Hawaii Holomua, Volume I, Number 44, 6 ʻApelila 1894 — KE PANI IA KE KUMU OKA WAI. HE MALOO WALE NO KO NA PAIPU-WAI. [ARTICLE]

KE PANI IA KE KUMU OKA WAI. HE MALOO WALE NO KO NA PAIPU-WAI.

Pela ka mea e ikeia nei i keia man la e nee nei i ka wa e hoea mai ai ko kakou pilikia wai tne ka hai ia iuai hoi o ka lohe i na noea & pau no ka hoopaa ia o ke ki wai nana e hoolako i ko ke kulanakauhale holookoa. Ai ka hora i manao .a no ka hoopaa ana, he mea oiaio, ua mahx) na paipu wai a pan, he hooena pilikia hoi no na poe kiekie a me ka haahaa. mai ka mea e noho ana ma ka nohoalii a i ka lopa haahaa loa. e aho iki ka nele ana o ke kanaka raa kekaiii

mau mea eae mamiu o uona oele ana i ka wai e inu ai oin a me kona ohana. Pela m> ko kakou oihana wai eku nei i keia manawa. Oke Kuikahi Panailike ke ki nana i wehe na pomaikai nui m Hawaii nei, i imi ahonui ia hoi e ko kakou Moialoha i hala aku tne ka alo hoomanawanui ana i na hunak;<i lelehuna o ka moana a me na iaiki hala ole a ka hau anu me he kui houhou la i ka ili, na leo haiinku hoi ona enemi e pehi ana iaia, a pela aku. Ea, e hai aku au ia oe e ka La Hiki. a e ka La Komo: Walohia waie! Ae, waluhia aloha ko’u puuwai ke hoomanao ae i kuu Lani, kuu Moi i hala. ka mea i mauna aku i kona kinoAlii e imi i ke ki o ka wai a e ho »kahe mai iua wai la i na paipu wai o Hawaii nei. Hc oiaio. ua ike ka pau iluna a rae ka paa ilalo, ka nookui me ka halawai, ua halawai looHiwaii nei me na pomaikai iehulehu a ka Lani i imi ai me ka pau.iho ole, ake holo nei ia mau pomaikai ma na mokupuni a p.iu o ko Hawaii Paeaina, a ke hauoli uei ka p<»e i hoowaiwai ia e keia kumuwal.

Aka ano la, ke kokoke mai nei na la e pau ai ke kahe ana o ua kumuwai la ma na paipn wai o Hawaii nei, a oiai, o ke ki wai oia ke Kuikahi I'anailike e hwipaa ia ana he umikumamalua mahina i kt*e mai keia la aku—, pela ka mea i louo mai i o kakou nei mai Anoerika mai, he lono kaumaha lioi e anuanu ai ka opu a e huihui ai ke kua o ko kakou poe mahiko. a he puuuuu ikaika loa hoi i kui ia mai raa ko lakou puuwai e loaa ai i ka ma’i akepau e ola ole ai i ka laau a nak iuka haole. Aka, he ui be ninau keia, e ninau aku ana au ia oe e kuu lahui oiwl. oiai ke Kuikahi Panailike e mauliwa aku ana ke ki hoi o na pomaikai e hookahekahe ia mai ai i Hawaii nei. owai iwaeua o kuu lahui aloha e kii aku i ua ki ala o ke Kuikahi Panailike a hookahe hou mai i na pomaikai nou e Hawaii? Hookahi no a'u haina e hoike aku ai: O ko kakou Moiwahine no. Kahaha! Pehea hoi e kiki ai, ua kip*ku ia hoi mai ka nohualn aku? Ae, oia hoi ka’u e hai aku nei ia oe. aohe malalo iho o ka lani a maluna ae hoi o ka honua iwaena o na kanuka e hisi ke ki: aku i ua ki k a loaa mai ke ole ko kakou Moiwahine Liliuokalani. A no ka mea, e Iise me ka loaa ana o ua Kuikahi la i ko kakou Moi i hala, pela no auanei e loaa ai i ko kakou Moiwahine i aloha nui ia. A’u hoi e manaolana nei, o na Opou Kose o ko kakou Bana Lahui kekahima ia huakai imi pono a ka LanL A iea pela ka oiaio, alaila, heaha

ka na poe mahiko e Lana ai i hoomaa ia aku ai ke kahe ana o keia mtu pomaikai i H.awaii nei? Ae, houkahi no hana pono a lakou e hann ai ok» lakou hoihoi maoli ae no i ka Moiwahine maluna o ka nohoalii o kona lahui oiwi, a nia ona la e loaa ai ua Kuikahi la, a no keaha keia hailuku ana oua poe !a i ko kakon Moiwahine me na olelo ino a kuamuauui. Ea. ke hoino kuhihewi nei lakou i.iia, a ua olalau ko lakou noonoo. He oiaio, aole he mau mea eae nan» e hoohihia nei ia hikou, aka, o na mea no a lakou e ike ai me na hua!u o ko lakou mau maka, oiai nae 0 k i mea hoino i ka Moi, ua lu-ino pu «kn oia i ke Akua ka mea nana 1 h<vHii iaia.

Auhea oe e kuu io a me kuu iwi. e hai aku au ia oe me ka oiaio mai ko'u puuwai ae. ao!e loa keia poe e nana mai ana ia oe ke lilo ka j>ono ra i ko lakou aoao, he oiaio mo paha ao!e no oe e nele i kuhi oonle, akn, heiha ka waiwai ina he ho* k i!iiia au e paa ai i ka hana a kaili ia mai ia oe aku, oiai oe e kokua ikaika ana ia lakou a hooao hoi i ko lakou makemake inala i hala? Ea. na kaupaona ia oe, aua ikeia kou maiaa ana, e hana oe no ka pono o kou lahui ame kou aina. O keia ka mea oiaio a’u e hoike aku nei imua o kuu lahui aloha, a oiai no nae kakou e noho pu nei a e hana pu nei, ame kekahi niau haua e ae a kakou e ike nei, ela» na kokua wale mai i ua apa lole, na mea ai a pela aku, o kei i mau mea ka Paulo i olelo mai ai, he man mea hoohihia wa!e no kei i ia oe e kuu io a me kuu iwi, a pela io no. Aka, ua maa ko'u lahoi i ke kapa ana aku i ka mea nana i haawi inai, he w.*hi haole aloha a 1 komaikai, a pela waleaKu. Ae. he hana io no kela i ku ike aloha. Aka nae, e horm m;io oe o ke!a aloha huihui i awiii j»u ia me ke aloha welaweia, be ahi ko laloae, a oiai he ekoln no mahele o ke aloha i hoike moa ia aku ai, oia hoi na aloha i hoike la a; la a me kealoha pumehana, a maluna o keia mau mahele kenahi i*oe e haaa nei a e manaoioaku nei he aloha oiaio, aole nae—aole loa!

Me keia wahi hoakaka pokole imua o kuu lahui aloha, ke waiho aku nei au iinua o oukou me ka manauluna na ka Haku e kokua mai ia kakou me ke aloha i k<>u lahui, kou aina, a me kou Moiwahine. E mau ka welo ana o ka Hae Xani o Ilawmi—A na ke A kua e malama ia oe! S. K. KamaS.ua.