaleponi.
E imi ae ana i ke ola kino,
A hoi mai hoi ma ka lanakila,
A ka hora a o ke ahiahi,
Ua wehe ka pilina me na hoa,
Ua oei ka huila i kana hana,
Hue pau ka hana i na Wiliki,
Haawi ke aloha peahi lima,
Ma ka wili hinaka aloha oukou,
A hala e ka hele ipukukui,
Kau aku ka manao no ka poe hele,
Huli ae e ke alo i ka aina,
Ka waiho kahela a Laeahi,
Nee mai e ka ua me ka makani,
Mea ole i ka ihu o ka Alameda,
Kohu ho kakele no ka moana,
Ka pakika lua i ka ohuku ale,
Ike hou i ka nani a o Kaleponi,
I ka hau hookuakea i ka ili,
I aloha ia no kou hoapili,
Hoahele o ka aina malihini,
Hea aku no au o mai oe,
O Kahooluhi no kou inoa,
Haina ia mai ana ka puana,
O oe eke Koa Ola Hawaii.
Eia’e Alameda a hoea mai,
Ua ike ia hoi ma ke oeoe.
E lawe mai ana i ka mea hou,
No ka Pohaku Kihi a o Hawaii,
Ua : ala i ke ala hoi ole mai,
I ka la 14 o Kemakemapa,
Puiwa hikilele au i ka leo,
I ke kanikau hoi a ka nupepa,
Ua holo e ka lono lohe ke taona,
A lohe ke Kuini Wakinekona,
Ua lohe e keKini a o Koolau,
Mai Hawaii hoi a Kauai,
He aloha pau ole ko ka Lahui,
Kukuni paa hoi i ka puuwai,
Hea aku no au o mai oe,
O Kahooluhi no kou inoa.
Haina ia mai ana ka puana,
O oe e ka Koa Ola Hawaii.
Haku ia e
LEINA HIU.
OLELO HOALOHALOHA
Me na kulu waimaka kumahena walohia wale, ka ehaeha, kaumaha a luuluu i hoea mai ai ka lono, ua hala ka Pohakuhauoli, Kahokuloa o ka Paeaina o Hawaii nei, ka mea Hanohano Hon. Joseph Kahooluhi Nawaihiokalaniopuu, i kea la hoi ole mai ma ka aina malihini a ke aloha i noho ai, a hookuu mai la oia i kona hanu hope loa ma Kapalakiko i ka la a me ka hora i manao ole ia ai, e hiki mai ana ka Haku @ea hale.
O oe no ia e ka liko, ka mu’o o ka lahui Hawaii, ka puuwai haokila ma ke kupaa oiaio i kona aloha alii, aloha aina, aloha i ka lahui kanaka ponoi.
IA MRS. EMMA AIMA NAWAHI, A ME NA LEI ALOHA A OLUA KEIKI, KA OHANA A PAU
Aloha oukou:
O makou ihono na hoaloha o ka Ahahui Aloha Aina iloko o ka poai o na kane o ka apana kaulana o Kohala nui, Kohala iki, o Kohala ua Apaapaa me na manao lokahi ma o ko makou mau komite la. A no ka mea hoi, ua oluolu i ka Mea Mana Loa ka lawe ana aku i ka hanu hope loa o kau kane i aloha nui ia, ma ka aina i olelo ia, malaila i hookuu iho ai i na kaumaha a me na ehaeha o keia ola ana, ka puuhonua hoi o kona Paredaiso o kela Aina Nani
@
@
@
@
@
@
@
@
mai kona puuwai mai, ma ka alo i kana wahine aloha. “Aloha aku oe i kou Moiwahine a me ka lahui a’e i aloha ai. E hoomau i ke kupaa no ke aloha i ka aina.”
Ua pau kona paio ana, a na @ i kana hana, a e kau nei @ ka lei o ka pono, ke ola @ @, no ka pono a me ka pomaikai o kona aina, no ka pono a me ka pomaikai o kona uhane. E hooholoia:
1. Ka komo pu aku nei makou iloko o kai@ pu ana me oe a ke wahine ka@ a me na keiki i hoonele ia i ka makua ole, ka ohana, ka lehulehu no a pau, e @ pu ana i ke aloha iloko o keia mau la o ka ehaeha.
2. Ke pule nei makou i ka Mea Mana Loa iloko o Koea lokomaikai e hooluolu mai i kou mau luuluu a me ka ohana a pau.
3. A he noi nei no hoi, e hoolohiia umi na la, a me na makahiki o kou ola a@, a o ka malu e haawiia ia ia oe, ma ka honua nei.
Me ka haahaa.
J. KAIMANA
J. B. KAOHI
Komite: H. P. K. KAPAONA
M. @ KANIHA
ZEBEDAIO UAIA.
OLELO HOALOHALOHA
IA MRS. EMMA AIMA NAWAHI;
Luuluu wale:
Mamuli o ka oluolu o ka Haku Mana Loa ka lawe ana aku i ke ola o kau alii kane, Mr. Joseph Kahooluhi Nawahi-okalaniopuu ke Kuhikuhi Puuone kaulana o ke Aupuni Kawaii, ka mea nana i kaohi ka holomuku ana o kou lahui o ka oiwi hookahi i ka hoohui aina, nolaila;
HOOHOLOIA: O makou o na Aloha Aina o Keauhou N. Kona, Hawaii, ke komo pu aku nei makou i auamo pu iloko o kou kaumaha, luuluu, me ka kanikau kom.kena i ke aloha no ka halaana aku la o kou koolua ma kela aoao mau o ka honua, a haalele hookahi ia oe i ka aina malihini me na waimake a ke ehaeha, nolaila;
HOOHOLOIA: Ke komo pu aku nei makou me oe me ka naau luuluu o ke kaumaha a ke aloha i ka olua mau kamalei Albert Kahiwahiakai hui Nawahi me Alex Kaeaokalani Nawahi, na kama i hoonele ia iho la i ka papa, e noho u iloko o ko olua mau la opiopio me ka hoomanao ae i ko laua aina hanau, Kauakanilehua, nolaila;
HOOHOLOIA: Ke komo pu aku nei makou na makua, no keiki iloko o kela inoa e o nei, he Aloha AIna olai, na ko kakou Makua nui ma ka Lani e hoomama mai i kou noho kaumaha ana a me ka makou mau leo pule iloko o ka inoa o Iesu Karisto. Amene.
IONE HULI
E. S. KAULAHAO
MANUIA
E. K. KINIMAKA
Komite: E. N. PILIAO
KAAI
MRS KALALOA
B. W. KAHUKULA
KUHAULUA
KAHA.
Keauhou, N. K. Hawaii, Oct 13, ‘96
HE MAU NINAU NA KA HUI ALOHA AINA O KIPAHULU.
MAI KA LUNAHOOPONOPONO,
Aloha no:
Olai @ o ka make ana aku la o ka Hon. J. K. Nawahi, ae Peresidena Nui o ka Hui Aloha Aina a @ ka Hawaii Pae Aina. Owai la ke p@ me @ @ ?
Owai ana la’ ke alakai nui me ko ka Lahui aoao ma na mea pili kalai aupuni?
O makou iho mo @ o ko makou mai Komite la.
G. M. KAHUILA, J. W. PAPALIMU,
J. K. ALAPAI, J. MAKALIILII,
P. KAUMU, J. KAHUE,
L. K. KEAHIKAOLELE
Aole i pau.
KA HOALOHALOHA A KA POE LAWE NUPEPA KE ALOHA AINA O KAILUA OAHU.
I ka Mea i Mahaloia, Hon. Joseph Kahooluhi Nawaihiokalaniopuu, ka makou milimili, a ka punahele ne ka nupepa KE ALOHA AINA, mai kona hookumu ia ana i Mei 20 1985.
Ua ili iho maluna o makou kekahi haawe kaumaha o ke anoano ilihia no ka la hauoli i Sept. 14, 1896, no ka hauleia ana o ke pukonakona, ka mea nana i rula na ale o ka Moana Pakipika a me na Puukinikini ou e ka Paemoku Hawaii a nolaila;
HOOHOLOIA;--Ke komo pu aku nei makou iloko o ka pilihua kumakona pu me ka wahine kanemake a me na keiki i hooneleia i ka makuahine ole, ka ohana a me ka lehulehu no a pau, a ke pule pei makou i ke Akua Mana Loa, e hoomaalili ia mai ke kaumaha a me ka luuluu o ka wahine kanemake, na keiki a me na phana pu a pau.
Ma o ko makou mau Komite,
KAWELO, J. MAULIOLA,
MRS. L. J. ELAMA, MRS. PALEKALUHI
“ K. KANIAUPIO, “ A KALELEKI.
KA HOALOHALOHA A KA HUI ALOHA AINA O KIPAHULU, MOKUPUNI O MAUI.
IA MRS. EMMA NAWAHI, NA KEIKI MAKUA OLE A ME KA OHANA;
Aloha oukou:
Mamuli o ko makou ike ana iho ma na kolamu o ka nupepa KE ALOHA AINA i ka lone ku i ka walohia no ka make ana o ka Hon. Jos. K. Nawahi, ma kahi noho o kona kauka imi ola kino ma Kapalakiko, Sept 14, 1896.
Nolaila, ua ili iho maluna o na lala pakahi o ka Hui Aloha Aina o Kipahulu nei ka haawina luuluu o ke kaumaha me ka mokumokuahua o ka naau, ma o ka pauaho e ana mai la o ka hanu ola iloko o ke kanaka a ka Lahui i hilinai ai me ka minamina nui loa, ma me ano ke loea kakaoleleo kalai aupuni naauao loa nou e Hawaii Nui Kuailholihoikekapu.
O ke kilo aupuni a kuhikuhi puuone kaulana loa a ka Lahui i kapa aku ai, ka Pohakuhauoli elua iwaena o ka Moana Pakipika, o ka Hoku Loa oili kakahiaka, ma na ipuka hale o ke kanaka Hawaii Aloha Aina oiaio, a o ke kanaka hoi nana ka maka peni koemi hope ole, a i weli nui ia hoi a kona mau enemi, oiai ke au o ka aina e paialewa ia ana e na makani puahiohio a ka opu lokoino me ke aloha ole, oiai, na
@
@
@
@
@
@
@
@
@
@
O @ ka @ Lahui @ kana @ loa ae ai i @ Lahui, “E kup@ mahope o ka aina @ hie nei no ia iloko o ka @” @ puuwai me @ wai @ ia e pip@ ina i ke ola @ @.
Ua nalo o@, ua @ loea loa, a oa pau hoi kona hoo@ @ i @ p@ punahele (makahiki) maluna o ka papahele o ka nupepa KA ALOHA AINA, ka ipukukui uwila @ Lahui Walohia walke, a nolaila;
O makou o na lala o ka Hui Aloha Aina a me Kalaiaina o Kipahulu ma o ko makou Komite la.
Ke komo pu aku nei @ @ @ e ka wahine kanemake, na keiki @ ole, ka ohana a me na hoaloha @ na kipona kaumaha, luuluu no ka @ i hala e aku.
A ke nonoi ae nei makou i ka Makua Mana Loa, e hooma@ ia ma@ kaumaha luuluu maluna iho @ @ kumalei a me ka ohana.
P. M. KALUNA,
S. K. PUPUNI,
J. K. KOLOMAIO,
KOMITE: P. P. KAAMAAINA,
J. K. MALAI@I,
L. P. KU,
G. W. KAUMANE.
NOU KEIA KANAENAE WALOHIA E JOEPH K. NAWAHIOKALANIOPUU.
E Hawaii-nui o-Kaawa, ua halawai aku la oe me h@ lono aheaha o kou puuwai me na kulu waimaka kihpahea i kou papah@a no ke kanaka au i hilinai nui ai, he lima akau no ka lahui.
Ae, he mea oiaio, ua hala, ua nalo aku la ia hokuloa ou e Hawaii, ae a ka Lahui Hakai@ e poina ole ai iaia. E Lilinoe a me Pohaku ma wahine noho mauna, aole olua a kilohi kou iho @ i kona mau hiohoino, aka, aole no oia i poina i ka lohe ana i na mele o ko olua mauy hale mauna, oia hoi keia:
Maemae i ka hau kaluna o Maunakea,
O-pu iho la ilua, o ka Hinahina,
He lama wale no Kanahele ke ike akku,
Aloha mai nei hoi ka aina,
Me kuu kaikaina ka makani o lauaia o Kekaha.
Eia la ua hiki wai nei, a ua hoi aku la maluna o na ale o na kai ana i aloha nui a me na makani huihui o Hawaii.
E na ale hanupanupao Alanuihaha a me na welelau makani Kona, kahi ona i paia lewa ia ai e na ale ah@ e ua moana kaulala la maluna o na wa@ me kona mau hoa oia huakai @ @ iloko o ka ino nui mai Hilo ua ka @ ana i ka pono o ka lahui, a ma la holo ana mai ua loaa hoi iaiai keia inoa kaulana iaia, ‘Ka Neleaona o ka Pakipika.’ Aole oe e pehi hou ana i kou @ @ ma k@ maluna ona. Auwe, @ wale.
M @ MANU.
HOALOHA NO NAWAHI I HALA.
Ka Peresidena Nui o ka Hui @ Aloha, ka Kuhikuhi Puuone @ @ , ka puuwai pupaa uaue @ @ ka pono o kona aina me kona @ @ o ka lima i weli ia e kona mau @@
Luuluu @
Walohia ka manao i ka ike ana @ @ kahakahano kanikau ma ka n@ KE ALOHA AINA, ma ka la 30 @ @ i hala, a i ke kaulono pono a@ o na lena ike a ko’u mau maka @ koke iho la au o ka Lunaponopono o ka nupepa KE ALOHA AINA @ hala, ua nalo, ua niau aku ia @ @, hoi hou ole mai.
Aloha oe e Hon. J.K. Nawahi @ pouha-na o ke Aupuni Hawaii i@ aku la, ke alakai ahonui mahope @ lahui a-a a ka lahui hoi i hilina@ ai, ke kui makeneki hoi nana i k@ na luahuna o na hana hoehaa ka @ loa o keia au hooponopono aupuni e ke nei.
Aole hoi oia wale, aka, ua ku @ @ aku oe me ka puuwai o ke k@ kua a paio aku me ka wiwo ole i@ @ mau enemi ma ke kahua @ ke kakele makakila o ka hoolaha pepa, me na olelo ao naauao i ke aloha @ i ka lahui a me mo@ hanau.
A ma kou hala ana aku la e Hon. J. K. Nawahi ma na keneturia o na keneturia o ke ala hoi hou ole mai, @\@ maluna o ka lahui ke koik@ manao mokumokuahua me ka @ o ka naau. Lihaliha wale!
Me ka wahine i hoonele ia i ke @ a me na keiki hoi i ka makua ole @ @ pu ana me keia ao inea, a @ Akua ma ka Lani e hopu iho i na@ awe o ke kaumaha ma ke hoo@ ana mai i na hoopaluea a ehaeha @ naau.
Nani Mana Ihiihi ke Akua @ @ LAni Kiekie Loa, Nana no i h@ Nana no I lawe aku.
Lahui ALoha Aina.
B. Malu@
Puuhaoa, Hana Oct. 7, 1896.
UA HAULE KO MAUI PO@
Ma ka hookuku kinipopo i m@ @ mai nei, ma ke kahua o ko @ mau keiki kaeaea i wae ia, oia @ kahua one o Kahului, ua ahai m@ ka hui kinipopo Hoku i ke eo @ lakou aoao, ma ka loaa ana he ia @ a ko lakou mau hoa paani.
Mamuli o kea no apuupuu a @ like ole, i paani ai ko Honolulu mau kaeaea, me ko Maui poe ao@ kahua ulumaika, a he @ia p@ha @ nui hoi ia no ka@ o Kahului. O@ la ko laila kini, he a mai la ke ah@ huli Hoku ma ke K@laudine o ia S@ nei.
HE AHAMELE NU@
@ wehe ana no Puali Mele Hui o ke @ p@hale nei i Ahamele Nui maloko @ @ ma Haimoeipo ma ka
PO POAONO, OKATOBA @@
@ hoi no Hui Mele Y. H. I K@mele @ Ai@ l, poe wae o Kui ete Kalaha, @ @ Hawaii o ka Bana Aupuni, a @ @ @ Kamoiliili. E mele mai ana la@ @ mele like ole i kela a me keia wa, a @ @ paani ai me ke ohohia nuiia.
O na loaa a pau e haawi makana @ no ka Halepule o Kamo@lii@. E ala a@ @ @ i ka pono, e hele ae e ike i @ hauolia me ka poho ole o ka manaolana.