Ke Alaula, Volume V, Number 8, 1 November 1870 — Page 30

KE ALAULA. 30

KE ALAULA.
He Nupepa Hoikeike Kii,
Hoopuka mau ia ma Honolulu, i kela malama keia malama e ka PAPA HAWAII, no na Kamalii Hawaii.

                25 keneta ka uku no ka makahiki no ka pepa hookahi; 20 keneta pakahi ka uku no na pepa he iwakalua a oi aku paha ma ke ope hookahi, ME KA HOOKAA MUA IA MAI.
A. O. POLEPE, Luna Hoopuka.

PALAPALA MAI MAIKONISIA MAI.

                Eia iho malalo ae nei kekahi palapala mai Apaiana mai, na Mr. J. D. Ahia, a me kekahi palapala no Tarawa mai, na Mr. D. Kanoho, kekahi mau misionari o kakou i holo aku maluna o Hoku Ao i ka makahiki i hala ae nei. E olioli ana paha na makamaka heluhelu Alaula ke ike iho.
APAIANA, Augate 2, 1870.
                REV. A. O. POLEPE; Aloha oe:--Eia no makou ke ola maikai nei. Ua malama pono mai no o Kristo ko kakou Haku mana.
                Eia no ka mea hai aku ia oe. Ke paio nei no ka pouli me ka malamalama aka, na ka Haku no e hoomalamalama mai i ka pouli o keia poe.
                Eia no na mea nana i hoopouli loa keia poe, o ke kaua, e paa mau ana ka manao o na alii, a me na kaukaualii e kaua, a me na makaainana, he kumu keakea nui loa keia i ka hoomana Euanelio ma keia mau mokupuni o Apaiana nei, a me Tarawa. Eia no hoi kekahi mea nana e keakea, o ka hula, a me na hanahaumia a pau, a me na hana a pau i ku i ka hilahila.
                Eia keia, he nui ka ona rama i na malama mua iho nei. Oia kekahi hana weliweli loa a pouli ma, me lokoino ma. Ua ike pono loa au i ke kaukaualii i ki ia ai i ka pu a ku aku ma kona poo ka poka, a naha kona puniu, a hu aku ka lolo iwaho, ka hana aloha ole a nei mea he ona rama. O keia kaukaualii i make he kanaka hookipa no i na misionari. Aole nae i huli e i ka pono. O kana keiki, he kanaka naauao, a akamai ma ka baibala, me ke kakaulima. O keia kanaka i make, he kumukula oia no ke diapolo, o kana hana pookela loa ia. Oia ka mea nana e alakai na kanaka opiopio i ka hula. Nolaila, ua manao mua no paha ke Akua iaia e paipai i na laau ino o keia kihapai mamua o kona ulu ana, o hoopilikia wale i na laau maikai. He nui wale o na kanaka ona rama i hana ino no ia lakou iho, hou no ia lakou iho i ka pahi, a me na mea oi a pau. Nui ka'u ao aku mai noho a hana naaupo oukou, e hoopau no hoi i ka inu rama, o ka waha ke ae mai ia'u, aole nae he hoopau. Aia nae, i na malama hope mai nei, ua pau ua hana lokoino nei, ke hana aku nei ke Akua ia hana lokoino e pee a nalowale aku. Ua nui ka maluhia ma Apaiana nei i keia manawa. Ke wehe mai nei ka pewa o ke ao, ke pio aku nei kekahi pouli. Ke hea mai nei kekahi poe e hele aku e ao ia lakou, ke hele mai nei ko kahi loihi i ke kula, ke hele mai nei i ka pule, ke hele mai nei ko kahi loihi i ke kuai buke. Ua nui loa na buke i pau i ke kuai ia. Eia me au na dala maoli o na buke o ka makahiki 1870 e waiho nei, eia ka huina he $35.00. Ea, aole anei keia o ka wehe o ka pewa o ke ao?
                Eia keia, no Aberahama Kaiea, ke alii Karistiano, he alii haipule oia, he hua momona loa keia ma keia kihapai o ka pae aina o Kilibati nei. Ua ike aku au mawaho ona, aka, oloko, aole au i ike, o ke Akua ka ike. Loaa aku oia ma kahi mehameha i kekahi manawa e pule ana.
                Eia keia, o ko makou anaina haipule o ka la Sabati, ua mahuahua i keia manawa, mamua elima wale no i kekahi manawa. Nui ka palaka o na hoahanau ma keia kihapai. Nui na makahiki i ao ia ai ka pono o Karisto ia lakou. Nui no hoi ka poe nana i hai ka Euanelio. Aole lakou e hoolohe mai, pela no a hiki i keia manawa, paakiki no. Ke holo nei ka hana a ka Haku ma Tabiteuea, elua wale no makahiki i hai ia ka Euanelio. Ke pii ae nei oia me he lupe lele la, ke holo aku nei imua ka poe ike i ka heluhelu i ke tausani ewalu haneri.
                Eia keia he nui no ke kue o kekahi mau kaukaualii, ia Kaiea, a me kekahi mau makaainana ona. Oia no na kaukaualii i huli pu ai ma ka aoao kipi o Tarawa, a hoopio ia ai o Kaiea ma. O keia mau kanaka, he makuakane no no Kaiea, a o kekahi he kaikaina, o laua na mea opu keemoa iaia nei. Eia no ke kumu, pela no ka hai mai a ka Moi ia'u. No ke ku pinepine o na moku kuai aila niu, a no ka loaa wale o na pu kuni ahi iaia nei, mai na kapena moku mai, a me ke dala iaia nei, nui loa ai ko laua ohumu e pepehi iaia nei. Eia nae ua pau i kela manawa, ua hooponopono loa ia iho nei e ke kapena o ka manuwa me ke ao pololei loa. Ina nae aole i hiki mai nei ka manuwa, ina ke hoakoakoa mau nei lakou e ahaolelo mau no ke kaua.
                No ke kula Sabati, he nui ko makou hauoli no ke akamai o na haumana i ka hoopaanaau i ka mokuna mua o Mareko, a me ka wehewehe pu mai i ke ano o kela pauku keia pauku, o kela papa keia papa, me ka maluhia.
                Eia keia. No na hoahanau, ma ka puka ana mai nei o Rev. H. Binamu, pau loa mai lakou. No ka mea, elua paha makahiki i hala ae nei me ka auwana nui no ke aloha ia lakou.
                No ka manuwa. Ua ku mai oia ma ka la 15 o Mei. He mea hou no keia ia lakou, a me kahi waapa mokuahi. Nui ko lakou makau no ko lakou ike ana i ka puka uwahi, i ka pipii o ka uwahi, manao lakou o ka pu manuwa keia, manao ae la lakou e hoomakaukau e holo.
                Eia no makou o Binamu ma ke noho pu nei, ke kali nei i ka moku o ka puka mai, o ka la elua keia o Aukake aole nae he moku. Eia keia, eiwa poe i komo iho nei keia ahaaina, ua koho iho nei na hoahanau i mau luna ekalesia a ua ko elua.
                Aloha no olua a me ko olua ohana. O ka Haku pu me kaua. Owau no o kou hoa lawe hana iloko o Karisto. J. D. AHIA.

TARAWA, Iulai 20, 1870.
                REV. A. O. POLEPE—Aloha oe:--He oluolu maikai no ko maua noho ana, aole omaimai; a he maikai no i ka noho pu ana me ko maua mau kamaaina, oia o G. Haina ma, a he oluolu no imua o kanaka o ko maua wahi e noho nei, aole hoopilikia mai ia makou.
                O ka hana a ko kakou Haku ma keia aina, ke nee iki nei no ia. I ka hiki ana mai nei o Rev. H. Binamu, hookomo iho nei i kekahi poe i ka hoahanau. Ko lakou nui ekolu; he mau kane wale no. I ka la 22 o Mei ko lakou komo ana. I ka la 10 o Iulai komo hou kekahi poe--o ke 'lii a me ka wahine, o ka wahine a ke kaikaina, a me kekahi poe iho no. O ko lakou nui, elima; o ka huina pau, ewalu. Nolaila, ua oluolu ko makou manao no ka launa ana mai o kona Uhane ma keia kihapai o kakou, no ka loaa ana o na hua; aka, ina e launa loa mai kona Uhane ma keia kihapai, pomaikai kakou. Aka, ke kahea mai nei ko Marenanuka ia'u e hoi aku ilaila e ao ai ia lakou. Ua ae aku no au, a e hoi ana au, ke ku mai ka moku, iloko o keia mau la.
                Owau no o kau keiki iloko o Karisto,
D. KANOHO.

"KA MAKUWAHINE O KA ULULAAU."

                Ma Kalifonia he mau ululaau i kaulana no na kumulaau nunui. A ua kau inoa ia ua mau kumu laau nei. Ekolu o lakou i ku kaawale ma kahi hookahi, a nolaila ua kapaia lakou "Na Kaikuwahine Ekolu." Ua kapaia kekahi mau mea elua i like loa a e ulu pu ana, "Na Mahoe;" a o kekahi aku "Ka Nani o ka Ululaau;" a o kekahi mau mea like ole elua "Ka Makuwahine a me kana Keiki," a pela aku.
                O kekahi laau nunui loa nae, ua kapaia kona inoa, "Ka Makuwahine o ka Ululaau," O kona kiekie, he 363 kapuai; oia hoi 60 anana a muku ae. O ke kiekie hoi mai ka honua a hiki i kahi e hoomaka ai na lala, 140 kapuai; oia hoi 23 anana me elua hapakolu. Hookahi kapuai me ka hapa ka manoanoa o kona ili. Ma ka helu ana o ka poe akamai ma ia mau mea, ua manao ia aia mawaena o ka 3,000 a me ka 4,000 na makahiki o ua laau nei. Ina pela, alaila e ulu ana ua laau nei i ka wa i hanau ai o Isaaka, ka makuakane o Iakoba, a ua nui ae i ka wa i lilo ai o Davida i alii maluna o ka Iseraela.

KA NIU A ME KE KAUKAMA, HE OLELO NANE.

                E ku ana kekahi kumu niu kiekie. Hoopili aku la kekahi kaukama, a pii aku la maluna o ke kumu niu. He mau la wale iho no o kona pii ana a hiki loa iluna. Alaila ninau aku la kahi kaukama i ka niu, "Ehia la ou mau makahiki?"
                Pane aku la ka niu, "Ua aneane haneri ko'u mau makahiki."
                "Lohi maoli kou ulu ana," wahi a kahi kaukama mahaoi; "kokoke haneri kou mau makahiki, a eia ia nei wale no kou kiekie, "Nana mai oe ia'u la, he mau la wale no ko'u, a ua like kuu kiekie me kou."
                "Ae," wahi a ka niu, "ua maopopo no ia mea ia'u. I kela makahiki keia makahiki ua ike au i na kaukama hookiekie e kaena wale ana i ko lakou hikiwawe, a me ia hikiwawe nae o ka olu ana, ua hikiwawe no hoi ka mae ana. A pela no auanei oe."
                Eia ka haawina o keia olelo nane. Mai kaena wale. E ao oe i ka naau hookiekie.