Ke Aloha Aina, Volume II, Number 41, 10 ʻOkakopa 1896 — Page 5
| This text was transcribed by: | Julia Ann P Kaupu |
| This work is dedicated to: | Charles Kauhi Kaupu, Jr. |
KE ALOHA AINA
Poaono, Okatoba 10, 1896.
*1st column-every first word of every line is illegible. Typing starts from second column.
Hooholoia.--O makou, o na lala a pau o na Hui Aloha Aina, o ka Apana o Lahaina, Mokupuni o Maui, ma o ko makoua mau komite la, ke komo pu ak nei me oukou ma ka u pu ana, ke kumakena, ka lihaliha, a me ka minamina pau ole i kau kane i aloha nui ia; nolaila,
Hooholoia. Ke noi ae nei ka makou leo pule i ke Akua ma na lani kiekie loa e hoomamaia mai ko oukou manao kaumaha, a e kau ka malu o Kona aloha maluna o oukou a pau. No ka mea, "Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku, e hoomaikaiia ke Akua ma na lani kiekie loa, he malu ma ka honua, he aloha i na kanaka a pau loa."
O makou, o na lala o na komite hui:
A. Makekau,
Mrs. Mina Ahyee,
Mrs. Kamala Aiona,
R. H. Makekau,
Mrs. Wm. White,
Mrs. R. H. Makekau,
James Kahalepua,
Mrs. P kuamu,
Mrs. Lele Duncan,
Mrs. Makalua;
Mrs. C. B. Cockett
Mrs. Makalua,
C. B. Cockett,
Mrs. Kauwenaole,
Miss Lavinia Makalua,
Mrs. Maleka Kahanu,
D. Kahanu,
Lahaina, Maui. Okatoba 1, 1896.
OLELO HOALOHALOHA.
Ia Mts. Emm Aima Nawahi.
Welina pu kaua:
Mamuli o na lono i hiki mai, a me ka ike kumaka ana iho maloko o ka biialo a ka lahui, ka nupepa Ke Aloha aina, ua nalo, a ua pau ko Nawahi luhi ma keia ae, a ua hala pu me kona mau manao makee i ka Aina, ka Moi a me kona mau hoa makaainana, a kuu mai la i na inea o keia ola ana, ma ka aina malihini; luuluu wale.
Ua hala ka Pou-bana o ka Aina i luhi pu iho ai i ka hooikaika ana e hoi hou mai kona kulana maa mau mai na kupuna mai; walobia wale.
E Hooholoia: -- E like hoi me oukou e noho la iloko o ka luuluu, o abaia o makou pu hoi kekahi e hui pu aku.
E Hooholoia: --He mea no nae e hooiana ia ae ai o ko kakou mau manao, a e lu ia ae ai hoi o na luuluu, oiai hoi, o kana alanui i hele aku la, malaila akua ana no kakou a pau, he home malihini keia ao no kakou, aia ma o ka home paa, a ina o kakou pu kekahi me ka Nawahi mau hana maikai i hana ai ma keia ao, alaila, e hui pu hou no kakou me Nawahi ma o, a halia wale mai la no na hoomanao ana i keia wahi lei malalo iho:
O ka onohi kai o ka lai,
Ua powa e ke kehau,
Uwe hanini ka waimaka o ka lehua,
O na lehua pelekei mauka o ka wai kuaawa,
Waiho i ka la ---e---,
O ka la o ko aloha i hiki mai ai,
Ua ike no --au--o kuu puni o ke aloha la.
E Hooholoia:--E hoounaia ke kumu o kei palapala i ka wahinekanemake no ka ohana a pau, a e hoouna ia ke kope o keia palapala i ka nupepa Ke Aloha Aina.
O makou iho no,
L. K. Kaumualii,
Mrs. S. K. Kaumualii,
Liwai Kaumualii Jr.
Miss E. K. Kauualii.
Kapaa, Kauai, Oct. 3, 1896.
OLELO HOALOHALOHA A NA HOA MAKAAINANA ALOHA AINA O NAWAIEHA.
Luuluu Hanakahi i ka ua nui,
I na kihene waimaka o ka Ua Kanilehua;
He waimaka luuluu he anoai aloha e!
He aloha, he lihaliha, he kumakena,
He u ia oe e.
Hon. Joseph Kahooluhi Nawahi-o-Kalaniopuu,
A----ha'o-----e!
I uweia mai nei oe e Nawaieha,
E ka makani Kilioopu o Waihee,
Ka Ua Hoehaili o Waiehu;
I kumakenaia mai nei oe e ka aina
Malu i ke Ao o Wailuku,
Makani kololio o Waikapu a me
he aheahe makani o Kama'oma'o
"Me he holoaau la i ka malie,
Ko kalaku, kalaku alo na moku
Ka pewa, ka hi'u o Kanaloahiulua,
Ka halo na mahamaha e au nei,
Ka lele ha'oha'o o Kamehme, Lanai.
Lana mehe pikoi la, lana Maunaloa,
Ka olokea o na moku iloko o ke kai e,
Kuu hoa, kuu hoapili o na kai ewalu,
Mai ka ai nana i uka ke noho la, e, ela e,
Ke noho nei no la nae ke aloha,
Aohe wahi e maalili iho ai la, a haa
Kio e lana ka hau iluna o ke kai,
I luna o ka laau o Mikikawai,
He wai e lu ana iluna o ka ili,
He wai auau no ko laila kupa,
E makaala ana i ka wa ana o ke ao,
E pulale ana o awakea,
O inuhia e ka la ka wai,
Pau ka wai mihi hopo o ka eha e!
O ka eha ia a ke aloha he waimaka,
O ka ukana ia, ke hanini nei e, e la!
Ia Mrs. Aima Nawahi, a me na keiki makua ole;
Ehaeha Wale:---
O makou, o na hoa makaainana o Nawaieha, ma o ko makou Komite la;
Noka mea, ja loaa mai ia makou ka lono e hooniua ai i ka uhane, e kaumaha ai ka noonoo no ka hala ana o ka uhane mai ke kino aloha, haahaa, kuokoa, kupaa, naauao, hoopono, a Aloha Alii, Aloha Aina oiaio o kau kane i aloha nui ia, a o ka makuakane hoi o na keiki, na lei aloha a olua, mai keia ao mauleule aku, maloko o ke kulanakauhale o Kapalakiko ma ka la 14 o Sepatemaba, 1896; a,
No ka mea hoi, o kau kane i aloha nui ia, oia kekahi kakoo oiaio o keia aina i na makahiki ana e noho ana i keia ao, a nana i lawe ae keia mau mea hoomanao, a ko makou puuwai e poina ole nei:
1. He koa wiwo ole o ka lahui a me ka aina.
2 O kona kuokoa a hiki wale i kona hala ana, hemea ia na keia lahui i ike, a e aie nui nei. He lei hanohano loa ia i loaa iaia, a me makou pu kona mau hoa makaainana iloko o ka waiholuu hookahi.
3. He haawina hiwahiwa a he makana kiekie kana i waiho iho maluna o na lepo aloha o kona aina, ka nohoalii, a me na naau o kona mau hoa makaainana, o ia ka hoopono ma kana mau hana, kona haahaa, kona oiaio, a me kona ano hookahi mai ka la mua o kona koho ana i kona wahi e ku ai iloko o ke Aupuni, a hiki wale i kona mau aekona hope loa, ana i puana malie ae ai, "E haawi i kuu aloha i kuu Moiwahine a me kuu aina aloha." Na ia mau mea, a me na mea e ae he nui, i kona mai ia makou e akoakoa ae me ka walohia me na manao mokumokuahua, e hooholo i keia mau mea malalo iho nei:
Akahi---Ke komo pu aku nei makou, me oe, a me na keiki makua ole iloko o ka luuluu a me ke kaumaha, e auamo pu i na ehaeha, no kau kane aloha i haia;
Alua---Ke nonoi ae nei makou i ka Mana Lani e hoomama mai ia oe a me na keiki aloha;
Akolu---Ke pule nei makou i ke Makua o na Makua a pau, e malama mai ia oukou, a e kiai ia oukou ma Kona lima aloha ma ke alanui a pono ai ko oukou noho ana ma keia ao a ma ua ala maikai no Kona Ino e
O ka Malu o ka Haku me oukou a pau. A-l-o-h-a.
O makou iho no, na makaainana o ka Apaua o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma o ko makou Komite,
Thomas Clark,
Manuel C. Ross,
Robert Nawahine.
Hanaia i keia la 28 o Sepatemaba, A. D. 1896.
UA KIPA AKU E IKE.
Ma ke kakahiaka Poaono nei, ua kipa aku na Komite o ka Hui Kalaiaina,e ike ia Mr. a me Mrs. Campbell, ma ko laua home noho aekai ma Waikiki, no ka haawi ana aku i na hoomaikai ia laua, no ka pakele ana mai na lima menemene ole mai o ka powa, oiai i laua ma Kapalakiko aku nei i kela mau mahina aku nei hala, a ua panai mai no hoi laua i na Komite i na hoomaikai ana he nui, a mai ko laua mau lehelehe mai, kekahi mau mamala hoohauoli i ka naau o ua poe Komite eleu la.
Eleeleu mai nei ka Hui Kalaiaina malalo o na hooponopono ana a kona mau Luna Nui.
Eia iho malalo nei na olelo a ke Komite i waiho aku ai imua o ua mau kupa kaahele honua la.
Akahi.---Ma o ka loaa ana mai o kekahi lono kaumaha ia makou me ka ehaeha a lihaliha, iloko o ko makou puuwai, no na poino kuhohonu i loaa a i ili iho maluna ou a me kau kaae i aloha nui ia.
Alua.---No ka mea hoi, a mamuli o ka poinoweliweli i ili iho maluna o kau kane, ma o na hana la a ka puuwai a ka lokoino a ka hilahila ole o na hana powa o ka aina malihini, a he hana malihini ia i loaa ole ia olua ma ko olua aina nei.
Akolu.---No ka mea hoi, a ma na lono hope mai nei, i loaa hou mai, ua loaa ia oe ka maha, no ka pakele ana o ke ola o kau kane mai na lima mai o ka powa a me ka paapio ana o ke kolohe i ke kanawai o ka aina o Amerika.
Aha.---A no ka mea hoi, ua hauoli nui makou no ko olua hoi ana mai me ke ola kino maikai, a hui pu kakou me ka hauoli ma ko kakou aina nei.
Alima.---A no ka mea hoi, ua hoohauoli nui ia ka Lahui, ma ko olua haawi ana i ke olua aloha nui, ma ko olua kokua ana i ko kakou hoaloha i make ma ka aina malihini ma Kapalakiko, oia hoi e Joseph Nawahi a me ke kokua pu ana i kana wahine me ke keiki. A ma ia hana ana hoi i hooluolu ai i ia manao a me ke kaumaha o Mrs. Nawahi.
Aono.---A ma ia mea, ua hoike mai olua i ko olua manao akea, a ma ia ano, ua hooluolu nei la ko *[phrase] kaumaha, a no ka mea, he kanaka no ia i hilinai hui ia e ka Lahui.
Ahiku.---Nolaila, e hooholoia, akahi. O makou o na Komite o ka Ahahui Kalaialoa Hawaii, a ma ka inoa e ka Lahui, ke waihoaku nei i keia mau kumu a pau, ke oluolu olua e apo mai i keia mau panai hoomaikai aloha. Nolaila;
Hooholoia:---Ke hoomaikai aku nei makou i ke akua Mana Loa, ne kona hoopakele ana mai ia olua ai nopoino mai a ka enemi.
Hooholoia:---E hoouna akui mau kope o keia ma na Nupepa Hawaii a pau me haole e loko o keia kulanakauhale,
D. Kalauokalani,
F. S. Keiki,
T. C. Polikapo,
Davida Ai,
J. W. Kahahawai,
Komite: Hale,
J. Manuhii,
J. Keau,
John Poe,
W. Kaleikini,
J. W. Naukama,
J. Napulii.
KA OLELO PANE A KIO KAMAPELA I KE KOMITE.
E Mf. Lunahoomalu o ke Komite a me na Keonimana o ko oukou Komite
Aloha nui oukou a pau:
Ke hoike aku nei maua ia oukou i ko maua manao ulumahiehie a paulele i ko ka lahui haawi ana mai i na hoomaikai ia maua, ma ko oukou hiki kino ana mai nei a halawai pu he alo a he alo, a me keia ano, ua hoohauoli nui ia mana i keia la.
Oiai, aole mauaihaupu mua, a i hauli iki e halawai mai ana me keia hoomaikai kiekie a ka lahui ma o ke oukou Komite la.
Ke mahalo nui nei au a me ka'u kane ia oukou, no ke kiekie o ke aloha o ka lahui ia maua.
A ma keia ke hoomaikai ae nei au i ke Akua Mana Loa, no Kona kokua ana mai ia maua a halawai hou kakou me aloha ma ko kakou aina nei.
Ia Mrs. Emma Aima Nawahi;
Ma ka nupepa Ke aloha Aina, o ka la 26 o Sept. i iki iho ai au me ka naau luuluu walohia, ua hala aku ma ka hopena mau o na mea a pau ke ola o ka mea i minamina nui ia o Hon. J. Nawahi -o-Kalaniopuu, kau Aliikane i aloha nui ia, ma aka la 14 o Sept. 1896 ma Kapalakiko.
No ka mea, o Hon. J. Nawahi, oia ko'u makamaka nui maikai, a he hoa kau kanawai noeau, i noho me au ma kekahi mau Kau Ahaolelo, a maluna ae o na mea a pau, he kalaiaina naauao he puuwai koa, a he naau hopo ole.
Nolaila, e ae mai ia'u a me ko'u ohana e komo aku e hui pa me ole a me na keiki makua ole, e auamo i na luuluu a me na hoomanao walohia no Joseph Nawahi.
Owau no me ka naau kaumaha,
J. H. Waipuilani.
Ma ka la Sabati nei i hemo mai ai ka moku ili Gainsborough mai kona he* ana mawaho ae o na kuaau nalu o Kaala wai me ka maalahi, a na koio ia mai oia e ka Eleu a hoopili ia mau ma ka uapoo ka Ona Miliona.