Hawaii Holomua, Volume I, Number 62, 3 May 1894 — kela Aha Elele Hana Kumukanwai. [ARTICLE]

kela Aha Elele Hana Kumukanwai.

O na loo noi no ke tausani manawa a ka lahui Hawaii ■ iloko o na makahiki eono i hala ae nei, i Kumukanawai ln.u kaulike, a i noho lanakila mau loa e aj*onoia e ko Hawaii Ahaolelo lahui. e like hoi me na tausani o na j>alapala hoopii i waiho ia aku iloko o na Kau Ahaolelo i hala mai ka lahui Hawaii ponoi aku. aia he nui o na imiapa a me na alalai a na alakai a me na kakoo «* ke aupuni j*i «ji e ku nei i keia manawa, a ua lohe pinej>ine ia keia mau olelo mai ko lakou |>oai mai o na eheu-iuanu hulu like mahoj>e iho o ka hookahuli auj>uni o 1887. o ka Aha«>Ielo wale no ka mana hiki ke 1kmv loli a hooj>au i kekahi mau jv»uku o ke kumukanawai—aole ina kekahi ano e ae. Iloko nae o ka Ahaolelo o na kau eha i hala aku la, aole l«>a he wahi hana i holopono ma ka lakou mau olelo hoopaa mua e like me ke noi a ka lahui. n*> ka hoemi mai i kela ana waiwai

koho alii i ka hapalua oia huina ine kekahi truu hemaheina e ae, aua puka mai na olelo poina ole i ko mak.iu hoomanao ana—“Pehea e hiki ai ke loaa ia kakou kekahi kumukanawai kaulike? *A pehea kakou e hana ai a hiki i kona loaa anai’’ O ka puana o ka moe a na pi «ii i hoike mai nei ia Hawaii i keia la e kakauiuoa kakou. a koho ika lakoi’ mau moho o na liaole a me na Pukiki, a na . lukou e hana ke kumukanawai. Ho-le, samokaI Owai ka aina ma ka honua nei oka liana | kumukanawai malalo o ka j akoakoa ana o kekahi huina ! kanaka i ku like ole k<> lakou i mau helehelena me na kanaka : nona ka lahui, ina aole lakon e hiki ke kapaia —he lahui aikanaka a tne ka hoonaauao nle ia e like me keia poe limanui o ka hao aina a me ka pakaha i ka noho malul.ia ana o keia lahui? Aole loa hookahi! Aia o Hawaii ma ka panepoo o ka inalamalama a me ka naauao mamua ae •> na mokupuni liilii o na moana a pau no ke kanalima o na makahiki i hala, a pela i ku ai ko kaena a ka Moi Kalaki.ua oiai oia ma kana huakai makaikai i ka honua holookoa, aole loa he wahi o ka maluhia i makee nui la e na i lahur like ole ana i ki{>a aku ai e like me Hawaii nei, a oia k;i momi makamae i loaa o!e i na mana aupuni ikaika ke ole lakou e ku ma ke Kulana wikani o ka makaukau mau i na hora a pau. () ka muna hana kuinukanawai aia anei a huli ke aupuni, oia ka wa e makaukau ai no ka ha hana? O k<> na mikanele manaoio mua no anei ia i 1887, aia no na lakou .* hookahuli ke ’aupuni. alaila, !oaa ke kuinukanawai a ka lahui Hawaii i noi ai? O 200 kanaka wale n<> anei i kakauinoa o na Makai, na Luna Makai. a me kekahi j»oo oihana aupuni e ae, o lakou anei ka lahui Hawaii holookoa kujH>no i ke koho halola. Oka hana maikai wale no ma ka aoao oke aupuni pi oi. o ko lakou hoike maoli ae i ke akeai ka huina nui’ma na huahelu « na kanaka Hawaii i kak.H> i ka lakou ku.nuhinu repuhahka, i loaa ai ke kumu oka oiaio e like me ka lakou hoike ia Komisina Balaunu, aia he ehiku t««saui kanaka Hawaii ole waie malalo .» ka lak.m alakai ana uo ke ano aupuni hou o Hawaii e kukulu ia aku ana.

I ke »v;ikea o keia !ji i ho>co ia ai ka niana oke ku&i aks Maauiku ru.aUinft «•■kek-ihi suaa wai—wai ana i hor.jn.iiu aku ai no ke kuai sna