Hawaii Holomua, Volume III, Number 24, 10 Iune 1893 — HE MANAO LAULA. [ARTICLE]

HE MANAO LAULA.

Mr. Lunahooponopono; Aloha oe: — E ol ioIu mai oe i ka’u wahi ukana e kau aku maluna o kou mokuahi holo piii aina i na Mokupuni he 12 o ke Aupuni Huwaii, a oia iho keia: No’u iho, he kanaka malihini au i keia Paeaina a me ka lahuikanaka o Hawaii, aka nae, ua lohe iau ma Enelani be lahuikanaka | oluolu ko Hawaii a me ea loko- { maikai, a ua ike pono iho nei au ; , i keia mnu makahiki ekolu a’u e | noho nei iloko o Hawaii ua pololei ' kela lohe ana. Aka, no ke ko wikiwiki ino ia o keia lahuikanaka e ka make i keia wa a’u e noho nei, ua kahaha koke iho la loko o’u a ninau iho la, a minamina iho ia i keia lahuikana- : ka kaulana iloko oke ao nei. aole i uae na’u i hana i keia lahui, he mea okoa no ka mea nana i hana | Ano la nea. ke hoike nei aa i ko’u mauao ika lehulehu o Ha- j waii lahui. penei: Ena hoaaioha— l*a laoa mai ko’u manan e hai aku imuaooukou . i kekahi mau olelo pokole no keia ' alanui weliweli. Aole hoi e hiki | ia’u ke pani iho o kuu waha ma i ka n.inau ana ae, Pehea La ka holo wikiwiki loa ana o na kanaka 1 ka make? A malia paha, aole e loihi io aoa oa makahiki i koe aole e ike hoa ia kekahi mea mahope aeu. 1 kela la aku nei. aia he kino I make no kekahi mea e waiho ana nia ka laakapapao. a he haumana kula hoi oia na’u ma Olowalu. Ua hiki ia’u ke hoike aka no keKahi maa mea iloko o kekahi mao

mahioa eokole i b«Ia w nei. Ua . ike poooi no ho» au i ka oai o na make ma Kalawao a me Kalaapap«. I ka wa o'a malaila oo ka hana TeIepone, me ko’a kaamaha aa e h nke aku nei imaa o oukon, aa i&emaka aa i ke kii o oa kanaka i ka laaa Lapaaa i ke Kaaka . S«ifi, aa haawi mai oia i ka laau, a i ka hoi ana mai o ka poe ma’i ua ioa paha hookahi a elua manawa o ka laao. a o k« koeoa aku ua kiola wale ia. 'Alaila, i koke no lakou aa haoa S ino ke Kauka ia lakoa. Pela io aaei? Aole paha. no ka mea, aole i inuia ka laau a («u pono, a ua | olelo mai kekahi ia'u he 4 a 5 paha ko lakou noi, ua ai hoomaoa* wanui iakou i ka laau a hiki i ka : lanakila ana. Eia iloko o Oiowalu nei ua ike au he elua mau kino opiopioi ako ia e ka aiake. oia o Iosepa Kapali a me Miss Ema l'kau&a Poepoe. Mai hea mai ke knmu o ka make? Mai ka Opuohao mai. He | hiki anei ke hoola ia? Ae. pela I kuu manao ke loaa ka laau kupo- ; no, a ine ke akahele wale no e po1 no ai. aoie no hoi e pono ia mai ' ina he okoa laau, he hawawa loa ia kahuna a tue ia Kauka. i OKoa ka mai a i okoa ka Uau. A no ka mea nona ka inua hope a'u i hoike ae la maluna. ka mea a’u i ike ai a i aloha nui ai no 16 i makahiki a hala aku la i Feb. 2. I ko'u ike hope ana iaia, ua nawaliwali loa ia oia. oiai. aole i loaa iaia ka laan iapaau maikai a me ke Kauka kupono. a ma ka olelo Hawaii he kahuna lapaau Aole hoi e hiki ia’u fce uumi iho I i keia inea ma ko'u manao. no ka haua lokoino a kona mau hoaloha iaia, a ua hana hoi lakou e like me Ko lakou mau manao iho. Ma ke • alanui hea? Ma o ka lawe ana 1 mai i ka poe manaoia he ike ma kekahi mau mea. aole nae lakou ! i loaa i ka wa o ka imi ana, ka ike o ke ao ana i ka oihana lapaau, a aole hoi i kupono no ke kulana kahuna lapaau ke ole e imi a ao mua ; iloko o ka wa loihi. //iki anei i ke kanaka ke hana i Ka uwati. ina aole oia i ao mua ia ' oihana. //iki anei i ke kauaka ke i hana i ke kaaahi rae kona ao mua I ole ia ma ia oihana? Aole. E hi : ki anei ke kamailio ma ka olelo j iiaole me ka poh>lei, ke ole e hele i mua i ke kula haole mamua? Aole hiki. Ua like no ia me ko kakou mau • kino kauaka ka inea i oi loa aku mamua o ka uwati a ine na mea e ae a pau, aole e hiki i kekahi ke hoola ia kakou ina aole oia i ao : mua i ka oihana Kahuna lapaau. Ma kuu au(>uni ma Enelani, o ke kanaka e kue ana i ke kulana o ka oihana Kauka i aponoia, e hopu la oia a hoopaa ma ka halepaahao no 7 makahiki. A ina ku ka hewa iaia no ka make anao ka mea mai, I e li ia ana oia ma ka amana. A I ke pule nei no au no oukou a pau uo ko'u aloha pom>i i keia alanui weliweli o ka make e ko ino ia nei | oukou. Ii.a e loaa ia kekahi o oukoii i ka mai, e kii koke i kahuna | lapaau ike i hilinai ia e ka lehuleI hu, aole i mea hoopuuipuni. Oke Kauka akamai i pili pu me ke | aloha i na kanaka, e lele ana kona : inoa iluna u ka iahuikanaka, a e lawe i kana laau me ka hooko pono i na loina o ka laau nia kekahi mea nui. be uolea na loina o kekahi mau I.iau hoola a ke Kauka i kekahi wa. A pela iho la e holo kiki ole ai ka hapauui i keia alanui o ka make. Aole nae au e olelo ana e lunakila loa ana. aka. e hala ana n» 1 he manawa. a e hooikaika ana no ke Kauka e liie me kahi ike i loaa mai iaia. a ma ka hoomanawanoi e lanakila ai. Owau ponoi ka mea i loaa i keia ano mai opuohao, a e moe ana hoi ma kahi moe no 7 mahina, aole e hiki ke aia mai iluua. Aka na ke Kauka a me ko’u Mama aloha i : hoomanawanui ia’u a hiki i ko’u j ola ana, a ke hoomanao nei au i ke Akuaeiaauhe kanaka kino ika- | ika. E huli ako ko oukou mau maka imua mai nana i na mea mahope, | a me keia mau mea wale no e ba- ‘ kalia ai ka make ana, a e laopai | hou mai aL Oiai au • kamailio ana ia oukou i keia mau mea. ke □oi aku nei au i ko oukou oluolu e nana ako maiuna o ka ouaou man keiki aloha, a e aloha oukoa ia iakou a kaikai aku ma na hana ike o ka nohona lahoi naauao, mai hookua aale ia lakoa i na hana pelapela. A no keaha la bot ke kukulu ole ia o kekahi Kula Kauka iloko o ktia AnpuoL a«>Ie au t ike i kekahi Koia o ia ano ma Uawaii nei? Eia hoi ma Honoluiu he Kula Kahonapole o na kanaka Uawaii, a me

!na lahai e ae, pehea hoi ke Kola | Kauka no na kanaka Hawaii. aole \ nooaeoia keia mea nai e oia ai ka j lahui. Ua loaa na Kauka o oa | ohane, ke peka nei he maa haamana o lakoo a pehea hoi na haumana o ke Kula Kaaka nona kino o ka lahoi. He poe kakoo a pau na ke Akua. E hoomanao. aole oia i manao i ko kakou olaala, keokeoa eleele paha, nana oo I tuoa ia kakou a paa a hookaawale i ko kakou mau ili pakahi i m*a e ikeia »i kona oani. Pela no hoi e ikeia ai ke Kaaka akamai. ua hookaawale ia na iaau o Kela ame keia; ano mai. A o ka'u e pule ae nei, a hikī mai ko ' kakou mau la hope. e hui no kakou ma kela home lani kahi o ke aloha a me ka maluhia. Aloha nui oukou a fau. H. Hallsworth. Olowalu Soh*x>l, W(*j{ Maui, Mei 10. 1803.