Ke Alaula, Volume V, Number 3, 1 Iune 1870 — Page 11
KE ALAULA. 11
O ESETERA IMUA O AHASUERO KE ALII.
Ua ike paha kekahi poe o oukou, e na pokii, i ka Moolelo o Esetera. He kaikamahine Iudaio ia na ka poe Iudaio i lawe pio ia e Nebukanesa, ke alii o Babulona, 599 makahiki mamua o Kristo. Ua make kona mau makua ponoi, a o Morekekai kona makua hanai. He kaikamahine maikai a nani o ka helehelena ke nana'ku. I kekahi manawa, ua huhu o Ahasuero, ke alii nui o ua aina nei o Peresia, i kana Aliiwahine, ia Vaseti, a ua kipaku iaia. Nolaila, ua imiia i Aliiwahine ma ka hakahaka o Vaseti. Aole nae i ike o Ahasuero he kaikamahine keia na ka lahui o na Iudaio.
Mahope iho, loaa ia Hamana, ke Kuhina nui o ke Aupuni, ka manao huhu ia Morekekai, a nolaila, imi iho la oia i mea e make ai ka lahui a pau o ua Morekekai nei. Lokoino maoli no hoi ua Hamana nei. A ua hooholoia ke la e lukuia'i na Iudaio a pau i ka la hookahi. Lohe e nae o Morekekai e lukuia'na lakou a pau, a hai aku la ia Esetera. No'ia mea, kaumaha loa ka manao o ke Aliiwahine no kona lakui ponoi, a hookokoke aku oia imua o ke Alii e uwao no na Iuadio, i ola lakou. Lanakila ae la kona noi maluna o ka manao ino a Hamana, a loaa iaia ke ola o kona lahui. Oia ka mea i hoikeia ma keia kii. E loaa ia oukou ka Moolelo a pau ma Esetera, Mok. 3-5,
NA KEIKI I NALOWALE.
I ka makahiki i ka hope ae nei, he mai keikikane uuku elua ma ka hikina o ka mokuaina o Kenetekuke, o Samuela laua o Kamaki. Ewalu makahiki o Samuela a eono ko Kamaki i ka wa i kuai ai ko laua makuakane i aina nona- elua mile paha ke kaawale mai kona home aku, ke hele pololei aku mawaena o ka nahelehele ; a ina hoi ma ke alanui, he oi loa ka loihi o kahi e hele ai.
Hoolimalima ua kanaka nei i mau paahana e mahiai ma keia aina hou, a no ka manao aole kupono e hoi i ke awakea e paina, nolaila i aku la oia i ka makuahine o keia mau keikikane i kekahi kakahiaka e hoomakaukau e i ka aina awakea no ia la, e hoo ma kekahi bekeke tini me na pa, a e kakali oiaa makaukau, alaila e hele pu na keikikane me ia, i maa ia laua ke ala ma ka ululaau, i hiki ia laua ma ia hope aku e lawe i ka aina awakea a na kanaka e hana ana ma ia aina.
I ka makaukau ana o ka ai, ua lawe lakou a hoomaka ka hele ana, me ka nana pono loa i na mea ma kela aoao keia aoao o ke ala, a hiki aku i ka nahelehele, ka e ku ana kekahi pohaku nui- he wahi malumalu kahi a na kao o ka nahele i maa e noho ai, ina nui ka ino o ka makahi me ka ua. I ka ike ana o ua mau keiki nei i keia pohaku nui, kahaha nui laua, a i iho "E papa, akahi no maua a ike i kekahi pohaku nui me keia."
Ninau mai ka makua, "E na keiki, manao anei olua e hoomaopopo ana olua i keia pohaku ke ike hou?" Ae aku laua.
I aku ka makua, "E kapa aku kakou i keia ka Pohaku Kao, a o keia nahele ka Ululaau Pohaku Kao. I ka olua hoi ana'e, ina hiki ma keia pohaku, ua maopopo ua hala ka hapalua o ke ala e hiki ai i ka hale."
Pela ka hele makaala ana a hiki i kahi e hana ana na kanaka. Noho iho lakou e paina; a pau ka ai ana, ua hoo hou ia na pa ma ke tini. Lalau aku na keiki i ke tini a hoomaka ka hoi ana i ka hale, me ka nana pono ana i ke ala, i ole hele hewa. Hiki maikai aku laua i ka pohaku, me ka loaa ole o kahi pilikia, a hoomanao i ka olelo a ka makua, ua hala ka hapalua o ke ala ke hiki ma keia pohaku. Manao laua ua hala na ino ma ka hapa mua o ke alanui, a he hiki wale no kahi i koe.
Pau ka makaala ana, a kali laua malaila, e paani ana ma ua pohaku nei a hala kahi wa. Hoomaka hou ka hele ana; a o ka lalau no ia ma kahi ala e aole ma ke ala e hiki ana i ko laua home. Aole liuliu ma ia hele ana a puka hou laua ma ka Pohaku Kao. Noonoo laua, alula hoao hou, a o ka hewa hoe no ia; a ane pau ka la ma ia hele ana a hoea hou mai ma ua Pohaku Kao nei. He ao eleele e pii ana, e ua nui ana, me ka hekili, a maku loa na keiki.
I aku o Kamaki, "E Samuela, maanei kaua e hele ai."
Hoole mai ia, "No ka mea ina hele hou aku kaua, malia paha aole no e loaa hou ka Pohaku Kao."
"Heaha la ka mea a kaua e hana'i?"
Mamuli loa o Kamaki. Noonoo o Samuela, a i hou mai, "E Kamaki, ua ike kaua i ko papa pule ana i ke Akua; noi oia i ke Akua e haawi mai i na mea he nui wale nona. E noi kaua i ke Akua e hoike mai ia kaua i ke ala e puka aku ai."
Ae mai o Kamaki. Kukuli pu laua, a na Samuela ke kamailio ana, penei: "E ka Haku, ua nalowale maua ma kea nahelehele ; aole maopopo ke ala e hele ai ;aole he kanaka maanei e hoike mai i ke ala pololei. Pule o papa i kela la i keia la ; nonoi oia ia oe e haawi mai i na mea he nui nona, a o maua kana mau keikikane. Oluolu paha oe e hoike mai ia maua i ke ala e puka pono ai i waho o keia ululaau."
Ku ae la laua iluna, a hele pololei aku iwaho o ia nahele, a ike aku i ka hale. Olioli loa o Kamaki. A kokoke i ka hale, i aku o Samuela, "Ua hoike mai ke Akua i ke ala pono ia kaua; ua kupono ia kaua ke hoomaikai aku iaia."
"Pela no," wahi a Kamaki, alaila e like me ka mea hiki ia Samuela, ua pule hou i ke Akua, me ka hoomaikai ana iaia no kona lokomaikai.
I ka napoo ana o ka la, hiki laua i ka hale, ua maloeloe, aka olioli nui laua.
Ke manao nei makou he mea maikai ke hookaawaleia kauwahi o ko kakou nupepa ALAULA nei no na mea e pili ana i ka oihana o na Kahu a me na Kumu Kula Sabati. No ka mea, ua kuleana na pono a pau o na Kula Sabati iloko o keia wahi pepa a kakou. Na na haumana kekahi, na na kumu ao kekahi, a na na kahu kekahi. A malia pahu, e loaa na mea e pau ai kekahi mau hemahema ma ka malama ana i na Kula Sabati o kakou, a e ulu ikaika ai ka pono ma ia mau Kula. Nolaila, ke kukulu nei makou i keia kumumanao imua o kakou a pau, no keia malama; oia hoi keia, HEAHA LA KE KULANA O KE KULA SABATI MA NA HANA O KA PONO?
Ua akaka lea paha ko ke Kula Sabati ano okoa nona iho. Okoa ka hana o na kula e ae, okoa hoi koia. Elua ano naauao a kanaka e imi ai:
1. O ka naauao kanaka.—Oia hoi na mea e makaukau ai kakou no keia noho ona. Kupono no ia ano naauao i ke aoia ma na la noa; oia na la eono o ka hebedoma i haawiia mai e imi ai i na pono kino o keia ao. Aole nae i kupono i ka la Sabati, no ka mea, he la kapu ia no Iehova. Aole pono ke imiia na manao a me na ike kanaka o keia ao ma ia la.
2. O ka naauao uhane.—Oia hoi na ike e makaukau ai na uhane o kanaka no ka noho ana ma kela ao aku. Oia no ka imi ana i na mea e pili ana i ke Aupuni o ka Lani a i ke ola o na uhane o kakou. Kupono no hoi keia ano naauao i na la a pau, a i na kula a pau. Aka, o ke Kula Sabati wale no ke ano kula lehulehu i hoolilo loa ia no ka imi ana i keia ano naauao hookahi wale no. Ina pela, alaila ua akaka na hana kupono iloko o ko Kula Sabati; oia hoi na hana, a me na ao ana, i ku i ka hoonaauao ana i na uhane o kanaka ma na mea o ke Aupuni o ka Lani. A i mea aha keia ao ana ma keia mau mea? Eia wale no paha: i mea e hoohuliia'i na uhane o na haumana mai ka hewa ae a i ka pono, a e alakaiia'i lakoa mailoko mai o ka make o ka hewa, a i kahi e loaa'i ia lakou ke ola mau loa ma o Kristo Iesu ka hoolapanai no kakou a pau. O ke Kula Sabati i hoohua nui mai i na hua uhane o ia ano, oia ke Kula Sabati i oi. Mai kuhihewa kakou aia ma ka oi o ka nui haumana, a o ke akamai himeni wale no, a o na ano o waho i mahalo nui ia e kanaka, aia malaila ka oi o ka maikai o ke Kula Sabati. Aole. Ina ua loaa i ke kanaka kekahi wati maikai, i hoonani loa ia o waho a me loko i na nani a pau a ke akamai e imi ai, a he hu hewa wale nae kana helu ana i na hora, a he make pinepine no hoi, heaha la ka waiwai o ua wati nei ? Aole i ku kana hana i ka mea i manaoia, a ua ino kona hua. Pela no ke Kula Sabati. Oiai, o ka imi ana i na pono uhane ka mea nui i manaoia nona, ina no ua kahikoia o waho me ka nani a me ke akamai, a ua nele nae na hua uhane, ua like no ia me ua wahi watl waiwai ole nei.
A i keia malama aku, e nana hou ae kakou i kekahi mau pono o ke Kula Sabati.