Hawaii Holomua, Volume III, Number 5, 28 Ianuali 1893 — IMUA O KA LAHUI MAI HAWAII A KAUAI!! [ARTICLE]

IMUA O KA LAHUI MAI HAWAII A KAUAI!!

Ja oukou e na mamo a ka I, ka Mahi. ka Palena, ka Palaoa. ka Palalaui a me ka Lopa; i ke kini i a me ka lehu mai na kupuna o kahiko loa mai mamua aku —a i mai ka po mai; aloha oukou me j ka pumehana a iloko hoi o ke kilohana. Ke hoea aku nei makou ko oukou wahaolelo o ka pupuu hookahi, e waiho aau imua o oukou a ' pau he manao poloai pililaulaha; e noi aku ana a e uwalo aku ana ia Hawaii Lahui e maliu mai hookahi, a e maliu mai no a pau loa mai kekahi pe’a a kekahi pe’a o ka aina. mai ka la hiki a ka la komo. Ke hoomanao aku uei makou imua o oukou.*eia na manao pilihuH kukonukonu o ke koikoi ua uhola iho maluna o ko kakou Makuahine Alii Liliuokai.a.m, ka Moiwahine Aliiaimoku mua loa Nana i noho ae ke kapu ihiihi o ko Hawaii Noho Kalaunu, a i puaua ia ae ‘*ka Moiwahine o ka Pakipika.” L'a kaahele aku oia mawaena o kona lahuikanaka mahope iho o Kona Poni ia ana, e haawi aku ana ia lakou i Kona aloha i pawehi pu ia me na manao a me na olelo hooia manaolaua, a ua ike ia ke ohohia kamahao luaole o na makaainana. A oiai ua uwai la mai nei na haawe o ke kaniuhu maluna iho o ka Lahuikanaka, noiaila, ua ulu ae ka haupu iloko o makou hoamakaainana nei e waiho aku i mau wahi mapuna olelo, e kono akahai aku ana i na puu wai aloha a mukee Alii a pau me ko kakou aina oiwi, e hoike ae ia lakou iho ma ka hoomanao ana ae i ke Aliiaimoku a me ka aina. O ka makamua loa keia o ka lawe ia ana aku o ka Noho Kalaunu o ko kakou aupuni, nolaila, hc mea luuluu a he mea hoi na kela a me keia Hawaii oiaio e kaumaha ai. He au hou keia o ka noho’na aupuni o Hawaii, a ma ke akahai 0 ka noho aua malalo o na eheu maalahi o ka maluhia, oia ke ki o ka holomua a me ka pomaikai o ka aina. Nolaila, e ka Moku o Hawaii o Keawe, heaha ka hua o ke aloha? Pehea oe e Puna Paiaala i ka'Hala a me ka Hinano, ka home hoi o ka Wahine oni o Hopoe? A ia oe hoi e le kuono paii o Waiohiuu i ka Ua Haao? O olua hoi e na Kona, na Kona Kai Malino, Kai Maokioki i ka lai ? Na olua ka Lani, no olua ke kapu, onipaa la ke akahai. A e ke Kai Hawanawana, me ka Ua Kipuupuu, he kiko hoomaha olua no ke Alil, a eia ka la o ke Alii la! A e Kohala Waho a me Kohala Loko; ia olui ka ie-i o na kanaka i ka uuku, he ui he nioau keia —pehea hoi olua? A e ka loa a me ka laula o Hamakua, ka «ina nona ua lua pula e paeli ia mai nei —puana ia mat ka iini a loko—be aloha ko ke Akua i maluhia ai na kauaka. A e Hilo Paliku e; e Hilo Hanakahl hoi; e Hilo auau Ua Kanilehua; e Hilo pawehi Lehua o Oiaa! Heaha ka puana a ka moe? Nou ka umauma i kaulana no ka hamama —wehea mai—o ke aioha kau mea nui, aole o ka mohaL £ ku e ka Moku o Kemwe a maloeloe. hoike ia ae kou ahonui—kou hiipoi maluhia. Huli ae makou a kilohi i kou nani e Maui o Kama, a makahehi iho ia i koo kolana. A pehaa hoi? 1 kou la o ke kaniuhu? Hiialo ia ka maluhia. Noo ka Uaianihaahaa o Hana, he lani nui ke Aiii ia oe, a i aha ana kao i ka la o ka iouluo? A peln hoi na Koolao a hoea i ka Ua ukiuklu I hmia me ka Ulalena o' Piiholo. a maaio ako hoi ma Knla a komo i ka nluwehi o Ulupalakoa, no oukoo keia ieo poloai, oiai, oa kukuni ia ko ookoo koieana. O kakou po anei? Ke p«-e maiiMt

k* l«o o a h«D€h*ne—e i m*i «n* —o ka luuiuu oke Alii k« ro»kou v e iei nei. Aole makou • hoalo »e ; i» pukou e n* W»ieh», n» w*i kaulan» ok* *in*. O oukou i* n* iwikoamoo, aohe no onkou na leo i pule. £k» Malo Ulu o Lele, i* | home ona 'Lii, he milimili n*u, j pehe* hoi oe—e noho me ke *k*- } hai e ooipa* i k* maluhia. A e ka Moku o Kaululaau * me ! kou pili o Molokainui * Hma; be kaena k* uiakou no olua. i* olu* auanei k* waiu * me k* meli, pu- ; □ia wale ke Aloalii me koolua *Io- ! ba pilipaa; i nui k* ikaika o n* leo , ! pule. O Kakuhihew* keia, ka poli kiai ; makaal* ia KAl.A5iKiiKAJ»orv. 0 kau ka hiipoi a me ka maiiani ana. na koo mau kini mai kela huli a , keia huli e lili * e hii ike kapo o l ke Alii. 0ka makou ia e kikoo . aku nei i kou puuwai e alana ae a e poni iho i kou aloha Alii ma na i ano a pau iloko o keia mau la o ke kaumaha. E huliamahi maka pelu ana i na knli a -nonoi aku i ko ka Lani aloha. Nou pu keia leo e ka Mokukaili La o Manokalanino! Ooe kai kau- > iana i ke “Kihapai Pua o ka Paki-! pika.” Ua akaka oe mai ka huli | peahi makani oke kukulu hikina ! a hoea i Nualolo me na ahikaolele ; !i ka lewaluna. Ua kui ia eoe ke : ! 1 , aloha A)ii me kou mau lei Mokihana, a ua moakaka k& haina o ka nane, no ka mea, nau ka no’a e pa- 1 j hola mai i kou a me kau a pau na ; kau Lani, Ooe io anei ka hikimua ma kou malama a hiipoi i ka ; nohona maluhia? E ka Hawaii kane, Hawaii wahine, Hawaii opio, no kakou keia leo poloai, e waiho aku i ka kakou mau leo pule oiaio imua o ke alo o ka Ha<tu o na Haku—ka Moi o na Moi—e noi aku e hooluolu mai i ka nohoana piiihua o ko kakou Aliiaimoku i hooilina ia iho ia kakou ena kupuna e malama a e hiipoi mai ka po loa mai. Oka I manawa keia e hoike ai i ko kakou aloha Ahi a aloha aina mamuli o ka haipule mau- a me ka malama i ka maluhia o ka aina. £ huliamahi a e hoike ae i ko ke ao a pau, eia no kela mea kamahao i hanau ia iloko o ke kanaka Hawaii ke paa nei, aole kau e mawehe ia ai, eia hoi—“ke aloha a me ka makee Alii a me ka aina hanau.” £ malama a e hooko pono me ka maluhia i na kanawai o ka Mana Aupuni Kuikawa e ku nei; e hoolohe me ke akahai, a e haawi aku i ko oukou mau manao maikai me ka oluolu me ke kah malie no ka hopena e hiki mai ana, a e hoolilo mau i ke Akua i puuhonua no ka kakou maii leo pule, ka mea hookahi i ike i ka mea pono no kakou a pau.