Hawaii Holomua, Volume I, Number 15, 30 Kekemapa 1893 Edition 02 — KAHUA ALAKAI KALAIAINA AKEA A KA HUI KALAIAINA HAWAII. [ARTICLE]

KAHUA ALAKAI KALAIAINA AKEA A KA HUI KALAIAINA HAWAII.

O na kumuhana a makou i noonoo nui ai me ka manao maikai o ke akahele, ua lawe ae nei makou ia mau kumuhana a waiho aku imua o ka lehulehu na ka lahui e kaana a e wae p »uo, a oia iho keia: 1 — Heaha la ke kumu i make ai keia lahni? 2— Pehea e haua ai i ulu hou ai ha lahui? 3— Pehea e mau ai ko kaKou kuokoa? Maluna o keia mau ninau i kukulu iho ai ka Moi Kalakaua i kana olelo kuahaua he hooulu lahui ka matia o kona Aupuni. ; He mau ninau paakiki keia wahi a kekahi haiolelo :ua Kaumakapili i kamaiho mai a:, oka haina, ‘o wahi ka puniu.” Ahe nui wale na ano olelo pela. Ua ulu mai ia mau ano olelo pahenehene maluna o ke kahua matia a ke Alii i kukulu ai, a pela no hoi kekahi poe e pahenehene mai nei ia makou no ko makou hoomaka ana e hapai i ka noonoo i keia kumuhana e hioiK)ina lba ia nei.

Ua lehulehu ko makou manawa ' ‘ I i lilo ma keia hana lahui, a ua maa ‘ mauli 1 na hana i hoolala ia, a aole ’ e hiki ke olelo ia makou he mau hana hupo a he ake oihana. He | mau makahiki i hala ae nei, ua ike pono kaaou i na hana maluna o ' keia lahui, ma o kekahi kanawai i 1 hooholoia e ka Ahaolelo o 1865. 9 1 pili ana i ka lepera. Na keia kanawai i hookaawale i ka pili aloha ' ana o ke kane me ka wahme a pela hoi rae na kpiki. Ua lilo keia kanawai i luakupapau kanu ola no keia lahui, a nana i huolilo i na ma’i kumu o ke kanaka i lepera wale no. oia ka alaala, haukeuke, kane, makole, pala a pela wale aku, hui pu iho me ka manao pepehi lahui, pela iho la kakou e hana ia nei e keia poe, a kakou no hoi e painun qai : ua ili iho o ko makoh mao noonoo ! , nui no keia hana a kakon e hoo. •Hiiuea nei, aole nae na hai i kauoha mai ia makou e hana pela.aka, ua hoomanao makou i ka leo , kuahaua a ko kakou Moi, o ka hooulu lahui ka matia o kona Aupuni, a olelo hou mai oia maho1 pe, “Aole e hiki i*’u ke hapai hoo- * kahi i keia hana nui ke ole oukou * • kokua mai.” , A ma keia wahi, e hoakaka piha ako ana makou I ko ka Moi manao ’ paa maoli e hooko ia ka hoouln * lahui, a ua kaapuni aku ka Moi1 wahine e ola aei ma na mokupuni a pau no ke kukulu ana i na ahaB hui hooulu lahai, a ua hana ia he kumukanawai np ia mau hui, a e ? i ia ka luiu ana o ka lahui i ka 8 Ukou man kenikeni no ka pono o 1 ia hana. Ma ia wa mai a hiki i keia wa. * qi aneane pmikomamalima maka1 hikl o ke ko ana o ka kpopiulahni, B aole nae i ike »k> >* kona n«e mo» ‘ ako. no keaha mai keia? M marao nei makoo. no ka paiaka a * me ka nanea o ka Aha Kohina a > me na hoa o na Ahaolelo lehoiehn ,i i Ul«i no fta mea, oa hooiilo ako o ka Ahaolelo i ka waihona p > leln ’ 1” m* kekahi puu dala nol * po ka Hoopae Limahana, oia hooulu Uhui i maaaoia.

A ke manm nei nukna, be ouu | h«a» heva too ioa keU i luo* it I ; malua* o keia lahai. no ka mea. | ma ka oana ponO ant i keia wa, ke ; P«i nei ka hanao o ka lahei Pakiki r % me na lahui e ae. a ke hoomaka mai nei e paio i oa kamaaina o ka : *ina menapo pepehi kanaka, oia 1 na kanaka Hawaii. no keaha mai ke kumu. aole anei ao ka hemahema o na aiakai Aopani a maa aiakai paha o na makahiki i hala iame ko keia wa? Peia no. Pela makoo e manao neī. e hoonui ae kakoui ko kakoo noonoo kalaiaina naauao maluna o keia | kumohana a kakou e uhaaha wale nei i ka manawa kupono . a ke Akua e koi akea mai nei ia kakoo e hoopiha ae i ka honaa me na lahoikanaka aole e pau i ka be- ; lu ia. O keia kanawai e koi nei e hoo* ! kaawale ia ka wahine me ke kane I a me ka laoa mao keiki, a o na hookaawale ana me ka lima ikaika : a me ka heleuloolo, he mau hana 4 hewa ino loa ia i keia lahui. no ka mea, ke noho nei keia lahui ilokoo i ) ka nawaliwali a me ka ehaeha. a ua hiki no ika lahui i keia wa ke k&u aku ia mau ahewa koikoi ana maluna o na Kuhinao na makahiki * i h ila a me ko keia wa e nee nei, a , ine na kau Ahaolelo lehulehu i j hala, no ko iakou mak&ala ole i j keia kumuhana alakai a ka Moi i nooooo ai no ka hoolaupai ana ae i | ka lahui ponoi oka aina. Ua lilo , maoli no ka noonoo ona alakai | Aupuni i ko lakou mau poao wale | iho ko aole iko ka lehulehu mau | pono. Pela no hoi na aoao hoomana o j kakou, aole he wahi haupu ae no j keia kumuhana hueueu aka Moi i Kalakaua i kahea iho ai, ake ka- | hea nei no. Ke manao nei makou, ' he hana waiwai oie na kekahi mau aoao hoomana ke kahea. ana i ke : Akua e hoouna mai i Koua Uhane j Hemolele e kau maluna oka poe I p«ino a hemolele, oiai, ia lakou e pule ana pela, aia hoi, hapai ae la na w ihine moekoiohe. No keaha mai la keia? Eia. No ka mea, eia kakou ke ao ia nei i ka pule a ka pule aka poe Parisaio. Aole loa e lt aa iki ana he waiwai ma ia mau pule ana. A ua loaa ia makou ke kuieana e | uielo pela, me ka hoike anaaku,ua hiki ia makou ke paio me ka ikaika me keia enemi ino o ka lahui. No ka mea, ke hakoko nei o Hawaii me kekahi ulia popilikia nui mamuii o kekahi ma’i e pahola laulaha nei oia ka lepcra. Na Komite Hui Kalaiama.