Hawaii Holomua, Volume III, Number 211, 28 April 1893 — AIA I KE AU A KA HEWAHEWA. [ARTICLE]

AIA I KE AU A KA HEWAHEWA.

Mamoa aku uei. ua hoao mr«i la ka nupei a wahahee Hoku n ka poai hoohui aina e hamohamoi ke kuao na kanaka Hawaii, a e hapaimenieue ae ia lakou,' me ke k(>kua pu ana mai o k<»na mau leo hanehane, oia hoi ka nupepa Awalakaika a me kahi welu kumakaia Kuokoa e kokua a apono aku lakeu i ka hoohui aina. i ka manawa oua mau moonihoawa nei i hoomaopopo ai aole e loaa ka hoohui aina me ka ae ole o na kanaka Hawaii maoli, me ka olelo mai, aole loa na haole e noi a e koi ana i kekahi jaimaikai no lakou iho, me ka ole e noi pu aku ai ia mau pomaikai ho"kahi no na kanaka Hawaii a lakou i hookae mua ai. Aka, ua waiho wale nae na iwi o Hua ika la, * ua ikea ka no’a a ka maalea. a aole loa ht i pili aku i ke kepau a ua mau kapi1) manu kumakaia nei. A hoomaopopo iho la i ka apo ole ia o ka lakou maunu ekaeka, ua ano hoaui hou ae la i hikaua, a hoomaka mai la e mele me na leo hanehane o ka uhane lapu, t kalahea makilo ana —mai hoolohe a mai maliu aku i ka na Aloha Aliiaimoku. aka, e maliu ae i lia na hoohui aina. o lakou ko oukou poe makamaka. Aka. iloko o na hoohalua ana a ua poe nei, a me na maalea eleele o ke ano okipuu, aoU loa i punihei aku ka Hawaii. aua loaa aku la ina kumakaia ka hoonaaikolaia, me ka puana ana ae i kela mele kaulana —“Ua hewa oe—i ka p»o ana—i ka huewai -a ke kanaka. Me ka lawa ole o ko lakou knhihewa i ke poho mau o ko lakou noau manaolan», a me ka punihei ole aku o na kanaka iloko o ko lakou aiiolepohao o ka hoohui •ina, ua hoomakaūkau mai nei lakou i kekahi mau huaelo, a waiho mai la imua ona Hawaii me ke kono maalea mai e ale ae a moni •ku, i loaa ai ka laau lapaau e pau •i ka wale awahua a ka hoohui •ina e kau aku ana maluna ona. O keia laeu lapaau kupua • piha kamahao a ua nau lima huluhuiu nei i pahola mai nei, oiano kaoki oki a maheleheie aua i na Aina Lei Alii i mau home liilii, a e haa«i ia ka wae mua ana i na Hawaii maoli I nele i ka aina » mau apana •iua no lakou. Ma keia wahi, ke hoomaopopo nei makou i ka piha mahaoi o keia poe makilo. Oiai, ua maopopo no i ka poe • pau ! hanauia me ka lunaikehala, aoh loa no aeia poe kela mau Aimi I-ei Alii no ka p*kah« wale aku a hoehio waie aku i keia manawa a ma keia hope aku pab« e iike me ko lakou makemake iho, •u* moakak* lea no i na Hawaii oiaio • pau ia mea me he aniani ia; aka, o ka mt> u ui nae i maopopo l«a ike kan«ita Hawaii • oi »ko m«mu» o k* me» hlki īkm* poe p-WKa ke ho*k*k* *ku, om Ikm, heaha 1* k* w*»w«i iloko o k»k'«bi v kumuhau* e hook*ulu*ia • piha n* mkkahiki he iw*k*r w

iua a kanakoiu mamua o ka hooko ia ana oka mea i makemake ia? Heaha ka waiwai o ko ke kanaka 1 paaua ana no aneane haf*a kenelu- j lia mamua oka lilo ana iaia o kekahi wahi apana aiua. Oka Lapaoui o na Ama Lei Alii, a u« aneane no hoi e pau loa ! i ke kaa maiaio o na hoolimalima. j a oka nui o iakou aia ma kahi o iwakalua a me kanakolu niakahiki i Koe oka manawa. Aole loa he uiana ko kahi Aupuni, ina nopaha i i Koho ia e Amerika Huipuia e hiki ke aa e houpau wale akui kela i mau hooiimaiima me ku ae mua oie u ka mea iaia ku hooiimalima, t a oiai. he mau hoolimulima waiwai nui neia, aole loa e loaa ana. Aiaiia. ua mimino mai nei ka huaelo a na poai anunu nei a o ka alualu wale no ki-e, a penei Kona hiohiona: Eae mai oukou ena kanaka Hawaii e ale aku i keia huaelo, a eae mai hoi e kuai a e kumaeaia aku i ko oukou oneha1 nau ma o mukou ka poe nana i lawelimanui ae me ka ikaika o na mea kaua a me ke apuka, i ko 1 oukou oueoiwi ame ka oukou mau pulapula aioha, ano, i keia maua1 wa, (e haaw-i mai i ka poe aohe «ahi lihi kuleana e olelo ae pela), aKe hoopaa aku nei maKou aia iioko o iwakalua a kanakolu makahiki e hiki mai ana, e luaa ana ia ■ oukou eka poe wahi aina ole, he wahi apana kuleana, aka. aole nae oukou e hoolilo wale aku a hala na makahiki he kauakolu, a malia 1 paha, he wahi kiko waie iho no i lawa ole no ka imi aua i ke ola o ke kino a me ka ohana, a malia paha e wae uku ana makon i na w»bi apan» Iluna o na puu ouea nea a i ol« iuka o ua kuahiwi, i | hiki ole ai i ko oukou mau hiohiona ke hoohaumia ia noakou o Sereno uia ■ me Makalu ma,c me na laiaupa ma a me ko lakou mau hoakuilima o ka poai puuwai eleele. Oka makou wale nu e puana aku nei—ina oukou e na pakaha i makemake e ale ia na haaelo a uukou. e pouo • hamo mua iho me ka waikopua, ina he makemake ko oukou e ale ia. 0 ka helu ekahi nae hoi o ka mahaoi, oia no kahi welu hookaeia i ke noi mai iaia ka e haawi aku ai i umi dflls, alaila, loaa na kuleana ona Hawaii. Nni ka haakei. No kei» wahi welu aenei ka hoi na Aina Lei Alii. 1ka ike paha ika hoowahawaha ia, ke imi mai nei i na hana maalea me ka apuka i wahi e lawe ia ai. a manao ia aku be oiaio kana mau hana maalea. E ka lehulehu o na hoaniakaainana—ina iho ka moonihoawa iioko o ke opu weuweu kahi i hoopu ai- me kona huelo moonihoawa, a mai maliu aku. aka, e kupaa a e hookanaka makua.