Ke Aloha Aina, Volume II, Number 25, 20 June 1896 — Page 6
This text was transcribed by: | Naomi Ajello |
This work is dedicated to: | to my Hawaii Hamachi Ohana |
KE ALOHA AINA, POAONO, IUNE 20 1806
______________________________________________
HEAHA IHO LA KA PONO?
_____
Ua pau ae nei a Ahaolelo a ua holo na Bila Aie Dala, a ua holo na Auhau Loaa Makahiki, a pehea ka loihi o ka manawa e kali ai no na hana e pili ana i ko loko nei o ka aina?
_____
E kali hou ana he ekolu mau makahiki, alaila, ia wa ua pahola hou mai la he mai ahulau, a he pono e ae paha, alaila, e huki hou ia ana no iloko o na polilikia he nui wale, i oi aku i kko mae i hala aku?
O na hiohiona o ka nana ana aku i na mea pili i ko lakou noho ana Lahui ma keia mua aku, oia paha kekahi o na mea hoopoino loa mai i keia aina a me kona Lahui.
Ua ikeia ka maalea o keia mau hana ana a ke Aupuni, aka, e hiki ia maalea ke kaohi aku i ka poino e hoea mai ana ke hiki mai hoi.
He mea like ole na kau a me na wa o na pono e hoea mai ai, aka, o ka pilikia nae he like wale no ia ma na ano a pau loa.
O ka ninau heaha iho la ka pono a me ka pomaikai mahope iho o ka hookuuia ana ae la o ka Ahaolelo?
O ka lehulehu ia e ninau mai nei, a o ka mako ia e ainau aku nei, aole nae he wahi lihi launa mai o ka pono e oleloia nei, a e keaka ia nei, a mea mea mai e mea miliona dala, alaila, paa na uwapo, na alanui, na alahaka e me na alanui uwila! Ua poina loa ia ua poe nei aole he noonoo nui e hoomoe i mauuwea ai na ka mano mawaena o na mokupuni o Hawaii nei.
I ka nana aku he mea lealea kaao wale no ka nui, aole oiaio iloko o ia mau mea.
O keia keahi Ahaolelo i lawe ole ae a hooko ina mea i hana mua ia, a i hoolala mua ia i ke Kau Ahaolelo uuku, a ua ike ia ka nele loa ina kumuhana e hoopomaikai ai i ka aina. Pehea na auhau ana? Lalau no keia mau hana, a mahope aku e hoookui ana na kanawai auhau a weluwelu liilii.
O keia mau hiona, he mau mea moakaka loa ia e maalo mau nei, a i ikeia e na mea a pau loa, a i hookomoia iho i ka ninau. Heaha iho la ka pono?
Heaha la? Aole he wahi o ka pono e ikeia aku nei e ko makou mau @ilo ana ma o a maanei. He ola loa!
_____
MA KA HEIAU O NA PAIKINI.
______
Na Paalole Keiki, na Kaliki, na Leiai, aa Kamaa, na Kakini a me na heiuna nui o na Papale Kamalii, ma na kumukuai emi loa, ma ka Heiau o na Paikini. Helu 518, Alanui Papa
_____________________________________________
NUHOU HOPEW LOA.
____
Ma ke ku ana mai nei o ka mokuahi Peru i keia la 17, o Iune, mai Kapalakiko mai, ua loaa mai na mea hou a hiki i ka la 10 o Iune nei, a no ka pomaikai o ko mako poe heluhelu, molaila, ke unuhi ae nei makou ia mau mea.
LANAKILA NA AIGUPITA.
______
LWEPIO IA NA POE DERVISH MA KO LAKOU WAHI HOOMOANA SUARADA.
Akasheh, Iune 9. Ma ka Poakahi nei, ua lawe ae ko Mekia Burnia suarda, a lawepio ae la i kahi hoomaoana holookoa o na poe Dervish a me na lako o na ano a pau loa. He nui wale o na enemi e pau i ka pepehiia, a he kanalima o na poe Dervish i hopu pio ia.
Ua hoouna mai o Sir Herbert Kitchenere he pualikoa pualu hele wawae e paa ia Suarda oia, he wai ano nui ia.
O ka hele ana o na poe Dervish, ua hoopau ia iho la, oiai, o ka puali kaua holookoa ma ka aoao aku o Suarda, ua pau loa i ka lukuia, a i ka lawe pio ia, koe wale iho no he 200 paha ka nui e noho pee mai nei.
O Kmuliqwai holookoa o Nile, ma ka aoao akau o Suarda, aia a pau loa iloko o ka lima ona per aigupira malalo oo ke alakai ana a na poe Aliikoa Beritania.
KE KOI NEI O ENELANI.
__________
KE KOMOHEWA O KA MOKUKAUA SEPANIA E ALUALU INA MOKU CUBA MA NA KAI O BERITANIA.
Kingston, Iamaika, Iune 9. He mokukaua Sepania, a he moku filibuster no Cuba, pela ka manao wale ia aku, ua kipu KU ki pu mai laua e elua ma kahi kokoke mawaho aku o ka Papu antonio. Ua hoouna ia mai ka mokukaua Pelicana mai Port Royal mai, e nana pono i ka mokukaua Sepania.
Me ha mea la e kahea ia aku ana ke Aupuni o Sepania e pane mai no keia mea, o ke alualu ana ina moku e hopu ma na kai o Beritania, oia hoi, o ka moku i lele kaua ia aku ai, e kau ana oia i ka Hae Cuba, ka mea i ae ole ia e apono e na kanawai lahui.
_____
NA MOKU HAKAKA ELUA.
_____
HOOLELE LIKE NA POKA O NA MOKU A ELUA KO SEPANIA A ME KO CUBA.
New YORk, IUNE 9: He palapala mai i ke Sun, mai Kingston Iamaika mai, i kakauia i ka la 3 o Iune, e olelo na penei:
Poaono, Mei 30: Ua ikeia aku-la he mokuahi nui mawaho aku o ka Papu Antonio, e holo mai ana no ke awa me ke kuupau i ka holo nui, me ke kau o kona hae kahea Pailata.
Mamaua ae o ka ke Pailata hookokoke ana aku, ua huli ae la ka moku a kuupau aku la i ka holo iwaho o ka moana.
Ia wa koke no, o ka mea kupaianaha loa, kaalo ana he mokukaua Sepania maluna mai o ka Lae aina, ua kuupau i ka holonui, a no ia mea, ua ake loa oia e hala aku mamua o kela moku e holo la, aka, o ka poino, ua kokoke loa oia he hapalua mile wale no koe, alaila, komo oia iloko o na kuleana kai o Beritania.
Ua oi aku ka holo o ka moku o Cuba mamua o ko ka mokikaua Sepania. I ka wa i hoohuli ae ai ka moku e holo loa, ua kipapa aku la ka mokukaua Sepania i kona mau pu, a hala ae la ma ka aoao malalo o ka moku Cuba.
No elua paha mau minute, ua kipu mai la ka moku Cuba. Ua manao ka poe o ka aina, ua ku ia ka moku Cuba, aka, aole no nae.
Ia wa i lohe ia aku ai ka paapaaina mai o na puwili mai ka moku Cuba mai. Ua kipu aka ka moku kaua Sepania, aka, ua ahui aku la kela me ke kapalili mai o ka Hae o Cuba iluna ona.
KE KOHO ANA O KA AHAOLELO O ITALIA.
He elima la o ka Ahaolelo o Italia, ma Roma i hoopaapaa ai, e pili ana no ka pono a me ka pono ole o ka hoomau ana aku i ke kaua ma Abisinia, a ua hooholo loa ia e ka hapanui ma o 145 poe kokua i ke Aupuni.
Aia no o Kenerala Baldissesa ke paa la i na wahi ma Tigre, a ke koi la no hoi no ka hookuuia mai o na poe i lawe pioia. Aia he aneane oo 2000 poe Ialia i hopu pio e paa nei ma Shea.
O Kaaaala ma Soudan, eia no ke paa ia nei e na poe Ialia noho paa me ke kali na aku hoi, ina hoi e nee mai ana na pualikoa Anglo-Aigupira ma ia mau aina mai.
NA POE ITALIA.
Ia he kanaiwakumamakahi mau paahao Ialia, e paa ia la ma ka aoaoa akau o Abesinia a ua pau i ka hookuuia e Ras Mangascia, a pela pu no hoi me kekahi mau Lunakoa e ae, aka, aia no nae ke hoopaaia la no he kanalima poe paahao ma Lasta. A ma ka aoaoa hema hoi o Menelake, ua manao wale ia, he 2000 poe i lawepioia. O ka hapanui nae aole lakou he poe Europa, aka, he poe no o ka aina i komo pu na ka aoao e kokua ai ia Italia. Ua haalele aku na Italia i ka hapanui o n wahi hoollulu kaua mamua a he mau hoailoona o ka hooweli mai ana ma ia mau wahi.
E hookolokolo ia ana o Kenerala Baratiere, ma ka Aha Kanawaikoa ma Adicaie, no kana mau hana apuka a pupu, ahulu iloko o kela paua nui ana.
E KOKUA ANA I NA AMERIKA.
_________
AOLE AE O CLEVELAND E HANA O SEPANIA E LIKE ME KONA MAKEMAKE IHO.
New York, Iune 7. Ua hoouna uwea ae ka mea kaku o ke Journal Wasinetona, e ana. O ka Peresidena ma o Kakauolelo Olneu la, ua hoouna aku he palapala i ke Aupuni Sepania, a iea oia ma kona alahele no laila, a maloko olaila, ua waiho aku oia i na koikoi maluna o Amerika Huipuia,e pili ana i ka kaua ma Cuba, ia Senor Canovas del Castillo, me na koikoi a pau loa ia kupono ia Mr. Olney ke hana.
I ka manawa o na Senatoa Sherman, Gray a me Lodge, na lala o ke Komite o na Aina E, i kipa aku ai e ike ia Persidena Cleveland i ka pule i hala aku nei,ua kukaia ke kumumanao e pili ana i ka nini o Amerika Huipaia ia Cuba. Ua hoike aku na Senatoa i ka Peresidena, aia no ke mau nei ilo ko o na Hale e Elua o ka Ahaolelo Lahui, he hooholo ana e ae ole ana e hoopaneeia a hiki i ka wa e loaa mai ai o kekahi hoopaa ana e pili ana no ka hana inoia o na Amerika ma Cuba, a e loaa hoi na hoopakeleia ana. Ua ae maoli aku ka Persidena i na poe Senatoa e loaa ana na kokua ana i na poe Amerika i hoopaiia ai no ka make, no ko lakou pili ana me ka huakai a ka moku Competitor.
LIKE OLE NA MANAO O NA GENERALA KIPI O CUBA.
Havana, Iune 9. He mau mea i hilinai uiia me ka maopopo loa, mai ka aoao Hikina mai o Cuba, e hoike ana i ka maheleheleia o na puali kipi, ua ulu ae keia no ka hoole ana o Hose Maceo aole e ike aku i ko Garcia mana nui. Nolaila, ua huili aku la o Jose Maceo i ke Komohana e hui pu me kona hoahanau ma Pinar del Rio, ua keakea ia e Gomez ma Puerto Principe, a ua kauohaia e ku e hookolokolo imua o ke Kenerala kipi, no ka hoolohe ole i ke kauoha a ka mea mana i hoonoho ia ai.
AUHEE NA POE DERVIS.
Fierket, Augupita, Iune 7. O ka pualikaua Bertania aigupita, ua halawai mai me kekahi puupuu ikaika ma Soudan mamua ae o ka puka ana mai o ka la, a@ @ me k!@ manawa m@
Ai ka puka@ keia kulana@ noho hoomu@
Dervis, ua lawe@ ua hukiia ae @ Hae@ a kapalili ana maluna o @ make he mau haneri 2 @ koa Khalita i haule mal@ i ke kaua ana. Hemea @ popo ua piha noke 1000 Dervis a make.
He palapala kai loaa @ ka hupepa Chronicla mai @ @ket Aigupita, e olelo ana@ lawelawe na poe Dervis @ hoouka hakaka @ @ me na pualike @ @ lak@ pu raifela, @ @ @ wale no e pa@ @ @ aka, ua hoao e @ kaua @ iloko o na uluaoa o na @ poka. A i kue nui ia @ ma ki pololei ana a me @ kaua hekili o na pu Ma# e amaamau ana ke kani @ na pu me ka hoomaha @ mea nana i hoohiolo @hale lepo o ke kulanak@.
MALUNA IHOO KO CLEVELAND VETO.
Wasinetona, Iune 2. @ muli o ka hoohoo ana k@ panui loa o ka Hale i kei@ ina la, ua hooholo ia @awina o ka bila mukiwai a @ awa kumoku, maluna iho @ Peresidina Cleveland @ana.ma o kew koho ana la @poe ae ia 5 poe hoole. O @ ka hana hope loa ana a@ aku la ka bila, he mea @ he kanawai hoi no ka aina.
_________
Ma ke ahiaahi o ka Poaha nei, @ aku ai ka mokuahi Toyo Maru @ pena, me ka hului pu ana ku @ pee Iapana.
I keia auina la Poaono ae e @ ana he mau lealea heihei kaa @ wawae, na ka hui H. A. A. C., @ e Kapiolani Paka.
Ma ke ku ana mai a ka Ma@ ke kakahiaka nui o ka Poalima @ lohe ua mai ai ua @kaika loa kela @ hoee ma na Kona.
Ma ka Poaha nei, ua ikeia iho @ kahi ulia pono ma ka baila o ka @ Ae, nolaila, ua hookauloa iho @ holo ana no na Paemoku o ka @.
Ua hopu ia kekahi kanaka @ iaoa o Kaale a me kekahi keiki # no ke laua heoha ana i kekahi Pa@ ke ahiahi o kela ma ia kau nei i@.
I ka auima ia Peaha i ma@ heihei kaa lio, mawaho o Kaiopnani @ mawaena o na ho keikei Judah @ Billy Burton, no kekahi uku @ ka lio nana ke eo. Ua liko ka @ keia heihei ia Billy Burton.
E haawi hou ana na @ @ na Lui i ka lakou mau hana @ noike mua ai i ka lehulehu @ Pocono aku nei, mamuli o ka @ o na poe noi e hana hou ia, a e @ hou ia ana ma keia po Pokahi ae.