Hawaii Holomua, Volume I, Number 18, 5 Mei 1894 — Nuhou Kuloko. [ARTICLE]

Nuhou Kuloko.

||l r« a P<?!e ka lewa e ikea nei. ■ ! lian.ihana kela L* i Pup V [ Nui k ha'-han o na haa kepau I M;itj U hooknloleoln iKo nei p. ela I bt« naha i-epe «•< • | A ’•: <n < naha kuu hna. Hf—- ■ i ; I .; a e (ka pua : f k LPikoi. : r.t mareia mai nei ma ka la 20 I' !.* <* A; .-r !a. k*. K**.kikinlii k keo Heee, m** ke Kaikam.iI E hoike ana kekahi lono ma LiB in t, n ka la 19 nku nei n Aperila. I j maikai pono <>le o ko Pohakupauoli ola kino. Uh lohe w.ile mai makou, ua hiihi ka ‘Laenu ” nnna na han» pnokikina. m» n kona ;ke pono Iim o» j, holalo ia oiu. K loan mai ana ki nui o na j>oe I k«>ho io. a me na moho i j>uka, i K K , Hi Hw iii, M »kiw ii>. Wailukn p me I.ahaina; ma ka Molulani. IIe ō m:<n ka.iaka ll.iwaii oka >ana o Waianae i hoohiki kue i ke Ahiamioku.a i ike a e koho balot i un» ma ka Poakolo nei. I’a lioL> ukn n° K»p»lakiko o Kanikeiu Kener lu Cain>v >rro, a ua {iim'ii hakahaka iho o W.M. e.H’.inl o k.» heio Irwin, ma knna Whhi a hoi hou mai. X'a noi rn«J nei ka Iliua o Maemae i k»*Iu |{.mn Pukiki e j*ii aku iiaPa e hoonane» »i i ko lukoii liiumoe i keia j>o S..h>ti ae. oiaio j>hlia, aole |iuliu t Ke noi ia aku nei na hoaloh i a j>iu e kijn mai i k<* Keena Pahupihu Itilio«li o Ishi Z-ka nm Kniij>uaua. a malaila oukou e hi>onnnea ia ni. np27 3md Nni ka piha mau ia ona kna j>akui o ke a'ahao i keia nmi la e na ohua. aole e like rae ke kna hoohui aina k» |>akanwili tt*;;le iho ' no a kolo-tia ka a-i o ka hoki e j r hooio ai. Ku-ka-Iiki no paha. Ke waiho rnnkiukau nei he jwhu hae loilu r,o Mr. W G. Irwin mawaho o K»jvolaui l’uka, no ke kali ana i ka la e hoih'U ia ae ui o ka M iwahine, oi.< no ku la e hoal» u» ui a k.oi iu k» h e o ku UnakiU. E honla ia aku ana he Ahahui ma keia hope iho ’waena o na opio | o keia kulanakauhale, a e o U koua inoo. K i Ahahui llookmknhi o na niea Ike. K hoolaha j>u ia aku ana ka manaw.i. ame kihi e «k >akoa ai no ka noonoo nna i na me» e hooholomua ai i na hana o ka Ahahui. l’» j> ui<> iki |'uha ka nupepu Wnlakaiuo o kou» kakahiHkn, e olelo »11», o n* “Limahun» Anj>u ni koU j>oe i heie o!e i ke Koho bi.l> tn ”, oi.a na llawnii kuniakuia i | uui wnle aku A e )>»u aku aua i ki|>akuia ma keiu muu la aku. L’a lohe mahnī wa!e mai makou o kokahi j>>>0 i h.e!e ole i ke koho b l» t>», oii no kekah : h»pa ona j»>e hana Aianui, na Pukiki ma nu llawnii, a i uikeiiH i ka h"OiMi l*iuei»ue a Bdu Kumaki. » me ka ho<>|>Hiieeoee ia o knhi olu mai kenahi mahin* ai kekuhi mahioa. l'u nui ke kunmnha o ka Uniona P.itil«k', (kela poe a'hiu « ua); uo ka he’e »>le an» o kekuhi j»>e a Uhulehu \v»le i ke k»>hu b»k»t« ma ka la k«>ho iho nei. l'a huohiki nae ea j».e uei e kue lo» t Ke A liaimoka a me k»>ua n*ao hooilina, »ole uae i he!e i ke koho b»lotj; ua hr«a loa keia j»»e u> k» hooh»ki waie »ku ro. Ke owo u'uiu mai nti km tiupejvt kumakaia puka k<tkahi«k» ha»»le i ka iohoL uu o lakoo e ke'a p» « i ki-ho ole. M *ha he hoololi hoo aku k>>e ou» poe *‘h> ®ha .• ** i ke kuino.iHu» o keu mo» *>ku, ke louu ae Ka uiaulu palo o k«ta L*-'j kUUid Oiala.

WeKue’* ka makaoi anuanu ka I la. U!»!atho. (1 e 13 ka nai o na ke hei o ka ’a 11 o I»ne. Uh» mahiehie o’e nohoi na heoa » ka fKie ko ohe. o na ia k*,ho la, l e la laukanaka ia o na wahi koha Ke neo loa keia. Ue l<>he m'i m»km e [>ai hiKe ia ani ka inoa n na ksn<ka Ha-w-ii i honhiki kue iho nei i k ■ lakon Moiwnhine. no k» hoonna ana ma r.a mokopuni. Oko mnkon Lmi Xni mna ’-a ho> akn n>a ilokn n ka Maleknii L*kn H«w»ii. A'oha n». O «en k«kon i»nno like no la hoi ia me k» ka TTi»ko e hahai mai »na I'an ae nei k"* na nnt«epa A'oha A : na m»n pa»»a ieo ann, o na nnpepa M'hoe »ina i* e noke ma* nei me he H he kanonn hnn »ku koe n ka 'ae o kah' keiki mīkanele i ka [>anku laan nui. l*a lele powa aku k*>k ,hi han’e aeahaiikae i ka po n*-i. mawaho mai <» ka Haleniai Mniwahine. ua p°l>ehi iho la 5,k> lapam. a lnre .■>.ku la be $2 rra : kn Iipana aku. L’a hoouna akn ke Knhina K*>laiain» i kn Palain'a Honkohu Luna Nan i ia A.W.KawaiuU no k. apana knho n Ni han. n:i hoo(e loa ae nia, me ka hoihui hon ia mai. M'halonoi. Mh ko maknn nan * ana i ka pr[i:» ino» n ka t>ne i hrnh ki no ke koho h»lcta ma ka mahele 2, npnna Kohol: aole makon I ike i ka inoa o na Hoahanau Wnila. K:i[>ae ka j>nh» auanei ka alaala a na mau l’uleho noi. Ac. n.i koho nui iho iu*i ua o lakou nei ma i na moho a lakou, a ua j [iiikn; a eia na moho ke liuliu nei. A <!e nne i ]>:ui k > lakou uko nui ia kakou e lun aku me Inkou, eia aku no he manawa, e koi hou ia u.ai ana no kakou; inai ae aku. Nui na hao'e kalepa i ike o:e ui ko l’kou mau inoa rna ka papa iuoa c ka poe koho, he ane }>;«lii» aoho i hoohiki. O ka ole ana lioi hi he poe kako > pi gi lakou i n<» l. kinohi, a i ka ike nui aua iho iu i ki ulaula palu nuha hon. l’a kipa mai o Mr. Jack K;r moo, ko kakou keiki hookani pahu o ka Bana Lihui a h.oike nmi ia mnkou. «ole oia ma keia aoio o ka I’i G . e like me ka h ><>iah i o k i }> >e koho b.ilot i i kak.iu inoa ai mi ki apana ō; oiii eia no ia im ka aoao o ka Lihui e hoomanawanui uei. Ma ka hor.i p m., Aperila 27, 1 ua pau i ke ahi ka hale iuu rama o Wniluku. a mo na halee ae e pili ana. Nui ka hakaka nna o ke ahi me na kanaka a ua paa i ka mki—iiaki i'» a pakele ka hale h'iolulu kiia ahi o W.iila ma, a me ka hale noho o J.K. N.ik'Kikoo. Nui ka makemakeia o ka j>oe i Imiko i ko lakon munao knokoa, a i waiho nku hoi i na hanu o ke A'ipuni P. G. me ka lioo|»ono. ma m'.li o ko l.<kou ae o!e i ke a hoo* hiki hao. I i h'he wale mai nei makou, e kii h<>u la unu ua ]>oe la e hoi t<e i ka lu.ua. L’a ahewa ae ka o Luulii i ko hiko.i poe iho no. m <m'.li »• ka hook*<mo nui la o ua l’uk'ki;» me na Uhui e ae iwaena o na {>oo koh », no ka inea, wahi h<>u a ua o l.Uhlii, o n » Puaiki. he [-oe lakou ; i uku i» e ka L*hui II «w.iii i maa kauwn makuwelu e hana n<» na mahiko a pau ka uian.iWa h"ihoi uku. a pela r.a lahui e ne. Wahi j hou DO ka Hiia. o loaa »na 1 e heInua nui o na poe keho, nole o ka j hapaluaoia heluna he liawaii. A o knna ['inio l.oi<e; lua waū ianei, hoo’ako nni an i na lL.waii i ka faana, ,< nijh"i»e o k» *'» koh<> e nana pono 'a ai — a>'!e e hiki i kekahi j»oe hm ke hoohaunaele. a ma e nla m.n na uluku oia »no, e kahea ,a nO na maua «eaua o na ama e kokua i ke aopuni me k;» hoikeike pu aku aia uo i ka lima o na Hawail na haua O k«» A'Uh—heokahi n-ea nui o ka bok»jK>no o ka me<» i ii|»0 ia, he ha»'a pa.»ni Wule no ka h«t<i»aj ana ia Ukou ke hooko ia keta kuiuohaua — , alaila ku lohal ba ih\> la. n»e ke uuo kuum .ha i hu'.i ae ai ua kalainipa Luahi U a heie r.»alie aku • U. Naui ka pakele mai uui ka . [»oe e poiii i ianei apuhl. Oii { i kakou i k » ke Akua L <kora iik«; » i ka hooUlau i»na t nei moo avva. i ivo ka a>ea, ua kauluna oia, e koi j kiia no tua I na l>oopotnaifcai e . p-Q a D»ah .kk—ioa uo ka huihoi » hou i ke AUiaimoku, oia uo keik4bi. j

Ua h'.ike «e ka kekahi poe o ka Papa N«na i ka oui o ko lakoa maoaka i ka bna-s« a ne k« ike o'e rra«>h tv> o n • Pukiki i ke ano ; e ke k <hobi>*t»»Da. Ile h«; aia» 1. rt «koa e tn;!ī mji ae he'e aku aoi. L’a make ma Kim »;iiili ik» P>aono i hali.o M -- Kawa hiku. Ke kimaaina <■,}» n<* ka nw»jv>. L* i hanau ii n ; » m> Nu Z;Uoi. ana b*’e mii » noh" !o hi mi Hiwaii i.ei. L’a haalele ih> oia niahope nei he wahine, krikamah;ne, hanooa, be mnoimna mena hoa'loha lehalehu; u« mike oiu i PO o kona mau m ik.'hiKi. A : oh> no ke k-i—-ki o ki aina lewa i ke kai. Ke h > ■hu .i nui ia uei k<> Eoelani kapih | nji’)hhu'»u ana i keKa*ii uQm r k .kaua nri i ke.a mau a. o k.i h ina o 120 m-n moku hon. he 30 m»n moku pnpaahao, 37 mau anopeie'.eo, G4 i <>k:i t-'»» d>. 6 kiakahi. I ka ly93. ui» h< oii "<:» «k'i ke uliiia d.»la not o $15 630. 000.-<> na h - ua lioahe u o nu (!»'.<» i lui« ;»Wu i iih liinnhana ro kei-* }<<»e niok'i !.<>u mai I» ?®G, 630 500. Ma keia auina l.a Poa n<> ae e hoomaka ai keia k.au kinipopo inawaena o Kamehameha u»e Haw.aii raa ke kahna Piikoi. Eia mulalo iho k« kulana o na moho e paani aku ana ma ia la; H«wAii. Kaliiaa. KAmeh.ameha. I'rvt*e catclier Itriitgc» Aliia j>tc’ser Meheula Will'a lst hase Lind3.1v Tliiini{>6 >n iialh»»- Mahnka G. Clark 3rd h.iae H. " ;*e L. Hart alurt ?top ReuvsVy E. H..It left field Ako Kalanianaole center fi'*’«l Kaunoi G. Kos.a rōrt)t field Koki