Ke Aloha Aina, Volume II, Number 25, 20 June 1896 — Page 1
This text was transcribed by: | Kekai Robinson |
This work is dedicated to: | Marilyn Haunani Keau Olsen |
KE ALOHA AINA
KE ALOHA AINA
HILO BAY, HAWAII
UA MAU KE EA O KA AINA I KA PONO
JOSEPH NAWAHI LUNA HOOPUKA A PUUKU.
EDWARD L. LIKE HOPE PUUKU.
HOOKUMUIA I MEI 20, 1895
BUKE II.
HONOLULU, POAONO, IUNE 20, 1896
HELU 25.
KE ALOHA AINA
E @ puka mau ia aku ana mai ka Poakahi a ka Poalima o na pule a pau o kela me keia mahina.
Ka Uku Pepa, he 30 keneta o ka pule. No ke kope hookahi, he 5 keneta.
E loaa no ka pepa mai ke Keena aku o KE ALOHA AINA, a mai ka lima aku o na Luna Lawe Pepa.
E pai ia no na Olelo Hoolaha, na Kanikau me na Mele Inoa, me ke Dala kuike. Aole nupepa ma ka owili pakahi e hoounaia ke ole e hookaa mua ia ka uku pepa.
E hoouna pololei mai i na Nuhou na Kumumanao, na Olelo Hoolaha, na Kanikau a me na Mele Inoa i ka Lunahooponopono o keia Pepa.
Aole loa e hoopukaia a hoolahaia kekahi manao me na kolamu o keia Pepa, malalo o kekahi inoa kapakapa ke ole e hoike mai i ka Lunahooponopono i kona inoa ponoi.
Ka Nupepa Puka Pule
KE ALOHA AINA
Hookahi Makahiki...$2.00
Eono Mahina...1.00
Ekolu Mahina... .50
Hookahi Mahina... .20
JOSEPH NAWAHI
Lunahooponopono a Puuku o
KE ALOHA AINA
EDWARD L. LIKE
Hope Puuku.
O na kauoha Nupepa me na hookaa Dala, e hoouna pololei mai i ka Lunahooponopono ma Honolulu.
KE KEENA HANA: Aia ma ke Keena Loio o Joseph Nawahi, maluna o ka Hale Uinihapa o Mr. Damon, ma ke kihi o na Alanui Moi me Betela, ma Honolulu.
Ke Ao Lalau a ka P. C. Advertiser.
E KUPAA MALUNA O KE KUMUHANA
Ma ka Poakolu i hala, Iune 10, ua hui ae na hoa o ke Senate no ke kukakuka ana e hoololi hou ae i ke Kanawai Kakauinoa ma ke ano kupono maoli.
Ke olelo nei ka nupepa P. C. Advertiser, he hana ano hou loa keia, ka noho hou o ka Ahaolelo e hoololi i kekahi kanawai i hoopaaia maloko o na buke kanawai? Ka mea e koho kue aku ana i ke kumuhana ma kona heluhelu hope loa ia ana he elua pule mamua aku nei.
Ke olelo nei ka Advertiser, mamua ae o ka manao ana o na hoa o ka Ahaolelo e koho no ka hoololi hou ana ia mea, he mea pono iaia ke noonoo iho no kona kulana ana i waiho aku ai imua o ke akea.
Ke helu aku nei, he kanawai keia i hooholoia i ka 1892, a i ke kau uuku o 1895, alaila, iloko o keia 1896.
E ninau ana makou i ka Advertiser. Ua like anei kela kanawai o ka wa i ke Aupuni Moi o 1892 me ko keia ino o ka 1896 nei. A ua lilo anei ia kanawai iloko o ia Kau o 1892? Ina pela. Ma ka Buke Kanawai hea?
Ke ike nei makou i ke ao lalau loa o keia nupepa ma ia mea, oiai, ua hoomaopo no lakou, ua hoole ka Moiwahine i ua kanawai hoohaiki la ina Limahana Asia, no ke kue i ke kumukanawai.
A pehea la, ina i hanaia kekahi kanawai e na poe i kohoia o ka Ahaolelo, a i ka wa i hookoia ai ua kanawai la, ua kue mai ka hapanui o ka lahui, alaila, o ka ninau, owai ka mea oi aku o ka mana? O na poe anei i kohoia he 15, a o ka lahui paha he aneane he 15,000?
O ka oi loa aku o na kuhikuhi lalau ana, i ola ka olelo ana ae na ke Kuhina Kalaiaina e hooponopono ae ia mau hemahema. Pehea e hiki ai iaia ke hana ia mea? He mana oi aku anei kona mamua ae o ko Ahaolelo? Lalau loa kela ao ana. Na ka Ahaolelo e lapaau i kana mea mai i hiipoi ai. Aole loa na kekahi mea e ae mawaho ae o lakou.
O ka hoohiki e kupaa e hoomau i kekahi mea kaili pono he mea hoohilahila loa ia.
NA SENATOA KOHO KUE.
O na poe wale no o ke Senate i hoole, aole ae e hoopau i kela hapa manamana lima nui, oia o Lyman o Hilo, Wright a me Brown o Honolulu iho nei.
Ma kekahi ano, ua oleloia he iwikuamoo ko lakou, a ma kekahi ano aku he oi loa a ke ino haalele loa, e hiki ole ai ke hoolaia ma ke ao nei no ka wa pokole.
UA LELE UWATI AKU LA KA AHAOLELO O 1896.
Ae! A heaha aku la ka lakou wahi pono e hoi nui aku ai i ka aina a hoikeike aku?
He neo ia la he hoi nui la. He mau haawe aie lahui kai hooholo iho nei, a ke waiho kupai mai nei.
O na Laikini no hoi, o na Auhau Loaa makahiki, oia na mea o ka hana ana iho nei a haalele iho la, ku nui aku la a hoi i kauhale o lakou. Aole kekahi o na Kau Ahaolelo ano e, oki loa, a i ohohia ole ia e ka Lahui, e like me ko keia au e ikeia nei. I keia wa, ua hui lokahi ka Lahui a kue i ka mea poino a lakou i ike ai e hoohanaia mai ana maluna o lakou.
O KA NINAU LIMAHANA.
Oia kekahi o na mea maoli e pono ai i keia Aupuni ke noonoo koke a hoopau i na mea e paonioni ai i ka noho ana o na lahui like ole he nui wale. Aole he waiwai o ke Aupuni i kukulu ia no ka poe mahiko wale no, mamuli no hoea mai kela hopena ma Inia Komohana iluna o kakou, no ka mea, ua paakiki loa na poo o keia poe Kuhina i ka hoomau ana i ka hookomo kauwa kuli mamua o ka hoolohe mai o ko lakou mau pepeiao i ke kamailio ia aku, e akahele mai ka hookomo ana ina limahana Asia.
Ua maopopo ka pono ole o keia hana ana a ke Aupuni ma keia mea. Aole e hiki ia lakou ke hoole mai i na tausani pake a me Iapana i hoopaeia mai.
A ina aole he hoolohe o ka pepeiao o ke Aupuni i ka leo o lahui, alaila, ua hoowahawaha mua no ke Aupuni i ka lahui. Aole he kuleana e olelo ai he hewa ko ka lahui, ke ike lakou i na poino, alaila, ala mai a pale aku no ko lakou mau pono iho.
Aka, e hoaku imua a na mua mai e hoike i na mea pakalaki e pili la i kela Komisina hele makaikai a W. O. Smith ma.
He nui na mea i upuia, a i ohi hapuku wale ia mai e na noonoo alunu o keia poe, aka nae, aole loa he mea e pono ai e loaa ana ia lakou.
NUHOU KUWAHO.
KA HOIKE A KE KOMITE
NO KA BILA UWEA MOANA.
UA HAULE KA SPAULDING A UA
AE IA KA SCRYMSER.
Wasinetona, D. C., Mei 29. Ua waiho mai i keia la ke Komite Kalepa o ka Hale, he kauoha no kekahi hoike i @ ma ka bila e hoomana ana i ka @ Nui, e hapa aelike aku me ka Hui Uwea Pakipika a Scrymser o New York no ke kukulu ana aku i kekahi uwea moana mawaena o Amerika Huipuia, Hawaii, Iapana, a me Kina, maluna aku o ka Mokupuni Hapalualike.
Ua haawi aku ke kanawai i ka hui he uku hoohoihoi, aole e oi aku ana maluna o ka $100,000 i ka makahiki, no na makahiki hoi he iwakalua ka nui.
O na kumu io maoli o keia Bila Uwea Moana Pakipika, a me na mea hoi i ike ia ma ka Spaulding Bila, ua pau ia mau mea i ke kuka ia iloko o ke komite, a o ka hooholo maoli ana o keia kumuhana i keia kakahiaka, ua kaupalena maoliia.
O na poe i koho ai e kokua i ka Bila Pakipika, ua hana lakou pela, mamuli o ka hoomaopopo maoli ana, he Hui Amerika maoli oia.
Ua emi iho kona manawa i koho ai, mamua o na poe e ae i koho ai mamua. A eia kekahi, ua hoololi loa aku oia i kona laina a hiki loa i ka Hikina.
Ua paa keia koho ana mamuli o ke kokua ana o Bartlett a me Bennet o Nuioka, Dolittle o Wasinetona, Rusk o Maryland, Aldrich o Illinois, Ellet o Vireginia a me Wagner o Penesilevania.
O na poe koho kue hoi, oia o Hepburn o Iowa, Fletcher o Minesota, Settle o Karolaina Akau, Joy o Misouri, a me Noonan o Texas.
PAA HOU I KA HOPUIA KA
MOKUKUNA EUREKA.
E KA MANA AUPUNI SEPANIA.
Galveston, Tex., Mei 29. E like me ka mea i hoikeia mai he elua pule mamua aku nei. Ua haalele iho ka mokukuna Eureka i keia awa, me kekahi poe filibusters maluna o ka moku me ke kino i piha i aa lakokuua a me na poka. Ua pilikia loa ua puali la, a ua loaa mai na leta e hoike ana no ka hopu pio ia ana o ka moku o na Sepania a me ka @ ana o na poe elima e ku moku. @ a mau @, aka, i ka halepaahao o Havana kahi i paa ai. No Galveston lakou.
NA POE MOKUKAUA NO CANEA.
Athens, Mei 29. O ka mokukaua Beritania Hood a me na mokukaua Farani Neptune a me Cosmao, ua hiki ae lakou aia i Canea. Kahi o ka poino oi loa mawaena o na poe Tureke a me na Karistiano. He hoike malu kai loaa mai, aia he mau mokuahi e lawe mai ana i na koa Tureke i Crete, ua malalo ae lakou ma Suria. Ua oleloia ae he 25 Karistiano a me 4 poe Tureke i make loa, i ka hakaka ana ma ka la Sabati a me ka Poakahi, a he nui na poe i eha loa ma na aoao a elua.
Kinipopo ko keia auwina la mawaho o Makiki.
Ma ke kakahiaka o ka Poakahi nei i hoea ae ai he kai hoee maloko nei o ke awa, a ma ka uwapo o Haalikamanu nae ka oi loa aku o ka ikaika.
Ua makemakeia na @ a pau o ka Hui Hookuonoono Lahui Hawaii e kii mai i ko lakou kuleana iloko o ka waihona i keia malama o Iune nei me ke kanalua ole. E loaa no @ Keena Loio o Mr. J. M. Poepoe, @ o na Alanui Moi a me Betela, ma @ a me keia Poaha, mai ka hora 9 a hiki i ka 3 p. m., mai poina i ka @ pu mai i ka Buke @. O na @ ma na mokupuni, e hoouna mai @ lakou Buke ma ka Hale Leta i ka @ pono aku ka lakou mau dala me ka @.
Me ka mahalo,
ABRAHAM FERNANDER,/Kahu@
No ka Hui Hookuonoono Lahui @ Hawaii.