Hawaii Holomua, Volume III, Number 26, 24 Iune 1893 — Na Alalai Koikoi no ka Hoohui ana ia Hawaii. [ARTICLE]

Na Alalai Koikoi no ka Hoohui ana ia Hawaii.

i 1 NA HON. THOMAS M. COOLEY. j 1 U ka mea nona ka inoa maluna ae he Amerika oia ma ka ha- j tfcu ana, a o Mikikana kona home. Ua hoonaauaoia oia ma na j .,iji kanawai aua hahai oia ia oihana a hiki mai i keia ma- b nnwa 1 No kekahi mau makahiki loihi oia ka Lunakauawai Kiekie x 0 ka Mokuaina o Mikikana, a no kekahi mau makahiki pokole i Lhla ae nei ua hookohuia oia i lunahoomalu no ke komisina ia ] lakou ka hooponopono ana i na alahao o Amerika. • , ile mau makahiki kona noho ana ma ke poo ona poe ao i kauawai ma ke Kula Nui o Ann Arbor. Mikikana, ama ona j hi i loaa ai ka ik*- kanawni o kekahi o ko kakou poe loio. \ lie kanaka oia i kaulaua ma na aina kimliano a pau no J kona pilia ike ma ka wehewehe ana ina mea pohihihi oke ka- j nawai ame ke Kumukanawai o Amerika Huipuia a me na ka- } kanawai lahui, ana lilo kona mau manao wehewehe kanawai i t mea alakai ma ko kakou nei Aha Kiekie a me na wahi eae o t ke ao nei. _ t Ma na la i hala ae uei, ua kakau oia i kona manao e pili ana 1ko kakou kulaua a me ka hoohui aiua. a oiai oka manao keia J o kekahi loea a uoeau ma na mea pihihihi oke kanawai, ua t j manuo makou he mea maikai e pahola ia kona manao imua o t ka lehulehu i ike ai lakou no laki>u iho a hoomaopopo a moni i j na momi e waiho ia aku uei imua o oukou a e hoohua mai hoi i s nn hua o ke aloha aina. 1 A e like hoi me ka mauao i hoopukaia ma kekahi nupepa i kapaia ke Chicago Trihunc, penei: “O ua poe a pau e heluhelu , ana i keia mauao o Hon. '1. M. Cooley, e hoopau ia no ko lakou ] mnkemake hoohui aina/’ ] (Unuhiia mai ka Fonim o lune. IMW.) He manawa j)oko!e i hala ae nei, ua hoohikileleia ka aiua ( mamnli ona lono oke Aupuni Moi ma ko Hawaii Laeaina, ua j hoohiolo ia e ke kipi; a he Aupuni Kuikawa kai kukuluia, a oia nupuni ua ike ia aku la eke Kuhiua Amerika, ma ka uaua ( aku ua haawi aku oia i na kakoo ano nui mamuli oka hoolele ( ia ana mai ona koa mai kekahi moku-kaua Amenika maluna o j ke koho waie ana ua makemakeia no ka malnlna ana i ke ola a me ka waiwai o na kupa Amerika, a ua hookohu akn ke Aupuni Kuikawa i Komisina e hele koke aku ano, i Wakinekona a e j haawiakuika hot>huiia o na Mokupuni in Amerika Huipuia. fle lono hoohikilele keia uo na kumu he lehulehu wale. ( He au o ka maluhia ke hoopuuana ana no kekahi manawa loihi iko Hawaii Paeaina. Ka kanaka malaila, he mea oiaio ho poe uoho malie ma ko lakou ano. He poe kanaka lakou ma ( kekahi nno iaoia e kakou. U keknhi oko kakou poe makaai- j nann. ua hoike ae i ko lakou hauoli raa kn hoike ana ae ike ao j holookoa i ke kulnna o keia paemoku ma ke ano he hoike hauoh oku holopono nui ame ka waiwai uui oua hana n na misi- ( onari i hoounaia mai e Amerika Huipuia no ka hoohulihuli j mia ika liouuu. Una Misionari Amerika ka hikimua ma ka j hana, iloko oka manawa pokole ua hoanoe ia ae kekahi lahui j naau]>o a aikanaka i loaa aku ma kein paemoku a i ka manaoio Karisitiano, a alakai ia mai hoi lakou mai ka ahiu ai ka lawe- j lawe ana i na hana o ka maluhia a me ke ao ana ina hana j noeau, a mo ke apo aua i na hann maa mau oka noho'na j naauao. U kekahi paha keia ona hnna kaulana ma ka moolelo ( oke ao nei, o kekahi lahui i hoonee koke ia mai ka pouli niamuh , okeao ia ana ona olelo ao a Karisto. a hookiekie aa ae i ke ku- , laim •* hiki ui e ike ia aku ma ke ano he lala no ka ohaua ona ( Anpum naauao. Una lauua hoa loha aua me lakou. ua hoo- ( kohu koke ia no ia*e na lahui kalepa kiekie; apo aloha niai lakou i ka poe hele aku i o lakou la, oi aku mai Amerika Huipuia aku uei; ua iehulehu wale na j)oe mikiala hana i hookuouoono iho iwuena o lak >u. a loaa na hana ma ka mahi ana i ko lakou aina, ma ka 1u.h>u1u aua i ua huaai, oi aku nae ma ka hana ko, i mea e loaa ai ka waiwai nui. 1. a hiki j>u mai me na kanaka ona Aupuui e — mai Kiua ame lapaua he heluna nui o lukou i hookuouoouo iho mnlaila me ka mnuao e hoohlo la wdhi i home paa uo lakou. Ke Aupuui o ka aiua he Aupuni Moi, a ma ka uaua akn ua ku i ka makemake o na kanaka. oiai na ae ia lakou e komo mai e lawelawe pu, a o ka hoaoin ana e kaihi e ke Aliiaimoku o keia lawelawe pu aua iloko o ua hana 0 ke Aupuui, oia ka mea i manaoia ai oia ke kahua no ke kipi «ua a ke Aupuni Khikawa e hoomaikeike mai uei ua holopono loa Uka mei> mua loa e ike maopop«-> aku uei ma keia haawi niai i keia paemoku iko kakou aiua, oia no keia: Aole i hoao īki ia e hoomaopopo ia ka luakemakeo ka lahui pouoi ma keia ninau, a i ole ia, o kekahi poe e ae paha, koe wale no ka poe i lawelawe ika haua kipi. A o lakou ka poe i komo pu a kapa ia lakou iho he Aupuni Kuikawa, o lakou kein e hele mni nei a e haaaw i mai uei i keia makana. ... » U ke Aupuni Kuikawa ua mauaoia he Aupum detaeto uo ka mauawa wale uo, he Aupuni hoi i kukulu la mamuli o kekahi haua nui a ulia paha, i kukulu ia no kn malama ana i ka nmluhin; no ka hoomau aua i na lauua aua o na kanaka e lawelawe haua ana me ua aupuui o ua aina e, a hiki mai ke au a me ka manawa pono e kukulu ai i Aupum paa. Aole i manaoia he mana kona mawaho ae o keia auo kulana uo ka manawa, i ulu ae maiioko ae o kekahi kulaua kupilikii, a ua kaupaleuaia hoi kona j mana eia kupilikii. Nolaila. i ka wa a kekahi Kommma e hele koke mai ai i ka manawa no i kukulu la ai o ke Aupum Kuikawa, e haawi mai i kona aina ma ke ano he makana i kekahi Aupuni okoa, o ka inoa wale no o ko lakou Aupum ma ka hoomaopopo aku. ua lawa ia no ka hoole aua i ko lakou mana He hoao aua ia e liaawi i kekahi men i hoomana la ai lakou no ka mauawa e Iuhhuhu a e malama, a o ka mauao mua e o , oia uo keia. eia kekahi mea ke haawi ia nei, e makaala ae Jte Aupuni i haawi ia aku ai, aole e komo iloko ona la " na » u . a “ e i ke Komiainn i men e hiki ai ke olelo ia ae un ike m kona kula- * Akalnia keia ua oleloia ua hookumuia ke Aupuni Ku-uka-w H no ka manao wale uo e lona ann he hoohm aiua ,uia ; . .. hoohui aiun koua ama ka hoomaopojx> a‘ u o la kn paleua o koua mana. l'ehea la ka loaa aua m.u ° maua no keia hana. a pehea la i kaupalenaia ai ua mana > 1 hoakaka ia mai. U ka makemake o ka lahm no keiakumn- , hana aole i hoike ia, a aole no hoi i noi ia aku. . , - waiho ia mai imua o kakou ua like no la penei o m kaamtti hanauia ma na aina e a e noho ana ma na mokupuni, law e ae ■ei i ke Aupuni a hoomaka koke aku la no 6 u e moku i kekahi Aupuni okoa. Oka lakou mau hana ma ke , kukulu ana ia lakou iho i Aupum Kmkawa, e mia ; īa i na kanaka Hawaii, ke ole e hoomaopopo ia hana hou aku, a i ole ma kekahi mau kuahaua *ke&, he poe lakou e kue nna a e hookahuli ana i ke Aupum maohM»b ona hana hoi hope, ao ka oiaio amo ka e | koho aku oia no keia, e kapae la ko lakou m v n kulu ia ai he Aupuni paa i hookahua pono la mamuli o i ana e ka iahui. . _ „ . loa Ke hoike mai nei ke Aupum Kuikawa me ka o kana hana ma ka hoao ana eha.ni napaemolmiaAmeM Huipuia ua kulike no ia me ka makemake oka Lahui; ina o keia ka oiaio, me he mea la ua hau i ? .. ■ ' te,

bana no ko lakoo hoao ole &na e hoomaopopo ia kela makemake o ka iahai. i loaa ai he kahoa no ka hilinai ia a ike akn hoi ka lahui Amerika. O ka awiwi nui ma ka hoao ana e ; haawi nana ī hookomo mai he kanalna ina ua hilinai piha ia lakou e like me ka lakou e hoike mai nei. O ke Kuhina o Amerika Huipuia mamuli paha o kona manao ponoi. a i ole mamuli paha o ka ni mai a ke Aupuni Knikawa. aka. me ke kau wahi lihi mana ole nae. kukala ae nei ua hoomaluia na paemoku e Amenka Huipuia: aole i maopopo ia wai la lakou i' makemake ai e hoopakele ia ae, malia paha o ka lahui no ka mea hoi a ke Aupuni Kuikawa i painuu ae ai aia mahope o lakou. Aohe kahi Aupuni E i komo mai e akeakea. a aole no manao akeakea i hoike ia. Ua hoole koke mai o Peresidena Hamaon i ka noho hoomalu mai i kona manawa i ike ai. aka. o ke Kuhina nae. me ke kau wahi lihi mana ole, ua hoomau aku la no i ka welo ana o ka hae Amerika maluna ae o ka Hale Aupuni ma Honolulu. a o ke Aupuni Kuikawa mamuli o ia hana ana, ua hoomau ia kona kakoo ia anaie like me ia i kokua ia ai i kinohi e hookueue pono iaia iho. I ka wa i kaaohaia ai ka hae e huki ia ilalo. ua ike ia aku la ka hoolala akahele loa una o ke Aupuni Kuikawa e kinai me ka lima ikaika i na hoao kne ana mai i ka lakou Lana ma ka aoao o ka poe i makemake ole ia lakon. Nolaila, o keia aina maniao. ma ka hoomaopopo aku, ke haawi ia mai nei ia Amerika Huipuia e kekahi Aupuui no ka manawa uale no, a ma kona hoao ana e haawi, e hoike aua aole i lawa na ike e lawa ai na hooiaio ana aia mahope ona ka hapanui o ka lahui. O ka heluna e kakoo nei i ka haawi ana, o lakou paha ka hapanui a hapa uuku paha. aole i maopopopo ia kakou. O na kanaka o na Aina e i hookuonoono ma na paemoku i loaa na pono koho he uuku ko lakou heluna ke hoohalike ia me na kanaka maoli, aka, aole nae lakou i ui ia aku. aka, o ka poe no nae o na Aina e, ka poe nana i hoala ke kipi. aia no nae iwaena iho no o lakou, e like me ka kakou e ike nei, aole i lokahi ma keia niuau o ka hoolilo. Ua hoao ikaika ia e hooholo i ka hwhui aina mamua o ka lohe ia ana o ka leo o na makaaiuana o na mokupuni. a me he mea la ua hooholo e no hoi kekahi o kakou he mea ku ole i ke aloha aina ka hoala ia ana o ua kue ana i ka pono a me ka pololei o ka hoohui aina koke ana i waiho ia mai e ke Komisina; me he mea la he mea hiki i ke aloha aina ke hoapono i kekahi hewa koikoi i hanaia maluna o kekahi lahui makamaka. He mau paemoku waiwai nui loa wahi a ka oleloia. Ua makemake kakou ia lakou i wahi hoolulu no ua aumoku kaua. Ua makemake kakou ia lakou no ka wa e kaua ai me I3eritania Nui a me kekahi Mana Nui aumoku kaua nui o ke ao nei; ina aole kakou e lawe ana e lilo ana ia Beritania Xui, a he poino nui ia no kakou a pela aku. Ua makaukau na Komisina e ae mai i ua kumu a peu e noi ia aku ana ia lakou, a he waiwai nui hoi ka hoohana koke ana mamun o ka loaa aua o kekahi kumu e hoopauha ai i ka mea i manaoia no ka pouo o kekahi aupuni e. 0 keia kekahi o ua haua kupono e hoopili mai ai i kela Akioma: "I ka wa o ka maluhia hoomakaukau no ke kaua." no ka mea aia wale uo i ka wa kaua e lilo ai keia paemoku i mea waiwai uui ia kakou. Ano, pehea la ka uui e kaualako ia ai na manao o Amenka Huipuia ma keia hoopili ana i keia Akioma, " I ka wa o ka maluhia hoomakaukau no ke kaua;” he ninau keia e kono aku ana i ka noonoo o na poe aloha aiua a me na poe aloha kanaka ma kein mua aku. He Akioma keia i hiki mai i o kakou nei mai ke au naaupo mni. a i keia au ke hoohann ia nei ma ke ano e anai ana i na kanaka o na Aupuni nui o Europa i ka lepo. Ke hoala ia nei na pualikaua nui hewahewa a me na aumoku kaun nui hewahewa ma ke auo hiKimakaukau kaua ana, a ua malama ia me ka lilo uui ma na manawa a pau, i maknukau mau ai lakou i ua manawa a pau e hoohana ke ulu mai ua kue-e me kekahi aupuui okoa aku. O ko lakou malama ia aua he hooweliweli ana ia i ka maluhia o ke ao holookoa; e like me ka nui o ka ikaika o na puali kaua a me aumoku kaua o na aupuni alakai. pela no auanei ka nui o na kaua hahana. La loaa ia Amerika Huipuia i keia manawa ka ikaika kupono e hiki ai iaia ke manao e hoomaopopo in mai ana kona mau pono, a e 1 haawi ia mai ana hoi na mahaloia no kona mau kuleana e na aupuni e, me ka ui ole ae i keia mau hoolilo auai pu nm ke kaua ana. a he mea kupono no hoi e ui ae na makaainana i ka wehewehe oiaio o keia Akioma penei; “ I ka wa o ka maluhia e hoomakaukau e pale aku i ke kaua, a aole anei e kono mai ana keia e kukulu ia na launa ana me ua Aupuni e, a me ka hoomakaukau ana i nn mea e hoopofioj>ono ia ai na hoopaapaa ana ma ke anu maluhia, i mea e hoemi ia ai ua inea a ke kaua i ke kulaua hanhaa loa. A nin na mea e j>ili ana i keia mau paemoku. ua kuponu mauli no ia kakou e ninau hou ae, oiai aia lakou ma kahi o elun tausani mile ka mamao, aole anei lakou e lilo i mea hoonawaliwali a aole hoi i mea e hoonui ae ai i ka ikaik',ina he kaua me Beritania ]Sui. a i ole paha i kekahi o na maun he nui ke aumoku kaua. ke ole kakou e hoala koke i aumoku kaua e like ka nui me ka mea e hiki ana i ka eneiui ke hoonee mai ia lakou ma ka hoomaka ana o ke kaua. He mau ninau keia e hooulu ia mai ana. Aka,hemau niuau kalaiaina keia; nolaila, e waiho aku na hai e kuka. O ka kakou e noonoo ai i keia manawa oia na ninau ina ua loaa i ke Aupuni Kuikawa he mana e haawi mai. a ina ua loaa ia Amerika Huipuia malalo o ke Kumukanaw-ai he mana e lawe mai i ka hoohui ana o keia paemoku. Ke kamailio nei kakou no ka hoohui ia o na mokupnni ia Amerikn Huipuia; o kn hoohui ana i keknhi mea uuku i kekahi mea nui. a oin no ka oiaio; aka, o ka niuau mana i ulu ae ua like no ia, ina uo kakou e manao aua e hoohui i kekahi Aupuni Kuokoa e aku ma ke ao nei me Amerika Huipuia, e laa o Kueia, a i ole o Farani. 0 ke Aupuni Hawaii he kuokoa ia. i ike ia he lala iwaena o na ohana Aupuni, a ma ua kanawai lahui he kuleana like kona me na aupuni e ae. Inn kakou e hoohui ana. malalo no ia o kn ne ann mai o kekalii Aupuui Kuokoa e hoohui ia. E hoohaahnn ia ana n<> 1 «ha kona kulnua malalo o na kumu hoohui. aka. e ulu mai ana 110 keia malalo o ke kuikahi hoohui. A o ke kuikahi auauei ke kanawai uanu e hoomalu ma keia mua aku. Mn ka nana aku ua manao ia e hoolilo i keia paemoku i pannlanu no Amerika Huipuia. aole ma ke ano he teritore o ke auo e pan in nei a e heomalu ia nei e kakou, —a aole no hoi e like me na mea i hoike ia mai ia kakou, me ka manaolana ma keia hope aku e ae ia e komo mai ma ke ano he mokuaina iloko o ka Hui Amerika. 0 ke aupuni ma ke nno he panalaau ka mea i makemake ia e ka poe e ake mai nei e hoohui. O na panalaau kuwaho, he mea ia i komo ole iloko o ua hoomaopopo ana a ke kumukauawai o Amerika Huipuia. O ke ano aupuni i hoala ia malalo ona (kumukanawai) aole i noo1 noo iki ia no na panalaau kuwaho, penei: Aole e ae ana ka lahui kanaka o Amerika no ka i>aa ana ia ano panalaau. Aole i kupouo ko kakou Aupuni no la mea. 0 ka ninau i waiho ia mai no ko kakou noouoo aua e heihei kakou me Enelani. karaui a me Geremania, ma ka hoala ana i panalaau ma na wahi mamao o ke ana poepoe o ka honua, e kue koke la mai ana la manao e ka lahui a me ka Hale Ahaolelo no ke kaa mawaho o ke ano o ko kakou hookahua ia ana. Ke noi la mai nei kakoii e apo | aku i keia manao e h<x>lilo mai me he mea m&kamaeloa ala me he waiwai nui ala i ko kakou ama; alm, hoomaopopo, ke hookumu nei kakou i alakai i ike ole la e kakou ka hopena o ia hana. O ka mea i maopopo lea loa oia no keia he alakai e hoapouo ana i ko kakou lawe ana mai ina i ! ma keia hope aku, ma kela a me kmawahio . E hoomaopopo no hoi kakou ma kemeahikike kakou ma ka hana ana i na kuikani. lakou mea' k a n& mēE anoe iwsenno ,| o na Aupuni Kuokoa, o na m h kaka ano he mea i. nana e konomai i ka ae aku i n» hoatott ma i ke,.i;Ln o na aupuni elua e naawi aau a e ammw e h»wi, o» no ««« «»>»-

na e hoauo e ae i ke kulana o ko kakou hookumu ia ana. he wahi mea uuku ano ole paha keia no ia manawa. aka. e ku m&i aua no auanei oia. he mea alakai no kekahi mea i oi aku o ke koikoi no kahi manawa akn. Ma ke kuikahi ī manao ia ano, ua hoomaopopo ia. he mau hoakaka kekahi e pili ana i ka heluna nui o na Pake. e akeakea ana ia lakou aole e haalele i na paemokn. no ke komo ana m&i iloko o na awa ku moku o Amenka Hoipuia. E lawe ae kakou i keia hoakaka. he mea oi&iu a he hiki ke huoko ia, aole anei ke kuikahi ma na mea e pili ana i ua manio a na Pake i hanau ia ma ua paemoku la, a i lilo hoi hē poe knpa. e hookahua ana i kekahi rula e kue ana i na hoakaka a ke knimikanawai. ma ka hoao ana e hoohalikelike i na pono o na makaainana ma ua wahi a pau ? A ina pela io no. he mea auei ia e hoemi ai i ka mana o ke knikahi ma keia ano ? Ina paha ma keia mua aku e waiho ia mai aua kekahi noi e hoohui ia Sepania me Ajuerika Huipuia e kekahi Aupani Ku-i-ka-wa i kukuluia malaila, no ka manao hoohui wale no. malia pahn e kono ia mai ana kakou e ae aku ma ke auo pnnai aku a panai mai i kekahi mau manao e hookoe aku uo na poe Suj>ania mau mea i kue uae i ko kakou. ma ke ano oia kekalu o na kumu o ka hoohui ana, a o ua Kuikahi la ke kauawai kiekie 0 ka aina. alaila e manaoia no auanei ko kakou Aupuui e hix>ko 1 kela kumu no ka manawa mau loa. E olelo ia mai ana paha he mau hoakaka naaupo keia. aka. i ka wa a kakou e komo ai ma ka hana hoohui aiua. aole o kakou kuleana e mauao e hele mai ana na Aupuni Kuokoa. a e haawi mai ia lakou iho ia kakou me ko lakou haalele loa i kekahi mau mea i makemake nui ia e lakou iloko o ko lakou uohona aupuni. malia iviha kekahi o keia mau mea i makemake nui ia he hooilina mai k>* au kahiko loa mai. 0 keia Kuikahi i manaoia oia auauei kekahi mea nann e hookumu i alakai no ko kakou hoohui ana aku ia kakou ihi> me kekahi aina ma keia aua poepoe o ka honua. a oia auauei kekahi mea nann e hoapono i ko kakou hoohui ana nn kela a me keia aupuni e. me ka nana ole i ke ano e o na lahui a me na mea ku ole i ka makemake ia. e lawe ia mai ilok«> oko kakou Aupuni mamuli oia hana. Oka lahui e hookomo ia mai aua ma keia ka hapanui o lakou he ili okoa ko lakou. me na haim a me na manao i ano e loa i ko kakou. a o keknhi bajnuiui o lakou uo kela lahui a kakou e hooikaika uei i keia manawa ano, me ko kakou nana ole i ke kaulike a me na hoakakn a ke Kuikahi. e pale aku e like me ka hiki mai ko kakou aina aku. O ua Komisina i hiki mai i o kakou nei ua niaoiH»iH> n«> ia lakou ko kakou kue i ka lawe mai ia ano lahui iwaeua o kakou, a no keia kumu. ua makaukau lakou e hookomo i kekahi pauku e hoopaa ana ia ano kanaka ma ua paemoku. nie ka mao}H>pt> no. oia hana ana e hoala mai aua no ia i na niunu nui a koikoi 0 ka pouo malalo o ke Kumukanawai. He mea akaka loa, ke ole kakou e haawi aku i na poe Amerika a me ua ix>e Enelaui i noho ma na paemoku ma ke ano he poe e hiki ke kukulu no lakou iho i na mea i kupouo no lakou iho. me ka nana ole i ka niakemake o ka lehulehu o na knnaka. alaila aole loa e hiki aua ia kakou ke ae aku i ka mea e mnuao ia nei; aka. ina e ae aku aua kakou a hooko i ko lakou nnikemake ma ka lawe ana mai i ka makana i waiho ia mai, o ko kakou lawe ana mai no ia i nn mea kupouo ole iloko o keia Hui Nui i kukulu mua ia me ka naua ole i kekahi o ia mea. n he hoapono aua hoi ia no kakou i ka hooloihi ana aku i ke Kuniukanawai i hana ia wale no, no ka hoomaln nna i ka Hui Xui o na Mokuaiua i lokahi a pili pu ma ka ninn puni ole i ke kai o Ameiika Akau. e komo mai malalo o kona hoomalu au» ma ke ano he lala no ia Hui Nui, na aiua e i noho ia e na lahui i ano e loa ae, ma ke kino a ma ke ano noonoo ana. i ko ka poe nona a no ko lakou pono i kukuluia ai kela Hui Nui. e loaa aku ana ia kakou mn kela ame keia wahi o keia poepoe honua. E hooholo ana uo paha ka Peresidena a me kn Aha Senate no kein hooloihi ana aku raa keia hope aku, n hoopaa i ka aiua no ua manawa a pau, malia paha o ka manao uo ia hana aua no ka manawa wale ae no, a i ole ia he hilinai aoao paha. Aole he mea mama ka hoao ana i kekahi hana o ke Aupuni e hiki ai e ku i alakai no ka hoohana nna i ka maua hana Kuikahi. me kn hoao ana e aponoia ia haua malalo o ke Kumukanawai. Ua haua ia ke Kumukanawni no ka hoomalu ana ia Amerika Huipuia, aole no na aiua ma o a maanei o ka honua. Aole no i hana ia no ke kukulu ana i mau panalaau. Ua ike no na poe uana i hana e nui aku aua no o Amenka Huipuia; a e paa ana uo lakou i na teritori (na aina i komo ole mai iloko o na Mokuaina i komo iloko o ka Hui Nui) a e noho hoomalu ia aku ana no nialalo o ka mana o na Hale Ahaolelo, aka, oiai wale uo ma ia ano oo pono ole a kupono ole paha, mamua ae o ka makaukau pono ana e komo mai me na mana pilia iloko o ka ohana o na Mokuaina e noho ana iloko o ka Hui Nui. a oia ohana Mokuaiua he hookahi wale no ia aina Amerikn. i pan ia e ka iahui hookahi. me ua hooponopono lokahi ana mai o a o, a e kaawale mai hoi mai na launa hoohauhili ana me na aupuni ■e mawaho ae o na lauua makamaku ana me na Aupuni Kuokoa. O ka mana hana Kuikahi me na Aupuui e, ua loaa mai no ia ma o ke Kumukanawai o Amerika Huipuia, iloko uae o un wahi huaolelo kakaikahi a laula. He mau wahi hoakaka uuku mawaho ae ona hoakaka ika poe nana e hooko: “0 ka Peresidena ma ke ao ana a me ka ae ana o ka Aha Seuate e apono ana hoi ka elua hapa-kolu: aia hou aku ma ke kauoahi hou aku keia hoakaka penei, “keia Kumnkauawai a me na Kanawai o Amerika Huipuia i hanaia e like me ia, a o na Kmkahi a pau i hanaia, a e hana ia aku ana paha. malalo o ka maua o Amerika Huipuia. oia no ke kauawai kiekie loa o ka aina.” .... E hoomaopopo ia mn keia aole he kaupaleua i hana iki la ma na hoakaka e pili ana i ka mana hana Kuikahi. Ma ke ano maa mau he mau mea makehewa wale no ia. no kn mea e hoohana ia ana keia mana i kn manawa e kahea ia ai. malalo o kela a me keia ano knmu, a he men akaka loa no hoi e hookomo ia aku ana uo paha kekahi Aupuni e hoapono manmli o ua umii ikaika o waho mai. e ae aku mamuli o ia ano i ka mea ana i ike ai aole e hiki iaia ke pale ae. Ke manaoio nei makon, ua hala ka mauawa. ma na mea pili i ko kakon aiua, e hiki i kekahi Mana Nui e kauoha mai e hoolohe aku o Ameiika Huipuia i na ao ana niai waho mai; aka. rae ka nana ole ia mea, ua lawa no ka kakou kumuhana ke oleio ae. e wehewehe ia no keia ; mana me ka nana ole i keia mau mea; a i hiki io mai ka ma6 haHwi *pio aku ai kn laliui ma na mēa i lioomaopopo 010 ia ma ke ano maa mau no ka hooko ia ana o keia mana haua Kuikahi. alaila na ia manawn no e hooholo iho i ki mea pono e hana «i. , , Ma ka noonoo ana i ka lanla o keia mana. e lawe ae kakou me ke kanalua ole, eia ia mana ke waiho nei me Amerika Huipnia e like ka nui a me ka piha e like me ka mana i loaa i na Aupuni Kuokoa e aku. Aole ke kau wahi lihi i paa la ena niokuaina, aole no i manao ia e hiki ia lakou pakahi ke komo akn ma ia ano hana rae na aina e no na lanna pili aupum 8n *- A oiai aole he kaupalena i hoakaka ia no keia mana ma ke kumukanawai o ka aina, he mau kaupalena no nae kekahi e fcu nei ma ke ano maa mau o na mea a pan. i manao ia. e hiki ole ! a i ina mana la ke hoole a hoowahawaha iho. Ke hoike nei makou i keia no ka hoomanao ana i na mea i pili i ka wa ejilu mai ai na ninau no ka nui o ka mana hana knikahi o kekahi Aupuni; e noonoo ia na kumu a pau i ulu ue ai la mana, ke ano o ka lahui a me na mea e ae a pau e pili ana la lahm; heaha ke • ano oia aina, a aia mahea, k» ano ,o ko laila lawelawe aupum ( ana, a pela aku. O keia mau mea a pau aia no “ dokoo ka 1 noonoo i ka wa e hoala ia mai ka ninau mana; a ano | okaio maoli no keia me ka nana ole i na huaolelo i hoakakaia aL O ke kumukanawai o kekahi Kepnpalikakuahiwi amekoka ooe noho kapa Whakai e like ana no paha la ma na huaolelo, J e ike anTno nae na Kalaiaina ame ka Eow Kanawai me kamoakaka i fia palena o na mana i haawi la i kekahi ma ke e ikeana no i ka mea i hwwi ole la i kekahi; ouu inanlimml»»ama*meama ke wo maa hewa ka hoakaka ana ma ke kakan ana. O keia maa hana |kXunohoT» k» mm ole i k» *»° ° k. Aapoi. »• •

hooko ia ana e kekahi paa lalo o k« MoL aole o ka Moi ponoi. alaila. he tnea pono ole iaia e kapae ae a e hoopalaleha i na kanoha n ka makemake MoL aole no hoi oia e hana i na hana. a e komo iloko o na kukakuka ana e hot.hulihia ai a hoohiolo i na mea maa mau o ka aina. n e hoololi raa kekahi ano i ke Anpum e ku ana. He hoakaka wale ana no keia ma kenuii auo. aole e kaiiae ia ka makemake o ka Mana Kiekie o ka Aina. A hfx>pili pono iho kakou i keia i ko kakou aina ponou aole e hiki i ka mana hana kuikahi e hana i kekahi mea kue i na hoakaka o ke knmukanawai, ma ano e j>ili ana paha i ke an . o k» A ipuni. ka ho*. uau ia j»aha o keia hui nm. a i f»h*. o ka malama ia ana o ka maluhia o na j.«>no o na mokuaina a kanaka paha. E aknka lea anei ma ka noonoo aku. aole ma kekahi ano hana a ka maua haua kuikahi e hiki ai i ka Peresidena a me ka Aha Sf-nate. e hoonele i kekahi mokuaina mai kona kulann likf m* k.*kahi p-e * raa ke Senate: a i ole, i kona |K>e makaainana o na mok’iaina e ae. a e lawe ae paha i ko lakoa jx.no ma ke kumnkanawai e ho».k«>lok<>lo ia imun o ke kiure mai k**kahijiapa ae o ka lahui. a e hoohana aku j>alia i _kekahi mea e like me na kanawai hdi hoj>e. a e kukulu i j)oe i oi aku o na jx.no imna <» kahi jxx* ma na mokuaina e ku nei. a ma kekahi teritore (aina hon i i hookomo ia mai iloko o ka Hui Nui paha. . I ka wa e olelo ia ai o ke kuikahi oia ke kanawai kiekie. e hoomaojx.jx. ia no » ke kuinukanawai oia ka hoike kiekie loa o ka makemake piha a me ka mana kaulike o ka mana nui iloko 0 ke AupunL raa ke kauj>alena ana i ka hooko ana i na mana malalo iho ona. ma na mea e j.ili ana i na kumumanao i hoike ia nialuna a me na mea he lehulehu wale aku. a o kekahi mau kumu keia >* h<x»kauj.ale ana i ka mana hana kuikahL Ina aole jx*la. alaila. na kaikahi i hana ia ma ke ano pololei. ma kona ano maoli he kanawai kiekie no ka aina. he mea auanei j.aha ia >• hookaawale ia aku ai <> kekahi inoknaina _mai ka Hui Nni aku. a i ole. malia j>ela <i<» e liana liilii ia mai ai a hoohiolo ia ke Aupuni ma ke kukuin ia o na alakai i inauao oh* ia nia ia niauawa i hana ia ai he mea mtohalllna. E like me na hoakaka maluna. e u<x»uoo pu kakou i ka aina noua k<* kumukiinawai i haua ia ai. ma kona nanaina a ma na ano e ae; kekahi aina i maheleheleia iloko o na moknaina e pili jju ana. i hoolaukanaka ia e kekahi lahui Europa. a e paa ana i kekahi aina. e pili j.u ana a i j.aa ia ma ke ano he ama AupunL a i loaa hoi i ka Ahaolelo ka mana malalo o ke kumukanawai i hoakaka ai. he mana kona e hoolilo a e hnna i na ru!a a me na hoojx.nojx>no kujx>no ana. O ka weheuehe ana o keia maj>una manao, ua hoomaoj»ojx» in ma ka ae lokahi ann. ua loaa i ka Ahaolelo i kela a me keia manawa e kukulu i niana hooja.nojx.no Auj.uni no na wahi <> ka aina i lawa na kanaka e innkemnke ana ia inea. a oia nno 1um>jionojx.no Auj)uni inokuaina i kukulu ia e na kanaka. n mnlalo hoi oia ano e hookomo ia ai Inkou iloko o ka Hui Nui. he lala no ka ohana hookahi. a nia na ano a pau ka like o na mokuaina e aku. Aole he niea i hooninojxijx)ia ma ke Kuinnkanawai. a ma na hana a kalai mauao ana a hiki i koua hookuinu ia ana ; aole m,*a e ae i nianao ia e na kanaka o ia au mnwaho ae o kela Hui Nni o na Mokuaina e j.ili pu aua. no lakou na kanaka ano like, me na aina e noho hoomalu like ia aua e lakou. a e hoomalu ia mai hoi e ka mana o ka Ahaolelo. oiai e nee liilii ana a e j»ii inahuahua ana na kanaka a hiki i ka j.iha ana e ia ai i Mokuaina. a e komo ai hoi i ka Hui Nui nia ke ano kaulike me na Moknaina makua i ka wa e loaa ai he oo jx.no ana. O keia ka Ina.laln niua ana o ka Hni Nui, a o na hoakaka ana o ke Kumukanawai. ke h(x.j»ili ia me ia. ua lawa ia _a j.iha. O na mea i h(x.Iala ia ninlalo o ka mana hana Kuikahi ina e hoohana ia. he mea e hoololi ae ai i ke kulana o na mea i hana ia. n oi loa aku o na niea e hoolilo nna i ke Aupuni i mana-nui maluna <> ua Mokuaina niamno. a j.analaau. a teritori i loaa niai me ka manao ole e hookoiuo mai iloko o ka Hui Nui, a i ole, hiki ole j»aha ke lilo i lala ma ke ano lokahi iloko o ka pohai o ua Mokuaina i lnx»hui ae ia lakou iho niā ke ano he hookahi aina ; ma ka hooiuaoj.opo ana a me ke koho ana ua kue loa ia mea. e Hke me ke kue maoj>oj)o ana o kekahi mea i hana ia ma kekahi ano e kue aku i na hooakaka maojx.jx. o ke Kumukanawai. He mea kuj>ono paha inaauei e alakai ae ma ke ano jx.kole_, i ka u(x.noo ma na inea i hoohana ia e ka mana hana-kuikahi i na la i kaahope ae, i mea e hoopuij.ui aii ua palena o ke Aupuni. i ike ia ai ina ua kue kekahi o lakou i ua mea i hoakaka ia maluna. a ina j.aha eia ke ku mai nei imua_ o kakou na Alakai e hiki ke hooiuaojx.po ia, e haawi ana i ka ae ana aole i kauj»ale ia ka mana hana-kuikahi ma keia niea. A no ko lakou lilo nua i inea alnkai i lilo ai lakou i inea waiwai nui, no ka mea o kekahi alakai ino he j.uuhouua ia no kekalii kumu alakai hou aku i ka wa e uluaoa mai ai ka leo o na kanaka, a i ole, ina e loaa nna j.aha i kekahi aoao he pomaikai. O ka loaa ana o Lusiana ua hookaulana ia ke nana ia ma o ke Kuuiukanawni ala mamuli o ke kumu, o ka Peresidena nana i lawelnwe na kuknkuka ana a hiki i ka holopono ann. aole oia i manao he maua kekahi ma ke Kumukanawai no ke kuai aua. l T a maopojx.polea ia Mr. Jefferson ka waiwai nui o kn hana ana i hana ai,. He j.akui ana mai ia me Amerika Huipuia i kekahi aina uui palahalahn i ike ia koua wniwai nui ma ke ano e hoolawa ana i ke komo nui ana mai o_ na kauakn mai na M(»kuaina e ku ana a iloko lilo loa o ka aina. He mea no hoi e hookaawale aku ai i kekahi hoalauna i makemake ole ia. He mea no hoi e loaa mai ai ia kakou ka muliwai Misisipi_ma ke ano he aln-loa ua kn oihana kalej.a o waena-kdāu o ka aina me ua aina mawaho. He loaa ana no hoi ia o kona waha i wahi hoahu no nn waiwai o ka honua nei me ko kakou jx.e kanaka mn ke komohana; a na hoopakele ia no hoi knkou no ka manawa mau loa mai nn jx.ino e ulu ae ana nia kein mua nku ; j»nha mn ka wehe ana niai i ka pili, o na kanaka e noho ana ma na aiua o ke komohana a haalele mai i ko lakou pili me ka Hui Nui. mn ke kukulu ana ae i Kipuhalika Nui ma kapa o na muhwai a lux»lilo ae ia muliwai i nlahele mawaena o na lahui. O kein ka makana nui i li a ia ai, aka. o ke Kumukauawai nae. ma kana ike, aole i hana “i mnkaukau no ko kakou pan nna 1 keknhi <iinn ( a h( nl( loo nku hoi no ka hoohui ana mai i na Aupuni ( Uoko o ko knkou Hui Xui." Nolaila malalo okeia mau kumu ua manao oia he mea jx»uo e halawai oia me keia ake ake*n nui ma ke kuai mua ana. alaila noi aku i ka lahui “ no ke~ knhi pauku hou i k( Kumukanawai. ( npono ana a ( hooiaio ona i kekahi hnna i hoomana oU ia mamua •' ka lahvij Mai hana oia i keia haua me ka malie, i jxile ae ai i na kamailio akea ana. " 0 k( )<ani nna i k( Kumukanmeai no k(kahi manaiea' a hiki i kn wa e hooko ia ai ke kuai ana, O na kalaiaina lahui o ia mau la ua ajx. ae lakou i keia ano kuemi hope ona a kue mai uei e like* me ka hiki ia lakou; aka, o na kalaiaina nae e like me HamiUon ( Hamiletona) a me Gouverneur Morris ua hoole lakon i ka lawe ana mai i keia uinau ma ke auo he uinau no keknhi aoao wale no, a oini ua hoopahenehene lakou ia Mr. Jefferson no koua kanalua. ua hoao no nae lakou e hooholo mua ia keia kuai ana. O ka hana i hana ia, he hana naanao ia aole e hiki i kekahi mea o keia au ke hoole, a he hiki uo hoi ia kakon ke koho aku mahoj» o ka hooko ia ana o keia ; iini o Mr. Jeffersou, uh lilo kona mau kanalua ana i mea ole, i ka wa ona i ike ai aole kona pohai me ia ina keia manao kanalna. ua hooj.au no hoi ia i kona manao e hoololi i ke Kumukanawai. O kela a me keia kaj.nai aina i lilo mai ma kuai la ana o Lusiana, ua makemake ia no ka hoolawa ana i na nee mua ana o na kauaka iloko o na aina o Amerika Hnipuia; a ua kujx.no H pili jx.no maoli no iloko o keia jx>hai Ameiika; a ma keia kuai ana. aole i hookomo ia mai kekahi mea hookue iloko o ka Hui Nui. O ka aina i kuai ia e mahele ia aku ana ia iloko o na oknna aina me na jx» hoomalu kujx.no e like me ka mahuahna ana o na kanaka, a o keia poe okana aina ma ke|a mua aku e lilo aku ana i man Mokuaina. Aia no hoi ma ka nuku o ka Misisipi he kulanakauhale nui i noho ia e kahi lahni okoa mai ka poe aku uana i hoolanjxd na Mokuaina makua. he jx*> Euroim no nae lakou. a aole no hoi he ninau ana, he wa no e hiki mai ana a e lilo no lakou. ma ko lakou ano makaainana no Amerika. he iuea kue ole a niakemake ia. Ina o ua mea i ike

paka iaeMr. Jeffarson i ka manawa i knai ia ai o Lusiana a e ike maa ia i ka wa i hana ia ai o ke Kuiaakanawai. o ka naauao o ka waiho ana na ke Aupuni e hana e like me ka mea i nana ia aole loa i kanalua ia e kekahi mea. .... 0 na mea i kamailio ia no ka loaa ana o Lusiana. ua pili no la 1 ke Kuikahi Hoohoi .Una o Feioriaa. Eia keia ama e pUi ana me ka Hui NuL ma ka lima o kekahi aupuni e. a i makemake ia nae no ka hoomakaukau ana no ka wa e piha ai a nu o Ka lahui o ka Hui Xui. he mea oiaio e hiki mai ana no ka manawa e lilo ai i waiwai no ka Hui Nui. ina aole malalo o ke ano maluhia. alaila. malia j>aha ma na hana haihai kanawai a kekahi jx»e e makaleho ana a e manao ia aku ai hoi e na kanaka o Amerika o lakou na oua kupono no ia aina. I a kuai la. no ka hoohui pu ana mai iloko o ka Hui Nui ma ke ano maa mau. a ma ia manawa no hoi i hana ia aku ai ke kmai aua i na koi ma na kapakai Pakipika. i ole ai e lilo ma keia mua aku i mea hooulnhua. O na mea a pau i hana la ma keia mau mea a i elua. oia no ka hooponopono a holojx»no ana o ka hana i ookahuaia e ka poe nata i kukulu ko kakou Aupum me ka mwe ole mai iloko o kakou iho na mea e hookuee ai a hoohaunaele 101. Ma na mea hoi e pili ana ia Texas, ua ano e ie la mai kela mau mea elua o Lusiana a me Felorida. O oia keka 1 hapa o Mekiko. a ua kukala ae nae i kona kuokoa a e hoao ana e hoomau ia kela kuokoa me ka ikaika o ka palukaua. L a ike aku hoi o Ameiika Huipuia i kona kuokoa a me kona walu iwaena o ka pohai aupuni. Aka. aia o Mekiko ke koi mai la i kona uoho mana ana mai. a ulu ae la he auo noho na kaua. Ma na koi’na a Texas e pili ana i ka ama ua 01 aku kaua mea i koi ai mamua o ka mea ana e noho hoomalu ana; nolaila o ke kaua i mea e hooko ia ai kana mau koi aua ao e la he kaua wale no kona kuokoa. aka. uo ka hoopio aua aku kekahi. Uiai o keia ae la ke kulaua o na mea malaila. ua hooinaka la mai la ua hoao ana e hoohui me Amerika Huipuia. a o Mr lyler oia ka Peresideua ia manawa. a o Mr. L'alhoun kona Kakauolelo Nui: ua makemake nui loa laua e ae ia keia hoohui aua. a hoomaka koke aku la no e kukakuka pu no la hopena U ka hoohui i mauaoia ua lilo ia i mea kaulana ma Amenka Huipuia. aka. ra kue ikaika ia no nae e kekahi pohai nui a ikaika raa ka Akau, no ka mea. ua mauaoio ia he lawelawe ana keia no ka jx>no o kauwa kuapaa. a o ka inauao uui hoi ke kakoo a me ka hoomau ana aku ia mea. A he lehulehu no hoi na poe i kue mai raa ke ano he hana pono ole ia Mekiko. a ua hoike mai no hoi ia i kona manao me ka jx*lolei maoli. o ka hoohui aua ua like no ia me ke kaua aua aku iaia. ina e hoohui ia ana o Texas, e lilo pu aua me na i>alena aina i koi ia e ia. n oia mau imlena aina e hoomalu ia aku ana me ka pahikaua. Ua hana koke ia ke Kuikahi Hoohui Aina. a ua waiho ia e ka Peresidena imua o ka Aha Seuate me kana mau ao hoakaka a malaila i hoakaka ia ai, ua manao ia maumli o koua komo ana ma kekahi kuikahi. ua ili iho maluua oua ka hoomaopupo aua i ka aiua—a ua hoomaopopo ia aole wale o na aiua malalo o ka malu o Texas. aka o na aina a pau i koi ia e ia e malama ia no ka pono o Amerika Huipuia; a ua hoouna aku oia i na puali kaua no ia kumuhana. 0 ka hoonee ia ana imua o na puali kaua he ala ia e hooikaika ana i ka aoao o Texas ma ke j kue ana ia Mekiko, a malalo o keia mau kumu ua manao ia he ' mau hana makamaka ole imua o ia mana. 0 ka Aha Senate hoi i ka wa i hiki aku ai ke Kuikahi no ke koho ana, hoole aku nei i ka hoapono ana ma ke koho ana kokoke elua i ka hookahi. Na kumu o keia haua ana o na Senate peneia. no na kumu lehulehu wale no ia. No ke kue i ke kauwa-kuapaa ko kekahi. o ka hana pono ole imwa o Mekiko, no ka maopopo no hoi kekahi ina e.hoohui ia ana o Texas, e hakaka koke aua kakou me ia Aupuni. i hookahua ia maluna o ka hana pono ole ke kumu nui i hoole ai o kekahi poe. I ka wa i hoole ia ai o ke Kuikahi, ua hoouna koke aku la o Mr. Tvler i kekahi palapala i ka Ahaolelo e pili aua i ke Kuikahi. e kono aku aua e lawe koke ae ka Ahaolelo i keia kumu- j hana ano, a ma ke Kanawai a ma kekahi Olelo Hooholo j)aha, e hoomakaukau no ka hookomo aua mai ia aina. oini ua ake nui loa koua poe kanaka e komo mai i ka Hui Nui. L a hooholo koke ka Hale Luuamakaaiuana i keia Olelo Hooholo ; aka i ka hoouna ana aku i ka Aha Senate, ua kanalua ia ka aponoia ana. Aole ninau aua no ka mea aia paha ma kahi o ka elua hapakolu o ka Aha i makemake.e hoohui ia Texas me Amerika Huipuia, ina e hiki ana ke haua ia me ka hanohano a rae ka ili ole mai o kekahi kaua ana ma ka lima o ko kakou poe kanaka; he kaua ana hoi me na helehelena o ka pono ole i kekahi aina i noho ia me ka oluolu. Oiai keia uinau e waiho ana i ka Aha Seuate, ua pakui ia mai ua olelo hooholo la, me ka apono ana o Mr. Benton, ka mea i kue i ke kuikahi, he pauku no ka hoohamama hou ana o . na kukakuka ana ma keia kumuhana, o ka manao o ke kuka ana, aole wale no me Texas aka me Mekiko pu, i mea ai, ina e holopono ana ka hoohui aina e hana ia hoi a loaa me ka manao maikai io ia Aupnni. 0 ka olelo hooholo e like rae ia i hoololii aua hooholoia e ka Aha Senate. a hoihoi ia i ka Hale Lunamakaainaua no ko lakou apono ana. E like me ia i hooholo ia. ua waiho ia i ka Peresidena. ma ka olelo hooholo, ke lawe oia i kekahi o elua alanui no ka hooko ana i ka hoohui aina e like me kana e koho ai. ua hooiaio mua ia aku la nae o Mr. Benton e na hoa’loha o ka Peresidena. oiai 0 na la hope no ia o kona kau, e hoonna ia kekahi Komisiua no ka hoohui aina me ka mana kukakuka—malia paha ua manao o Mr. Benton oia ana kekahi o na Koraisina. Me ka hana ole ia pela, o Mr. Tyler. ma ke kolu o ka la e pau ai kona mauaw-a, hoouna malu aku uei i kekahi elele me na kauoha e hele koke aku i Texas, a ilaila e hoopau ai i na kuka ana. malalo o ka olelo hooholo, a mamuli o keia ana hana 1 lawe ia ae ai keia hana mai ka lima ae o ka mana hana kuikahi, a mahope mai ua hoopau loa ia malalo o ka mana o ka olelo hooholo me ka nana ole ia o ka pauku no ke kukakuka hou ana aku. Ua ae mai o Texas e hoohuiia ma kekahi Aha Elele. a ua hooko pono ia ka hoohui ana e ka Hale Ahaolelo i kekahi hooilo mai. . , _ „ . . . Prof. Yon Holst, ma kana moolelo o C alhouu, ua ui ae oia i keia mea, a ua kakau ae me he mea la he kumu hana keia i kaa mawaho ae o ka mana hana kanawai o na Aupuni a i elua. Ma kana hoomaopopo ana he noi keia na ka Peresidena mai ka mana hana Kuikahi. ka mea i hana a hoole e hoohui ia Texas, a i ka mana hana kanawai, oiai aole i hiki ia lakou ke hoopau ina kukakuka ana malalo o ke Kumukanawai, koe wale uo ina ka ae ana o elua-hapakolu o ka Aha Senate, oiai iloko o na Hale a i elua, ua hiki loa ke hooko ia mamuh o ka hapanui wale no o na Hale a i elua, a e like me kana niea i manao ai o ke Kuikahi i kona wa e hoole ia ai ua hiki ke lawe la ma kekahi alanni hou aku, a malaila e hooko ia ai me ka maalahi. 0 ke kumu hoopii ma keia mea, ina he hoopii kekahi maluna 1 o ke kahna o ka hoopono a me ka hoopololei, mai ka aeao mai : no ia o ka Mana Kau Kanawai o ka Aina, aole hoi mai ka mana j hana KuikahL no ka mea o kekahi keia o na mea i hoohana ia 1 ai na mana a i elua i hoomana ia e ke Kumukanawai aole maluna o ka Peresidena a me ka Aha Senate. aka, maluna o ka j Ahaolelo. Ua lawe ia mai o Texas iloko o ka Hm Nui ma ke ano he Mokuaina ma ke ano kaulike me na Mokuaina e ae, a o ka mana hookomo mai i na Mokuaina hou iloko o ka Hm Nui oia kekahi o na mana i hoakaka ia a i haawi moakaka la i ka Ahaolelo. Alaila malalo o keia mau kumu o ka pau pono ana o ka Hoohui Aina ua like ia me ke kukala ana e kana. a o ka mana i hoakaka ia e hiki e kukala kaua. ua haawi la la me ka maopopo loa i ka Hale Ahaolelo. . ..., , , Oka mana o ka Ahaolelo ma keia mea aole e hiki ke kanaluaia. a aole no hoi he kanalua ana, ma ke koho aku. ua i e ock haua ia keia mana i kela a me keia mmmme hana a ka Aha 8enate maluna o ke Knikahi a . k » J e [f rae “ 8 . * waihoai imuao lakou. a ua hiki no.ma « “ ia mea e ka Aha Senate. He mea oiaio. ma e ae ana kakou o ke KumukanawaL i ka haawi ana i keia Kiiwn^ olelo, aole i kaupale i ka hana a ka kekahi mea o keia ano, e ike maopopu » ana na. he mu nona kumn o na Aha Kau Kanawai a i elua o na Anpum a i elua e

me kekahi. oiai e makemake ana paha ia i ka ka Ahaolelo hana uo ka hoopau pono ana 1 ke Kuikahi, a m* kekahi manawa. e jwikui ia aku ana me na kau kanawai ana. ka mea i ike ia he jx.hihihi ma ka loaa ana i kekaln manawa. I ka wa e hapa ai nn Hale Ahaolelo kekahi me kekahi no o ka laua mau hana, ua lawa ia no ka hoopau ana i na o ke kumuhana, a malalo o kekahi haawma mana i Imupalena ole la e like me ia i haawiia i ka Ahaolelo e ke Kumukanawai Lahui, aole e hiki i kekahi ke i ae o ka hana i hana ia ma keia kumnhana aole ia i piha pono a e like me ka hiki hana ia. ina he ano e ke alauui o ka Io«a ana o ka hoohui «ma. Ua kii ia keia kumuhaua i mea e kuhikuhi ai aole he alakai i hoike ia no ka hoohui ana i kekahi ama kuokoa me kem aina malaloo ka mana hann Kuikahi. I a hoao mno e hooko m kekahi hoohui aina malalo o ia mana, aka. ua haule nae no ka hoole ana o ka Aha Senate i ke Kuikahi i hana la no in m. i. No na mea e pili ana i ka aina iho. e hoike hou ae mnk.ni e pili ana no Lusiana ame Felorida. Oka loaa aua o keia inau aiua. aole i komo pu mai na mea hoano e iloko o ka Hui Nui. He Mokuaina ka mea i hookomo ia mai. a ua komo mai ilok.> o ka Hui Nui ma ke ano kaulike me na Mokuaina e ae. 0 ka lahui ua hui lokahi pu rae ko kakou. a o kona lawelawe aupnni ana ua ano like no ia me ko na Mokuaina e ae o ka Hui Nu:. mea i hana ia. aole mau hooia i hana ia. aole uo kekai.i mea i manaoia ma keia hoiihui ana i ku ole i ka iliwai like me ko kakou ano lawelawe ana. Oke Kuikahi i hana ia. ua nana no kā loaa aku o ka aina i kukulu ia he Mokuaina. a malnua o keia kahua i lawelawe ai na Hale Ahaolelo a i elua i ka laua hana. Oka Mokuaina. ua ae ia no e mahelehele ia i na Mokuaina hou aku. aka. aole nae kekahi mea i mauao ia mawaho ae. o ke komo pu loa ana mai o na Mokuaina iloko o ka Hui Nui maluna a na kahua like me ua Mokuaina makua iloko 0ka Hui. Oka Mokuaina i hoohui ia, aia ke pili pa la me ua Mokuaina i komo iloko o ka Hui. :> ina i loaa mai me ka hano hano a me k-> hooili ole iho maluna o kakou i kekahi kaua me kekahi anpmii i noho oluolu ia me ka hakaka ole. e ae like ia ana no paha me ke kanalua ole. me ke kue ole o ko kak*>u p e kanaka. he mea pono e ae ia ka hoohui aua. Ma ka makahiki lSt>7. o ko kakou Aupuni. malalo o ka hoohana ana i ka mana hana KuikahL loaa mai la kekahi aina i ike ia o Alaska. O keia aina ua pili ia me ka aina a kakou i manaoai ma na kumu kuponono kakou, aka. i ka hooponopono ia ana o ko knkou mau palena ma ke Komuhana-akau a me Beritania Nui. ua lilo nku la ia maua. Nolaila ika manawa i loaa mai ai aole e hiki ke olelo ae me kn oiaio maoli ua j)ili mai ia aina ina aina o Amerika Huipuia. Aia no nae ma keia aina puni ole i ke kai. aole no i mamao loa; aohe poe e noho aua malnila koe he poe lahui nhin, a un hnmama no ka noho ia aka e na kanaka Amerika. a i ka wa pono. ina e loan he huina o na kauakn e lawa ai, e haawi ia na hooponopono no lakou me ke Aupuni o na Teritori a lilo aku i Mokuainn no Amenka Hui. me ke kue ole ia e like me ka kakou i olelo ai manua, oia ka mla oiaio maoli o ka wehewehe ana i na ninau Kumuknuawai. Inn i hoohui ia mamua o ka noho ana aku o kauaka ma na palena o Orekona. aole e hiki i kekahi mea ke ninau kue mni i i ka pono o ia hana ma ke Kumukanawai. He manawa pokole mahope iho o ka lilo nna mai «> Ala>ka, oiai o Kenemla Knlani ka Peresidena. ua hoao ikaika oia e loaa ka hoohui ia nna me Amerika Huipuia o kekahi aina i ike ia ma ka inoa o Santo Domingo. Kekahi hapa kein o kekahi mokupuni raa ka Moana Akelanika ma knhi o elima haneri mile ka mamao mai o kakou nku. he waiwai nui ma mea ulu, e hiki ana hoi ke hoolawa i kekahi huina knnaka nni. aole no hoi 1 nele ka Peresidena i na kakoo ikaikn no ia kumuhnnn iwaena 0 kekahi hapa o kn lahui a he lehulehu no lakou e noho mai nei. no lakou na noonoo ana, o ka hoohui ia ana mni o kekahi nina hou. he mea hoowaiwai ia i na makaainnnn ma ka ratio o ka heluna wniwai o ka nina i hoohui ia mai: me he mea la e mahele ia ana kela waiwai iwaena o na kanaka i ka wa e hui mai ai. me ka hnalele loa i ka hoomnopopo ana, o kn waiwai i hoohui ia mai ua kaana mna ia no iwaena o na ona mua, a pili pu me ia Lka wa e hoohui in mai ai. he mau puolo luulun no kekahi e loaa mai ana. a i kaann ia me ka wniwai e oi nku ana a e emi mai ann paha kona waiwai io i ka nina e lawe mai aua nolaila ma ka hoomaojx)po ana i ka j>omaikai n me ka pomaikai ole, aia wale no a hoojxino{)oiu) in ua aoao a i elua o ka Buke Helu alaila ike ia. 0 ko Kenerala Kalani pihoihoi e hoohui i keia aina, aole ia 1 ulu ae no loko ae oka waiwai wale no oka aina. Ua uln nui ae paha mamuli o kona ake e hookaawale aku mai na mokuaina aku o ka Hui Nui elike me ka hiki i kekahi mea hoopioloke e noho ana i ko lakou waena. 1 ka wa i hookumu ia ai ke Aupuni. he lahui e. i ano e k«< lakou ili mai ko kakou aku. a kakou hoi i manao wale ai he kulana haahaa loa. a ua paa ia a hoohana ia raa ke ano he waiwai, a hookikina ia hoi e hana i na hana o na holoholona iloko «> na hale a iloko o na kihapai. a ua paa ia ma ke ano kauwa kuaj)aa iwaena o kakou. .0 ka noho ana o keia lahui ma ia ano, kekahi ia o na mea hoohaunaele mai kinohi mai, a o ka hope he kaua "kuloko nui. akahi no a ea ae nei ko kakou poo mai laila mai. Elua keehina nui i loaa ia kakon mai ka hoomama ana ae i ka aina mai keia mea hookuee, Ua haawi aku kakou ina kauwa kuapaa i ko lakou lanakila. a ua onou ia aku lakou imua i ke kulana o ka makaainann. aka. o ke ano e iwaena o ka lahui, ma ke ano o ko lakou launa nna. hana ana, a rae ko lakou uoonoo ana aole e nalo. a ua nui ka hoowahawaha iwaena o ka lahui iloko o keia noho'na hnikau o na lahui a i elua, e hiki ni la hoi ke manao ae e hoopau i keia noho’ua anoe i lilo ole ai i maunu no ka haunaele. I ka wa o na kanaka o Santo I)omingo i haawi mai ai ia kakou. ua nana aku o Peresideua Kalnni ma ke ano he wa pono keia no ka loaa ana o na aina hou i wahi hoi e hookuonoono iho ai na kauwa knapaa a kakou mamua. a e like me ka nee ana o ka manawa. {x>la no e hoomahuahua ai kona waiwai malalo o ka noho’na hoomalu ana iho no o lakou iho. no ko lakou jx>no jx>noi..me ka maha nui hoi e loaa ana i na moku.<ina «< ka Hui Nui kahi hoi i hele a laupai ia lakou. Eia kana ma kana moolelo hoomanao: “O ka moknpnni aia ma ko kakon kapakai: he momona, a na hiki hoi ke malama he nmiknmamalima miliona kanaka. Ona loaa mai loko mai oka lepo he waiwai nni no ka hana ana ma kona man kihapai. e hooponiaikai mai ana no ia i hiki ai i ka poe makemake e hele ilaila. e hoihoi koke ia mai no ka lilo oka holo ana. Ua manao au e nni aiy) ka lahni paele hele ilaila i loaa ai he man moknaina knokoa malaila. i noho hoomalo ia e ko lakon lahni ponoi. E man no ko lakon noho'na moknaina no ka Hni, a malalo hoi o ka hoomalu ana a ke Anpnni Nni. aka. he pa<'Ie nae ka hapanui o na makaainana" Eia raa keia hoaknkn a ka Peresidena i k«ina manao uo keia hoohui ana. e ike ai kakou i na kumu koikoi loa e hiki ai ia kakou ke hoole aku i ka lawe ana mai i ka aina e haawi ia mai : nei. Ika wa hoi ekuai he alo ahe alo me ka ninau ina oa manao ia o ke Kumukanawai o Amenka Huipuia he mana kona no ka hooj>alahalaha ana ae e hiki ai iaia ke ajx> aku i na Mokuaina Kuokoa ma kekahi Mokupuni raa ka moana Akela- ; nika. aia hoi he manao i jmhola iho iwaena o na kanaka Amerika e kue akn i kela manao. Oka hooj>alahalBha i manao ia nona, oia ke ajx> ana mai i na Mokuaina nona na makaainana e hiki ke noho pn me na kanaka nana oia i hookumu. Oka Hni Nui oia no na u Mokuaina i huiia o Amenka, a ina ua hiki ke kikoo aku i ka moana no ka lawe ana mai i kekahi lahui i ano e ae mai ko kakou. e like rae ka jx>e e noho ana ma Santo Domingo. a i «ile no ka hookumn ana i na Mokuaina o na lahui paele, he hiki no j>aha, ma ka ninau pili kumu kanawai. e hooloihi hou aku i komo pn mai na panalaan ma Arabia, a i ole ma ka aina o na Znlu. a mahoj>e aku lilo ae i mau Mokuaiua a hoouna mai i ko lakou Lnnamakaainana no ka hoomalu ana ia lakon. He mea hiki ole j>aha ka hoopau ana ae i kekahi Knikahi i hanaia jjeia, aka he kaihi mana nae ina jx*!a e hana ia ai. O keia mau kumu aole jmha i kupono loa i ka wa i waiho ia mai ai, o na kue ana ma ke ano kalaiaina ua maopopo maoli no, ua makehewa j»aha ka no*«noo hou ana aku i kekahi mea hou ; na hoomaojx»j)o ia ko !ak*<u ikaika a koikoi a hiki oie h«»i ke pale ae. ina aohe mau kumn e ae e ku ana.