Ke Aloha Aina, Volume I, Number 22, 19 October 1895 — Page 8
This text was transcribed by: | Tammy Miyashiro |
This work is dedicated to: | Hawaiian Electric Company: Aloha |
KE ALOHA AINA
PAONO OCT. 19, 1895.
HE MOOLELO KAAO.
NO NA
HOAHANAU ELUA.
AIOLE KE
Alahele Pohihihi.
A O NA
Opuu pua Elua.
HELU 3.
I ka hala ana aku @ ia mau puu make.
Ua anai hoe ae la ke kupua Minora i ke komo, a ku hou ana he elua mau nahesa, a pane mai la:
Heaha kau e ko maua haku i hoala ae nei i ko maua hiamoe ua nanea, i ka hiolani.
I hoala aku nei au ia olua e hopu aku i keia poe e kuku mai nei.
I hakalia no a pau ka olelo ana a ke kupua Minora.
Oia no ka wa a ua mau nahesa la i lele aku ai maluna o Lopaina, a oia no hoi ka wa a Lopaina i hahau mai ai i kana kookoo.
Aka, ua alo ae la ua mau nahesa la a hala aku la ia puu make, hahau hou aku la o Lopaina no ka lua o ka ma nawa.
Oili aku la he elua mau liona, a lele aku la maluna o ko laua mau hoa paio a na nahesa.
No kekahi mau hora keia paio ana o ua poe eepa nei, ua aneane pilikia na kiai o Lopaina i na nahesa, ke hele la a uuina na iwi aoao o ua mau liona la. @ ka pakaawili o na huelo o ua mau nahesa la.
Aole i liuliu mahope iho, ua make iho la ua mau liona la.
Lele hou mai la ua mau nahesa la maluna o Lopaina, hahau hou aku la no o Lopaina, a oili hou aku la he mau kanaka opio me ka laua mau pahi kakiwi oki ma@u.
A lele aku la e paio maluna o na nahesa, e kakiwi ana hoi i ka laua mau pahi maluna o na nahesa a ke pale mai la no hoi laua ma ka alo ana i kela a me keia wa a pahi e hahau ia aku ai maluna o laua.
No kekahi wa loihi keia paio ana o lakou, ua mahuka aku la kekahi na hesa, a h@i aku la no kona wahi i hele mai ai a koe iho la kona kokoolua eia no oia ke paio nei.
Lua mai la oia me ke ki ana i ka wale o kona waha maluna o kona mau hoa paio.
No ko laua ike ana mai i ke paki ana aku o ka wale, ua emi aku la laua ihope, mamuli o ko laua makau.
E like me ko laua nee ana ihope, pela no ka nahesa i nee aku ai imua o laua, a noke hou iho la no lakou i ka paio, a halawai kino iho la lakou he alo a he alo.
I ka hui ana ae o lakou, ua hoomoe iho la ua mau kanaka opio la i ka laua mau pahi kakiwi maluna o ka nahesa, a kaawale ae la iloko o elua apana a lele, hoi hou ae la no a pili e like me mamua.
A oni hou ae la me ka pakaawili ana o kona huelo i ka nui kino o na kanaka opio, uuina ae la iwi, me ka hele awai o ke koko o ua mau kanaka la a make loa aku la.
Haehae ae la ua nahesa la me ka hoomainoino ana, ae hookau liilii ana @ na apana ma o a maanei.
I ka ike ana mai o Lopaina i ka make ana o kona mau kanaka, hahau hou mai la oia i kana kookoo a oili hou mai la he elua mau kanaka hou a e paa ana hoi ma ko laua mau lima na kai, a ma ko laua mau kua he mau kipikua a me na kopala.
Lele aku la maluna o ka nahesa kekahi a o kekahi, ma ka huelo, e uhau ana hoi i ka laua mau koi me ka ikaika a lele liilii ae la iloko o na apana he lehulehu, a mauliawa aku la no kona hopena mau loa.
A hui hoi aku la laua no ko laua wahi i hele mai ai, oia hoi na kanaka.
I ka ike ana o ke kupua Minora i ka make ana o kona mau kanaka, anai hou ae la oia i ke komo, a oili ana he hookahi nahesa a ku ana, a pane mai la:
Heaha kau i kauoha ae nei ia’u e hele mai.
I kauoha aku nei au ia oe e hele aku e paio me kela poe e ku mai, pane mai la ua nahesa la:
Aole e hiki ia’u ke paio me kela poe e ku mai la, ua oi loa aku ko lakou ikaika mamua o’u.
Ike iho la ke kupua Minora, aole ana wahi mea e hana aku ai maluua o kona enemi, na u iho la kona mau ku-i hopu iho la i kana pahikaua a ku ae la iluna.
Hele aku la imua o Lopaina, a pane aku la me ka loo halulu ku i ka weliweli ke lohe aku.
E kahi keiki hookano, nawai i kauo @a aku nei ia oe e hele mai i ko’u au puni nei, ano e kahi keiki hookano nui wale.
Aka, o ka pane i loaa mai, he mau minoaka ka mea i loaa mai i ke ku pua Minora.
Na ia moa i hoopii ae i ka inai na wela iloko o ke kupua Minora a hahau mai la i kana pahikaua maluna o Lo paina.
Alo ae la oia a hala ae la, hahau hou mai la a lele aku la keia ma kekahi oloolo wawae o ua kupua la, a umii iho la, a o Hanora hoi, unuhi ae la oia i kana pahikaua a hahau ae ia i ke kupua Minora.
Aka, ua lalau ia iho la a kiola ia aku la me he wahi puolo la, a opeapea ae la i ka lewa me he wahi lupe la.
I ka wa a @oi ike aku ai i kekahi o kona mau haku e olepelepeia mai ana i ka lewa.
O kona wa no ia lele ae ai no ke kii ana @a Hanora, a oiai na oia e lele ana ma o a maanei.
Aole ana wahi mea i ike aku i ka lele ae, a i kona leha ana iho ilalo, ike iho la oia ia Hanora e aneane aku a@a e haule ilalo.
Oia no ka wa a ua lio la i miki iho ai me ka mama nui a loaa aku la he aneane e poholo loa aku.
Oiai, i ka wa a ka lio i hiki aku ai ua haule aku o Hanora iloko o ke kai, a e aneane iho ana oia e poholo ilalo i ka wa a ka lio i hiki aku ai.
Hopu ae la o Hanora a kau ae la maluna, a oia no hoi ka wa o ua lio la i lele hou ae ai i ka lewa, a ike iho la no ua lio la i kona haku opio e hakaka ana no me ke kupua Minora.
Hoemi hou iho la ka lio i kona mama lele a mokio pololei aku la kona alahele no kahi a kona haku e paio ana me ke kupua Minora.
Aole i kuu iho ka na e o ua lio la, ua hahau hou aku la o Hanora i kana pahikaua i ke kupua Miuora a mok@ ae la kekahi wa wae a kaawale, a o ka Lopaina hoi ua lele ae oia ma ka poaeae a malaila oia kahi i pili ai, me ka noke ana i ka @haihai i na iwi e loaa aku ana iaia.
No kekahi mau hora keia paia ana, ua make iho la ke kupua Minora, a hoho ae la kona puu e like me ke kani ana o ka pukuniahi e paapaaina ana @oi e wawalo hele ana a puni ua aina nei.
Na ia mau mea hoi i hoala aku i na kiai o ua aina nei, hele mai la lakou i ka halealii o ko lakou haku.
I ko lakou hiki ana mai e ku aku ana o Lopaina ma ka lanai. a o Hanora maluna o ka lio, a pane mai la o Lopaina me ke ano hookohukohu i na kiai:
Aole au i kauoha aku nei ia oukou e na kiai, a oia no hoi ka wa i momoe iho ai na kia a hoi aku la no ko lakou wahi i hele mai ai.
I ka meha ana iho o ka aina, a ua pau hoi ka pohina o ka lewa i ka uwahi.
Ua noho iho la lakou a akahi no hoi a kuu pono iho ka manao, mamuli o ka make ana o ke kupua Minora ia lakou na malihini.
I ka uhi ana mai o na eheu o ka po a pahola ae la ma o a maanei a puni.
Ua hoi aku la lakou iloko o ua kakela la a hooluolu iho la.
I ka haule ana aku o Hanora e hlamoe, ua halawai aku la ko Hanora uhane me kona p@kii Halinosa e noho ana iloko o kekahi hale nani a e kiai ana hoi mawaho o ka puka o ua hale la kekahi moo, a e noho ana hoi ma ka aoao o Halinosa kekahi kaikamahine ui lua ole ana i ike ole ai mamua.
A malalo iho o ka moe e lana ana kekahi kiowai lana malie, a pane mai la kona uhane:
“E kuu hanau mua, ke hele mai la ka hoi au a luhi i na @ana a keia wahine e hooulehua mau nei ia’u, aole hoi e hihi he’noho‘na malalo o keia ino e noho nei, e kuu kaikuaana, e kii mai oe ia’u e hoopakele ae mailoko ae o keia pilikia, e kuhi ana la hoi au he pono eia ka aole, nolaila, e kuu kaikuaana, i kou wa e h@li mai ai ia’u, e hele ae ma ka hikina, a malaila auanei e loaa ai ka puka, ai i ike auanei oe i kekahi wahi lokowai ouku, e huli ana noi i ke kai, o ka puka no ia, a e ma lama loa hoi oe ia oe, o ke aloha no kou e kuu hanau mua,” a nalowale aku la ka uhane o Halinosa.
I ka puoho ana ae o Hanora mai ka hiamoe ae, me kona manao no la eia no i ke kino maoli, eia ka aole.
Ala loa ae la oia a noonoo iho la no kana mea pono e hana aku i no kona huli ana i kona pokii i kahi e loaa aku ai iaia.
A hoekahi wale no ana mea e noonoo nui ana, oia ke alahele kahi e hiki aku ai e like me na kuhikuhi o ka uhane o Halinosa.
Hia a wa’e aku la no oia a hiki i ka pili hou ana iho o kona mau lihilihi maka, a loaa hou aku la no ka uhane o Halinosa, e like no me na kuhikuhi mamua pela no keia.
Puoho hou ae la oia, a alawa iho la i kana aikane e moe ana no oia ma kona aoao ua pauhia loa ia e ka hiamoe kulipolipo.
Mamuli hoi o ka luhi a me ka ma uluulu no kela paio ana me ke kup@a Minora.
Ala loa ae la oia a hele aku la no kahi e ku ana ka lio, a i kona hiki ana aku malaila e ku ana no ka lio.
Komo hou aku la o Hanora ma kahi e moe ana o kana aikane Lopaina ka mea nana i hoopakele ia Hanora i ka wa o kona pilikia.
Me na lima menemene ole o ka puuwai eleele, hoomoe iho la oia i kana pahikaua maluna o Lopaina a kaawale ae la iloko o na apana elua, a make loa aku o Lopaina, a pau hoi kona ike ana i ka malamalama o ke ao aina.
I ka make ana o Lopaina, ua huli iho la oia i na mea mana a pau a kana aikane ana i hana lokoino iho la me ka menemene ole.
I ka @au loa ana aku o na mea mana ma ko Hanora lima, ua lohe aku la oia i kekahi leo hanehane i ka pane ana mai.
Aloha, aloha, e kuu aikane Hanora, he nani ia ke hoi la oe i ka aina o kaua ea?
A ke ike aku ka hoi oe i ka maka o kuu mau hanaumua, haawi wale aku no ka hoi oe i ko’u aloha ia laua.
Nolaila, e kuu hoa’loha maikai, he nanila nau no i paupauaho mai la ia’u e kuu hoa’loha.
O ka’u wale no e noi aku nei ia oe, e huna aku i kuu mau iwi ma ka@@ e nalo ai, he ole loa hoi ka waiho wale iho no.
E Hanora ei mai hoopoina i ka’u kauoha ia oe, a i hooko ole ka hoi oe, aole ka hoi e loaa ana ia oe ko kaikaina e like me kau e manaolana wale aku nei.
Nolaila, a i hooko ka hoi oe, owau pu me oe i na wa a pau, ma kau wahi e moe ai owau pu no kekahi me oe malaila.
A o ka’u kauoha hope loa ia oe e Hanora, ke hooko no nae oe i kuu mau kauoha, a oia hoi keia:
E kahea ae oe i ekolu manawa ma kuu inoa a e hiki mai no au iloko o ka wa pokole loa a e hooko no au @ like me kau mea kau mea i makemake ai au e hooko aku ai, a ke lo@e oe i kekahi leo, e hoomanao iho oe owau no ia kou hoa’loha.
A nolaila, e Hanora, o ke aloha no kou eia au ke hele nei i kahi e auwana hele aku ai, a ke hoi nei au e waele @ kou alahele.
I ka nalo ana aku o keia mau leo hanehane i pa e mai, ua hooko aku la o Hanora e like me ke kauoha a kana aikane.
I ka holopono ana o keia mau mea a pa@, oia hoi, ua huna aku la oia malalo o ua kakela la, me kona hoohiwahiwa ana i ka he o kana aikane Lopaina a maikai.
Komo hou aku la oia no loko o ua kakela nei, a he mehameha wale no a aole hoi ana mea i ike aku iloko o ua hale kakela la.
Puka hou aku la oia no waho a kau aku la maluna o ka lio, a kamoe aku la ka laua huakai imi i kona pokii e like me kana mea i
[Last column, right side of page is unreadable]
like ai @ uhane.
Ia laua e le@a ana @ka @
ana hoi i ka hu@ i kani @
aole nae he loaa iki ka@@@
iwaho, a pela wale no @
wiliia ai.
A komo iho @a ka @
iloko o Hanora, a lalau @
kinipopo aniani a nou aka @
ona.
I ka wa i pa aku @@ @ @
no ka wa i ku mai ai keka@
ani kiekie.
E hiki ole ai hoi ke p@
kekahi aoao o ua @a@ a@
HUI IMI WAIWAI O KA @ PONO
E na makamaka @
me na hoa’loha.
Welina @
UA KUKULU ae nei k@ @
malalo iho nei i @
WAIHONA DALA A @
po na mea a pa@ @ komo @
i kapaia ma ka inoa, KA HU @
O KA NOHO’NA PONO, @
i hoikela maluna.
NOLAILA, ke koho a @
au ina makamaka a me na @
makemake ana e hui @ u a e @
lulu a hoiliili ina wahi dala @
keia mea ma ka waihoni @
hiki ai ke hapai i kekahi @
a e pomaikai ai na p@@ a @
waihona; nonaila, i m@a e @
hana nui, he mea pono @ @
hookahi iloko o ke apo o @
kuikahi i loaa ai ia kakou ka@
o keia mua aku.
O NA mea a pau e mak@
mai iloko o ka hui i ole@oia @
no ia lakou ka ike a me ka @
aku no na kumuhana, @a @
me na hoolala a pau @ p@@ @
m@@@ o ko lakou hele kin@ @
kuka pu me ka mea noaa k@
nei, a nana e wehewehe ak@
ano a me na mea a pau i @
hana i mea e holomua @ @
ka hui.
E loaa no au @ ke @
Moiwahine kanemak@ K@
kaha, Honolulu i ke@a a @
hebedoma a ko@ ke Sa@
MRS. KAINA@
Hale Paionia & A@
I kou wa e makemak@
no kau hale a me ka pa@
lu paha i hale @ou, @
HALE PAIONIA @
AIE. He o@@@ @@
oluolu ka hookaa ana @
Horahana 8:30 @
4 P. M.
KEENA OIHANA
A.V. @
Huluhipa Ma@
Kapa A@a@
UA MAKAUKAU @
malalo iho @e@ @ @
hipa maikai @ @ @ @
apana no na @@@
Hawaii nei.
He oluolu ke kum@ k@@@
paona hulu hook@@@. @
kou mau kauoha ia u @@ @
a i ole ia e waiho ae @
K@@@@ o KE ALOHA A@
hookoia no ka hikin@ @
@
Waimea Hawaii Aug@
W. C. A@
(KALAU@
He Maheleolelo @
Hawaii a me @a
Pua. He makaukau @
ana i na palapala @
pala kuai, e@@, e@@ @
na kukakuka ana.
HORA HANA M@
4 p.m. o na @a @
Keena hana @
ke alanui Nuuanu @ @
ma kekahi keena @ @
Mr. Dimond
DR. W. @
(Kau@
HE KAU@A LA @
no ka hoola ana @
taifoda @@@ maka eha. @
na mai o ke kino.
He oluolu ka @k@ @
Ke kono aku @ @ @
ka popilikia a @ @
Keena Oihana.
Aia ma ke Ala@@@ K
kekahi keena m@@@@ @
MANAWA HANA @
mai ka hora ! @ @
@@@ hora @ @ @. A. M.