Hawaii Holomua, Volume I, Number 1, 1 February 1894 — Nuhou Kuloko. [ARTICLE]
Nuhou Kuloko.
Ua lole ka onuhi o ka bipi a na Makai i m p<>ka liokeo o Maui. Keia ka liukaona limahana o ke aup iLi P.G. I keia kakahiaka nni wale ka mokuohi Malnlani mai kona mau awa maa. Leahi:—E haalele mai ana na koa P.G. i keia la a i ka apjpo paha, no ke tlala o!e. Ma kekahi la o keia pule, ua weheia ka puka-uwahi o ka mokuahi Eleu. He paina ka kekahi poe mauka o Manoa ike Sab >ti uei. L T a nui no ka hauoli o na hoaai. O ka makou makahiapo mua keia o keia makahiki, —mamua o ke k •ii ana ia hamabaga ma. Ma keia Poalua ae e lepo ai ka iho o kekahi poe wahine me na kan ika i ka poalo i kauhale Pake, i ke Konohi. He haole no ka Hui Amerika ke anee mau nei e lilo iaia ka noho Luna Alanni Nui o Honolulu uei. E hoi puolo io ana kela. He ki i na akua lapu o ka po ka hana h kela hapahaole hoohui aina o uka o KaliLi. Pau paha auanei ka maaalo wahi akua aaa o ia wahi. Ua makaikai aku ko ka Holomua mea ktkau itamu i ka hale o ka mana hoohana o ka Uwila inehinei, e ku waieaua ka huila wai. Ua pai la iho nei e makou he makeaa w ile o na Alemanak i Kuloko o 1894 nei, a ua hoouuaia aku ina tausani mau poe helu: helu e like rae ka lakou kauoha. Ua kau aku maluna o ke Oalau: diue o ka Poalua nei no Maui, o E. R. Hentlrv, Mrs. Gallagber, Biuteona. Wiliie Pogie, Johu Crowtler a me keiki. He la hoomanao ka Poalua, ka la i m ike ai o ka luaui o ka Ema pera o lapaua, ua pulelo ae iluna o na kia o na mokukaua a pau o ke awa ka hae kukuna o ka La hiki mai. Ma ka Poaono i hala. ua hoohanoli ia ko Mr. H. M. von Holt niau la opio ma ke eo ana iaia o ka inoa “inakuane,” oiai ua loaa ka laua hiapo. Mahalo ike keiki o Niupaipai. Ke pule m.m nei na nupepa Hoohui Aina uamu i ka inoa o C. B. Wil kina. (Wilaon) e pono no lakou e hoooiaoa i ko Mr. C.B. WHson mau kii i akua no na P. G., a me ka lakou mau mamo. He puula buke a ka poe hoohui aina i pai iho nei. ke mokaki ana i ke oue makai iho o Leahi, he aneane e hanen paha, ua lawe ia ena luna a hoolei loa ia. Au: wehehene.
Ikaiki na kikiai makani o keia man la. No na awi o Kauai i ke ahiahi onehinei, ka Mikahala. Kilauea Hou.—No Mahukona onehinei ahiahi. Mai poha pu ke poo <* Kakelao ka Avalatiisa i ka pa iku laau a Paul Numana inehiuei. He hookuku kiui popo Palekoki ko Kulaokahua i ka auina la Poaono aenei. Ua holo i ka Poalua nona awa 0 Kiuai na mokuahi B;hopa ame Iwalani, a no na awa o Maui ke Claudine. Hapalua pakeke poi ka mauawa hana o na limahana o ka Hale Hanahao i keia mau la. Gutle e! Aia kahi kiki pu a na mamo Mikanele iuka o Makiki i na la Sabati a pau, —lokomaikai wale ke Akua Mana Loa ke ki mai oia 1 kana pu uwahi ole maluna o lakou ma. “E kn mau makoa ma ka aoao o ka makou mau pu a e kewai ole ka makou pauda,” wahi a na Hoahanau Emekona. E ku no ke Akna ma ka aoao o na kanaka Hawaii a kewai ka lakou pauda. Ke haanui mai nei ka Avahitaisa hoohui aina, ua loaa ka ia Biuetona i keia mak <hiki mai ka mahiko mai o Makaweli. he 1*2,500, tona kopaa. 1 pakaha wale ia ai uo o Hawaii nei no ka raoinona. He lono kai pupuhiia mai i ko makou nei K ena, e olepe ia aku ana kela hapa haole hoohui aina wahaukele mamua i ke keena wui. A e pani ia aku ana kona makalua kiai a ohi dute e kekahi hoa 0 ka Menkana League ma Hilo. Akoia ki hoopili mea ma'a. Ke hoomukiiiki pinepine mau mai nei kahi lunaho 'puopono ka: malii o ka Avalataisa i ka wawae kui, malie paha i ka manumanu h >u ole paha o ke poo. E “ku ana i ka nuu” kela keiki hapa haole i hwe hanai ia ai e Kimehameha III., a mikou i ike ai ma ka mooielo H iwaii Prof W. D. A ek;medero. e hoole loa ana i kom kulana alii. U v kali ki HoLONUA i kana ole'o hoopaa mua, a aole oia i hooku mai. A 1 kei i Poaono ae e ike ai ko makou poe hehihelu. Ma knkahiaka nui iilo loa o ka P akolu nei, lan. 31. na ili a na: haha liiiii ka moknahi C.R. Biho: pa ma kahi 3 ra le mai Nawiliwili Kauai. mai, oke kumu, ke kiai j pouo ole ia, ka onou iae - a maka; ni ame ka pouli oka aina. A->le ola i p*ino. Ma ke Sibati i hala aku nei, lm. 21, ua ike nui ia mii ka Hotele Stn Souci aku, he makena wale o na kohola e paikan hookahakaha ana ilum o ka iiikai. mai ke nui a sa liilii. a he elua kohola nunni loa o lak u, mai ke 70 a 80 kapaai pakahi, a na laua e alikai am i ka naikan O ia kakahiaka, na kipukuni <hi ae lakon. E maki ana lakon no Honolulu. Ua hiaai nui ka poe o ka hotele i ka naua loihi ana i I ikou mau paani ana.
Ua keia kak.ihiaka nui. Paina Inui ka i uhola ai ma Kthhi inehinei, no k i puni ana o ko Ho!t opio makahiki i keia ao. A keia ahiahi ka Aha Puhi Ohe a ka Bana Lahui ma ku Hotele Hawaii. Naue ae oe ilaila, loaa au. He halawai ka ka Ahakuka ! ka Poalua noi no ka koon»o ana e hoemi loa i ka uku o na M»kai, a e i ka poe hana alanu'. e houhni i na wahi dtlaoia mau oihana no na Pualikaua. He hoopii koipoho o $3<X> i ke aupuni P. G. ka loio Kaulia e koi nei, no ka hoop tahao ia ana o kekahi wahine a 01 wale aku mamua o ka wa kupono. Ua *• hoihou i ke ehu” na hoa’loha haole o na la loaa o Ilamuku Wilikina, a ke haikaika nui mai nei na waha i ka hoole, aole lakou i ae e kakoo no ka Moiwa: hine. Ika lalau hoi paha o ou: | kou ma, he ole iho ka ka Hawaii.