Ke Aloha Aina, Volume II, Number 10, 7 March 1896 — Page 2
This text was transcribed by: | Lynn Hamilton |
This work is dedicated to: | Loretta DeFries |
KE ALOHA AINA
KE ALOHA AINA, POAONO, MARAKI 7. 1896
_______________________________________
KE - ALOHA - AINA
Hoopukaia no ka
Pomaikai o ka Lehulehu, a he Nupepa
na ka Lahui Hawaii.
_____________________________
I.NAWAHI, Lunahoopono pono a Puuku,
E.L.Like, Hope-puuku.
_____________________________
HONOLULU, MARAKI 7, 1896
________________________________
NA HANA HOOPUIWA.
_____
Ua ike iho makou ma ka P.C. Advertier o keia
la e o Maraki i na hoolaha hua nunui a ka poe
hoopuiwa e pili ana no ka bila kanapuiwa e pili
ana no ka bila kanawai laikini i ka opiuma, a
penei no olelo;
_____
KO AMERIKA IKE E MAMUA.
______
Ina he oiaio ka’u mea i lohe ai, e hana ana
keia Ahaolelo o Hawaii i ka mea no a lakou i
loaa ai he hewa i ka Moiwahine no Kona hana
ana. a no ia kumu no ko lakou hookahuli ana
I aia, oia no ka laikini ana i ka kuai ana i ka
opiuma.
JOHN D. SPRECKLES.
Hoko o ka Examiner o Kapalakiko
________
Ko Makou Mano Iho.
U a maopopo ke kumu i hanaia ai a nunui na
hua o keia mau olelo, i mea e nana mai ai na
poe Luna Ahaolelo o Hawaii. a kau ka weli no
keia mau hoolaha e hele nei imua o ka @@.
E hoao ana keia e pale ae i ka hilahila, a me
ke paumaele pu ana iho la o ka Ahaolelo o ke
Aupuni Repubalika o Hawaii, i ka mea no a
lakou ponoi i olelo ai, oia ke kuma i hookahuli
ia ai ke Aupuni o Liliuokalani iloko a I anuari,
17, 1893.
Oiaio anei ia mau hoike ana? Ke hoike mai
nei ka lakou mau oielo he 50 makahiki mamua
aku nei, ua ulu keia manao hookahuli aupuni
iloko o na mamo a na misionari, a na hoike hoi
kekahi, he 30 makahiki mamua aku nei, ua ulu
mua keia manao kaili aina iloko o lakou.
Nolaila, he mua loa aku no ka ulu ana o keia
manao alunu, a pakaha, a hookahuli aupuni iloko
o lakou. a he mau hookaulua wale ana no kai kali
ia, a loaa ae la keia mau wahi mea ano liilii, alaila,
ua hapai, hoiookoa ia mai la ka hana a pau loa.
________
Aka nae, ano pahaohao ia mai makou e na olelo
a ka nupepa Star, a me olelo a ke Kuhina Sepania
e noho la ma Wasinetona i hoopuka ae ai no ko
Persidena Cleveland kulana hooka hana. Mailia oia
paha ke pololei maoli.
___________________
KA AUHAU KAPAKAHI
_____
Ua maopopo maoli ke kapakahi a me ka kaulike
ole o ka auhau ana maluna o na poe waiwai uuku
e paa ana, a me na poe hoi e noho ana iloko o na
poai Ahahui, a hui paha o na ano like ole he, lehu-
lehu wale.
E nana i keia mau hana e ikeia nei i keia wa? O
na poe he mau wahi kuleana aina liilii ko lakou, o
lakou kai hookinaia a piha a hu ke kiaha wae ( au-
hau) e hookaa ai; a o ka poe lako a nui ka waiwai
a i komo aku iloko o na Hui Imi Waiwai, he wahi
hapalua, a i ole ia, he hapaha kiaha paha o ka
auhau ka lakou e inu ana, alaila, hookuu loa aku
la ka Luna helu Auhau a me ke Kuhina hoi! Nuhou
loa keia mau hana ana, a kapakahi maoli no hei
na hana a na Luna. Hooko Imiloaa o ke Aupuni.
Aole loa e hiki ia lakou ke alo ae, mai ua hana
hookuu wale ana aku i na poe o keia ano, ke ole ia
no ka manao makau a hohe wale; a i hilahila hoi ke
kii hou aku e ohi maoli mai i na koena dala auhau
i koe i hookaa piha ole ia mai, e like me ia a ke
Kuhina Waiwai e koikoi nei i ka Ahaolelo e hana
koke ia, i koiia na poe waiwai o na Hui, e hookaa
ko lakou mahele o na auhau i hookaa ole ia.
He hana hookamani wale no na olelo ana pela,
oiai, ua pau aku la na auhau i ka hookaaia, a eia
lakou ke hele lanakila loa nei.
_________
KE KANAWAI AUHAU.
____
Ua ike iho makou i na hoololi Kanawai Auhau
a ka Ahaolelo e hana nei; oia hoi, ma keia hope
aku, e hoomaka ana ka Helu Auhau ana iloko o
o Ianuari 1, o kela a me keia makahiki, no na
Aahau, Waiwai a pau loa, koe aku ka @aiki e
auhauia oia i Aperila 1, o kela a me keia makahiki.
O na wa hoopii auhau ma keia hope aku, e hoo-
maka ana ia mai ka la 1 a i ka la 20 o I ulai, a o ka
noho ana o ka Aha Hoopii Auhau, mai ka la 1 a i ka
la 29 o Augate.
E ukuia ana na Auhau a hiki i ka la 1 o Sepatem-
aba, a e paa ana ia no ke hoopiiia ma ka la 15 o
Novemaba.
__________
O ka Auhau o na I liowahine ma keia mua aku, he
$3.00 pakahi o ke poo; he mea ka e hoopauia ai i ka
laha ana o na ilio waiwai ole e laha nui nei ma na
Mokupuni, no ka hoolaha ana i na ohana hipa. A ma
keia kanawai, e lei mau no na ilio a pau loa i na lei
metala mai ko lakou hanau ana a hiki i ka wa e make
hooilina ole ai.
_____________
Ko Makou Manao Pono.
__________
Ina o ka Auhau ana i na I liowahine i $3.00 o ke
poo, he mea ia e hoemi ai i ka laha ana o na mai
ino. Pehea i auhau ole ia ai na wahine laikini hoo-
kamakama i $300 o ke poo i mea e hoemiia ai ka
lakou mau hana ino?
He holohelona ke mamina ia nei, o nui aku ka
laha ana o na ilio ino. Aka, he kino uhane nae ke
hokae ia nei e keia poe wahine i loaa i na ma’i ino
i mea e hoolaha aku ai i ka ma’i iloko o ka Lahui,
me ka hele lanakila ana.
Na ka Lahui ke dala e uku ia nei i na Kauka nana
e Lapaau nei i na wahine laikini hookamakama, a
na ka Luhui ke dala i ukuia ai no ka Laau i Lapaa-
uia ai lakou. Aka nae aia loaa ae la i ua poe wa-
hine laikini nei ke ola a me ka oluolu iki alaila, hele
hou no lakou la e hapala hou aku i na poe e loaa
aku ana ia lakou.
______________
He Mea Kupaianaha Loa.
___________
O ke kumu i kukuluia ai keia Oihana Malama
Wahine Laikini, he mea pahaohao ma oli ia i ka
ano o , ka noho na Karistiano ana, a he kue maoli
no i ka olelo a ke Akua.
Pehea? A nl keaha i hoomauia ai keia Oihana
Laikini? Ua maopopo anei i ka Lahui Hawaii m@@
@na ano?
Ke hoike aku nei KE ALOHA AINA i ke kumu
nui hookahi wale iho no, i kukuluia ai keia oihana
haumia ma Hawaii nei, e like me na hoakaka ana
a ka poe nana ponoi i kukulu i ke kanawai, no keia
hale pakaukau o na mea poino o Hawaii nei:
Heaha ia? Heaha la hoi?
Eia no! Ua kukuluia i mea e hooko ai i ka make-
make wahine o kekahi poe, me ka hoohaikiia o ka
laha ana aku o ka ma’i poino i ka lehulehu.
_____
Ua oleloia maloko o ka Hale Ahaolelo (i na Kau
Aupuni Moi.) O na haole o na moku mai, ua make-
make i na wahine i mea hooko i ka iini o ka mea
makewai. Hana iho la oia a haalele iho, malia
nona kekahi mai i ino pono ole; alaila, ua kauoha
ke kanawai e hele mau aku kela a me keia wahine
laikini e nana ia mai kona wahi huna e ke Kauka.
A ina io ua loaa oia i ka ma’i, mai kela haole mai o
ka moku (paha,) alaila, e hoomaluia kela wahine
no ka lapaauia mai. A ina oia e ola, e hele hou aku
no oia, a hoohana hou aku, i mea e laha hou aku
ai keia ma’i ino. O keia ka oiaio maoli, aole loa he
mea hoole i ke ano o keia hoomau ana e paa nei
no aneane 30 paha mau makahiki.
______
Eia na poe Karistiano ke kanana nei i ka Opiuma
a me ka Waiona, aka, ke kokua @aoli nei no nae
kekahi poe o lakou. e hoomauia keia hana hoo-
weawea moekoloke pelapela loa maluna o Hawaii
nei.
_________
KA HOIKE A KE KUHINA WAIWAI
_______
NO KA MAHINA E PAU ANA I FEBERUARI
28, 1896.
Koena Dala i ka la
hope o Feb......$48,819.80
Heluna Loaa Aie
Feb. la hope.....$28,202.52
Huina Koena i ka __________
la hope o Feb. $77,022.32
NA LOAA.
Huina o na Loaa......$92,079.51
Loaa o na Bona i
Kuaiia................ 2,600.00
__________
Huina Loaa $171,701.88
__________
NA HOOLILO.
Huina o na lilo.....$92.219.98
Na Dala Hale
Leta i laweia..... 2,600.00
Na hoolilo ma ke
Kanawa Aie....... 5,458.79
______
Na hoolilo a pau $100,278.77
Na Helu Koena
Aie la hope Feb..... $48,679.33
Na Helu Koena
Aie la hope Feb...... 22,743.73
___________
Huina Hoolilo $171,701.83
Na Bona Aie e
ku nei................. $3,009,400.00
Na Nota Keena
Waiwai............. 45,000.00
Dala Hale Leta
e ukuia ai........... 743,664.49
___________
Huina $3,793,064.49
Hoolawe na
Loaa Aie....... $22,743.73
Koena Aie _____________
Lahui $3, 775,320.76
____________
Ko Makou Manao I ho.
Ma ko makou lawe ana mai i na hoike hauhelu
a ke Kuhina Waiwai mai ka mahina mai o Deke-
maba, 1895, a me I anuari a me Feberuari, 1896,
mai nei, ua maopopo ka pii mau ana o ka aie
iluna ae, aole. he emi ana iho ilalo a penei na
hoike ana mai.
Aie Lahui i Dec.
31, 1895, he... $3,764,335.03
Aie Lahui i lan.
31, 1896; he.... 3,769,861.97
Aie Lahui i Feb.
29, 1896, he.... 3,775,320.76
O ka pii ana o ka Aie Lahui mai Dec. 31, 1895,
a I anuari 31, 1896, $5526.94. O ka pii hou ana
ae hoi o ka Aie Lahui a hiki i Feberuari 29, 1896,
he 5458.79. Malaila, ua maopopo kona ulu ana
ae i kela a me kaia mahina.
Aole e hiki i kekahi mea ke hoole mai i keia mau
mea i ike ia, no ka mea, na ke Kuhina Waiwai
ponoi Sam. M. Domon i kakauinoa i keia mau
huahelu, aole na hai aku.
Ka Palena Hope L@@@@@@@@
_____
Ua hiki aku ka @@@@@@@@@
Aloha no na ohana @@@@@@
kalaiaina i ka @@@@@@@@
loa o ka lakou @@@@@@@@@@@
Ua hoolilo ia na@@@@@@@
a me na lole ko@@@@@@@@
ohana nele a @@@@@@@
hookahi h@n @@@@@@@
ma ke waihona.
Ua hooholo ka @@@@@@
ia he $50.00 i ka @@@@@@@
Hawaii o na @@@@
i ka Hale. Hooh@@@@
na Hawaii. Ua m@@@@@@@@
noo ana a ua pau@@@@@@@@@
ua kuu ka lohi@@@@@@@@@
na hoa a pua loa@@@@@@@
lawe ia hana aloha @@@@@@@@
mau hoomaikai m@@@@@@@@
________
UA KIPA MAI KA @@@@@
NO KA LAWA @@@@@
NANAH@@@
__________
Ma ke kakahia@@@
lua nei i kipa makua@@@@@
lulu nei, ka moku@@@
Janeiro, a me ka @@@@@@
Poaha nei i holo loa@@
Iapana a me Kina@@@@
Ua kipa mai oia@@@@
nei, mamuli o na@@@@@
halawai me ia ma@@@
moana, oia hoi ka@@@
nanahu nona e holo@@@
Iapana.
Ua haale e aku@@@
lakiko i ka la e o@@@@
Yokohama a me@@
Aka, ua loaa koke@@@@@
ino, holaila, ua hoo@@
ke pao ana i ka@@@@@
ika ai hoi ka paio@@@
mau enekin@@@@@@
ahiu o ka moana.@
no la, ua @mi hiki @@@@@
kona @@@@@@
makani e pa mai@@@@@
o kona alahele no@@@@@@
ole ka nana@@@@
ana aku i ka@@@@@
Ua hooholo kona@@@@@
ka holo an @@@@@
ha nanahu ai, a @@
hoea mai ai oia i @@@@@
He 10 la ona i @@@@
a ku mai la anei@@@
pea a ne kahi @@@@@@
i holo mai nei.
He 1000 @ona@@@@@
Rio Janeiro e lawa@@@
anei aku nei a hike@@@
ma.
___________
Ua hapa ae ka @@
moka i ka P@@@@@@@@
o John T. Waterhouse.
Maluna o ka Be@@@@@
ku ai na @@@@@@
@ E. Dy@ no Kap@@
He nu ka@@
nei o kakou @@
kahi poe ma@@@
Ua hope@@@@@@
eha ia Ah C@@@@@
nikiikii ia kena @@@@@
paa ia kon mau lima@@@@
@ i hookuu @@@@@