Hawaii Holomua, Volume I, Number 13, 16 December 1893 Edition 02 — Hookuonoono Lahui. [ARTICLE]
Hookuonoono Lahui.
— No ke an Holomna o Hawail £ na hoaloha a ne na hoa-1 : makaainana, aloha onkou: O ka elima manawa keia o ko’u hoomaikeike ana aku i ko’u mau manao hoeueu no ka j Banako Lahui Hui Hookuono- : ono. He pouiaikai nui ke loaa | ana i ke kanaka waiwai a me ke kanaka ilihune ke hana like. a o ko’u manao j>aa e lawelawe i ka hana no ko kakou pomaikai. oia kekahi kumuhana nui i komo mai iloko o ko’u no*noo no kekahi | munawa i hala ae nei, malia paha, he makemake keia no ke Akua i hookomo mai ia’u pela. ; a o kona makemake ke hanaia. 0 keia manao o’u e kukulu i Banako Lahui, oia wale no ko kakou puukalahala nui e hoopakele ae ai i keia lahui ma keia ao, a o keia ka manawa no ... kakou e komo like ai iloko o ka hana a huki like i ke kaula o ka holomua no ka pomaikai o j ko kakou lahui jx>noi, me ke kali hou ole aku no kekahi manawa e hiki mai ana. Nolaila, o ka manawa keia e na hoa- | loha e ala mai ai ko oukou mau manao alakai, a e ku mai hoi i kekahi mau kanaka Hawaii aloha i ko kakou aiea hanau | a hoala i na ahahui o keia ano ma na aj>ana a pau o keia aupuni tnai Hawaii a Niihau, a e | < hoike mai ia’u i ke ano o ko j lakou ku ana, a ina he mau j>i-1 likia kekahi, e kakau mai ia’u, ; a e jmne ia aku no na haina me ka oluolu. Ina he mau kane kanalua kekahi no keia kumui hana, he makemake nui au e ' hoomaikeike aku i na wahine, no ka jx>maikai o ka lakou mau keiki, a oia wale no ke kahua i e hooni jma loa 5a ai ke kuokoa o ko kakou aina. 1 ka wa e ku ai o ko oukou mau ahahui, a holojx>no, e malamaia ma Honolulu he halawai o na Elele mai na hui like ole mai o na mokupuni no ke koho i na Luna Nui o ka hui, ke noi i ke aupuni i palaj)ala hoohui, a me ka hooholo i ' 7 , kumukanawai a me ua rula no 1 ka ahahui, a malalo auanei oia j kumu e loaa ai ka inanao olu-: | olu like i na hui lala a pau a ; j puni ka Paeaina. Eia hou kekahi mauao o’u. E kukulu o Hawaii nei i Kula 1 Nui nona kahi e a’o ia ai ka kakou mau keiki i na mla ike i pili akeakamai, no ka mea, aia j he hanauna hou o Hawaii e ala mai ana ma keia mua aku, a e jxmo kakou e wehe hamama i j ka ipuka no lakou e komo mai | ai no ka naauao. O ko kakou , ilihune, oia ke kumu hiki ole ia ’ 1 kakou ke hoouna i na keiki i ko na aina e, aka,- i na e ku ko kakou Banako Lahui, alaila, aole o kakou mau pilikia hou I i koe ma ia lala hoonaauao o ka ike. O ke kulana hookele kuokoa nona jx>noi iho, oia kekahi kumuhana a Hawaii e hana ai | 1 nona iho, a e hiki ai hoi ia ka- i kou ke olelo ae me te kaena, “O ko’u ain» hanau keia, a aole | he mea nana e kaili wale i ko’u jx>no.” He kanalua ole ko’u, j | he mau makahiki jx>kole mai keia wa aku. e kahe mai ana ka | waiu a me ka meli iloko nei o ko kakou aupuni, a e lilo hoi o Hawaii, oia ka Pohaku Daimana Makamae loa iloko o ka 1 ' moana Pakipika, a oia ke kiko- i waena e kij)a ia mai ai e na poe | I kaahele mai na wahi mai a pau j o ke ao nei, no ka hoohala aoa a hanu ana i na ea oluolu o l Hawaii nei. Ua loaa mai nei ia’u he 400 | Buke no ko kakou Banako, a uamakaukau aue lawe mai i na dala hookuoooono i keia
iPoakahi ae, Dec. 18, mai ka | $1 a pii aku iluna. Ua like j no keia Buke me ko ka Banai ko Hale Leta buke, he manoa1 n«a a mahuahua na j>epa o loko. ; Ua loaa mai keia huke ia’u a nie na hnke kelu oui e ae e ma- l lama ia ai ka jvij«ahelu o ka hui • mai ko’u mau lilo jx>noi ae, me ; * | j ko’u nana ole ae no ka nui o ia mau hoolilo ma ko’u aoao, koe wale no ka holomua o keia kumuhana a u e haj«i hookahi | ; noi. He lana loa ko’u manaoiloko ; o na makahiki jx)kole a kakou ■ e houluulu ai. e hookaakaa ia j no ka maka o na jx>e haole, a e ' olelo mai auanei lakou, he hiki i no ka i na kanaka Hawaii ke | kukulu i na oihana. Aole lakou e hiki ana ke puni mai i keia manawa ina e kamailio wale no kakou. aka, ina e hooko a lawelawe kakou i ka hana, malaila wale no e iuaojx>po ai ko kakou kulana holomua. I ka wa e hoi hou ae ai o ke aupuni iloko o ko kakou mau lima, he mea jx)no i kela a me ; keia luna aupuni ka hookomo ana i ka akahi hapaumi o kona , loaa iloko o keia Hui Lahui ina ko lakou in<ja ponoi, a ina aole . e loaa jx?la, he p>e kipi lakou i ko lakou aina makuahine. jMalia paha, e hana ana kakou me ; ka hooikaika no keia manawa, aka, aia no he maha i ka wa j mahoj>e aku mai ko keia wa pilikia a ilihune loa o ka aina. He niau kuhikuhi maujx»jx) i ; keia a’u e hoikeike aku nei ia ; oukou, a na ia haawina hoi e ao mai nei ia kakou ma keia ! mua aku no ko kakou jx>uiaikai iho. Ke noi aku nei au ia oukou e o’u mau hoa makaainana, e i huki like kakou i ka piko kaula j o ka hana he poohiwi a he poo- j hiwi, oiai, he mea hiki ole ia’u ke hapai i kekahi hana nui ke ole oukou e kokua mai, a ua , makaukau mau au e haawi i na kokua e like me ko’u ikaika piha ke hana malalo iho o ka malamalama o ka la. I ko oukou manawa e lawe mai ai i na dala no ka hookomo ana, e lawe pu mai oukou i 25 keneta no ka uku huke a’u i hoolilo ai me 1 ko’u dala ponoi no ka,jx>maikai ] o ka lehulehu. No na makahiki he 14 a’u i i makaala ai i ke kulana hana o i kekahi o ko kakou mau keiki i Hawaii lalawai, aole loa lakou i ; hoala iki i kekahi hana e loaa ai he pomaikai i ka aina. Aia ' no he nui o na hana hoeueu e waiho hamama mai nei imua o ko kakou mau alo, aole no la- ■ kou i hoao iki e hana. O ko kakou kumu pilikia. oia no ka nele i ke dala ole no ka hoo- ! hana ana, a eia ka manawa : i jx>no no ka hoiliili ana, a hiki ! | ia kakou ke hoala—ke kukulu | ; —a hoohana aku raa na oihana I ! j e hiki ana ke loaa he mau lua waiwai nui no ko kakou mau jx)maikai. O keia ko kakou manawa e ■ hoike ai i ko kakou ano me ke koko, ma ka hana like ma na kumu e hiki ai ke oi aku ma- [ . mua o keia jx)e haole ma na 1 ano a pau, e like me ka hiki i ; na ulia o ka laki me ka jx>mai1 kai i haawi ia i kekahi lahui- ■ kanuka mai ka oluolu j>alena ole mai o ke Akua Kiekie loa. ! Ke waiho aku nei au i keia mau kumuhana a j>au imua o I oukou. a na oukou ia e wae ae | e like me ko oukou noonoo ma- ; lie a akahele no keia Hui La-; j hui o ka Hookuonoono. Ina he mau kuia kekahi a \ i kanalua ma ko oukou a<)ao, e i | hoike mai ia’u, a e hooko koke no au i ka wehewehe pono ana ! aku ia mau pohihihi o na hoa-, aloha. He makemake au e J hoomaopopo lea m&i oukou, ; ! aole e hoolilo wale ia keia dala no na mea e ae, koe na hana i hoomaojx>po ia no ka pomaikai oia hoi na moraki aina, na hoo-.
pau raoraki, kuai aina Aupuni no na home. haawi aka i ke Aupuni malalo o na bona, a me kekahi mau kumuhana hoo> pukapuka waiwai e ae e loaa ai he pomaik&i i ka hui. | O na buke hoomanao no ka : hookomo ana i pai ia iho nei, ua pai ia ma na olelo elua e ' like me keia ke ano: Pass Book Xnmber ) ; Boke Hoomanao Hela | Name) Inoa » In *fooant vith Ua ks hela ai« me FerQiadez. KIIB NO The H&waiian Nation.il Savings Company. Ka Hni Hooknonoono Lahni Hawaii. For Safe Keeping No ka Malama pono ana. E ua hoaloha a me na hoam&kaainana: Ua maopopo no ia’u aia he mau ahahui hoopouo e ku nei ma kekahi mau niokupuni o kakou e like me keia ko ano hookuonoono, e komo like mai oukou iloko o ke ajx> hookahi, a loaa ia kakou ke kulana paa o ke kanakaniakua ma keia mua aku. oiai. he hookahi no alahele o kakou o ka hookuonoono. Aka, e a’o mau aku au i ko’u lahui oiwi, e noho aloha kakou, hana like, a ike kakou i ka hua o ka hana a kakou i hooikaika ai. a |>ela aku. Ke lana nei ko‘u manao.'ua maopopo aku la i na hoaloha ko lakou huli mai rae ka puuwai hookahi a kokua i ka Hui Lahui e hooholomua a puni ka Paeaina holookoa mai Hawaii a Niihau- Mawaho ae o keia. i aole a’u mau moa hou i koe e hoike aku ai. koe wale no, na ka noonoo maikai o kela a me 1 keia kanaka Hawaii e haawi i kana olelo hooholo nona iwnoi ! iho. | Eia hou kekahi. Ina aole kakou e hana like a hookuonoono, he kanalua ole ko’u manao, iloko o na makahiki elima mai keia manawa aku, e lilo i ana kakou i niau poe kauwakuapaa, a i ole, i mau poe nika 1 na na poe haole, no ka mea, aole he mau kumu h<»ala hoo- | hoihoi mahope o ko kakou mau i kua e kokua mai ia kakou. O i ko kakou mau poe Hawaii kuonoono, ke helelei liilii aku nei | lakou a nalowale, a pehea la e : hiki ai i ka kakou mau I pulapula i koe iho ma keia ao c hoomau aku i ke kuokoa o ko ■ kakou aina aloha no ka kakou ; mau pulapula? Eia ke kuinu nui, no ka hiki ole ke like ko ! kakou mau manao roa keia inau kumuhana. Eia au ke ku hoo- j kahi aku nei imua o oukou, a haawi aku i ko’u manawa hana : me ka uku ole no ka pomaikai ! o ko’u lahui ponoi a me ka aina hanau. Eia iloko o ko kakou aina : nei, he nui na hana e hapai ia e ka manao hana o ke kanaka, a o ke dala ke kumu e hiki ai. Ina e holopono ioana keia mau lawelawe, aole he kumu ka1 nalua no kona holopono, oiai, i aole he poe kuleana e papa mai ia kakou ma keia hoala ana i ka hana no ko kakou mau po-1 inaikai ponoi iho. Malia paha, ua hoopukaia keia kumuhana mamua e ka “Makaainana,” aka. heaha la | ke kumu o ka hapai ole ana i I ka hana mamua o ke kamailio | wale ana no. No ka mea, he ! hana maikai keia e ola ai ka ( lahui. Malia paha, no ko’u iawelawe ana i ka hana, oia ke kumu e kiola mai ai oia i ka lepo maluna o’u. Aka. na ke , au o ka manawa e hoike mai i! ke ano o kana hana. E nana aku i ke kumu hoohalike kupono i na Aupuni Nui o Enelani, Amenka, Farani, Greremania, a mc kekahi mau aupuoi nui eae.ua ’noala ia na ahahui hookuouoono no ke kokua ana i na hana holomua no
ka hoopakele ana i ko iakou aina, ka home. ke anpuni. a me kekahi mau hana pili e ae Ii ka hookuonoono. Nolaila, e na hoa'loha, e kanpaona like i keia mau mea a’u i hoike ae la. a na ke koikoi o keia kukulu | manao e hoohuli niai i ko oukou mau puuwai a haawi inai i na kokua e hauoii ai kakou ; iloko o ka ohana a ine ka home ; ma keia mua aku. \ Ke noi nei au i ka oluolu o na Lani, e hoihoi ao i k.> kakon Moiwahine i aloha nui ia ma Kona Noho Kalaunu. mamua | o ka pau ana o keia makahiki. Owau no o ko oukou ht>a makaainaua o ka h.x>manawanui. Apkaham Fkr5ande*.