Hawaii Holomua, Volume III, Number 629, 27 July 1893 — NAU NO ME KO KAHUNAPULE I KUMAKAIA I KA EKALESIA O KAUMAKAPILI. [ARTICLE]

NAU NO ME KO KAHUNAPULE I KUMAKAIA I KA EKALESIA O KAUMAKAPILI.

(Hch mauiaO NolaiU, e na hoahanau o Kaumakapili, o ka makahiki 1893, he makahiki ano nui keia, i keia makahiki i kanana pono ia ai na mea a pau, mamua he ike ia aku he haipule oiaio, a i keia wa ke huikau aku nei me diabolo, ina hana hoominamaua a me na hana hookamani maalea o ke auo naheaao ka puui dala. He nui no paha ka epa ia oe e ua hoa paaua nei o ka oihana hookahi. oi hele mai nei oe i ka pono a ke huikau aku nei me na auua hipaeleele o ka hookamani, eia □o hoi kekahi, eia no ma Honolulu □ei be hale hoomanamaoa no □& I'ake imua pono o ko ihu a me Bihopa Opakehelu, asa. ua kapae ae la nae ka alaala, eia no hoi i Honolulu nei he Kepani hoomanamana, eia no hoi imua o ko maka, aole paha e ike pono ko maka i keia wa ua U’u i ke kai aamano ke ike ole ’la oe, a pela no hoi me kela halemu o na haole ma alauui Alakea. Nolaila, e Keliihoaa, ua hoala hou mai nei oe i keia mea aole me ka manao maikai, aka, i mea hoikeike i mea nana aku a kanaka i kau mau hana hookamani, ka mea i aahu iho uei i ke kahiko o ke Akua a haalele holo i Ulakoheo e hehi Sabati ai. alua ou haku, o diabolo a me kakana. £ ka naheea nui o Kapuukolo e, ua maoao paha oe, o ko hoike ana

i ke akea e ka ana ia hai. maea no ia o«. E Keliipio. ka mea i hoo’.e i aole e hoomanamana, hana no nae i ka hana i papa mai ai Akua. J Aole anei i mike na keiki elua a Keawe Mu ia oe, o oe ka kahuna i lapaau *i a make kela mau keiki opiopio elua, ma ka puni wale ana mii o na maiua aoie L kii i ke kauka kii la oe, no ka mea, ua loaa 1 ia oe ka ike kuka me ke Akua a hoike me sa maikai, eia ka piiikia !a he pueo, h« moo, aoie kanapi ka pili o hakaiia, aole »>lua i maiama i ka malo ula. ae. eia ae. E n la he mano kulolo i.iu. Auwi! ko hoomanamana e Keliipio e, pio ka oe ahi pau ka oe haua. Heaha la ka hoomana waie iho no a kamalii ike ole i ka helu malama. E Keliipauaka e, e ke kanaka I alelo lua, aole e hiki ke hilinai hou ia kau mau olelo, ua like oe me kamalii a-lua. ke olelo aku oe ua ai oe. ae, aoie ot i ai, ae, a pHa hoi o« e Keliipio e noke mai nei i ka iauwili ma kou mau aoao iho e j like me ka naheea. 0 na Lunakahiko i haawi i ka ‘ lakou olelo hooholo e hookuu ana i ia J. Alapai, o lakou ke pono e ! noho i Lunakanawai maluna o ka | honua he ake i ka oiaio aole i ka I imi epa e like me oe a me Kellino- ! hopuno, pouo ole i ka hapuku i ka ; opala. Ua hoolaha ae ko ka'kuaana o 1 _ I Eihopi maloko o ke Kuokoa e pili ana i ka huomanamana o Alapai i kona houhou ana hoi i ka lio o Mr». O. iīolt me ke kui, aole paha e ike he hoomanamana no hoi ia wahi a Paulo. lioko o lanuari 1893, ia manawa no ua ike ia o Ikeoleikeopei» a lawe ia ae la imua o ka Aha Naauao i hele e ao i ka noonoo m ai lona mai, aole mai lalo mai e like me ka olua lalau. Ua liio ka hoopii a Ikeoleikeopeia i kumuhana, a ua hoopanee ia a makaukau na aoao • elua. 1 Ka hiki ana mai i ka 1& i hoo- ! kolokoloia ai o ka nabesa nui o i Kapuukolo ae nei ka mua, oia o Keliipio. Ua hoike mai o Naheaa ' i ko iakuu wa no e noho like ana i ka pouli o Naheaa, o Adamu me Ewa, aia no lakou i kahi hookahi > a be like no hoi ko lakou noho ana e hoomanamana, e like aea no la- • kou ia manawa me 1884, o ka hoo1 pii a Ikeole 1893, o ka ike a Nahe1 sa me Ponoole 1884 lua olelo ka1 kou no ke poo o ka pipi, olelo mai 1 o Naheaa. no ka hnelo malalo iho. Heaha iho la ka like, be ike keia • na ka poe i hoonaauao maikai ole la , ' ka mea i makemake ia ka ike e like me ka hoolaha a Bihopa ma- • nao ino i kanaka. lloko no hoi o 1 lanuan 1893. o ka ike i hoike u 5 raai no ka 1884, me ka huna aku o Nahesa i kekahi aole i hoike mai a pau pono. Nolaila, o ka aha hea la ka oiaio ; k [ } o ka mea paha i hoike mai, a o ka mea i huna aku paha, aole i hoike ■ ia mai imua o ka Aha i hele a kanaha iwi. 1 > O ka poe i hele i kela halawai. o I > lakou k&i lohe i ka olelo a Naheaa, i > aole oia e hoike mai ana a pau, no ka mea. be mau makua no keia no’u. lioko o kela wa i ku ae ai o i S. Kaloa iluna, ke ole a'u e kuhi-

hewa, a ninau mai la ia Naheaa, | ua pane koke mai o Naheea, aol* auehoikeaku a pau poao aia a hoopii oJ. Alapai imua o ka Lnnakanawai Apara, aiaila. hoike au a pau pono. Ina e hele ana o Naheaa imua o ; ka Lunakanawa. Kiekie e hoike j aaa i ke.ahi a olelo aku. aole au e ! hoike ana i keia Aha aia i ka Aha i Banako, ilaila au e hoike pau ai, o ko’u manao. ike oe i ke peku ia o Nahtsa me ka oielo ia mai. he'.e oe pela nui maaiea Naheea. I mea e ike ai ka lehulehu. e hele e ninau ia J. W. Naukana ke kakauolelo o ka Eka'eeia o Knumakapili. Nolaila, e Keliipio e ka Naheaa j nui o Kapuukolo. nau no i kumakaia ka Ekalesia o Kaumakapili ma ko huna ana i k i ike i koe, i ua i hoike piha mai oe a pau loa mai ka 1884 a hiki i Ianuari 1893, hai aku au ia oe i keia la. aole o Alanai ma Kaumakapih.