Hawaii Holomua, Volume I, Number 2, 13 January 1894 Edition 02 — O KA PULE I KA LAHUI A ME NA LUNA AUPUNI KE KUMUHANA. [ARTICLE]
O KA PULE I KA LAHUI A ME NA LUNA AUPUNI KE KUMUHANA.
Ma ka halawai haipulei malama ia ma Kaumakapili i ka po Poa kolu nei, ua waiho ia mai la ke kumuhana maluna ae imaa o ka hale, malaila keanaina e wehewehe ai a e pule ai hoi. I ka pau ana o * na wehewehe manao ana o na mea nana e malaoia i kela anaina hai pu!e, be mau keiki no ke kula kahunapule, ua waiho mai la laua i ke kumuhana imua o ke anaina no ka wehewehe manao ana malu na o ke kumuhana, a me ka pule ana. v He oiaio, ua wehe ia ke kumuha na pule i na luna aupuni e ke kelki a ka Makai Nui o Ilana, a ua lohe ia aKU la kona leo e noi anaealoha mai i ko lakou Peresideua e noho poo nei ko lakou aupuni. A ma hope o kana pule ana, ua pule mai i la o Sam Kamakaia, me ke noi anaike Akua e aloha mai i na . luna aupuui. a e wehe mai hoi i ka maka o ko lakou naau paaiiiki i ike lakou i ka hewa a haalele aku, a i hana lakou i ka pono me ka oiaio me ka makau aku i ke Akua nona mai ko lakou oia, a e aloha pu mai hoi i ka lahui Hawaii a me ka Moiwahine Lihuokalani. Mahope iho o ka pau ana o ka Saai. Kamaka'a pule ana. ua ku mai la o J. Nalua ma ke ano e uhi uhi lau uiamane mai ana i ke ana iua ma ka aoao e kakoo ananoi keia poe A no ka mea, na lakou i lawe mai ka malamalama i Ha waii nei. Mahope o ka ia nei apa ana, ua ku mai la o S. Kaloa a ki mai la i kana pu kuikele ma na p‘ peiao o H. H. Paleka a me J. Waiamau. a oia keia malalo iho nei: He oiaio, mai Pelekane mai ka malamalama a hoea aeiAmerika a mai Amerika hiki mai i Hawaii nei. a mai ianei aku hoi hoea i na aina pfgina. A ua lobr no hoi kakou ia Paleka oiai oia ma Pele kaue, ua hoike mai oia ia kakou i kona lohe ana i ka pule ia o ko lukou Moiwahine Vitoria iloko o ko !akuu mau anaina haipule, aole e haule ka inoa o Vitoria ia lakou. Ua ao pu mai oia ia kakou e pule i ka Muiwahine a me ka lahuikana ka. aka, i keia wa heaha ka kakou e ike nei ia Paleka i keia manawa? He oiaio, mai ka la i hookahuli ia ai ko knkou nohoalii a hiki i keia po, aule au i lohe iki ia P&leka e pule ana i ka Moiwahine. L’ahiki hoi ka pule ole ana nana he haole i», o ke oki loa iho no o Waiamau he kanaka Hawaii. hookahi kupu na, he 10 a he iwi kuamoo nou e Hawaii. a he kahunapule pipili mau no hoi i ke alo o na alii i hala aku. Aka, mai ka hookahuli la ana o ko kakou Moiwahine a hiki i keia po, ka mea hoi nana i kokua mai n» kokui uwila e hoomalamalama nei i ko kakou luakini, aole loa au i lohe i kekahi leo pule mai kona waha mai no ko kakou Moiwuhi ie LiliuokalaoL K na haipule mai Hawaii u Kauai, o ka ninau wale no, no keaha la ke kumu i pa!e ole ai o Paleka a me J. Waiamao i b Moi wahine Liliaokalani ilokookolaua luakini oiai ke anaina haipule e malama ia an»? No ko Liliuoka iani !i!o aua anei i enemi no laua. a no lakou paha a pau? Eal e kuu lahui aloha, heoiaioe kaapuni oe a puni ka hooua, aole e loaa ia oe kekahi maa kahunapule i eoho iaeka makukoee, e like me keia mau kahunapule a ka hookamani nui wale. Ke kue loa nei hoi laoa nei a o lakou no a pau i ka olelo ao a ka Haku noea ka Kkaleeia i palapela ia ma Luka 6:S5: **K aloha ako I ko oakou poe enemi, e hana maikm akn.** A penei hoi ka MaUio 5.*44 ’*£ aioha aku i ko o«koo poeenwni, e hoomeikai akn ■ .
b*-t s k-4 poe bt*im n»i u Jok<Hi,e ; hin» n»ik*> aku i ioainu | «tle mai n oukou, e pu5e ako boi s no ka poe hoohewe «ele oui i* | oukoo a han» ioo mai ia oukoo.” 1 0 keia ka mmkemeke o ka Hako nona ka Ekaieeia a na kahunapule Kalaeina ike ole i ka Palapala Hemolele e noh'o hookohokohu ma | nao Akua nei. be hoole nae i ka | hana ana i ko ka Haku makemake. [ | Aole no ko lakoo nei ike ole ika | Palapala Hemolele. aka, ualaoako lakou nei pun i ka i«i ia, a ua paa hoi ko lakou leo i ka nakinaki ia i t ke kaula hoohiki, a keku nei lakoo iue ka hilinai ana i na lako kaua. Oia nae ka ke Kaula Ieremia i olelo mai ai penei: “E poino ana ke kanaka i hilinai i ke kanaka, a manao ibo I& i ka io i ikaika nona, ! a haalele kona naan ia leho^a.” , No ka mea, o ka «ah* ke pula i ke Akua e aloha mai.o ka naau nae be makona a be aloha ole i ka amo mai o na maka o kuu lahui aloha u me kuu Moiaahine. Aole au e olelo ana no na kahu napule haole ili keokeo, aka, no na kahunapule Hawaii ili ulaula, me ko lakou ike iho no i ke kaola nui īIoko oko lakou mau maka i ka ! Moi nae e hookae ai me k& haawi ole i hookahi wahi hua pule. Aka, e na haipule oiaio mai Hawaii a Kauai. nau e ka lahui% noi aku i ke Akua no kou Moiwahine, nau e ke kane a me ka wahine i aloha io i kou Moiwahine e pule i ka Haku ! nona ka mana, a na ka Haku no e 1 hooko mai i kau leo pule no kou ' Moiwahine, oiai keia wa kokoke I loa eia aku a hoea mai ma kou ipuka hale. Aloha Alii.