Ke Alaula, Volume IV, Number 11, 1 Pepeluali 1870 — Page 43

KE ALAULA. 43

E KAILI ANA I NA PUNUA.

                Ke ike nei kakou ma keia kii i ka hana kolohe a keia keiki palaualelo, a me ka pilikia i loaa iaia ma ia hana ana. Loaa iaia ka punana o na manu ma kekahi ululaau, ua hanau n a keiki. Kii aku oia i hinai a hoopaa iho he kaula, a laila pii pono ae oia ma ke kumu o ka laau a loaa ka lala. I ka hiki ana iluna huki aku oia i ka hinai a lalau aku me na lima menemene ole, i na wahi manu liilii; a hahao iloko o ka hinai. Aole i pau keia aihue keiki ana, hoi e mai na manu makua me ka huhu loa i ka uwe mai o na wahi keiki. Ke lele mai nei laua e kiki i kahi keiki e kaili malu ana i ko laua mau keiki aloha. He mea makau wale ka manu liilii i ke kanaka, aka i ka wa i koloheia na keiki, he mea e ka huhu a me ke kiki mai o kekahi mau manu makua. Na ke Akua i haawi i na manu liilii a me na holoholona i ke aloha nui a me ka wiwo ole imua o na enemi i hoopilikia mai i ka lakou mau keiki.
                Ua haawi mai ke Akua i ke ola o na holoholona, na manu a me na mea ola a pau iloko o ka lima o ke kanaka; a ina e pomaikai ke kanaka ma ka lawe ana i ke ola o kekahi mea e hoolilo ana i kona io i mea ai paha, a i kona ili i mea hana paha, ua hiki no i ke kanaka ke pepehi aku i ua holoholona la. Aka he mea hewa ka lawe wale ana i ke ola o na holoholona a e pepehi wale i na manu liilii me ke kumu ole.
                Ike makou i kekahi mau keiki e like me keia keiki i hoikeia ae la ma keia kii. Nou wale aku lakou i na manu liilii me na pohaku e make ai. Ua lealea wale lakou i ka hana ino, me ka hoeha aku a me ka lawe i ke ola o na mea a ke Akua i haawi ai i ke ola kino ma keia ao. Ua kue ka hana a keia poe keiki i ka hana lokomaikai a ka Makua aloha nana i hana i na mea ola a pau.
                He mea pono i na makua e papa aku a e hoopai aku i na keiki ke loaa lakou e hana ino ana me ka naau menemene ole i kekahi mea ola—o na holoholona liilii, a me na manu liilii paha.
                Ma ke mele a Mose i kakauia ma Kanawailua 32:10, 11, ua hoohalikeia ke aloha o ke Akua o me kona alakai ana i ka Iseraela me ke aloha a ka manu makua i kana mau keiki, penei: "Malama mai oia iaia e like me ke kii onohi o kona maka. Me he aeto la e hoala ana i ko ka punana, a hoolahalahai maluna o na keiki ana, hoohola i kona mau eheu, a lawe ae la ia lakou a kaikai aku ia lakou maluna o kona mau eheu." Pela ka lawe ana o ka manu aeto i kona mau keiki; i ka wa i nunui iki ae, hiki ole nae i ka lele aku, lawe oia ia lakou maluna o kona kua, hoohola aku i kona mau eheu a kaikai aku ia lakou. Pela ka haiia mai.

HE MAU OLELO-AO NO KA MAKUA MEA KEIKI.

                1. E hoomaka e ao i kau keiki mai ka manawa liuna ke alo. Ma ka wa e hoomaka aku ai kona kolo ana e ao iaia E HOOLOHE, e hoolohe koke, e hoolohe me ke kanalua ole i na kauoha au, e ka makua. E nana ia Sol. 22:6; Kol. 3:20; Epe. 6:1-3.
                2. E pai pu ka manao paa me ke ano aloha. E ike mai kau mau keiki he oiaio, a he paa maoli kau mea e pane aku ai ia lakou.—Kin. 18:19; I. Sam. 3:13; I. Tim. 3:4.
                3. Mai haawi iki aku i na keiki i kekahi mea no ko lakou uwe waimaka ana mai.
                4. Mai hoopuka pinepine aku i na olelo hooweliweli. E makaala loa hoi e hooko pono aku i kau mea i olelo ai a i ae ai paha.—Sol. 19:18; Oihk. 19:3.
                5. Mai hai mua aku oe i au keiki e haawi ana oe ia lakou i kekahi mea, ke ole maopopo mua ia oe e hiki ana ia oe e hooko i kau mea e ae ai.
                6. Ina e hookuli ke keiki a uhai i kau kauoha e hoopai aku—mai hoohala i kekahi manawa; he rula mau keia. Aka,mai hana me ka huhu; e hana me ke aloha a me ke akahele, aole me ka pulalelale a me ka wikiwiki. Me ke aloha a me ka luli ole.--Sol. 14:29; 16:32.
                7. Mai hoopai pinepine i kau keiki i na manawa a pau; mai hoopai aku hoi ma ke ano e hooweliweli ino ai i ke keiki a pilihua. E l awe i wahi laau kupono e hahau ai—pela ke kauoha ana a Solomona, me ka pule pu aku i ke Akua e hoolilo i kau hoopai ana i mea e pomaikai ai.
                8. Mai aka iki oe i kekahi hana haumia a me kekahi olelo e pili ana i na mea huna o ke kanaka, o paipaiia auanei na manao a me na kuko e make poino ai ke kino a me na uhane,—Epe. 5:11, 12.
                9. E hoolana i ka manao o ka oukou mau keiki i ka wa e hana pono ai lakou, i ike mai ai lakou ua apono oukou ia lakou i na hana maikai.—Sol. 1:8, 9.
                10. E ao i kau mau keiki e pule ma ka pule pu ana me lakou, a me ka pule ana no lakou. E malama i ke kuahu o ka pule ohana ma kou hale ke makemake oe e hoouna mai ke Akua i ka pomaikai maluna ou, a maluna hoi o ko ka hale au.--Ios. 24:15; Hal. 10:2.
                11. E ao aku i kau mau keiki, eia koke ae no ke ao pau ole, a o ka poe naauao io, oia no ka poe i imi i na pono mau. Penei e olelo aku ai: "E kuu keiki, aole au i manao nui loa i ka loaa ana ia oe ka waiwai a me ka pono pau koke o keia noho pokole ana, aka o na ano e pili mau ana ia oe a me na pono o ke ao pau ole, malaila kuu manao nui nou."—Kan. 6:7; II. Tim. 3 :15; Mat. 19:14.
                12. Eia ka mea oi, e ike mai ke keiki iloko ou, e ka makua, i na ano maikai a pau i kupono i na keiki e hahai aku a hoohalike aku. No ka mea, ma ka mana wale no o ko Kristo ano i noho mai iloko o kakou i hiki ai ia kakou ke alakai aku i ka kakou mau keiki io Kris t o la.

KA IKE O KA POE MAKAPO.

                Elima ike a ke Akua i haawi mai ia kakou: ka ike maka; ka ike o ka pepeiao—oia ka lohe; ka ike o ka ihu—oia no ka honi ana; ka ike o ka lima, a me na wahi palupalu a pau o ka ili, oia ka haha ana; a me ka ike o ke elelo, oia ka hoao ana i ka ono, a me ka ono ole.
                Ua nele ka poe makapo i ka ike o ka maka, aka, o kekahi o lakou ua oi loa aku ko lakou makaukau ma ka ike ana o ka pepeiao, oia ka lohe a me ka ike o ka haha lima ana. No ka ikaika hoi o ka noonoo a me ka hoopaanaau ana o lakou, ua poina ole kahi ike i loaa mua ia lakou a loihi loa.
                O kekahi o ka poe haku mele maikai loa ma ka olelo Beretania he poe makapo. O Mile t ona kekahi inoa kaulana loa o ka poe makapo i haku mele.
                Ua haiia mai he moolelo kupanaha no Carolana, kekahi haku mele o Irelani. Ua aloha oia kekahi kaikamahine opiopio i kekahi wa, aka no ketahi kumu ua hookaawaleia laua a hala ewalu makahiki. A hala keia mau makahiki ewalu i kekahi la e ku ana oia ma ka aekai e hoopaa pakahi aku ana i na lima o na ohua o kekahi waapa, a hoolele mai ia lakou iuka. Ua lele mua mai kekahi poe, alaila hele mai kekahi wahine maluna o ka waapa me ka ekemu ole mai, a haawi aku i kona lima iloko o ka lima o ua o Carolana. Hiki lele koke oia i ka hoopaa ana aku i ka lima o kana mea i aloha ai i na makahiki he nui i hala aku i hope, me ka hai mua ole ia mai iaia eia ia wahine malaila. Minomino iho la kona maka i ka aka, a pane koke mai oia, "O ka lima keia a Mele Kope."

E KOLU ANUU KOMO I KA LANI.

                E kamailio ana kekahi kahunapule kaulana o Ladana, oia o Rev. R olana Hila, me kekahi kanaka ilihune, a ninau aku iaia, "E Likeke, aloha anei oe i ka Haku ia Iesu Kristo?"
                "Ae, aloha no au iaia."
                Pane hou mai ke kahunapule, "He mamao loa aku ka lani, a he apuupuu ke alanui."
                Pane ae kela, "Pela anei kou manao? Manao wau he kokoke loa mai no ka lani."
                "Manao ka nui o kanaka he komo apuepue ke komo ana i ka lani."
                Pane mai o Likeke, " I kuu manao he kokoke loa mai no ka lani, a he pokole loa no ke ala e hiki aku ai, ekolu wale no anuu."
                Olelo o Mr. Hila, "Ekolu wale no anuu!"
                Pane ae o Likeke, "Ae, ekolu wale no anuu."
                "A heaha ia mau anuu ekolu?" wahi a ke kahunapule.
                "Eia na anuu ekolu, e haalele ia oe iho, e hele io Kri s to la, e komo i ka nani."

HE HOIKE I KE ANO.

                O ka hapai ana i na hana e hoole ana iaia iho, i mea e hoopomaikai ai i ka uhane o hai, oia kekahi hoike maopopo he keiki oia na ke Akua.