Ke Aloha Aina, Volume II, Number 42, 17 ʻOkakopa 1896 — Page 3

KE ALOHA AINA

 

@ ALOHA AINA OIAIO

 

@ ulu mai iloko o ko mauuwai ka mahiehie a me @oli nui m aka ike a me @he maoli ana mai i kekahi @lo e hoopahaohao ia ai @onoo o kekahi poe i hili@e ia no kona ano a me @kulana he aloha aina oia @ko o ka pohai o na hoa@ me na makamaka a oia @akou e waiho aka nei i inoa a me kan@ hana i @awe ai no ka pono o ka @ehu.

@o ua kanaka la oia no o @ada A. Uilama ka mea @ moe a pahu kupapau o ke @ui Moi e hoike aku ma@ma ke ano nui e maopopo @ kona aloha aina oiaio oia @ua nui no kana mau hana @ma ai mamua ae nei i hiki @e hoomaopopo ia kona ku@he aloha oia i keia aina @ aloha hoi i na oiwi o kona i hanau pu ia ai.

@ penei paha e maopopo ai: @ hookahuli aupuni o 1893 Amerika no oia kahi i noho komo pu iho la kona makua@e a ine kona hoahanau He@e iloko o ke au awaawa o hookahuli aupuni a o laua mea nana i halihali ae na o kaua i ka la 17 o lanuari @ mai ka hale paikau ae o mamana a Aliiolani Hale kona @ ike ole i na mea i @aia mahope nei.

Aka i kona hoi ana mai i na aina makuahine ua ulu la na manao paonioni kaaina mawaena ona a me ko makuakane a me ka hoaho @ @ a o ka hope oia kuee ka wehe ana o ko lakou @ piko ma ka inoa hui a @koa kekahi me kekahi.

I ka wa i hoihoi ia mai ai ke no wailua o Joseph Nawahi ai Kapalakiko mai ua hiki ae a ma ka uapo no ka manele @a mai i ke kino o kekahi o na @naka kaulana o kona aina anau me kona manao nana onoi no e lawe mai mailuna @ai o ka moku no kona hale ana aka mamuli o na keakea ulu mai ua waiho aku oia i @a hana ana iloko o ka lima o @ona hoahanau a hiki i ka wa hiki aku ai ke kino wailua i @a home ponoi o ka mea ana i minamina ai akahi no oia a naha.

Ua haawi makana aku oia i @a hoohiwahinwa pua na lako oho he mau haneri na ipuku@ui aila mahu e hoomalamalama na i ka pahale o ka wahine anemake ke kaa kupapau na@i kona lawelawe kino ana i ke ino me kana mau mea hana a @e kona kome ponoi ana me ona kaa me na lio nani eha e oike ana i ke aloha io iloko na a kau aku la ke kino no @na o ka makuahi Hawaii kahi no a hookuu kana hana oe ka hoike mai i kona aloha @ @ e kona mau waimaka e @iol@ ana.

 

UA HALA AKU LA

 

I keia kakahiaka nui Poaha wale i komo mai ai ka moku ahi Monowai mai na Kanalaau ma@ o ka He@ no kona ala hele e hiki aku ai i Kapalakiko. He malie maikai ka moana ma keia alahele mai ana no ko kakou nei awa. Ua kau aku maluna ona o J. G. Waller kekahi ona kahu hai euanelio o na la hope a e hala ana paha iaia he mau mihina ma kekahi mau mokauaina o Amerika.
he huakai pili no paha keia i kana oihana kalepa a me ka oihana lapaau uhane ma keia no ho kino ana a no ia mea paha ke kumu e ulolohi ai kona hoi koke ana inai i na aekai o Hawaii nei a me he mea ia paha e hoi pu mai ana oia me kona ohana.

 

KA AHA KIEIE

 

Ma ka noho ana o ka Aha Kiekie i ka Poakahi nei ua hoea ae keia mau hihia imua o ka Aha a oia keia malalo iho:

Ma ka hihia oki mare a Jose Joaquin Carvalho k@e ia Maria C. Carvalho.

H.F. Bertlemann e noi ana e hooku@ mai iaia mai kona noho banakarupa ana. E hoolohe ia kana noi i ka la 2 o Novemaba.

Ben Pangelinan he hoopii oki mare e hue ana i kana wahine.

Ke koi poho a W. H. Thorne e koe ana ia Carl Klemme. Ua makemake oia he $1,000 poho.

P@ele a me Hattie Kawai koi poho ia Sing Loy no ka $200 poho.

Manuel Reis kue ia Kahalep@akai a me Aohui. He pahale a ka a@ao ma Ewa o ke Alanui Kamika a mawaena hoi o ke Alanui Pauahi a me Hotele.

O ka hihia a W. C. Weedon kue ia Mrs. John T. Waterhouse oia kekahi o na hihia ano nui i lawe ia ae imua o ka Aha e na loio o ka mea hoop;ii Kini a me Balou no ka mea hoopii, Hatawela no ka mea i hoopiiia.

O ka nihia o Curtis kue ia Underwood a me Seridana imua o Lunakanawai Pere i ka Poakolu nei.

O ka pau keia o na hana oia la i hoea aku imau oia Aha hanaohano a hookuu na hana e like me ka papa kuhikuhi.

Ua haawi makana ia mai nei ke Kapena Elena o luna o ka mokuahi Malulani e na kupa o ka Ua Haao o Kau he ohenana mamuli o ko lakou hilinai iaia no kona malama i ke oia o na ohua a me na ukana pu.

 

HE WAHINE HI’U I’A

 

O na kanaka e noho ana ma kahi mokupuni o Ork@ey ua hoopihoihoi ia ae lakou i keia wa mamuli o ka hoea ana ae o kekahi mea kupaianaha ma kona mau kapakai wahi a ka nupepa St. Louis Republic.

Ua ike ia keia mea kupaianaha e kekahi poe he lehulehu wale mai ka hoomaka ana mai o ke kupulau a ua hoike pu ae hoi kekahi poe e noho ana ma Deerness ua ike lihi lakou ma ka mahina o Augate a me Sepatemaba o keia makahiki aku nei.

He mea kakau no ka nupepa London Telegraph e noho ana ma Deernees ua kakau ae penei:

Ma kahi paha o ka eono kapuai ka ka loihi ma ka ike aku a he kino wahine kona.  He uuku kona poo a he ino hauliuli hoi. O kona a-i umauma a me kona mau lima he keokeo. O kona au ana he like loa me ke au ana a ke kanaka ka oui no o na lima.

I kekahi wa ua hookokoke loa mai oia i ka aina a me hea la e noho ana Puna o kekahi ahua pohaku i uhi ia e ke kai. E ikeia ana kona lima e ani peahi mai ana i ka poe e makaikai aku ana iaia aka aole nae paha i maopopo iaia kana mea e hana nei.

Aole oia i hoike maoli ae i kona ki no holookoa maluna ae o ka ilikai aka ua hiki no nae ke ikeia kino kona ano kanaka.

Ua hoo@e kekahi poe i ka oiaio o keia mea a ua hoike ae he sila. Aka no i@ pau ole o ke ano ohihihi o ko laila poe e hoao ia ana oia e hopu ma keia koke iho i mea e hoopauia ai ko lakou pahihini.

 

HOALOHALOHA NO KA HON. D. W. PUA

 

IA MRS. N. PUA, NA KEIKI, NA MOOPUNA, A ME KA OHANA A PAU

 

Me ka walohia:

 

Owau a me ko’u ohaa ponoi ke komo pu aku nei me o ikou e u pu me ka luuluu ke kaumaha me ka walohia. A oiai no hoi ua hala aku la ka makua no ko oukou Home ke kamaaina hoi n@ ka ohana ka lehulehu a me na malihini e kipa aku ana. Aloha wale oia!

Ke hoomanao nei au nona iloko o koi a mau la e noho Alii na no ka Hale Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni i ka wa e ku ana k@ Aupuni Moi malalo o Liliuokalani e Alii Aimoku.

Ua paia oia imua o na Iliohae hookamani me ka wiwo ole no ka pono o kona aina hanau kona Moi a me kona lahui ua ku oia maluna o ke nahua onipaa iloko o kona puuwai no ke aloha i ka aina ka Moi a me kona lahui a hiki i kona mau la hope loa.

Nolaila me ka minamina iloko o ko’u puuwai no ka hala ana aku la oia lima akau Ou e ka Lani me ka aloha oiaio nou e Hawaii ponoi.

Paa ia iho a paa,

Ke aloha i ka aina,

Me kou Lani Moi,

Ka @p a Hawaii,

Me kona puuwai ponoi,

Ina iho a hiki mai,

Ke ea o ka aina.

 

Ke noi nei au ina Mana Lani e hoo mamaia mai luuluu na kaumaha o ka wahine kanemake na keiki na moopuna ka ohana a me kakou a pau.

 

WM. K . KAL@I@UIA

Halema’i Moiwahine Oct. 14 1896

 

KA MOKUAHI GAELIC.

 

Ma ke ku ana mai o k a mokeahi Peru mai Kina a me Iapana mai i loaa mai ai ka lono e pili au ao keia mokuahi i @ ai ma i pana aia ola ilu@a o ke Alahuki Moku Cosmopolitan ma ke kuianakauhalo o Hong Kong K@na a ke awiwi ia la kona ha@a ia a@a me ke ake e paa koke a holo ao Amerika ma ka la 17 o keia mahina.

Ua kukupau na paahana i ka po a me ke ao e hana hoomaha ole ana me ke ake nui ia e pau na hemahema i ka hana ia mamua ae o ia maaawa a ina e pau ana na hemahema i ka hana ia he mea maopopo e haalelele io ana oia ia maaawa.

 

KA WA-HI PUUPAA

 

Ua lawe ia ae i ke ahiahi Poaono nei no ka Halewaio George Person he wahi haole hana uwati mauka iho o ka Halepaikii o T. P. Severin a me Ahi e hana nei ma ke Alanui Nu@anu no ka loaa ana aku’o kekahi kaikamahine uuku nona paha na makahiki mawa@na o ka io a 11 paha.

Ina he oiaio a ua laweiawe maoli paha oia e hana i kela hana ino ma ka hoao ana e hoomalimali ma ke ano e hana i kekahi hana ekaeka maluna o kela kaikamahine uuku ua kupono oia e haawi ia ina koikei a pau o ke kanawai maluan o kona kino i wahi e ao ia ai oia mai keia hana ino ae.

A ina hoi aole oia i hana ia mea alaila he kanaka hala ole loia ma ke kanawai a ua hiki no hoi iaia ke imi aku i kahi e @hiki ai ke hoihoi hou ia mai kona inoa maikai i hao wale ia.

 

NA LUINA HOOHAUNAELE

 

He mau la i hala ae nei ua ulu ae ka haunaele maluna e ka moku kalepa Pelekane e ku ne wahe o ka nuku o Mamala i k@ ia mau la mamuli o ke kuee i ulu ae mawaeua o na luiua a me ka Hulipahu a me ia ano i hoopaa ia ai lakou i ka hao a hiki i keia la a eia no lakou ua hoihoi ia aku iluna o ka moku me ka manao ia e ae mai ana lakou e hana.

Aka aole lakou i ae iki a hiki i keia manawa a no ia kumu ua hoopaa mau ia ko lakou mau lima me ka ha awiia o ka lakou ai he mau wahi papaa ber na me ka pokiwai a hiki i ko lakou wa e haawi pio mai ai malalo o ka mana o na Aliimoku.

He mea nui no @eia ke hoomanao ae ina hana a kekahi poe luina i hana ai maluna o ko lakou mau Alumoku he elua ae nei paha makahiki i hala a @ ole malalo mai paha maluna o ke kaiepa Helena Burua e holo ana mai anei aku no Nu Ioka a pela hoi keia moku e liuliu nei e haalele iho ina ka pakai o Hawaii me na uluaoa e kau ai ka weli o na Aliimoku ke kaawale aku lakou iwaho o ka moana kaiuli kai lipolipo a i ko lakou wa e hookuu ia ae ai mai ka paao o ko lakou mau lima i ka hao o ko lokou wa no ia e hana ai i kekahi mau hana manaonao o ka pepehikanaka.

Ma ke kakahiakanui o ka Poalua nei ua lawe aku o Kapena Harry Evans me Bob Andrews he eha mau kanaka hou i kepa ia a oiai hoi he ia kanaka Hawaii i hoolimalima ia no ka pu-a ana ina pea oiu hoi ua luiaa e @ ana ua lima i @ @ @ we a ka moku e @@ k@ ana aku a oia p@ @ e hookau @ ae ai.

Ano ho@kaukau ne kela po@ no e pio kela manao ino @ko o @ @ a hiki @ i ke lakou @a e h@k ai i ka hopena o ka lakou h@

 

OLELO HOALUHALOHA

 

IA MRS. EMMA AINA NAWAH@ NA KEIKI MA@UA OLE A ME KA W@WA

 

Lualua @:

 

Ma@uli o ka loaa ana o kau alii@ Mr. Joseph Kahooluhi Nawahiokalani opua i ka ma’i i maopopo ole kona kumu ua hoouele maopopo ia oe i ke kane ole a me na keiki a olua i k@ makaukane ole a me ka lahui i hooma@a i ke kalaiaina @auao kupaa a @ ole ka mea nana i kaohi i ka ho@moku ana o ka lahui i@ko o ka hoohuiaina nola@;

E Hookoloia: O makou o ka Hui Aloha Aina o Makae Hana Mokupuni o Maui ma o ko makou mau Komite l@ ke hui pu aku nei makou me oe a me au mau keiki makua ole e auamo pu iloko o ka luuiuu a me ke kanikau kumakena i ke aloha no kou kokoolua ma keia aoao o ka muliwai eleele o ka make nolailo;

E Hookoloia: A oiai oe iloko o na kipona ehaeha kupouli i ke aloha ae kau kane a oia ka makou e kalokalo ae neima ka inoa o na Mana Ka@ikolu Kiekie Loa me na leo pule iloko o ka lokahi e hoopau ae a e hooa@ama ae i kou manao kaumaha i hele a kupouli i ke i loha a nana no auanei e hoaa@ mai ia oe me ka aahu apo o ka manao io a me ka puleumauma o ka manaolana a e kaawale aku a@anei ke kaumaha mai a oe aku a e noho iho oe me ka oluolu a me ka lahui pu mai Hawaii A Kauai no ka @ee ana imua a hiki pahu hopu no ke aloha i ka Moiwaine ka aina a me ka lahui.

E hoomaikaiia ke Akua no ka mea Nana no i haawi mai a nana no i lawe aku.

O makou iho o ka Hui Aloha Aina ma o ko makou mau Komi@e la

 

P. KAUIMAKAOLE,            P. K. MAMOA,

G. P. KAUIMAKAOLE,       J. K. KANOHO,

P. KAHOOOLUHI,   P. KI,

S KAMINAAUAO,   J. WILIKOKI,

C. HELEKAHI,         J. M. HOOULU,

P. NALIMAKAUA,  G. M. KAHAI,

J. K. NAKILA,          J. K. MOMOA,

T. W. H. MOMOA,    G. P. WAILEHUA

 

Mokae Hana Maui Oct. 9 1896

 

KA HOALOHALOHA A KA HUI KALAIAINA O KAUPO MOKUPUNI O MAUI

 

Mamuli o ko makou ike ana iho maloko o ka Nupepa KE ALOHA AINA e hai mai ana. Ua make! ua hula!! Ua nalo ! @ Hon. Joseph Nawahiokalaniopuu ka ipukukui nana i hoomala@lame i ka Lahui Hawaii aloha aina a@ laila ua ili iho maluna o na iaia o ka makou Hui Kalaiaina ke kaumaha a me na kulu waimaka walohia o ka ehaeha no ka hala na aku la o ke kuhikuhi puuo@e o ke Aupuni Hawaii nolaila;

E HOOHOLOIA: Ke komo pu aka nei makou iloko o ka uwe pu a@ me ka wahine kanemake a me @a keiki ke Akua Mana Loa e hoopau ae i @ kaumaha a me @a ehaeha o ka wahi@ kanemake a me a@ keiki ma@.

 

Komite.           J. W. NAKUU

            I. A. IOSUA