Ke Alaula, Volume II, Number 1, 1 April 1867 — Page 4
4 KE ALAULA.
KE KIA HOOMANAO O KA LUINA ELEMAKULE.
Olelo mai kekahi luina elemakule penei: "He kanalima makahiki i hala ia'u i ka holo mau i ka moana. He mau makua haipule ko'u, i ao mai ia'u e heluhelu i ka Baibala a e malama i ka la Sabati. He inu pakiko ko'u makuakane i na wai ona; o ko'u makuahine ka ole loa, aole ia i inu iki. I kuu wa i noi aku ai i kuu makuakane e haawi mai i kekahi wai ona, i hoao au i ka ono a me ka ono ole o ia mea, hoole mai no kela, me ka olelo mai, 'I waiu ko na keiki; aole he pono i ke keiki liiliii ke lawelawe i na mea hana o oi a ke kamana, o moku auanei ka lima.'
"I ka loaa ana ia'u na makahiki he umi-kumamalua, kepaia au e holo i keiki kokua no ke kuene maluna o kekahi kalepa nui. Ae mua ke kapena o ka moku i kuu makuakane aole e haawi iki ia'u kau wahi mea ona. A make kuu makuakane, hoomaka aku wau i ka inu wahi rama. Inu pinepine no wau a loaa ia'u na makahiki he kanaha kumamalua. Aole no wau i ona maoli ma ia inu ana, aka, loohia pinepine no wau i ka nalulu a me ka hui ma na iwi.
"Mare aku wau i wahine na'u i kuu loaa ana i na makahiki he iwakalua kumamakolu, a loaa ia maua elua mau keikikane. O kekahi o laua eia ke ola nei; a o ka lua ua make, mamuli no o ka inu ana i na mea ona ana i ike mai ia'u e inu pinepine ana. Na'u no i ao aku ia Keaka e inu i ko maua wa i holo pu ai i ka moana, a haawi no wau iaia i kau wahi mea wai ona ma kuu kiaha mai ka wa i loaa iaia na makahiki he umi-kumamaha. Ma ia hope koke iho, ike aku wau iaia e inu nui ana i kona wa e lele waki ai iuka. Hele aku oia i na hale kuai rama a inu nui. Pau kona hoolohe ana ia'u.
"I kekahi la ike aku wau he huakai kanaka me na kamalii e henehene ana i kekahi luina ona e hikaka ana a e hoohiki ino ana. No kuu aloha i ka luina, holo aku wau e kokua a hoopakele iaia mai ka lima o ka poe e hoomaewaewa ana iaia. Pilihua iho la kuu naau i ka ike ana, o kuu keiki ponoi no ka hoi keia! Papa ikaika aku wau iaia, me ke ao aku no ia hana ino ana. Puupuu mai la oia i kona lima imua o kuu maka, me ka i iho, 'Nau no i hoolilo ia'u i kanaka inu rama." Me he pahi la i houia mai i kuu puuwai, keia olelo a kuu keiki makahiapo. Make loa au i ka ehaeha o ka naau.
"Ike aku wau ua hala ka palena o ka wa kupono e ao aku ai i kuu keiki hanau mua. Imi ikaika loa wau i ka mea e kaohi ai ia Komo, ka lua o a'u mau keiki, i ole e ukali aku oia i kona kaikuaana ma ke ala e make ai. Ao pinepine aku wau iaia ma ka pakiko, me ka hoike aku i ka hopena ino i loaa i kona kaikuaana ma ka inu nui ana. Aka, e inu mau ana no wau i kela la i keia la e like me ka mea uuku a'u i maa ai. E ao mau ana wau ia Komo, 'mai inu oe,' e inu mau ana no nae au, a ike mai kela i kuu omole rama, a honi mai i ke ala o na wai ikaika. Ike aku wau i ke poi ana o keia mau nalu nui e make ai na moku, a nonoi aku wau i ke Akua e hoopakele ia'u i ka poino nui e ili mai ana. Hele au i ka hale o Iehova, a lohe au i ka haiolelo a ke kahunapule no ka make ana o Goiia, ka enemi nunui, i ka pohaku ala ma ka maa o Davida. I kuu hoi ana mai ka halawai aku, hoohalike iho au iloko o'u i ka hewa o ka ona ana, e like me ke kanaka nunui o Golia. Ninau iho la au, 'auhea la ka pohaku ala e make ai keia hewa nunui?' Ia manawa loaa ia'u ka manao, o ka haalele loa me ka hoopa ole aku i na mea ona a pau, oia ka pohaku ala ma ka lima o ke keiki hanai hipa e make ai keia enemi nunui. Hai aku wau i keia manao o'u i kuu wahine, a olelo mai kela 'Na ke Akua mai no paha ia manao.'
"Kahea aku wau ia Komo, a hai aku iaia i kuu manao e haalele loa i na mea ona a pau. Lawe wau i na mea ona a pau oloko o kuu hale, a ninini aku ma ka lepo. Ae mai no hoi o Komo ia'u e inu ole oia i ke kau wahi mea ona iki. Ua malama no o Komo i ka mea ana i hoohiki ai. I keia wa ke noho nei oia he malama-moku maluna o kekahi kiakolu kalepa nui e holo nei i Inia.
"O kuu manao, o ka haalele loa i na mea ona a pau, oia ka mea hookahi e pakele ai ka poe i maa i ka inu rama. Oia no ka pohaku ala ma ka lima o ke keiki kahuhipa e make wale ai ke kanaka nunui o Golia."
KULA POKII.
SABATI I.
1. Pehea la ka noho ana o Adamu laua o Ewa ma Edena?
Oluolu loa.
2. Heaha ka laua hana?
Kamailio pu, hele pu, launa pu kekahi me kekahi me ke aloha.
3. Owai ko laua hoa kamailio i kekahi manawa?
O ke A kua no.
4. Makemake anei laua e kamailio me ke Akua?
Ae; oluolu ko laua kamailio ana me ia, no ka mea, aole he makau.
5. Heaha ka ke Akua mea i papa mai ai? Ua papa mai oia, "Mai ai olua i ka hua o ka laua mawaenakonu o ka mahinaai."
6. Manao anei laua e hoolohe i ke Akua?
Ae, ua manao no e hoolohe, no ke aloha iaia.
SABATI II.
1 . Owai ka mea i inaina aku i ke Akua?
O Satana, ka uhane ino.
2. Owai hoi kekahi mea ana i lokoino aku ai?
Lokoino aku oia ia Adamu laua o Ewa.
3. Heaha la kona makemake?
Ake oia e hana ino laua, i mea e make ai laua ma ka lua ahi.
4. Heaha kana mea ino i hana ai?
Hoowalewale oia ia laua e ai i ka hua o ka laau i papaia.
5. Lawe oia i ke ano o ka holoholona hea la?
Ke ano o ka nahesa.
6. A ike aku oia ia Ewa e noho hookahi ana ma kahi e pili ana i ka laau kapu, pehea kana olelo?
Ninau mai la, "No keaha la e ai ole nei olua i ka hua o keia laau maikai?"
SABATI III.
1. Pehea la ka pane ana'ku o Ewa ia Satana?
Aole maua e ai, no ka mea ua papa mai ke Akua, 'Mai ai, o make auanei olua.'
2. Pehea aku o Satana?
Pane aku kela. "Aole olua e make; e naauao ana olua ke ai iho."
3. Nana aku o Ewa i ka hua, a pehea iho la?
Ike iho la oia he hua ono ke ai iho, a he maikai i ka nana'ku, lalau aku oia a ai iho, a haawi aku i kana kane, a ai hoi oia.
4. Pehea laua ma ia hope iho?
Ua ino ka naau, a ua pau ke aloha i ke Akua.
5. A lohe laua i ke Akua, pehea iho la?
Makau laua, a holo e pee.
6. Ike anei ke Akua ia laua?
Ae; aole i nalo kekahi wahi i ke Akua. Ike no ia ia laua e pee ana ma ka ululaau.
SABATI IV.
1. Pehea mai ke Akua?
Kahea mai ia, "E Adamu, auhea oe?"
2. Pehea laua?
Puka mai laua mai ka ululaau.
3. Pehea ka ninau ana o ke Akua ia Adamu?
Penei: "Ua ai anei oe i ko ka laau a'u i papa aku ai ia oe?"
4. Pehea aku o Adamu?
"Na ka wahine i haawi mai ia'u, a ai iho la au."
5. Pehea ka pane ana o ka wahine?
"Na ka nahesa wau i hoowalewale, a ai iho la au."
6. Pehea aku ke Akua i ka nahesa?
Olelo aku ia e hoopaa mau loa ia oia.
7. Pehea aku ke Akua ia Adamu laua o Ewa?
Penei: "E make olua, e hoi hou ko olua mau kino i ka lepo;" a kipaku aku oia ia laua mai ka mahinaai aku.
Ua oluolu makou i ka hai aku i na keiki o Hawaii nei, i ka hapai ikaika ana o na kanaka o Kipahulu, Maui, i na hana e pili ana i na kula Sabati. I ka nana'ku, e mahuahua ana ka poe hele i ke kula ma keia hope malaila.
KE ALAULA,
He Nupepa Hoikeike Kii,
Hoopuka mau ia ma Honolulu, i kela malama keia malama e ka PAPA HAWAII, no na Kamalii Hawaii.
25 keneta ka uku no ka makahiki no ka pepa hookahi; 20 keneta pakahi ka uku no na pepa he iwakalua a oi aku paha ma ke ope hookahi, ME KA HOOKAA MUA IA MAI.
O. H. KULIKA, Luna Hoopuka.