Ke Aloha Aina, Volume I, Number 22, 19 October 1895 — Ka Holo Moana Ana. [ARTICLE]
Ka Holo Moana Ana.
Mamua loa, a i ka \\a no hoi 0 ko kakoumau ku{)iirri e holohoio anā mawaena o keia moana PakipiKa akea, mai kekahi paemoku, a i kekahi paemoku, jua hahai nui ko lakou hookele .jana mapnuli o na ao ana a ko lakou mau makua, a inau kupuna hoi, i ma,a mau i ka holo ana i neia mau moana akea. Mamuli o ko lakou maa, rnii na alakai o,na hoku o ka lani, ka La. ka Mahina, ka makani, ka ua, ke au a me na kau o ka makahiki.. Iloko o keia vva naaupo o kc kakuu mau kupuna, ua nui nq ka maopopo o ko lakou alanui moaua e hnln akū al j ■aina mawaho a me ka hoi anpi 1 mai i llawaii nei. j O kela mau ike kaahele mo,ina. malun,i o na auwaa liilii imaoli, i hookeleia mt ka makaala !oa. ua like a like ka paleikana- kona moku nunui o |keia wa i pa hanen tausani ko |]akr*u nui i ka waa liilii o Haiwaii nei. I (> ke kulana holōmoana o ikeia wa īnalun.i o na moku, me I • !na hkn paahana o ke āu'naauao |loā, ua like a liko ka hookele ia Uum. mali'ina-o ka moana me ko !ka w:ia liilii he liookahi. a-elua !|;aha uahi knnaka e hookele llna. : He wale no ka hookele ana aku i na moku, ina wahi i manaoia e pae aku ai, aoleloa ia he mea paakiki. O ka hana iho i pili maoli i ke kino o ka moku, oia no.ni Hana ano tmt, oia hoi na hana pili i na ukana, na hoolako ana no na ohua, i mea e oluolu nVau ai lakou i ka wa e holo ana ka moku, a ine ua mea e ae he I nui wale. I I ka wa e poino ai kekahi 'moku, a kau na kanaka ma'kekah; [»ahri o na waapa o ka moki3, a loaa ho Aahi ai me ka wai, he ekolu mea i nianao nūi ia ia wa. l/'Ka OHlinanā Latitu 2. Ka Huke Huihuihelu a Palnpala Honua paha t (3) a me kekahi Wati manawa maikai loa. mawa'ho ae o kei;* he Panana, na hlki no. j Mamuli o ka ohenanai, e loaa ai ka latitu kahi e waihi ai na aīna a pau loa ma ka holo ana ma ka moana, me ka maalahi loa. Oia ka mea nana e hoihoi pon» ae i ka ihu o ka inoVu e holo lalau ana, iluna i ka Akau paha, a i ole ilalo i ka 1 Hema paha. ' ( F like me ka mahuahua ana
0 na degere ma ka ohenana, c ke kulap o ka hio ana o ka La 1 ka Akku, a s ka Hema paha # pela kou hala loa ana Iluna at o ka Boawaeha a i ole ia, o kou hala lga jgaha malalo oka PoaU waen^ • i kā aoao Akau o ka Pokahi o kou moku e ho-4e-ajW"^Hat mai - āna oe i ka La e waiho mai ana, i ka Heina; a ina hoi'aia kou moku ma koao Hema o ka Poaiwaena/'alaila, e nana mai ana oe v l ka La ma ka ohenana, e wailTo. ana i ka Akau. t ka wa ar\eane mamua iho o k?'hora 12 o ke awakea, e liulii e iho oe i kau Ohenana, a. o kpu kokoolu,! hoi, e kakau iho cfa i na helu degert; ma kona 'j/epa i ka wa e time ia mai ai» Time! Alaila, iy'wa koke.po p hoonee mai ai oe ika ht;lu ? mea ana o lalo ona degere kuhikuhi, a hiki..i keu ike ana i ( ka La ua pili iluna o ka ilikai, alaila, e hai aeoe ia (he 50 deirere uitJ)—mlmUe paha, ā pela hou oe e hoāo hou aku ai a loaa ka helu kiekie loa 0 na degere, makou hou ana aku* ua emi hou maila ilalo na" degu*e, alaila, ua hala ae la ke.kupono ana o.ka la i ka meridiana au e nana nei. . oka Lonitu hoi, uloiohi kona loaa ana ma ka aka s ua hiki\vawe no nae. - ina mamuii o na. Wati Manawa maikai loa. Peaej, he hookahi Wali manawa e hooheleia ma ka manaw r a o Greenwldj; ahe hookahi e hooheleia maiuuli a ko ka puka ana o ka.La, a ma ka mendiana paha o kahi.a ka moku e lana ana. Gka loihf oke kowa o ka manana mawaena o ,kou wahi e lana ana, a me kp Ladana, oia. kou mamao mai Ladana, mai ma ka Hikina a ma ke Komohana paha. Me ka hoalo ia he hookahi'la e hookaawale ai. - Aia a hoomaopopp iho qe i kou kaawale ma ka Akau, a nia ka Hema pāha o a me kou mamao 'ī ka Hikina a 1 ke Komohana paha o Ladana alaila, ua kapaia pe, he mea ike ( i kahookele moku maluna o ka| poepoe //onua holookoa. j He, niea, hiki waje np keia ina poe. keiki Hayvaii. ke ao ia lakou. Oka moku ole no. ka hemahema, a. me ka Ipai wale o kekahi poe. a me ka hemahema i ka lawelawe ana i na mea piii moku. Ahea na keiki Hawaii lilo,i poe hpokele i na $ioku ina aioe e ? 0 kekahi pue, ua hiki no ke holo moana, £ «ui ī K,ib. ALQHā Ai,NA , nukaniahi o ka Pakipika, ka mea uauu e hu-e mau nei i na piha a e hanau nei i kew au, , . . ku «nāi ma ke kakahu&a Poalua mai Hilo mai, ka uiukukaiii Beuiur.i; ton. Alua e noho uui la lwahg o Mam-ala, he nuu Aeu no a elua. N--' * . "