Hawaii Holomua, Volume III, Number 236, 6 June 1893 — POHA KE AU, KE PII NEI KA LENA! [ARTICLE]
POHA KE AU, KE PII NEI KA LENA!
NOHO KE KOAE I KA LUA, HE AKUA AI KAHU! PII KA ENA, CA WELA NA PAE I E ka Hawaii Holomua; Aloha oe;— E oluolu oe a me kou Lunahoo* ponopono, e ae mai ia’u e hoike aku i na huuahuna materia o ka lai kupolua o ke kai malino lai a Ehu, a oia keia: Eia no ke kakau inoa nei na kanaka ma ka hoohui aina, a ke ao lalau mai nei i na kanaka e kakau inoa ma ka hoohui aina, e hoohui aku ia Hawaii nei me Amerika Huipuia, a i uele ia makemake o lakou, alaila ka e hoohui aku ana me Beritania Nui. Ae, he mea oiaio ia, oia ka mea e holo mai ai ke Keikiaiii o Wale i Hawaii nei; ua lohe aku nei paha ia lakou nei i ka hoohui aku ia Hawaii nei. Ano e no ka hoi lakou nei. Kai no hoi e ku ana me Amerika a hiki i ke kanaka hot*e loa. Kupanaha. A hoole ia mai ka hoi e ka Peresidena, o ka oi ioa aku la ka hoi ia o ka noonanauha. Ae no paha. Kahaha! he mea kupauaha ka io ou e Hawaii, ko iwi-kuamoo pouoi, ka ewe ou e Hawaii, oia co ka mea e kumakaia nei ia oe a nana no e lawehele nei ia oe me he pauku iwi la, a o kou ano ia e Hawaii i keia manawa. ■ Ke hoolilo ia nei oe me he «ahi opala la e puhi ia ana e ka makani i o a ia nei. Oia naa paha, i “mak# no la hoi o Pamano i ka mea pono.” A peia no hoi keia;
me ka ike aku no o na masa he make aku ia. eia nae he mea ole ia, a o ka mea ma ia t lawe nei imua o na kanaka. a ke kakau nei ko Kah&Iua poe. He mea Kupanaha keia; ua paa moa na inoa ma ke Aloha Aina, aole hoi e hihi oka makau ia mea i ka hoopunipuni ia. Me ka ike iho no, aohe maopopo 0 ke kumu a lakou e painuu nei, eia nae o ka lakou ia e hana nei i ka lakoa palu. me ka olelo hoopun:puni ibo, he aloha i kaaina; o ke al »ha iho la ka ia. o ke oki pu j ... . iho ia oe e Hawaii. N'o ka mea, i Hawaii nei no a nui, no Hawaii nei ka noho ana a me na pono a pau loa. a he Hawaii maopopo lakou nei a pau loa; a o keia no ka poe i hoole aole •akou i bsr.au raa Hawaii uei. a o lakoa nei uo ka poe 1 kumakaia ia oe; a o ko lakou nei makemake, e komo mai o Amerika me kona miliona kanaka nui hewahewa. A heaha la ka lakou nei mea e hana aku ai? Oia nae paha; , ma ke ano he mau paalalo, Ua hiki haki no. Moea i Kona i o UU ala —he maia Lele ka mohai. Ahahaua! Puua ka waha iKa io ilio —he popoki eleele ko ka imu. He hewa ia la? Aohe hewa. No ka mea, ua inakemake ia na ewe ou e Hawaii, e hanaia i uwea ma ka ihu a mamua ke kanaka Amerika e huki ai ia oe me he pipi la i kaumaha i ka ukana, a o ka puana aka moe ma ia walii, he kauwe kuapaa maopopo oe. Kai no hoi, e m»nau aku kakou i ka hoohui aina, eia ka, he makemaKe loa e punuku ia oe e like meka ihu o ka bea ka paa i ke kaula lina-hao keleawe. I kumu nou e ike pono loa ai i ke ano oia manao, nolaiia. e hoakaka iki aku kou mea kakau: I ke au o Aberahama Linekona, oiai oia e hakoko aua me Douglaa no ke ola ame ke aloha aina. He ehiku o lana hakoko ana me ka ikaika iloko o na kalai olelo naauao ana, a haule iho la o Douglaa malalo o na kaouai o Linekuna, a o ka hoomaka ana ia e loaa ka hauoli ika akau. Ua koho ia o Linekona me ka lokahi i noa uo ka Ahaolelo Nui oke Aupuni. Maloko o ia Ahaplelo, ua kue loa oia i ka hookauwa kuapaa ana. Mailoko ae la o kealohaaina, aole mai ka hoohui aina. Ua hiliuai nui ia oia eka lahui. No ke aha? No ke elelo hookahi, aole no ke elelo elua. Mamuli o keia mau nanaina, na komo ka inaina wela iloko oka Aoao Hema, aole lakou e ae e hia>pau ia ka hookauwa kuapaa una. A owai ka poe i like me ka Aoao Hema? 0 mea no hoi. No ka mea, ua makaukau ka Aoao Hema e paie aku i ua hana a Aberahatna Linekona; no ka mea, i Ke au o \Vasinetona, e noho ana malalo ona he 700,000 ka nui o na kanaka iloko o ka aina. a i ko Linekona au hoi, he 4 000,000; a me he mea la, be anela o Linekona iloko o ia au. ka mea nana i hoolanakila i kela poe i hookauwa kuapaa ia e 4,000,000. Ma ia hope mai, ua kukulu ae ka Aoa» Hema i ko lakou Aupuni, a ua koho ia o Jeff raon Daris i Pere»idena. Owai ia Aupuni? Hookahi wai oka like i ka wa a Linekona i kauoha aku ai i ke Aupuni o Amerika Huipuia e noho me ka hookauwa kuanaa ole ia. Mahope iho. ua poha mai la ka leo Aloha Aina o Aberahama Linekona imua o ka lahui holookoa. e kahea mai ana i kela a me keia kanaka e hoomau i ka inoa maikmi a me ka hnolanakila ana i ka aina mai ka hookauwa kuapaa ia ana mai a me ka maiama ana i ka ihikapu o aa hae o ko lakou aina, mailoko ae o na hana ekaeka i aka poe pakaha. £ like me wai . ma? Uhoi, oka iho ia ma ia hope ; mai.
Na keia leo i hoolai'alapa i ke ahi oka manio Aloha Ain» i k* Aoao Akau. a ua like mai lakou aie ka lokahi a kue aku la i na hopeua awahia a ke aloha ole o ka h >aiIona o na po«a a na kipi i ki mua l«>a ia ai a» ka l'apu o mana. ma ke awa kumoku o Kaletona, Moku Amao Karolina Hema. O keia A. Linekona ka hikimua e kinai i ka nohona hookauwa kuaj«oa raa Amerik» Huipuia, a oia kona wa i koho ia as i mnkua no ia lahuikauaka nui hewahewa, ka m-a nona k.i manao paa e kinai ana i na hana puuwai eleele mai k.» Akau ai ka Hema. Owai ke kanaka e like me Linekona iloko o ka aina nei? O Hon. 1*. Numana, J. E. Bush, E. O. M.»kaj>oUna a me ke Keikialh Kawananakoa, oia ka poe nana i h<>ihoi i kou ola e ilawaii. Nulaila, ua lawa au. a«> ka noe nana e pane mai ana, alaila, oia ananei ka mea nana e kumakaia ia oe. Aloha Aina. Kahaluu. X. Kona. lune 1. 1S93. = =