Ke Aloha Aina, Volume II, Number 17, 25 April 1896 — Page 6

Page PDF (827.41 KB)

This text was transcribed by:  Meredith Chee
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KE ALOHA AINA

 

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO O KA MOKUPUNI O OAHU.

 

 

Halawai ka Ahahui Euanelio o ka mokupuni o Oahu ma ka luakini o Kaumakapili, Poakolu la I o Aperila, 1896.  Na Rev. J. Waiamau i malama i ka hapalua hora haipule.

Hoomaopopo ia na Lala o ka Aha.

KIHAPAI.     KAHU.           EL@LE.

Kawaiahae                  J. Nalua

Kaumakapili    J. Waiamau      O.H. Oni

Kalihi

Moanalua        Kaukahi (komite)

Ewa

Waianae

Makua

Waialua                       S. K. Mahoe

Hauula

Waikane          J. David          E. P. Aikoe

Kaneohe          M. Kuikahi      A. Kaulia

Waimanalo      M. Kuikahi (komite).

 

Na Lala mau:  C. M. Hyde, O. H. Kulika Bi@@mu, J. Kekahuna, D. Kapali, R. Maka, J. Akela.

Noi ma@ o E. P. Aikue e lilo o T Kekahuea i Lunahoomalu, aponoia.

Na S. H. Oni ia Moses Kuikahi, i Kakauolelo, hooholeia.

Koho ka Lunahoomalu i na Ko@ite mau: Komite Imi Hana, O. H. Kulika, J. Waiamau a me Kaulia.  Komite Halawai Haipule, J. Waiamau a me J. Nalua.  Komite Haawi@@ Heluhelu, Kaukahai, S. H. Oni a me S. K. Mahoe.  Komite Pai Moolelo, O. H. Kulika a me Moses Kuikahi.

Na O. H. Kulika i hoike mai i ka hoike hapa a ke Komite Imi Hana, pemei:

1.       Hapalua @ora haipule.

2.       Hoike kihapai:

3.       Na palapale hoopii.

4.       Na Elele i ka Ahahui nui o ka Pae Aina.

5.       Oihana Kuleko: a. Na ekalesia kahuole a me na kahu@@pule ekalesia ole. E. Kula kahunepule a me kula hanai.  i. Na hana h@eueu.  o. Na halepule, hale kahu a me na ha@ halawai.

6.       Oihana Kuwaho: a. Na mi@@ na hou e hoouna aku ai.  e. Mahina hou.

7.       Haawi i palapala haiolel@ no na haumana.

8.       Na manao paipai o na makamaka.

9.       Kahi e noho ai keia aha, aponoia.

Noi mai o James David e liilo na haumana o ke kula kahunapule a me na lala o ka ahahui Kula Sabati i mau hoakuka, aponoia.

Hapai ka aha i ke kumuhana 2, na hoike kihapai: Na J. Naluna i ko Kawaiahao, aponoia; na S. H. Oni i ko Kaumakapili, aponoia; na S. K. Mahoe i ko Waialua, aponoia; na E. P. Aikue i ko Waikane, Asa Kaulia i ko Kaneohe.

Hapaiia ke kumuhana 3, na palapala hoopii.  Aole.

Kumuhana 4, na elele i ka ahahui aui o ka Paeaina: Kuho ka Lunahoomalu ia E. P. Aikue a me Asa Kaulia uo na Koolau, J. Nalua a me S. K. Mahoe no na Kona.

Kumuhana 5, oihana kuloko: Na Moses Kuikahi i ka hoike komite o Waimanalo.  Noi mai o James David e waiho i keia hoike a hiki i ka mahele o. o ke kumuhana 5, aponoia.  Hapai ia ka noonoo ana i ka mahele a. o ke kumuhana 5, na ekalesia kahu ole a me na kahunapule ekalesia ole: Ua nui na manao o ka aha e pili ana i keia mahele.  Noi mai o C. M. Hyde, i manawa no ka haiolelo o Kalihi a me Moannalua, aponoia.

Na J. Waiamau i noi mai e hoopanee ka halawai a noho hou ma ka hora @@@ o ka auina la, aponoia.

Hoopaneeia me ka himeui a me ka pule a Kulika.

Halawai auina la Poakolu hora 2 me ka hapa.  Halawai hou ka aha e like me ka hoopanee ana.  Hoomaka ia na hana me ka Hi@@@ a me ka pule a R. Maka.

Hapai ka Aha i ka noonoo ana i ka mahele (a) o ke kumuhana 5. E pili ana @@ Ekale@@@ Kahu ele, a me a@ Kahunapule Ekalesia ole.

Na C. M. Hyde i @oi mai e kohoia i Komite Kiai mawaho ae o na Komite mau, aponoia.  Ko@o ke L@@@hoomalu ia C. M. Hyde, O. H. Kulika a me Waiamau.

Na J. Waiamau i noi mai i Komite no na Ekalesia Kahu ole.  Aponoia.  Nana no i waihe mai ia Kaukahai no Kalihi a me Moanalua.  J. Kekahuna no Waianae, R. Maka no Hauula.  Aponoia.

Na C. M. Hyde i noi mai e kohoia i Komite hoeko no ka hooponopono ana ia Waimanalo a me Kaneohe.  Aponoia.  Koho ka Lunaheemalu ia C. M. Hyde, O H Kulika, a me Waiamau.

Hapai ka aha i ka mahele e o ke kumuhana 5 e pili ana i ke Kula Kahunapule a me ke Kula Hanai.

Na Kaukahai a me Lidiniha@@ i hoike mai ina mea ano nui o keia mau kula.  Hapai ia ka mahele i. o ke Ka@uhana 5.

Na hana hoeueu.  Na J. Waiamau i hoike mai he Komite no ko keia aha E S Timoteo.

Noi mai o C. M. Hyde e hoopanee ke Aha a noho heu ma ka hora 9 0 ka Poaha la 2, aponoia.

Na J. Waiamau i hoela@@ @@@ i ka halawai haipule.  J. Kekahu@a a me Moses Kuikahi no keia ahiahi.  R. Maka. S. K. Mahoe a me Asa Kaulia no ke kakahiaka.

Hookuuia ka Hal@wai a me ka Himeni a me ka pule a a Kaukahai.

 

La Hana Elua:

 

Poaha la 2. Halawai ka aha e like me ka hoopanee ana.  Malamaia ka ka hapalua hora haipule.

Noi mai o Hanale Walakahauki e hoopanee i ka heluhelu ana i ka moolelo o ka halawai i hala no ka manawa, aponoia.

Hoike mai ke Kahu o ka Ekalesia Kuwaena i kona mau manae e pili ana i ka ke Akua hana me na olelo paipai i ka aha.

Na Walakahauki i hoike mai i ke aloha o ka Ekalesia i ka aha.

Hapai ia ka heluhelu ana i ka moolelo e ka halawai i hala, aponoia me na hooponopono ana.

Noi mai o O H Kulika he manawa keia no na malihini.  Aponoia.  Na Kaukahai a me Kulika i mahele mai imua o ka aha ma na mea ano nui, e pili ana i ka Ekalesia Pake a me ke K@pani.

Hapai ka aha i ka mahele o. oke kumuhana 5, e pili ana ina Halepule Hale Kahu, a Hale Halawai.

Na J. Nalua, S. K. Mahoe a me Kaulia i hoike mai ina mea e pili ana i ko lakou mau luakini.

Na Solomona i ko Hauula a ma Kahuku.

Noi mai o O. H. Kulika a me ka Lunahoomalu @ waiho i keia hana ma ka lima o ka haiolelo a me ke komite aponoia.

Hapai ka aha i ke kumuhana 6, e pili ana i ka oihana kuwaho:  Na Kaukahai i @@@ mai i manawa no na misiona, aponoia.

Na J. Nua i na mea e pili ana i kona kihapai.  D. Kaai hoi i kona kihapai.

Na Binamu i hoike mai i na mea a pili ana i ka oihana kuwaho.

Hapai ia ka mahele elua o ke kumuhena 6, e pili ana i ka mahina hou: Na @@ Kakauolelo i ninau i na elele e pili ana i na dale i maheieia ai a ke Komite i hooholo ai.

Kawaiahae, @ pau; Kaumakapili, aole i pau; Waialua, a hoi mai ke kahu; Waikane, ua pau; Kaneohe ua pau no.

Hapai ka Aha i ke kumuhana 7, e pili ana i ka palapala haiolelo o na haumana:

Na Kaukahai he olelo hooholo e hoomau aku no ia palapala mua o na haumana i heokahi makahiki, aponoia.

Hapai ia ke kumuhana 8, haawina heluhelu: Na Kaukahai i hoike mai i kona haawina.

Noi mai o James David e hookome i keia haawiea heluheu iloko o ka nupepa Kuokoe, aponoia.

Nei mei o Kaukahai na ke Komite e hana waiho mai i ke Kakauolelo, apo-

Heike mai ke Komite Imi Haawina Heluhelu, penei:

1.        E wehewehe ma @ Ker. 13:14 Ka launa pu ana o ka Uhane Hemolele.  Rev. S. E. Bishop.

2.       Heaha na haawina kupono ao na hoahanau Hawaii, e heoholo pak@hi ai i na mea e kekua pono ai i ka hana a ka Haku?  Rev. E. S. Timoteo.

3.       Heaha na mea kue i ka holopono ana o ka ekalasia euanelio, a peha e kinai ai?  Rev. J. M. Ezera, C. M. Hyde, S. K. Mahoe a me J. Nalua na Komite.

Kahi a me ka wa e noho ai keia aha ma ke noi a J. Kekahuna, ua hooholo ka aha e noho hou ma Kaumakapili, ke hiki aku i ka Poakolu mua o Okato@a, 1896.

Noi mai o J. Waiamau e waiho i ka heluhelu ana i ka moolelo a ka hora 2 p. m., aponoia.

Hookuuia ke halawai me ka pule a Kaukahai.

Halawai hou ka aha i ka hora 2 p. m. o ka Poaha, pule ke Kakauolelo, a heluhelu ia ka moolelo, aponoia, me na hooponopono.

Na A. J. M. Moi he olelo hooholo: Ke haawi aku nei na lala o keia aha i ka hoomaikai i na hoahanau o Kaumakapili i ke kokua ana mai i na mea e oluolu ai ke ola kino.

Na olelo a’o me ka manao paipai o ka Lunahoomalu, Rev. J. Kekahuna.

Hoopanee ka aha me ka himeni a me ka pule a ka Lunahoomalu.

            Rev. Moses Kuikahi,

                        Kakauolelo.

 

Ma ka hora 9:30 p. m. o ka po Poakolu nei, i ka wa a ka mahina e hoolei pau ana i kona nani nui, ua hoike mai la o Peterson, ka haole kiai moku, ma Kaimuki, ua hiki iaia ke ike aku i ka wena mai e ke ahi pele o Hawaii, maluna ae o Maui.

 

OLELO @OALO@@@@@@

 

Oiai: mamuli o ka @ @ @ @ lima @ @ @ @ lawe aku ia i ka @ @ @ @ makou @ i aloha @ @ @ @ Miss Ju@@ Kekulu, ma kona, @ aloha, ma ka apana o @, Koolau@@@@.

Oiai hoi: O Miss Joh@ @ hanau ia oia @ ka p@haka @ @ @ Kamau@u, ma ka la @ @ @ ’94 o ka @ o @ @ @ @ @ @ @ @ @ makahiki @ malama a me 6 la, a hoi @ ia i ka @ nui, kahi mau @ @ @ @ @ @ @ @.

E HOOHOLOIA:  O makou o na makamaka a me na hoaloha, @ @ @ nei, e @, a e lawe @ i @ @, a me na @ @ i kau @ maluna o na makua a me Mr. a me Mrs. John Bell a me Jo@@@ @ na kupuna i @ i ka @ ole o keia mau ia kanikeo o keia ola ana a me na lehulehu a pau i pili iaia.

E HOOHOLOIA:  Ke leha nei ko makou mau maka i na manaa, a mailaila mai ke kok@@ e hiki ma@ai, Nana no e hoolalelale mai i na ma@@@ o loloi o ke kuhin@@, a i ka maha @@@.

E HOOHOLOIA:  Ke pule nei makou i ke Akua Mana Loa, e h@omaha mai i ko lakou mau manao ehaeha.  Oia ka Ioba i olelo ai: Na Iehova i haawi mai, na Iehova no e lawe aku.  E hoomaikai ia ka inoa o Iehova.

O makou iho no me ka haahae,

Komite                        Rev. M. Kuikahi,

                        Asa Kaulia,

                        J. Wakana

                        D. Pahau,

                        J. N. Kaailua.

 

NO KA LA A ME KONA OHANA MA KE AOULI O KA LANI.

 

O ka La ka mea nu loa a ke Akua i hoonoho ai ma ke auoli o ka Lani, a o na Hokuhele me na Hokuwelowelo a me na Mahina, oia kona ohana a me kona iahui, e pohai nei ma ke aouli.

O ka La, he mea kino malamalama oia, aole hoi he po iloko a ka La, ne ka La mai ka malamalama o ka Honua nei, a me na Hokuhele a pau e hele poai ana iaia (La) me na Hokuwelowelo a me ka Mahina, koe na Hokupaa, oiai no na Hokupaa iho no ko lakou malamalama, aole no ka La.

O ka malamalama o ka La, he mau hunanuna materia makalii lea ia i hooleleia mai me he mau huna ahi la, a popo ahi paha mai ka Lani mai; a kau maluna o ka ea, a i ole, lanamalie maluna o ka ea, oiai, o ka manoanoa o ke ea e hoopuni nei i ka honua nei, he kanahakumamalima mile mai ka Iliwai ae o ka Honua, a o ke ea e hoopuai ana i ka Honua nei, oia ke mea nana i hoolaha ae i ka malamalama o ka La, a malamalama ka honua; a pela no na Hokuhele e ae, e poai ana iaia (La) me na Mahina na Hokuwelowelo.

Ua hoomaopepe ia ka aui o ka La ma na Ohenana La a na Puali Kilo Hoku o na Keneturia i hala, a pela no hoi me na Oheoana La, a ka Puali Kilo Hoku o ka Umeuwila o Maui Hikina, oia hei, o ke anawawaena o ka La, ua hoomaopopo iho makou, ua oi ae mamua o Elua miliona mile, a kokoke no ekolu miliona mile, a ina e manao ia ekolu miliona mile ke anawaena o ka La, alaila, ua like me Eiwa miliona ke anapuni o ka La, ma ka pakolu ana i kona anawaena nui @ ua ka La.

(Aole i pau).

 

NU HOU KULO

 

He mere-go-rouna ko keia @

 

Ma ka la io o keia mah@ palakiko i make ai ke Kiaai@ @.

Ua loheia ae, e wehe ha@ ana na ipuka o ka hale kula @ wahine ma keia mua koke @.

He 8280 ka nui o na eke mokuahi Kauai i lawe mai ai @ mea a me Makaweli mai i @ @ nei.

Ma ka Poalua nei i ku @ mokupea J. B. Thomas @ mai me ka piha nanahu no ke o Amerika Huipuia.

Ua holo aku i ka la @ Iapana a me Kina ka mokua@ Janeiro me ka lawe pu ana @ @ke lera a me na ukana.

Ua pau ike ahi, he mau @ ululaau o Puukapele ma @ hoomaka ka a ana o ke ahi @ Maraki, a pio i ka la 8 0 A@.

Ua ko@o aihue ia ae ka @ land, ma alanui Vineyard, a @ @ la he mau dala, ua pau @ @ kuekaa ia, aole i loaa ke kolo@ keia wa.

Ma kekahi o na ahamele i ia maluna o ka mokuahi @ keia holo ana mai nei a o ka lakou mau himeni Na ke Hoopakele i ka Moiwahine.

Ma ke ku ana @ i o ka Miowera i ke ahiahi o ka P@@@ i lohe ia mai ai no ka haalele o kona kapena mua ma K@@@ kona malama oia ke kapena holo ana mai nei.

Ma ka mahina hope a @ hiki e hoea mai ai he @ no ka Hui Mokuahi Holo @ Poka Ma a ua oi ae hoi kona @ o Ke Au Hou a@ @ ana ia mokuahi hou no Kauai mai ia nei.

Ma ka hora i o o ka po @ pauaho mai ai o John B@@@ kona home ma alanui M@@@ aha iloko o ke poo kona @ hoi i maha, a hiki wale i @ aku la.  Ua haalele oia ia @ aina hanau i kona mau la @ wale oia.

Ua holo puiwa ae ka lio @ o kekahi pake ma ke awake@ nei.  Mai ke Alanui Beiela ka ana aku o ka lio e holo a @ Alanui Ho@ele, huli ma ka Waikiki a hook@ me @ ku ana mawaho iho o ka Ha o Horn a @eino pu kekahi @.

Ma ka wana@ la @ @ aku ia Christian, ka haole @ @wapo e Poka ma, ka mok@ na pih@loia iloko o ke ku @ @ ka uwapo, a o kona puka @ kia ke oku ae ana maluna o Ma ka Poakahi ae i @ ai ka mokuahi Kaena.  @ i’a iloko o ke kah@ o kona @.

Ua pahola ae he ono @ ma ka la Saba@ nei, @ @ hou iho la kekahi mea e @ ma Kanakaaulana i ka @ Poki, a i ka huli pono ia a lo@@ aku ia he la@@@ ka @ ia i ka ma’i, aka @ nae @ na helehelena o ka @ @ maluna on@ a hiki i ka @ po nei.