Hawaii Holomua, Volume III, Number 17, 22 April 1893 — HALAWAI HOOHUI AUPUNI MA KOLOA. [ARTICLE]
HALAWAI HOOHUI AUPUNI MA KOLOA.
HOOUOKAIA NA Kl'MAKAIA. Ua makmi ia he halawai hoo* I hui Aupuni maluko o kaluakini | lloole Pope o Koloa; ma ke ahiahi Poaha ta o Apenia, 1893, ma Ka I faora 7:30. i 1 ka wa i akoakoa hapa mai ai na kauaka Hawaii imeoiw ahi haole uuku he houaahi kauua wale no. Ua hoakaka mai la o Dr. J. K. Smith ; Ue halawai keia no ka uooooo ana i ka hoohoi aku i« Hawaii me Amenka, a mamua o ka aoho ana o ka halawai noia kumuhana, he mea pono e koho ia ona Luoahoomalu a me ona Kakauolelo. Koho ia o K. Kaalaa i lunahi» mam; 01iva i kakauolelo. Mahope o laila, ua hoike mai la o Dr. J K. Smitk i n* kumnhana, a oia iho keia: 1 Eaeia akn ka hoohui ana i» Hawaii nei me Amanka. 3 K koho la ooa Kleie e heie eko ai imuaokahalawai oui e noho • oa kumuhana i Loike .° o ia e nui ai ke M lt ot napahaa ae aak ka poaoaikoka
I ole aku ke ko paa a me na haa ai i hooulo ia ma Hawaii nei iloko o Amenka, a ]<eia no hoi ko Amerika e komo dute ole mai ai i Ha- | waii nei. O kekahi pomaikai uui, oia no keia : Na ke Aupuni Hawaii no e kau i kona mau kanav. i; a e k<*ho ia i Kiaaina, oia ka mea e noho poo maiuna o ka lahui. He nui wale aku kana mau hoakaka ana; a o kana mru olelo bope loa oia hoi, ua makemake ia na kanaka Hawaii e ike ia ko iakou manao ma keia halawai, no ka ae ana e hoohui ia Ilawaii ir,e AmeriI ka. Ma ia wahi, hooki iho la oia i kana olelo ana. Ninau mai la ka huiahoomalu, heaha la ka manao oka halawai no keia mau kumuhana ? Ua ku koke aku ia o A. P. KaiauKoa a pane aku la i ka lunahoomalu. Aohe manao o ka ha- ! hwai no keia mau knmuhana, oiai, | aohe noi imua o ka lunahoomalu, e lilo keia mau kumuhana i hanana ; keia halawai e noonoo ai. No ia pane a Kalaukoa, ua noi koke mai la o Dr. J K. Smith, e lilo ua kumuhana i hana na ka halawai e noonoo ai. Kokuaia. ninau a hoohoioia. Mahope o laila, ninau ka lunahoomalu i ka mea manao no na kumuhana; aohe mea pane leo no la ninau, ua noho hamau leo oie na kanaka i ukoakoa mai. Ninau hou ka lunahoomalu, no ika lua oka manawa, owai ia ka mea manao, e ku mai a hoike, he makemake pia i ka hoohui Aupuni. Ku ae la o A. P. Kalaukua a pane aku la no ke kumuhana, wahi ana : No’u iho, he k&naka Hawaii oiaio au, he Iholena ko’u mau makoa, o ko’u aiua hanau keia, o ka’u no ia i aloha ai i na wa a pau. *No ke kumuhana, oia ka hoohui aku ia Hawaii nei me Amerika, ke hoike aku nei au imua ou e h lunahoomaiu; aoie au ‘ i makemake e hoohui aku ia Hawaii me Amenka.no kekahi mau kumu a’u i manao ai he kupouo, a oia keia : 1 —Heaha ka mea i uinau ole ia ai ka Lahui Hawaii oiaio no lakou ka aina, mamua oUahoounaia ana o kela Komile t> hlima lala a ke Aupuni Kuikawa i hoouna ai i i Amenka, no ka hoohui ana ia Hawaii nei me Amerika ? • 2 Ua ninau ia anei ka inanao o ka Lahui Hawaii no ka hookāhuli i ke Aupnni, a me ke kip*ku aku I i kn Moiwahine mai kw Noho Moi aku o Hawaii ? 3 O ka hnohui Aupuni e manāo ia nei, be hana pono ,a kn I ka naauao anei ia e hana ia i ka wa mokuohana o ka lahul ?- Mahope iho o keia mao komu. wahi hou ana. Ua hooneie ia anei kela Komite ake Aupunl Kuikawa i hoonna ia M i Ameeika ma ka lakou miaiona honhni ? Ano la mea i waiho ia mal om keia kumohana imua o keia halawai e noonoo ia ai, ka mea hoi aka lahui i noonoo ole ai no ka hoohoi aku i ko iakoo aina nanao me Amerika. He’poowal mokomokoahoa ko ka Lahoi Hawali; he komakeoa KhaUha no ke kipaku la ana oko Ukoo Moiwahioa an ka Noho Moi Moi o Hawaii mal keAkoauai, he • v
haioieio ana, ua hoopau koke iho ! ia o Kaiaukoa i kana haioleioana, me ka pau pouo ole o kana mau kumu i aa hoakaka ia; aka. nui ka i mahalo o na kanaka i kana mau olelo. Kokua mai o Kauhane. Pahula ma i ka A. P. Kaiaukoa haioleio.' me ke kue uui ana i ke kumuhana t mahope oua; kokua mai o Henry Maui, ma ia alanui hookahi iakou. Hoakaka hou mai o Dr. J. K. i Smith. ma kekahi mau mea e ne, e kokua mai ai i ka hoohui auuuni. | Mahope o laila, kamailio mai ka lunahoomalu; he mea pono ke noonoo akahele loa, aoie hoi e wikiwiki ika hoole ika hoohui ana. He mea maikai no ka hoohui ana; ina nae e heie maiuna o ke alanui pololei a kaulike. Pau kana, ninau ia ke apono i j ka hoohui ana ia Hawaii me Amerika. He 12 kue i ka hoohui, 6 ae e hoohui. Nolaila, ua haule ke kumuhana. Ninau ia ke koho i Elele e hele aku ai e hoike i ka hana a ka ha- j lawai i ka halawai nui ma Lihue 9 kue i ke koho Eleie. 6 ma ka ae e koho i Elele, haule ke koho Elele. ] Hoopau ia ka halawai. Kaianoe o Koloa.